۸۷٬۸۱۰
ویرایش
سید محمد مهدی طباطبایی بحر العلوم: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
| وبگاه = | | وبگاه = | ||
}} | }} | ||
'''سید محمدمهدی طباطبایی بحرالعلوم'''، عالم ربانی، [[فقیه]]، [[محدّث|محدث]]، حکیم، ادیب، رئیس [[حوزه علمیه نجف]] و مرجع | '''سید محمدمهدی طباطبایی بحرالعلوم'''، عالم ربانی، [[فقیه]]، [[محدّث|محدث]]، حکیم، ادیب، رئیس [[حوزه علمیه نجف]] و مرجع شیعیان در قرن ۱۳ هجری و از شاگردان [[وحید بهبهانی]] بود. «الفوائد الرجالیه» و «الدرة النجفیه» (منظومه‌ای در [[فقه]]) از آثار علمی ارزشمند اوست. سید بحرالعلوم صاحب كرامات متعدد بوده و از جمله علمای [[شیعه]] است که به محضر مبارک [[حجت بن حسن (مهدی)|امام زمان علیه‌السلام]] مشرف شده است. عالمان بزرگی چون [[جعفر کاشف الغطاء]] و [[ملا احمد نراقی]] از شاگردان او هستند. | ||
== ولادت == | == ولادت == | ||
محمد مهدی، فرزند سید مرتضی طباطبایی بروجردی، از نوادگان [[حسن بن علی|امام حسن مجتبی (علیه‌السلام)]] در یک خانواده روحانی و پرهیزکار، در شب [[جمعه]] از [[ماه شوال]] 1155ق. / 1121 ش. در شهر [[کربلا|کربلای معلی]] پا به عرصه هستی نهاد<ref> فوائدالرضویه، شیخ عباس قمی، ص676, مستدرک الوسائل، میرزا حسین نوری، ج3، ص383, قصص العلماء، میرزا محمد تنکابنی، ص 168، اعیان الشیعه، محسن امین عاملی، ج 10، ص 158.</ref>. شبی که سید به دنیا آمد پدر وی در عالم خواب دید که [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا (علیه‌السلام)]] دستور دادند [[محمد بن اسماعیل بن بزیع]] (از اصحاب [[امام کاظم]] و | محمد مهدی، فرزند سید مرتضی طباطبایی بروجردی، از نوادگان [[حسن بن علی (مجتبی)|امام حسن مجتبی (علیه‌السلام)]] در یک خانواده روحانی و پرهیزکار، در شب [[جمعه]] از [[ماه شوال]] 1155ق. / 1121 ش. در شهر [[کربلا|کربلای معلی]] پا به عرصه هستی نهاد<ref> فوائدالرضویه، شیخ عباس قمی، ص676, مستدرک الوسائل، میرزا حسین نوری، ج3، ص383, قصص العلماء، میرزا محمد تنکابنی، ص 168، اعیان الشیعه، محسن امین عاملی، ج 10، ص 158.</ref>. شبی که سید به دنیا آمد پدر وی در عالم خواب دید که [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا (علیه‌السلام)]] دستور دادند [[محمد بن اسماعیل بن بزیع]] (از اصحاب [[امام کاظم]] و امام رضا و امام جواد (علیهم‌السلام) شمعی برفراز بام سید مرتضی (منظور خود اوست) برافروزد. وقتی محمد بن اسماعیل آن شمع را روشن کرد نوری از آن شمع به آسمان بالا رفت که نهایت نداشت<ref>فوائدالرضویه، ص476, قصص العلماء، ص168, اختران تابناک، ذبیح الله محلاتی، ج1، ص412.</ref>. پدر از آن رویای راستین بیدار می‌شود و همزمان خبر مولود تازه رسیده را به او می‌دهند. | ||
== چرا بحرالعلوم == | == چرا بحرالعلوم == | ||
| خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
[[وحید بهبهانی]] در اواخر عمر خویش مردم را در مسائل و فتواهای احتیاطی به سوی سید محمد مهدی راهنمایی می‌کرد<ref>مکارم الاثار، ج1، ص417 - 421.</ref> و او را مجتهدی جامع الشرایط می‌دانست. | [[وحید بهبهانی]] در اواخر عمر خویش مردم را در مسائل و فتواهای احتیاطی به سوی سید محمد مهدی راهنمایی می‌کرد<ref>مکارم الاثار، ج1، ص417 - 421.</ref> و او را مجتهدی جامع الشرایط می‌دانست. | ||
