اصول کافی (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

'''الکافی''' یکی از مهم‌ترین کتاب‌های حدیثی و نخستین کتاب از [[کتب اربعه|کتب اربعه شیعه]] است که توسط [[محمد بن یعقوب کلینی|ابوجعفر محمد بن یعقوب بن اسحاق کلینی]] (م 329 ق) نوشته شده است. [[کلینی]] که از برجسته‌ترین [[محدثان]] [[جهان اسلام]] اعم از [[شیعه]] و [[سنی]] به شمار می‌رود و لقب [[ثقه الاسلام]] گرفته است؛ برای تدوین و تالیف این کتاب ارزشمند و معتبر به شهرها و روستاهای مختلف مناطق جهان اسلام مثل [[خراسان]]، [[ایران]]، [[شام]]، [[عراق]] و [[عربستان]] مسافرت کرده و با دست یابی به کتاب‌های تالیف شده توسط شاگردان اهل‌بیت(علیه‌السلام) ـ که به اصول اربع مایه شهرت داشتند ـ به فراگیری حدیث و معارف اهل‌بیت(علیه‌السلام) پرداخت.

کلینی این کتاب را در پاسخ به درخواست برخی از شیعیان تدوین کرد که به علت تعدد و اختلاف روایت‌ها نمی‌توانستند مسایل و حقایق اسلامی را به طور دقیق و حقیقی تشیخص دهند. بنابر‌این این کتاب را با هدف گردآوری همه فنون دانش‌های دین تالیف کرد تا عمل به دستورات اهل‌بیت(علیه‌السلام) بر اساس آن برای شیعیان آسان گردد. و به دلیل همین جامعیت، نام آن را <big>کافی نهاد؛ یعنی کفایت کننده</big> از کتب دیگر.

یادآوری می‌شود، در فروع کافی برخی از عنوان‌ها که معمولاً در کتب فقهی به صورت مستقل آورده می‌شوند به مناسبت، ضمن عنوان‌های یاد شده آمده‌اند. مثلاً اجاره، بیع، رهن، عاریه، ودیعه، و امثال آن، در عنوان المعیشة، [[امر به معروف]]، در عنوان الجهاد و نیز زیارت‌نامه‌ها در عنوان الحج آمده است.

# برخی مسائل تاریخ صدر اسلام و زمان [[خلافت]] امیرمؤمنان

# مهدی(عجل الله فرجه الشریف) و صفات او و نیز اصحاب و ویژگی‌های زمان حضور او

درباره استناد تمام مجلدات کافی به کلینی هیچ یک از محققان تردیدی روا نداشته‌اند. در این میان تنها ملا خلیل قزوینی معتقد است که روضه از تألیفات [[ابن ادریس حلی]] است که اشتباهاً به کلینی منتسب شده است. این دیدگاه از نگاه حدیث شناسان مورد نقد قرار گرفته و دلایلی بر رد آن به شرح ذیل ارائه شده است:

# نام کتاب برگرفته از کلامی است که به [[حجت بن حسن (مهدی)|امام زمان(عجل الله فرجه الشریف)]] نسبت داده شده که فرمود: این کتاب، برای شیعیان ما کافی است. این جمله زمانی صادر گشته که کافی بر امام(علیه‌السلام) عرضه شده و ایشان آن را تحسین کرده است (البته چنین حدیثی وجود ندارد و صرفاً یک ادعا است).

اینکه بعضی از گزاف گویان به طور یقین می‌گویند همه کتاب کافی بر امام قائم(عجل الله فرجه الشریف) عرضه شده است چون کافی در [[بغداد]] شهر نمایندگان آن حضرت بوده است، بطلان سخن آنان بر هیچ عاقلی پوشیده نیست

این شایعه که می‌گویند کافی را بر حضرت حجت(عجل الله فرجه الشریف) عرضه شده و فرموده است: کافی برای شیعه ما کافی است اصلی ندارد و در تألیفات اصحاب ما از آن اثری نیست» وی از محدث استرآبادی نقل می‌کند که چنین حدیثی وجود ندارد.

* یکی از امتیازات کافی این است که کلینی سلسله سند را تا به امام، در هر حدیث نقل می‌کند، و آن جا که صدر سند را حذف کرده است، جایی است که از کتاب دیگر نقل کرده و سلسله سند را به آن کتاب حواله می‌دهد. تمام سند حدیث در آن ذکر شده و از این جهت با تهذیب و استبصار و [[من لایحضره الفقیه ( کتاب)|من لایحضره الفقیه]] متفاوت است.