confirmed
۳٬۹۰۲
ویرایش
خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
===امتیاز لاتاری=== | ===امتیاز لاتاری=== | ||
هنگامی که ناصرالدین شاه برای سومین سفر اروپایی خود آماده میشد، ملکمخان در فکر گرفتن یک امتیاز دیگری بهنام «لاتاری» بود. بهموجب این قرارداد «امتیاز کل معاملات با قرعه، ترتیب کمپانیها، فروش بلیطها و بازیهای عمومی و... بهمدت هفتاد سال به شخصی بهنام «بوزیک دوکاروال» داده میشد. در حقیقت امتیازدار حقیقی ملکمخان بود. وی «بوزیک دوکاروال» را وسیله قرارداده بود تا امتیاز را بی دردسر بهدست آورد. این امتیاز در ۲۲ ذیقعدهی ۱۳۰۶ق به امضاء شاه رسید. اما از آنجاییکه این امتیاز مخالفین سرسختی همچون علما، امینالسلطان، دولتهای روس و انگلیس<ref>کاظمزاده، فیروز، روس و انگلیس در ایران، ص۲۲۷، ترجمهی منوچهر امیری، تهران، کتابهای جیبی، ۱۳۵۴، چ اول</ref> را در مقابل خود داشت، ناصرالدین شاه مجبور شد امتیازنامه را لغو نماید. این لغو از طریق تلگراف به ملکم که در لندن بود اطلاع داده شد.<ref>رائین، اسماعیل، میرزا ملکمخان، ص۹۹، تهران، صفیعلی شاه، ۱۳۵۳، چ دوم</ref> ملکم که به راحتی حاضر نبود از این امتیاز چشمپوشی کند متن تلگراف را افشا نکرد و امتیاز لاتاری را به شرکتی بهنام «سرمایهگذاری ایران» فروخت و از اینراه پول کلانی به جیب زد.<ref>کاظمزاده، فیروز، روس و انگلیس در ایران، ص۲۲۶، ترجمهی منوچهر امیری، تهران، کتابهای جیبی، ۱۳۵۴، چ اول</ref> چون خبر فروش این امتیازنامه به دولت ایران رسید، دولت ایران نیز او را از سفارت برکنار و القاب و نشانههایی را که به او داده بود از وی گرفت. خریداران سهام از ملکم شکایت کردند و دادگاه نیز او را محکوم ساخت، اما وی اعلام افلاس کرد و بدین وسیله از جریمه و بازپرداخت بهای سهامی که فروخته بود، رها شد.<ref>اصیل، حجتالله، میرزاملکمخان ناظمالدوله و نظریهپردازی مدرنیتهی ایرانی، ص۲۶، تهران، کویر، ۱۳۸۴، چ اول | هنگامی که ناصرالدین شاه برای سومین سفر اروپایی خود آماده میشد، ملکمخان در فکر گرفتن یک امتیاز دیگری بهنام «لاتاری» بود. بهموجب این قرارداد «امتیاز کل معاملات با قرعه، ترتیب کمپانیها، فروش بلیطها و بازیهای عمومی و... بهمدت هفتاد سال به شخصی بهنام «بوزیک دوکاروال» داده میشد. در حقیقت امتیازدار حقیقی ملکمخان بود. وی «بوزیک دوکاروال» را وسیله قرارداده بود تا امتیاز را بی دردسر بهدست آورد. این امتیاز در ۲۲ ذیقعدهی ۱۳۰۶ق به امضاء شاه رسید. اما از آنجاییکه این امتیاز مخالفین سرسختی همچون علما، امینالسلطان، دولتهای روس و انگلیس<ref>کاظمزاده، فیروز، روس و انگلیس در ایران، ص۲۲۷، ترجمهی منوچهر امیری، تهران، کتابهای جیبی، ۱۳۵۴، چ اول.</ref> را در مقابل خود داشت، ناصرالدین شاه مجبور شد امتیازنامه را لغو نماید. این لغو از طریق تلگراف به ملکم که در لندن بود اطلاع داده شد.<ref>رائین، اسماعیل، میرزا ملکمخان، ص۹۹، تهران، صفیعلی شاه، ۱۳۵۳، چ دوم.</ref> ملکم که به راحتی حاضر نبود از این امتیاز چشمپوشی کند متن تلگراف را افشا نکرد و امتیاز لاتاری را به شرکتی بهنام «سرمایهگذاری ایران» فروخت و از اینراه پول کلانی به جیب زد.<ref>کاظمزاده، فیروز، روس و انگلیس در ایران، ص۲۲۶، ترجمهی منوچهر امیری، تهران، کتابهای جیبی، ۱۳۵۴، چ اول.</ref> چون خبر فروش این امتیازنامه به دولت ایران رسید، دولت ایران نیز او را از سفارت برکنار و القاب و نشانههایی را که به او داده بود از وی گرفت. خریداران سهام از ملکم شکایت کردند و دادگاه نیز او را محکوم ساخت، اما وی اعلام افلاس کرد و بدین وسیله از جریمه و بازپرداخت بهای سهامی که فروخته بود، رها شد.<ref>اصیل، حجتالله، میرزاملکمخان ناظمالدوله و نظریهپردازی مدرنیتهی ایرانی، ص۲۶، تهران، کویر، ۱۳۸۴، چ اول. | ||
</ref> | </ref> | ||