پرش به محتوا

عطیه عوفی: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۵۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۸ اکتبر ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' های ' به '‌های ')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۸: خط ۱۸:
| وبگاه =  
| وبگاه =  
}}
}}
'''عَطِیَّة بن سَعد بن جُناده عَوفی''' از [[تابعان]] و از [[شیعیان]] [[امام علی|حضرت علی(ع)]] در [[کوفه]] بود. از وی به‌عنوان مفسر، محدث و فقیه [[شیعه]] یاد شده و کتابی در [[تفسیر قرآن]] دارد. عطیه در زمان [[خلافت]] [[امام علی|امام علی(ع)]] به دنیا آمد و در سال ۱۱۱ قمری در کوفه وفات یافت. وی در [[قیام مختار]] و قیام عبدالرحمن بن محمد بن اشعث بر ضد [[حجاج بن یوسف]] شرکت داشت. حجاج او را به‌دلیل خودداری از ناسزاگویی به حضرت علی(ع) تازیانه زد. همراهی عطیه با [[جابر بن عبدالله انصاری]] در زیارت روز [[اربعین]] [[امام حسین(ع)]] مشهور است.
'''عَطِیَّة بن سَعد بن جُناده عَوفی''' از [[تابعان]] و از [[شیعیان]] [[علی بن ابی طالب|حضرت علی(ع)]] در [[کوفه]] بود. از وی به‌عنوان مفسر، محدث و فقیه [[شیعه]] یاد شده و کتابی در [[تفسیر قرآن]] دارد. عطیه در زمان [[خلافت]] امام علی(ع) به دنیا آمد و در سال ۱۱۱ قمری در کوفه وفات یافت. وی در [[قیام مختار]] و قیام عبدالرحمن بن محمد بن اشعث بر ضد [[حجاج بن یوسف]] شرکت داشت. حجاج او را به‌دلیل خودداری از ناسزاگویی به حضرت علی(ع) تازیانه زد. همراهی عطیه با [[جابر بن عبدالله انصاری]] در زیارت روز [[اربعین]] [[حسین بن علی (سید الشهدا)|امام حسین(ع)]] مشهور است.


==نسب، تولد، نام و کنیه==
==نسب، تولد، نام و کنیه==
خط ۲۴: خط ۲۴:
عطیه از طایفه بکالی، تیره‌ای از قبیله بنی‌عوف بن امرؤالقیس است. پدرش، سعد بن جناده از قبیله بنی‌عوف<ref>سمعانی، الأنساب، ۱۳۸۲ق، ج‌۹، ص۴۰۵</ref> و از صحابه [[رسول خدا(ص)]]<ref>أسد الغابة، ج‌۲، ص۱۸۹</ref> و مادرش کنیزی از اهالی روم بود<ref>ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج‌۶، ص۳۰۵</ref>.
عطیه از طایفه بکالی، تیره‌ای از قبیله بنی‌عوف بن امرؤالقیس است. پدرش، سعد بن جناده از قبیله بنی‌عوف<ref>سمعانی، الأنساب، ۱۳۸۲ق، ج‌۹، ص۴۰۵</ref> و از صحابه [[رسول خدا(ص)]]<ref>أسد الغابة، ج‌۲، ص۱۸۹</ref> و مادرش کنیزی از اهالی روم بود<ref>ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج‌۶، ص۳۰۵</ref>.


درباره تاریخ تولد عطیه خبر دقیقی در دست نیست، اما برخی تولد وی را بین سال‌های ۳۶ تا ۴۰ق تخمین زده‌اند؛ چرا که در زمان خلافت [[امام علی|امام علی(ع)]] در [[کوفه]] متولد شد<ref>ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج‌۶، ص۳۰۵</ref>.
درباره تاریخ تولد عطیه خبر دقیقی در دست نیست، اما برخی تولد وی را بین سال‌های ۳۶ تا ۴۰ق تخمین زده‌اند؛ چرا که در زمان خلافت امام علی(ع) در [[کوفه]] متولد شد<ref>ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج‌۶، ص۳۰۵</ref>. پدرش وی را نزد امام علی(ع) برد تا او را نامگذاری کند، امام او را در آغوش گرفت و گفت «هذا عَطیّةُ الله» (این موهبت و هدیه خدا است). بدین جهت وی را عطیه نامیدند<ref>ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج‌۶، ص۳۰۵</ref>. کنیه وی نیز ابوالحسن است<ref>تاریخ الطبری، ج‌۱۱، ص۶۴۰</ref> او را با لقب‌های عوفی، جدلی، قیسی و کوفی می‌شناسند<ref>زرکلی، الأعلام، ۱۹۸۹م، ج‌۴، ص۲۳۷</ref>.
پدرش وی را نزد امام علی(ع) برد تا او را نامگذاری کند، امام او را در آغوش گرفت و گفت «هذا عَطیّةُ الله» (این موهبت و هدیه خدا است). بدین جهت وی را عطیه نامیدند<ref>ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج‌۶، ص۳۰۵</ref>. کنیه وی نیز ابوالحسن است<ref>تاریخ الطبری، ج‌۱۱، ص۶۴۰</ref> او را با لقب‌های عوفی، جدلی، قیسی و کوفی می‌شناسند<ref>زرکلی، الأعلام، ۱۹۸۹م، ج‌۴، ص۲۳۷</ref>.


