۸۷٬۷۷۵
ویرایش
ابوحمزه ثمالی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'اهل‌سنت' به 'اهل سنت') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
| وبگاه = | | وبگاه = | ||
}} | }} | ||
'''ثابت بن دینار''' معروف به ابوحمزه ثمالی یکی از بزرگان [[کوفه]] و از چهره‌های معروف از [[اصحاب]] امام سجاد(علیه‌السلام) بود. او استاد علم [[حديث|حدیث]] و [[فقه]] و [[تفسیر]] بود و معارف [[اهل بیت | '''ثابت بن دینار''' معروف به ابوحمزه ثمالی یکی از بزرگان [[کوفه]] و از چهره‌های معروف از [[اصحاب]] امام سجاد(علیه‌السلام) بود. او استاد علم [[حديث|حدیث]] و [[فقه]] و [[تفسیر]] بود و معارف [[اهل بیت|اهل‌بيت(علیه‌السلام)]] را به [[شیعیان]] می‌آموخت. او دعای پر فضیلتی را از [[علی بن الحسین (زین العابدین)|امام سجاد(علیه‌السلام)]] آموخت و [[روایت]] کرد که در سحرهای [[ماه رمضان]] خوانده می‌شود و به '''دعای ابوحمزه''' شهرت یافته است. | ||
== زندگی‌نامه == | == زندگی‌نامه == | ||
ثابت بن دینار ثُمالی، مشهور به ابوحمزه ثمالی، از یاران نزدیک امام سجاد (علیه‌السلام) بود. سال تولد او دقیقاً مشخص نیست اما با توجه به این‌که از زاذان کِنْدی (متوفی 82) روایت نقل کرده است، باید قبل از 82 قمری به دنیا آمده باشد. ابوحمزه اهل کوفه بود. | ثابت بن دینار ثُمالی، مشهور به ابوحمزه ثمالی، از یاران نزدیک امام سجاد (علیه‌السلام) بود. سال تولد او دقیقاً مشخص نیست اما با توجه به این‌که از زاذان کِنْدی (متوفی 82) روایت نقل کرده است، باید قبل از 82 قمری به دنیا آمده باشد. ابوحمزه اهل کوفه بود. | ||
ابوحمزه ثمالی، متدین و همراه صالح [[امام سجاد|علی زین‌العابدین]] بود. وی هم‌چنین از همراهان [[امام محمد باقر]] و [[امام جعفر صادق]] بود. [[نجاشی]] گفت: "او بهترین اصحاب ما و معتبرترین آنها در [[روایت]] و [[سنت]] بود." به نقل از علی الرضا، وی می‌گوید: "ابوحمزه در زمان خود شبیه [[سلمان فارسی]] در زمان خود است." دعای او پذیرفته شد. | ابوحمزه ثمالی، متدین و همراه صالح [[امام سجاد|علی زین‌العابدین]] بود. وی هم‌چنین از همراهان [[محمد بن علی (باقر العلوم)|امام محمد باقر]] و [[جعفر بن محمد (صادق)|امام جعفر صادق]] بود. [[نجاشی]] گفت: "او بهترین اصحاب ما و معتبرترین آنها در [[روایت]] و [[سنت]] بود." به نقل از علی الرضا، وی می‌گوید: "ابوحمزه در زمان خود شبیه [[سلمان فارسی]] در زمان خود است." دعای او پذیرفته شد. | ||
سه فرزند ابوحمزه، یعنی حمزه و نوح و منصور، نیز در قیام [[زید بن علی|زیدبن علی]] کشته شدند. وی در سال 150 هجری قمری درگذشت. | سه فرزند ابوحمزه، یعنی حمزه و نوح و منصور، نیز در قیام [[زید بن علی|زیدبن علی]] کشته شدند. وی در سال 150 هجری قمری درگذشت. | ||
| خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
ابوحمزه در اثر مناجات‌های عارفانه، عبادت‌های عاشقانه، نغمه‌های شبانه، اطاعت خالق یگانه و شاگردی مکتب [[ائمه اطهار(ع)|ائمه (علیه‌السلام)]] صاحب کرامت شد. | ابوحمزه در اثر مناجات‌های عارفانه، عبادت‌های عاشقانه، نغمه‌های شبانه، اطاعت خالق یگانه و شاگردی مکتب [[ائمه اطهار(ع)|ائمه (علیه‌السلام)]] صاحب کرامت شد. | ||
ابوحمزه ثمالی در اثر زحمات طاقت فرسا و فعالیت‌های شبانه روزی در کسب علم و حکمت، به مرحله‌ای رسید که به عنوان استاد علم حدیث و فقه و تفسیر، بر کرسی تدریس تکیه زد و معارف | ابوحمزه ثمالی در اثر زحمات طاقت فرسا و فعالیت‌های شبانه روزی در کسب علم و حکمت، به مرحله‌ای رسید که به عنوان استاد علم حدیث و فقه و تفسیر، بر کرسی تدریس تکیه زد و معارف اهل بيت (علیه‌السلام) را به شیعیان آموخت. | ||