سید در سال 1186 ق. به قصد زیارت مرقد مطهر [[علی بن موسی بن جعفر|امام رضا (علیه‌السلام)]] و دیدار با علمای بزرگ ایران وارد [[مشهد مقدس]] شد و در مدت اقامت شش یا هفت ساله<ref>اعیان الشیعه، ج10، ص159.</ref> خود در آن شهر، علاوه بر دیدارهای علمی با مردم و مباحثات با علما، در درس استاد میرزا [[مهدی اصفهانی خراسانی]](1153 - 1218 ق.) شرکت کرد و فلسفه، | سید در سال 1186 ق. به قصد زیارت مرقد مطهر [[علی بن موسی بن جعفر|امام رضا (علیه‌السلام)]] و دیدار با علمای بزرگ ایران وارد [[مشهد مقدس]] شد و در مدت اقامت شش یا هفت ساله<ref>اعیان الشیعه، ج10، ص159.</ref> خود در آن شهر، علاوه بر دیدارهای علمی با مردم و مباحثات با علما، در درس استاد میرزا [[مهدی اصفهانی خراسانی]](1153 - 1218 ق.) شرکت کرد و فلسفه، عقاید و [[کلام]] را از آن مرد بزرگ آموخت و بر اندوخته علمی خویش افزود. | ||
لقب «بحرالعلوم» از زبان این استاد برای اولین بار به سید محمد مهدی طباطبایی گفته شد. استاد که از هوش و استعداد او شگفت زده شده بود در حین درس خطاب به شاگرد خود می‌گوید: «اخا انت بحرالعلوم» یعنی تو دریای علم هستی. از آن لحظه سید به این لقب معروف شد<ref>روضات الجنات، سید محمد باقر خوانساری، ج7، ص204.</ref>. | لقب «بحرالعلوم» از زبان این استاد برای اولین بار به سید محمد مهدی طباطبایی گفته شد. استاد که از هوش و استعداد او شگفت زده شده بود در حین درس خطاب به شاگرد خود می‌گوید: «اخا انت بحرالعلوم» یعنی تو دریای علم هستی. از آن لحظه سید به این لقب معروف شد<ref>روضات الجنات، سید محمد باقر خوانساری، ج7، ص204.</ref>. | ||
| خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
== سفر حجاز == | == سفر حجاز == | ||
تسلط او به فقه [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] و حسن معاشرت و سخاوتش او را چنان در میان ساکنان آن دیار بخصوص اهل علم، محبوب ساخت که هر روزه شماری از مردم و دانشمندان به دیدنش می‌رفتند و از وی کسب فیض می‌نمودند. شگفت آنکه پیروان هر کدام از [[مذاهب]] چنین می‌پنداشتند که بحرالعلوم پای بند به مذهب ایشان است. او تمام این مدت را با [[تقیه]] گذرانید و جلسه درس او در علم کلام طبق | تسلط او به فقه [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] و حسن معاشرت و سخاوتش او را چنان در میان ساکنان آن دیار بخصوص اهل علم، محبوب ساخت که هر روزه شماری از مردم و دانشمندان به دیدنش می‌رفتند و از وی کسب فیض می‌نمودند. شگفت آنکه پیروان هر کدام از [[مذاهب]] چنین می‌پنداشتند که بحرالعلوم پای بند به مذهب ایشان است. او تمام این مدت را با [[تقیه]] گذرانید و جلسه درس او در علم کلام طبق مذاهب چهارگانه دایر بود و در اواخر توقف در مکّه، مذهب خود را اعلان فرمود. وقتی خبر اظهار مذهب او به گوش پیروان مذاهب دیگر رسید از اطراف به دور او ریخته، با وی به مناقشه پرداختند و او با دانش انبوه خود بر تمامی آنها برتری پیدا کرد و همه آنها را با دلیل‌های قوی و منطقی به سوی حقیقت اسلام مجذوب ساخت<ref>مقدمه فوائدالرجالیه، ص 35.</ref>. | ||
