۸۸٬۰۰۹
ویرایش
پاکستان: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
== تاریخچه == | == تاریخچه == | ||
پاکستان با نام رسمی جمهوری اسلامی پاکستان (به زبان اردو: اسلامی جمهوریۂ پاکستان)، کشوری در آسیای جنوبی واقع در غرب شبه قاره هند است. این کشور در جنوب مرز آبی هزار کیلومتری با | پاکستان با نام رسمی جمهوری اسلامی پاکستان (به زبان اردو: اسلامی جمهوریۂ پاکستان)، کشوری در آسیای جنوبی واقع در غرب شبه قاره هند است. این کشور در جنوب مرز آبی هزار کیلومتری با دریای عمان دارد و از غرب با [[جمهوری اسلامی ایران|ایران]]، از شمال با [[افغانستان]]، از شرق با هندوستان، و از شمال شرق با [[چین]] هم‌مرز است. | ||
مساحت پاکستان ۸۸۱٬۹۱۳ کیلومترمربع و جمعیت آن ۲۲۸، ۹۳۵، ۱۴۵ نفر است. پایتخت آن اسلام‌آباد و بزرگترین شهر آن کراچی نام دارد. زبان رسمی پاکستان انگلیسی و اردو است. دین رسمی جمهوری فدرال پاکستان [[اسلام]] است و در میان کشورهای اسلامی، دومین کشور از نظر تعداد [[مسلمان|مسلمانان]] محسوب می‌شود. | مساحت پاکستان ۸۸۱٬۹۱۳ کیلومترمربع و جمعیت آن ۲۲۸، ۹۳۵، ۱۴۵ نفر است. پایتخت آن اسلام‌آباد و بزرگترین شهر آن کراچی نام دارد. زبان رسمی پاکستان انگلیسی و اردو است. دین رسمی جمهوری فدرال پاکستان [[اسلام]] است و در میان کشورهای اسلامی، دومین کشور از نظر تعداد [[مسلمان|مسلمانان]] محسوب می‌شود. | ||
| خط ۱۹۲: | خط ۱۹۲: | ||
=== خوجه‌های اثناعشری === | === خوجه‌های اثناعشری === | ||
پس از جدایی پاکستان و هند در ۱۳۲۶ش/۱۹۴۷م، شماری از [[خوجه‌های اثناعشری]] به همراه دیگر مسلمانان، هند را به مقصد پاکستان ترک کردند. آنان از همان آغاز در کراچی سپس حیدرآباد ساکن شدند و بعدها در شهرهای دیگر این کشور نیز اقامت گزیدند. جمعیت خوجه‌های اثناعشری پاکستان حدود ۴۲، ۰۰۰ تن است که بیشتر آنان در کراچی زندگی می‌کنند. این گروه سازمانی به نام«جماعت خوجه پیرهای اثنا عشری کراچی» دارند<ref>عرب احمدی، شیعیان خوجه اثناعشری در گستره جهان، ص۲۷۶</ref>. | پس از جدایی پاکستان و هند در ۱۳۲۶ش/۱۹۴۷م، شماری از [[خوجه‌ها|خوجه‌های اثناعشری]] به همراه دیگر مسلمانان، هند را به مقصد پاکستان ترک کردند. آنان از همان آغاز در کراچی سپس حیدرآباد ساکن شدند و بعدها در شهرهای دیگر این کشور نیز اقامت گزیدند. جمعیت خوجه‌های اثناعشری پاکستان حدود ۴۲، ۰۰۰ تن است که بیشتر آنان در کراچی زندگی می‌کنند. این گروه سازمانی به نام«جماعت خوجه پیرهای اثنا عشری کراچی» دارند<ref>عرب احمدی، شیعیان خوجه اثناعشری در گستره جهان، ص۲۷۶</ref>. | ||
=== آغاخانی === | === آغاخانی === | ||
| خط ۲۰۴: | خط ۲۰۴: | ||
=== کلامی و اعتقادی === | === کلامی و اعتقادی === | ||
گرایش موسوم به """شیخیه""" یا """موالیه""" که منسوب به [[شیخ احمد احسایی]] و [[سید کاظم رشتی]] است. | گرایش موسوم به """شیخیه""" یا """موالیه""" که منسوب به [[احمد احسایی|شیخ احمد احسایی]] و [[سید کاظم رشتی]] است. | ||