ابوحمزه ثمالی بیشتر وقت خود را به [[عبادت]] و تدریس [[علوم اسلامی]] می‌گذراند. او از کسب فیوضات معنوی و تربیتی از محضر [[ائمه |ائمه (علیه‌السلام)]] به ویژه | ابوحمزه ثمالی بیشتر وقت خود را به [[عبادت]] و تدریس [[علوم اسلامی]] می‌گذراند. او از کسب فیوضات معنوی و تربیتی از محضر [[ائمه |ائمه (علیه‌السلام)]] به ویژه امام زین‌العابدین(علیه‌السلام) غافل نبود. از سند دعای معروف به «ابوحمزه ثمالی» معلوم می‌شود که ابوحمزه در آن شب‌های نورانی همدم، همراز و نوکر محضر پیشوای چهارم امام سجاد (علیه‌السلام) بود. | ||
وی در این رابطه می‌گوید: امام سجاد (علیه‌السلام) شب‌های ماه مبارک رمضان تا سحر مشغول به نماز بود و زمانی که وقت سحر می‌شد دعای ابوحمزه را می‌خواندند: «إِلٰهِی لَاتُؤَدِّبْنِی بِعُقُوبَتِکَ، وَلَا تَمْکُرْ بِی فِی حِیلَتِکَ، مِنْ أَیْنَ لِیَ الْخَیْرُ یَا رَبِّ وَلَا یُوجَدُ إِلّا مِنْ عِنْدِکَ ...». | وی در این رابطه می‌گوید: امام سجاد (علیه‌السلام) شب‌های ماه مبارک رمضان تا سحر مشغول به نماز بود و زمانی که وقت سحر می‌شد دعای ابوحمزه را می‌خواندند: «إِلٰهِی لَاتُؤَدِّبْنِی بِعُقُوبَتِکَ، وَلَا تَمْکُرْ بِی فِی حِیلَتِکَ، مِنْ أَیْنَ لِیَ الْخَیْرُ یَا رَبِّ وَلَا یُوجَدُ إِلّا مِنْ عِنْدِکَ ...». | ||
| خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
=== دعای ابوحمزه ثمالی === | === دعای ابوحمزه ثمالی === | ||
ابوحمزه ثمالی نقل کرده است که در [[رمضان|ماه رمضان]]، علی زین‌العابدین بیشتر شب را در [[نماز]] می‌گذراند و وقتی زمان شروع [[روزه]] بود، دعایی را خواند که بعداً معلوم شد. به عنوان دعا ابی حمزه ثمالی (دعای ابی حمزه ثمالی). این [[دعا]] در [[کتاب مصباح | ابوحمزه ثمالی نقل کرده است که در [[رمضان|ماه رمضان]]، علی زین‌العابدین بیشتر شب را در [[نماز]] می‌گذراند و وقتی زمان شروع [[روزه]] بود، دعایی را خواند که بعداً معلوم شد. به عنوان دعا ابی حمزه ثمالی (دعای ابی حمزه ثمالی). این [[دعا]] در [[مصباح المتهجد (کتاب)|کتاب مصباح المتهجد]] [[شیخ طوسی]] ثبت شده است. | ||
== آثار == | == آثار == | ||
| خط ۶۲: | خط ۶۲: | ||
== خصوصیات تفسیر ابوحمزه == | == خصوصیات تفسیر ابوحمزه == | ||
در بعضی کتب از کتاب تفسیر ابوحمزه و در بعضی کتب از تفسیر القرآن الکریم، در تفسیر ابوحمزه، بر خلاف تفاسیر مأثور دیگر، [[احادیث]] مرسل کمتری دیده می‌شود. ابوحمزه به اسباب [[نزول]] توجه داشته و ضمن توجه به فضائل | در بعضی کتب از کتاب تفسیر ابوحمزه و در بعضی کتب از تفسیر القرآن الکریم، در تفسیر ابوحمزه، بر خلاف تفاسیر مأثور دیگر، [[احادیث]] مرسل کمتری دیده می‌شود. ابوحمزه به اسباب [[نزول]] توجه داشته و ضمن توجه به فضائل اهل‌بیت (علیه‌السلام)، از شیوه تفسیر قرآن به قرآن استفاده کرده و به [[اجتهاد]]، قرائت، لغت، نحو و نقل آرای مختلف در معنای آیات اهتمام ویژه داشته است. | ||
== چند روایت درباره عظمت مقام ابوحمزه == | == چند روایت درباره عظمت مقام ابوحمزه == | ||
* روزی | * روزی حضرت صادق(علیه‌السلام) به او فرمود: «من هر گاه تو را می‌ببینم، احساس آرامش می‌کنم.» | ||
* | * امام صادق(علیه‌السلام) فرمود: «ابوحمزه در زمان خودش مانند [[سلمان]] در زمان خودش بود.» | ||
* [[علی بن موسی بن جعفر|امام رضا(علیه‌السلام)]] فرموده‌اند: «ابوحمزه ثمالی در زمان خودش مانند [[لقمان حکیم]] در زمان خودش بوده است.» | * [[علی بن موسی بن جعفر|امام رضا(علیه‌السلام)]] فرموده‌اند: «ابوحمزه ثمالی در زمان خودش مانند [[لقمان حکیم]] در زمان خودش بوده است.» | ||