تعیین و تثبیت جایگاه انجام [[اعمال حج]] و مرکزیت دادن به مواقیت [[احرام]] به طوری که از نظر شرعی صحیح واقع شود و همچنین اصلاح مواقف [[حج]]، یکی از گام‌های ارزشمند سید بحرالعلوم بود. زیرا این مکان‌های مقدس قبل از او چندان مشخص نبود. | تعیین و تثبیت جایگاه انجام [[اعمال حج]] و مرکزیت دادن به مواقیت [[احرام]] به طوری که از نظر شرعی صحیح واقع شود و همچنین اصلاح مواقف [[حج]]، یکی از گام‌های ارزشمند سید بحرالعلوم بود. زیرا این مکان‌های مقدس قبل از او چندان مشخص نبود. | ||
علاوه بر این‌ها، سنگ‌های فرش شده در [[حرم]] را که | علاوه بر این‌ها، سنگ‌های فرش شده در [[حرم]] را که حجاج بر آن اقامه [[نماز]] می‌کردند تعویض نمود و سنگ‌های معدنی را خارج کرد و سنگ‌هایی را که از نظر [[شیعه]] [[سجده]] بر آنها صحیح است جایگزین نمود. از آثار معنوی حضور این مرد بزرگ در [[حجاز]] [[شیعه]] شدن [[امام جمعه]] [[مکه]] در هشتاد سالگی است<ref> مکارم الاثار، ج 1، ص 417.</ref>. | ||
== شاگردان == | == شاگردان == | ||
| خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
# [[شیخ جعفر نجفی]] معروف به [[جعفر کاشف الغطاء|کاشف‌الغطاء]] (1154 - 1227 ق.) | # [[شیخ جعفر نجفی]] معروف به [[جعفر کاشف الغطاء|کاشف‌الغطاء]] (1154 - 1227 ق.) | ||
# [[سید محمد جواد عاملی]] معروف به [[ | # [[سید محمد جواد عاملی]] معروف به صاحب [[مفتاح الکرامه (کتاب)|مفتاح الکرامه]] (1164 - 1226 ق.) | ||
# [[ملا احمد نراقی]]، مولف کتاب [[معراج السعادة]] (1185 - 1260 ق.) | # [[ملا احمد نراقی]]، مولف کتاب [[معراج السعادة (کتاب)|معراج السعادة]] (1185 - 1260 ق.) | ||
# محمد باقر شفتی رشتی، ملقب به حجت‌الاسلام (1175 - 1260 ق.) | # محمد باقر شفتی رشتی، ملقب به حجت‌الاسلام (1175 - 1260 ق.) | ||
# سید یعقوب کوه کمری (1176 - 1256 ق.) | # سید یعقوب کوه کمری (1176 - 1256 ق.) | ||
| خط ۷۳: | خط ۷۳: | ||
== آثار == | == آثار == | ||
آثاری که در کتاب‌ها از آنها نام برده‌اند که بعضی از آنها چاپ گردیده و برخی چاپ نشده است بدین قرار است: | آثاری که در کتاب‌ها از آنها نام برده‌اند که بعضی از آنها چاپ گردیده و برخی چاپ نشده است بدین قرار است: | ||
# المصابیح فی الفقه (درسه جلد) | # المصابیح فی الفقه (درسه جلد) | ||
# الفوائد فی الاصول | # الفوائد فی الاصول | ||
| خط ۹۲: | خط ۹۱: | ||
با توجه به سنگینی مسؤولیت‌های علمی سید آثار اجتماعی و معنوی گران‌بهایی از او مشاهده می‌نماییم که به نمونه‌هایی از آن یادگارها اشاره می‌کنیم: | با توجه به سنگینی مسؤولیت‌های علمی سید آثار اجتماعی و معنوی گران‌بهایی از او مشاهده می‌نماییم که به نمونه‌هایی از آن یادگارها اشاره می‌کنیم: | ||
# مشخص کردن مقام و جایگاه [[ | # مشخص کردن مقام و جایگاه [[حجت بن حسن (مهدی)|حضرت حجة بن الحسن (عج)]] در [[مسجد سهله]] و بناگذاری قبّه ای در این جایگاه مقدس. | ||
# بنا کردن گلدسته در صحن شریف علوی در طرف جنوبی و تعمیر دیوارهای صحن‌ها و حجره‌هایی که در حال خرابی بود. | # بنا کردن گلدسته در صحن شریف علوی در طرف جنوبی و تعمیر دیوارهای صحن‌ها و حجره‌هایی که در حال خرابی بود. | ||
# ترغیب و راهنمایی نسبت به تعمیر [[مسجد شیخ طوسی]] در [[نجف]] اشرف. | # ترغیب و راهنمایی نسبت به تعمیر [[مسجد شیخ طوسی]] در [[نجف]] اشرف. | ||
| خط ۹۹: | خط ۹۸: | ||