گرایش موسوم به """شیعیت خاص""" یا """موحدین""" که در مقابل گرایش‌های [[شیخیه]] قرار گرفته و به نوعی نماینده مکتب اصولیان شیعه هستند و اصلا‌ح‌گران شیعی به شمار می‌آیند و مورد حمایت حوزویان و دانشگاهیان قرار دارند. | گرایش موسوم به """شیعیت خاص""" یا """موحدین""" که در مقابل گرایش‌های [[شیخیه]] قرار گرفته و به نوعی نماینده مکتب اصولیان شیعه هستند و اصلا‌ح‌گران شیعی به شمار می‌آیند و مورد حمایت حوزویان و دانشگاهیان قرار دارند. | ||
| خط ۲۹۵: | خط ۲۹۵: | ||
وی با اشاره به سخنرانی تاریخی آیت‌الله خامنه‌ای در میان خیل عظیم شیعیان و اهل سنت ادامه می‌دهد: ایشان در خلال سخنرانی به طور مختصر به آیه {{متن قرآن |و اعتصموا بحبل‌الله جمیعاً ولاتفرقوا |آیه = 103 |سوره = آل عمران }} اشاره کردند و درباره [[وحدت اسلامی|وحدت مسلمین]] و اهمیت وحدت شیعه و سنی صحبت کردند. اثرات این سخنرانی پانزده دقیقه‌ای در تاریخ کشمیر بیش از نگارش ده‌ها کتاب و ماه‌ها سخنرانی بود. ما با چشم خودمان این اثرات را دیدیم. در تاریخ کشمیر نخستین بار بود که یک روحانی شیعه با شخصیتی جهانی به این کشور بیاید و در مسجد جامع اهل تسنن سخنرانی کند. تا قبل از آن روز، شیعه و سنی با هم اختلاف و درگیری شدیدی داشتند. حتی اگر یک شیعه به مسجد سنی‌ها می‌رفت، مسجد را تطهیر می‌کردند و می‌گفتند: یک رافضی وارد مسجد شده و مسجد را نجس کرده است. اما بعد از سخنرانی آقا، این امر رایج شد که شیعیان به راحتی وارد مساجد اهل تسنن می‌شدند و بدون هیچ ترس و وحشت نماز را پشت سر امام‌جمعه اهل تسنن می‌خواندند. متقابلاً سنی‌ها هم به مساجد شیعه می‌آمدند. این اتحاد و وحدت، محصول آن پانزده دقیقه سخنرانی آقای خامنه‌ای و مصاحبه مطبوعاتی ایشان بود.» | وی با اشاره به سخنرانی تاریخی آیت‌الله خامنه‌ای در میان خیل عظیم شیعیان و اهل سنت ادامه می‌دهد: ایشان در خلال سخنرانی به طور مختصر به آیه {{متن قرآن |و اعتصموا بحبل‌الله جمیعاً ولاتفرقوا |آیه = 103 |سوره = آل عمران }} اشاره کردند و درباره [[وحدت اسلامی|وحدت مسلمین]] و اهمیت وحدت شیعه و سنی صحبت کردند. اثرات این سخنرانی پانزده دقیقه‌ای در تاریخ کشمیر بیش از نگارش ده‌ها کتاب و ماه‌ها سخنرانی بود. ما با چشم خودمان این اثرات را دیدیم. در تاریخ کشمیر نخستین بار بود که یک روحانی شیعه با شخصیتی جهانی به این کشور بیاید و در مسجد جامع اهل تسنن سخنرانی کند. تا قبل از آن روز، شیعه و سنی با هم اختلاف و درگیری شدیدی داشتند. حتی اگر یک شیعه به مسجد سنی‌ها می‌رفت، مسجد را تطهیر می‌کردند و می‌گفتند: یک رافضی وارد مسجد شده و مسجد را نجس کرده است. اما بعد از سخنرانی آقا، این امر رایج شد که شیعیان به راحتی وارد مساجد اهل تسنن می‌شدند و بدون هیچ ترس و وحشت نماز را پشت سر امام‌جمعه اهل تسنن می‌خواندند. متقابلاً سنی‌ها هم به مساجد شیعه می‌آمدند. این اتحاد و وحدت، محصول آن پانزده دقیقه سخنرانی آقای خامنه‌ای و مصاحبه مطبوعاتی ایشان بود.» | ||
