confirmed، مدیران
۳۷٬۴۵۷
ویرایش
خط ۶۵: | خط ۶۵: | ||
== اولین حکومت فقیه == | == اولین حکومت فقیه == | ||
آن ایام تشکیل مجلس اعلی شیعه در واقع به منزله یک حکومت بود که شاید برای نخستین بار در طول تاریخ شیعه به دست پرتوان یک فقیه زمانشناس و جامع شرایط در لبنان پایهگذاری میشد. در طول تاریخ حکومتهای شیعه زیادی به عرصه آمدند ولی اغلب بنیانگذاران آن افراد غیرفقیه ـ سیاسی، نظامی و... ـ بودند که به خاطر انگیزههای غیر دینی و احیاناً واهی اقدام به تشکیل آن کردند، ولی اینبار حکومتی در قلب دولت لبنان به بار نشست که با اشراف کامل و مدیریت مستقیم مجتهد جامع شرایط اداره میشد. یکی از امتیازات مهم حکومت فوق این بود که گرچه در ظاهر به عنوان مجلس اعلای شیعیان مطرح بود و اختصاص به طائفه شیعه داشت اما در واقع بنیانگذار و دستاندرکاران آن برای تمام لبنان تلاش میکردند و به اندازه تمام دستگاههای دولتی اعم از ریاستجمهوری، نخستوزیری و مجلس لبنان کارآیی مفید از خود نشان دادند و بیشتر از رئیسجمهور، نخستوزیر و نمایندگان مجلس در عمران و آبادانی کشور کوشیدند. | آن ایام تشکیل مجلس اعلی شیعه در واقع به منزله یک حکومت بود که شاید برای نخستین بار در طول تاریخ [[مذهب شیعه|شیعه]] به دست پرتوان یک [[فقیه]] زمانشناس و جامع شرایط در لبنان پایهگذاری میشد. در طول تاریخ حکومتهای شیعه زیادی به عرصه آمدند ولی اغلب بنیانگذاران آن افراد غیرفقیه ـ سیاسی، نظامی و... ـ بودند که به خاطر انگیزههای غیر دینی و احیاناً واهی اقدام به تشکیل آن کردند، ولی اینبار حکومتی در قلب دولت لبنان به بار نشست که با اشراف کامل و مدیریت مستقیم مجتهد جامع شرایط اداره میشد. یکی از امتیازات مهم حکومت فوق این بود که گرچه در ظاهر به عنوان مجلس اعلای شیعیان مطرح بود و اختصاص به طائفه شیعه داشت اما در واقع بنیانگذار و دستاندرکاران آن برای تمام لبنان تلاش میکردند و به اندازه تمام دستگاههای دولتی اعم از ریاستجمهوری، نخستوزیری و مجلس لبنان کارآیی مفید از خود نشان دادند و بیشتر از رئیسجمهور، نخستوزیر و نمایندگان مجلس در عمران و آبادانی کشور کوشیدند. | ||
طرحهای عمرانی، اقتصادی، فرهنگی، نظامی و دفاعی این مجلس که از اندیشههای ناب سید موسی صدر تراوش مییافت در جهت بهبود اوضاع معیشتی و رشد علمی و فرهنگی مردم انقلاب بزرگی به وجود آورد، به طوری که بعداً این طرحها از سوی رجال سیاسی و دولتمردان لبنان مورد توجه و الگو قرار گرفت. در اثر تلاشهای شبانهروزی و مستمر سید موسی صدر این تلاشها اثرات مثبت و حیاتبخش خود را نشان داد و علاوه بر شیعیان، تمام مسلمانان و حتی مسیحیان نیز از آن بهرهمند شدند. از همه مهمتر یک نوع همزیستی کمنظیر و تاریخی در میان مسلمان و مسیحیان در زیر سایه این حکومت به وجود آمد که در نوبةخود قابل توجه و تأمل است. در آن مقطع اهمیت موضوع به قدری روشن و چشمگیر بود که برای دشمنان و مخالفان بسیار شکننده و رعبآور و نگران کننده جلوه مینمود و در قلب دوستان و همفکران نیز نور امید و نشاط میآفرید. | طرحهای عمرانی، اقتصادی، فرهنگی، نظامی و دفاعی این مجلس که از اندیشههای ناب سید موسی صدر تراوش مییافت در جهت بهبود اوضاع معیشتی و رشد علمی و فرهنگی مردم انقلاب بزرگی به وجود آورد، به طوری که بعداً این طرحها از سوی رجال سیاسی و دولتمردان لبنان مورد توجه و الگو قرار گرفت. در اثر تلاشهای شبانهروزی و مستمر سید موسی صدر این تلاشها اثرات مثبت و حیاتبخش خود را نشان داد و علاوه بر شیعیان، تمام مسلمانان و حتی مسیحیان نیز از آن بهرهمند شدند. از همه مهمتر یک نوع همزیستی کمنظیر و تاریخی در میان مسلمان و مسیحیان در زیر سایه این حکومت به وجود آمد که در نوبةخود قابل توجه و تأمل است. در آن مقطع اهمیت موضوع به قدری روشن و چشمگیر بود که برای دشمنان و مخالفان بسیار شکننده و رعبآور و نگران کننده جلوه مینمود و در قلب دوستان و همفکران نیز نور امید و نشاط میآفرید. | ||