# مشخص کردن جایگاه [[مسجد رأس الحسین]] در نجف اشرف. | # مشخص کردن جایگاه [[مسجد رأس الحسین]] در نجف اشرف. | ||
# تعیین جایگاه قبر [[مختار ثقفی|مختار ثقفی]] که الان به قبر [[مسلم بن عقیل|مسلم]] معروف است. | # تعیین جایگاه قبر [[مختار ثقفی|مختار ثقفی]] که الان به قبر [[مسلم بن عقیل|مسلم]] معروف است. | ||
# تعیین جایگاه مرقد | # تعیین جایگاه مرقد حضرت هودوصالح علیه‌السلام در نجف اشرف. | ||
# اضافه کردن مقداری از اراضی به مسافت حرم مطهر و ایجاد تأسیساتی در اطراف حرم که مورد نیاز زوّار بود<ref>مقدمه فوائدالرجالیه، ص95 و 96, ماضی النجف و حاضرها، ج1، ص 96 و 105 و 246.</ref>. | # اضافه کردن مقداری از اراضی به مسافت حرم مطهر و ایجاد تأسیساتی در اطراف حرم که مورد نیاز زوّار بود<ref>مقدمه فوائدالرجالیه، ص95 و 96, ماضی النجف و حاضرها، ج1، ص 96 و 105 و 246.</ref>. | ||
== وفات == | == وفات == | ||
| خط ۱۱۱: | خط ۱۰۹: | ||
== منابع == | == منابع == | ||
# [http://nbo.ir/%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%91%D8%AF%D9%85%D9%87%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%D9%86-%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%B6%DB%8C-%D8%A8%D9%86-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D8%A8%D8%B1%D9%88%D8%AC%D8%B1%D8%AF%DB%8C-%D8%B7%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85-%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%A8%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85__a-35.aspx برگرفته از سایت سید محمّدمهدی بن مرتضی بن محمد بروجردی طباطبایی بحرالعلوم ...http://nbo.ir] | # [http://nbo.ir/%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D9%85%D8%AD%D9%85%D9%91%D8%AF%D9%85%D9%87%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%D9%86-%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%B6%DB%8C-%D8%A8%D9%86-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D8%A8%D8%B1%D9%88%D8%AC%D8%B1%D8%AF%DB%8C-%D8%B7%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85-%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%A8%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85__a-35.aspx برگرفته از سایت سید محمّدمهدی بن مرتضی بن محمد بروجردی طباطبایی بحرالعلوم ...http://nbo.ir] | ||
# [https://www.islamquest.net/fa/archive/fa21700 برگرفته از سایت بحر العلوم کیست؟ زندگی‌نامه ایشان را برایم شرح دهید.https://www.islamquest.net] | # [https://www.islamquest.net/fa/archive/fa21700 برگرفته از سایت بحر العلوم کیست؟ زندگی‌نامه ایشان را برایم شرح دهید.https://www.islamquest.net] | ||
# [https://pasokh.org/fa/article/view/9591/%D8%B3%D9%8A%D8%AF-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D9%85%D9%87%D8%AF%D9%8A-%D8%A8%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85 برگرفته از سایت سید محمد مهدی بحرالعلوم - مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهاتhttps://pasokh.org] | # [https://pasokh.org/fa/article/view/9591/%D8%B3%D9%8A%D8%AF-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D9%85%D9%87%D8%AF%D9%8A-%D8%A8%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85 برگرفته از سایت سید محمد مهدی بحرالعلوم - مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهاتhttps://pasokh.org] | ||