==مقام علمی==
==مقام علمی==


عطیه از تابعان محسوب شده و [[امام محمد باقر(ع)]] را نیز درک کرده است<ref>رجال شیخ طوسی، ص۵۱؛ تنقیح المقال، ج۲، ص۲۵۳؛ سفینة البحار، ج۶، ص۲۹۶</ref>ابن‌سعد از علمای [[اهل سنت]] وی را ثقه و فردی صالح دانسته است<ref>ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج‌۶، ص۳۰۵</ref>[[ترمذی]] نیز از او حدیث نقل کرده و احادیث وی را حَسَن دانسته است<ref>مقریزی، إمتاع الأسماع، ۱۴۲۰ق، ج‌۱۳، پاورقی، ص۱۶</ref>از او به‌عنوان محدّث<ref>ابن‌حزم، جمهرة أنساب العرب، ۱۴۰۳ق، متن، ص۳۰۹</ref> مفسر قرآن<ref>تنقیح المقال، ج۲، ص۲۵۳</ref> و فقیه شیعه در زمان حجاج بن یوسف ثقفی<ref>أنساب الأشراف، ج‌۱۳، ص۲۶۸؛ ذهبی، تاریخ الإسلام، ۱۴۱۳ق، ج‌۷، ص۴۲۴</ref> یاد شده است.
عطیه از تابعان محسوب شده و [[محمد بن علی (باقر العلوم)|امام محمد باقر(ع)]] را نیز درک کرده است<ref>رجال شیخ طوسی، ص۵۱؛ تنقیح المقال، ج۲، ص۲۵۳؛ سفینة البحار، ج۶، ص۲۹۶</ref>ابن‌سعد از علمای [[اهل سنت]] وی را ثقه و فردی صالح دانسته است<ref>ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج‌۶، ص۳۰۵</ref>[[ترمذی]] نیز از او حدیث نقل کرده و احادیث وی را حَسَن دانسته است<ref>مقریزی، إمتاع الأسماع، ۱۴۲۰ق، ج‌۱۳، پاورقی، ص۱۶</ref>از او به‌عنوان محدّث<ref>ابن‌حزم، جمهرة أنساب العرب، ۱۴۰۳ق، متن، ص۳۰۹</ref> مفسر قرآن<ref>تنقیح المقال، ج۲، ص۲۵۳</ref> و فقیه شیعه در زمان حجاج بن یوسف ثقفی<ref>أنساب الأشراف، ج‌۱۳، ص۲۶۸؛ ذهبی، تاریخ الإسلام، ۱۴۱۳ق، ج‌۷، ص۴۲۴</ref> یاد شده است.


او از [[عبدالله ابن عباس|عبدالله بن عباس]]<ref>ذهبی، تاریخ الإسلام، ۱۴۱۳ق، ج‌۷، ص۴۲۴</ref>ابوسعید خدری<ref>مقریزی، إمتاع الأسماع، ۱۴۲۰ق، ج‌۱۳، ص۱۶</ref>عبدالله بن عمر<ref>ذهبی، تاریخ الإسلام، ۱۴۱۳ق، ج‌۷، ص۴۲۴؛ شواهد التنزیل، ج۱، ص۲۹۵؛ عمدة عیون صحاح الأخبار، ص۲۳۳</ref> و جابر بن عبدالله انصاری حدیث نقل کرده‌است.
او از [[عبدالله ابن عباس|عبدالله بن عباس]]<ref>ذهبی، تاریخ الإسلام، ۱۴۱۳ق، ج‌۷، ص۴۲۴</ref>ابوسعید خدری<ref>مقریزی، إمتاع الأسماع، ۱۴۲۰ق، ج‌۱۳، ص۱۶</ref>عبدالله بن عمر<ref>ذهبی، تاریخ الإسلام، ۱۴۱۳ق، ج‌۷، ص۴۲۴؛ شواهد التنزیل، ج۱، ص۲۹۵؛ عمدة عیون صحاح الأخبار، ص۲۳۳</ref> و جابر بن عبدالله انصاری حدیث نقل کرده‌است.
خط ۳۸: خط ۳۷:
تفسیر قرآن: عطیه پنج جلد تفسیر قرآن نگاشت<ref>تنقیح المقال، ج۲، ص۲۵۳</ref>. او می‌گوید: من سه دوره تفسیر کامل قرآن را نزد [[ابن‌عباس]] آموختم و [[قرآن]] را نیز هفتاد بار در کنارش خواندم<ref>تنقیح المقال، ج۲، ص۲۵۳</ref>.
تفسیر قرآن: عطیه پنج جلد تفسیر قرآن نگاشت<ref>تنقیح المقال، ج۲، ص۲۵۳</ref>. او می‌گوید: من سه دوره تفسیر کامل قرآن را نزد [[ابن‌عباس]] آموختم و [[قرآن]] را نیز هفتاد بار در کنارش خواندم<ref>تنقیح المقال، ج۲، ص۲۵۳</ref>.