[[آیتالله هاشمی رفسنجانی]] در بخشی از خاطرات دوران انقلاب به این امر مهم اشاره کرده و چنین مینویسد: | [[اکبر هاشمی رفسنجانی|آیتالله هاشمی رفسنجانی]] در بخشی از خاطرات دوران [[انقلاب اسلامی ایران|انقلاب]] به این امر مهم اشاره کرده و چنین مینویسد: | ||
«.... لبنان برای ما آن روزها بیشتر از این جهت جالب و پر جاذبه بود که در آنجا یک روحانی شیعه و ایرانی یک تشکیلات رسمی به نام «مجلس اعلای شیعیان» داشت که یک نوع حکومت بود. چنین چیزی در آن روزها در جای دیگری از دنیا نداشتیم... | «.... لبنان برای ما آن روزها بیشتر از این جهت جالب و پر جاذبه بود که در آنجا یک روحانی شیعه و ایرانی یک تشکیلات رسمی به نام «مجلس اعلای شیعیان» داشت که یک نوع حکومت بود. چنین چیزی در آن روزها در جای دیگری از دنیا نداشتیم...<ref>هاشمی رفسنجانی، دوران انقلاب، ج۱، ص۲۷۶</ref>». | ||
در اهمیت این موضوع همین بس، وقتی حضرت [[سید | در اهمیت این موضوع همین بس، وقتی حضرت [[سید روح الله موسوی خمینی|امام خمینی (رضوانالله تعالی علیه)]] بحث تئوری و نظری [[ولایت فقیه]] و [[حکومت اسلامی]] را در سال تحصیلی ۱۳۴۸ در [[حوزه علمیه نجف]] توان میفرمایند همزمان با آن سید موسی صدر این تئوری را به مرحله عمل نشاند و فعالیتهای حکومتی خود را تحت عنوان «مجلس اعلای شیعیان» آغاز نمود. البته او از مدتها پیش در این امر مهم با [[حضرت امام خمینی]] تبادل نظر داشته و نتیجه کارهای خود را در لبنان به سمع و نظر معظمله میرسانده است. چنان که مأموران ساواک یکی از این دیدارها و تبادل نظرها را که چند روز پیش از افتتاح مجلس اعلا، به صورت خصوصی و طولانی در بیت امام خمینی در [[نجف]] انجام گرفته، گزارش کردهاند<ref>ر. ک: یاران امام، به روایت اسناد ساواک، ویژه امام موسی صدر، کتاب هفدهم، ج۱، ص۹۸</ref>. | ||
بنابراین چون حضرت امام خمینی از عمق فعالیتهای سرنوشتساز و از درایت سیاسی و مدیریت توانمند سید موسی صدر آگاهی کامل داشت، نسبت به شخصیت و موقعیت وی عنایت خاصی از خود نشان میداد. به طوری که آیتالله سید محمد علی ابطحی نقل میکرد: روزی در نجف به حضرت امام خمینی عرض کردم آقا! فرض کنیم که انشاءالله بر طاغوت ایران غلبه کردی و سرنگون شد، آیا کسی را دارید به جای آن در رأس امور کشور بگذارید و او هم بتواند به خوبی از عهده اداره کشور برآید؟ دیدم ایشان نظر به آقا موسی دارند و فرمودند: آقا موسی رفیق خودت. بعد گفتم: آقا موسی دیگر لبنانی شده است و لبنانیها وی را رها نمیکنند. ایشان فرمودند: اینها سهل است درست میشود | بنابراین چون حضرت امام خمینی از عمق فعالیتهای سرنوشتساز و از درایت سیاسی و مدیریت توانمند سید موسی صدر آگاهی کامل داشت، نسبت به شخصیت و موقعیت وی عنایت خاصی از خود نشان میداد. به طوری که آیتالله سید محمد علی ابطحی نقل میکرد: روزی در نجف به حضرت امام خمینی عرض کردم آقا! فرض کنیم که انشاءالله بر طاغوت ایران غلبه کردی و سرنگون شد، آیا کسی را دارید به جای آن در رأس امور کشور بگذارید و او هم بتواند به خوبی از عهده اداره کشور برآید؟ دیدم ایشان نظر به آقا موسی دارند و فرمودند: آقا موسی رفیق خودت. بعد گفتم: آقا موسی دیگر لبنانی شده است و لبنانیها وی را رها نمیکنند. ایشان فرمودند: اینها سهل است درست میشود<ref> آیتالله ابطحی اصفهانی یکی از شخصیتهای برجستة حوزة علمیة اصفهان، قم و نجف است که در نجف اشرف با امام موسی صدر هم مباحثه بوده است و هم اکنون در قم به تدریس خارج فقه و اصول اهتمام دارد</ref>. | ||
== اعلان خط مشی کلی == | == اعلان خط مشی کلی == |