با تأسی از انقلاب اسلامی ایران، حجت‌الاسلام [[سید عارف حسینی]] رهبر شیعیان پاکستان نیز دارای دیدگاه وحدت‌گرایانه بود. او با جدیت مسئله وحدت شیعه و سنی را دنبال می‌کرد و اعتقاد فراوانی به این مهم داشت؛ اهمیت کار او زمانی مشخص می‌شود که بدانیم سید عارف حسینی در زمان و مکانی می‌زیست که کاملا در مسیر مخالف اسلام ناب محمدی (صلی الله علیه و آله و سلم) قرار داشت؛ در کشوری همچون پاکستان، همه سرگرم بحث‌های انحرافی، بدعت و مباحث تفرقه‌افکن بودند. اختلاف بین شیعه و سنی بی‌داد می‌کرد و دشمنان نیز به این اختلافات دامن می‌زدند. در چنین فضایی علامه عارف حسینی ندای وحدت مسلمین را سر داد؛ این همان اندیشه‌ای بود که اغلب علما و مراجع بزرگ بر آن تاکید داشتند و امام خمینی، از جمله شخصیت‌های مهم و تاثیرگذاری بود که عارف حسینی در این مسیر از ایشان تبعیت می‌کرد. به طوری که وقتی امام خمینی وحدت شیعه و سنی را واجب دانستند، عارف حسینی می‌گفت این دستوری شرعی است و باید انجام بگیرد. | با تأسی از انقلاب اسلامی ایران، حجت‌الاسلام [[سید عارف حسین الحسینی|سید عارف حسینی]] رهبر شیعیان پاکستان نیز دارای دیدگاه وحدت‌گرایانه بود. او با جدیت مسئله وحدت شیعه و سنی را دنبال می‌کرد و اعتقاد فراوانی به این مهم داشت؛ اهمیت کار او زمانی مشخص می‌شود که بدانیم سید عارف حسینی در زمان و مکانی می‌زیست که کاملا در مسیر مخالف اسلام ناب محمدی (صلی الله علیه و آله و سلم) قرار داشت؛ در کشوری همچون پاکستان، همه سرگرم بحث‌های انحرافی، بدعت و مباحث تفرقه‌افکن بودند. اختلاف بین شیعه و سنی بی‌داد می‌کرد و دشمنان نیز به این اختلافات دامن می‌زدند. در چنین فضایی علامه عارف حسینی ندای وحدت مسلمین را سر داد؛ این همان اندیشه‌ای بود که اغلب علما و مراجع بزرگ بر آن تاکید داشتند و امام خمینی، از جمله شخصیت‌های مهم و تاثیرگذاری بود که عارف حسینی در این مسیر از ایشان تبعیت می‌کرد. به طوری که وقتی امام خمینی وحدت شیعه و سنی را واجب دانستند، عارف حسینی می‌گفت این دستوری شرعی است و باید انجام بگیرد. | ||
به خاطر همین دیدگاه وحدت‌گرایانه بود که بعد از شهادت عارف حسینی، روزنامه جنگ، او را «رهبری بزرگ برای مکتب تشیع» معرفی کرد که «داعی وحدت بین تمامی گروه‌ها و طبقات مسلمین بود.» روزنامه امن هم در سرمقاله 7 اوت 1988 درباره تلاش‌های عارف حسینی در ایجاد وحدت بین مسلمانان نوشت: «مرحوم علامه برای وحدت بین تمام مسلمانان تلاش می‌کرد و زندگی خود را برای خدمت به اسلام وقف کرده بود و در راه همین اهداف خود جان سپرد. علامه عارف حسینی تنها رهبر نهضت اجرای فقه جعفری نبود، بلکه انگیزه‌ای را دنبال می‌کرد که وحدت بین تمامی مسلمانان در سرلوحه برنامه‌های آن قرار داشت.» و چنانکه در بیانیه نهضت اجرای فقه جعفری پاکستان بعد از شهادت عارف حسینی آمده است: وی که رهبری محبوب بود، «در جهت اتحاد اسلامی تلاش می‌کرد. او مشعل اتحاد اسلامی را در پاکستان روشن نمود و پایدار کرد<ref>www.irdc.ir › news › | به خاطر همین دیدگاه وحدت‌گرایانه بود که بعد از شهادت عارف حسینی، روزنامه جنگ، او