خطبه فدک: عطیه خطبه فدکیه [[حضرت زهرا(س)]] که در [[مسجدالنبی]] ایراد شد را برای عبدالله محض، نوه [[امام حسن|امام حسن مجتبی(ع)]] نقل کرد<ref>سفینة البحار، ج۶، ص۲۹۶</ref>.
خطبه فدک: عطیه خطبه فدکیه [[حضرت زهرا(س)]] که در [[مسجدالنبی]] ایراد شد را برای عبدالله محض، نوه [[حسن بن علی (مجتبی)|امام حسن مجتبی(ع)]] نقل کرد<ref>سفینة البحار، ج۶، ص۲۹۶</ref>.


==زیارت امام حسین(ع)==
==زیارت امام حسین(ع)==
خط ۶۸: خط ۶۷:
==تبار و فرزندان==
==تبار و فرزندان==


عطیه فرزندانی به نام‌های علی، از اصحاب [[امام صادق(ع)]]<ref>عاملی، إستقصاء الاعتبار فی شرح الإستبصار، ۱۴۱۹ق، ج‌۴، ص۴۰۳؛ مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، الخاتمة ج‌۸، ص۲۲۵</ref> [[حسن بن علی|حسن]]، [[حسین]]<ref>سمعانی، الأنساب، ۱۳۸۲ق، ج‌۹، ص۴۰۵</ref> و عبدالله<ref>أنساب الأشراف، ج‌۲، ص۱۱۳ (چاپ زکار، ج‌۲، ص۳۵۷)</ref>داشته است.
عطیه فرزندانی به نام‌های علی، از اصحاب [[جعفر بن محمد (صادق‌)|امام صادق(ع)]]<ref>عاملی، إستقصاء الاعتبار فی شرح الإستبصار، ۱۴۱۹ق، ج‌۴، ص۴۰۳؛ مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، الخاتمة ج‌۸، ص۲۲۵</ref> [[حسن بن علی (مجتبی)|حسن]]، [[حسین بن علی (سید الشهدا)|حسین]]<ref>سمعانی، الأنساب، ۱۳۸۲ق، ج‌۹، ص۴۰۵</ref> و عبدالله<ref>أنساب الأشراف، ج‌۲، ص۱۱۳ (چاپ زکار، ج‌۲، ص۳۵۷)</ref>داشته است.


حسن بن عطیه نیز فرزندی به نام حسین داشته که کنیه وی اباعبدالله بوده‌ است<ref>ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج‌۷، ص۲۳۹</ref> حسین در زمان خلافت هارون الرشید منصب قضاوت را بر عهده داشت<ref>أنساب الأشراف، ج‌۱۳، ص۲۶۹</ref>. تبار عطیه با لقب عوفی شناخته می‌شوند<ref>سمعانی، الأنساب، ۱۳۸۲ق، ج‌۹، ص۴۰۴</ref>.
حسن بن عطیه نیز فرزندی به نام حسین داشته که کنیه وی اباعبدالله بوده‌ است<ref>ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج‌۷، ص۲۳۹</ref> حسین در زمان خلافت هارون الرشید منصب قضاوت را بر عهده داشت<ref>أنساب الأشراف، ج‌۱۳، ص۲۶۹</ref>. تبار عطیه با لقب عوفی شناخته می‌شوند<ref>سمعانی، الأنساب، ۱۳۸۲ق، ج‌۹، ص۴۰۴</ref>.
خط ۷۵: خط ۷۴:
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:صحابه شیعه]]
[[رده:راویان حدیث غدیر]]
[[رده:راویان حدیث غدیر]]
[[رده:صحابه محبوب شیعه]]
confirmed
۳٬۹۰۲

ویرایش