را «رهبری بزرگ برای مکتب تشیع» معرفی کرد که «داعی وحدت بین تمامی گروه‌ها و طبقات مسلمین بود.» روزنامه امن هم در سرمقاله 7 اوت 1988 درباره تلاش‌های عارف حسینی در ایجاد وحدت بین مسلمانان نوشت: «مرحوم علامه برای وحدت بین تمام مسلمانان تلاش می‌کرد و زندگی خود را برای خدمت به اسلام وقف کرده بود و در راه همین اهداف خود جان سپرد. علامه عارف حسینی تنها رهبر نهضت اجرای فقه جعفری نبود، بلکه انگیزه‌ای را دنبال می‌کرد که وحدت بین تمامی مسلمانان در سرلوحه برنامه‌های آن قرار داشت.» و چنانکه در بیانیه نهضت اجرای فقه جعفری پاکستان بعد از شهادت عارف حسینی آمده است: وی که رهبری محبوب بود، «در جهت اتحاد اسلامی تلاش می‌کرد. او مشعل اتحاد اسلامی را در پاکستان روشن نمود و پایدار کرد<ref>www.irdc.ir › news › | ||
| خط ۳۱۰: | خط ۳۱۰: | ||
"""جماعت اسلامی""" | """جماعت اسلامی""" | ||
[[جماعت اسلامی پاکستان]] در سال ۱۹۴۱م. توسط عده‌ای از علماء اهل تسنن به رهبری سید ابوالاعلی مودودی تاسیس شد<ref>گیلانی، سید اسعد، جماعت اسلامی۱۹۴۱تا۱۹۴۷،(لاهور:فیروز سنز، ۱۹۹۲)ص۴۷-۲۲</ref>. اکثر حامیان جماعت اسلامی به [[حنفی|فقه حنفی]] تعلق دارند و به ندرت از اهل تشیع یا کسانی دیگر به این جماعت می‌پیوندند و این خصیصه‌ای است که هیچ حزب یا گروه مذهب پاکستان از آن مستثنی نیست. در عین حال جماعت اسلامی دارای ویژگی‌هایی است که آن را از سایر احزاب و گروه‌های مذهبی ممتاز می‌کند. | [[جماعت اسلامی پاکستان]] در سال ۱۹۴۱م. توسط عده‌ای از علماء اهل تسنن به رهبری [[سید ابوالاعلی مودودی]] تاسیس شد<ref>گیلانی، سید اسعد، جماعت اسلامی۱۹۴۱تا۱۹۴۷،(لاهور:فیروز سنز، ۱۹۹۲)ص۴۷-۲۲</ref>. اکثر حامیان جماعت اسلامی به [[حنفی|فقه حنفی]] تعلق دارند و به ندرت از اهل تشیع یا کسانی دیگر به این جماعت می‌پیوندند و این خصیصه‌ای است که هیچ حزب یا گروه مذهب پاکستان از آن مستثنی نیست. در عین حال جماعت اسلامی دارای ویژگی‌هایی است که آن را از سایر احزاب و گروه‌های مذهبی ممتاز می‌کند. | ||
* بین سایر احزاب اسلامی پاکستان جماعت اسلامی شاید تنها حزبی است که نظام کلی و جامع اسلامی ارائه می‌دهد که در آن اسلام در تمامی ابعاد زندگی نفوذ کرده است. شاید به همین علت نوشته‌های ابوالاعلی مودوی از عمومیت خاص برخوردار است و او در نوشته‌هایش در اکثر مسائل جامعه رای خاصی ارائه داده است<ref>عنایت حمید، اندیشه سیاسی اسلام در اسلام معاصر، ترجمه بهاءالدین خرمشاهی ،(تهران:انتشارات خوارزمی، ۱۳۷۲)، ۱۹۶-۱۸۳</ref>. | * بین سایر احزاب اسلامی پاکستان جماعت اسلامی شاید تنها حزبی است که نظام کلی و جامع اسلامی ارائه می‌دهد که در آن اسلام در تمامی ابعاد زندگی نفوذ کرده است. شاید به همین علت نوشته‌های ابوالاعلی مودوی از عمومیت خاص برخوردار است و او در نوشته‌هایش در اکثر مسائل جامعه رای خاصی ارائه داده است<ref>عنایت حمید، اندیشه سیاسی اسلام در اسلام معاصر، ترجمه بهاءالدین خرمشاهی ،(تهران:انتشارات خوارزمی، ۱۳۷۲)، ۱۹۶-۱۸۳</ref>. | ||