confirmed، مدیران
۳۶٬۰۹۱
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
(۶ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۵۲: | خط ۵۲: | ||
در 1963م در سوریه 3 جناح اصلی در حزب وجود داشت: | در 1963م در سوریه 3 جناح اصلی در حزب وجود داشت: | ||
# جناح | # جناح ضد [[مارکسیسم|مارکسیسم]] به رهبری عفلق؛ | ||
# جناح مارکسیست به رهبری حمود شوفی؛ | # جناح مارکسیست به رهبری حمود شوفی؛ | ||
# جناح رادیکال با تمایلات نظامی به رهبری ژنرال صلاح جدید. | # جناح رادیکال با تمایلات نظامی به رهبری ژنرال صلاح جدید. | ||
در عراق نیز یک جناح راست ضدمارکسیسم و یک جناح ملیت گرای چپ فعالیت میکرد. رهبری حزب در آغاز در اختیار جناح نخست بود <ref>هیرو، 133</ref> بعث عراق در 19 بهمن 1341ش / 8 فوریه 1963م با کودتا حکومت را به دست گرفت | در عراق نیز یک جناح راست ضدمارکسیسم و یک جناح ملیت گرای چپ فعالیت میکرد. رهبری حزب در آغاز در اختیار جناح نخست بود<ref>هیرو، 133</ref> بعث عراق در 19 [[بهمن]] 1341ش / 8 فوریه 1963م با کودتا حکومت را به دست گرفت<ref>لنچوفسکی، 299</ref>. بعث سوریه نیز یک ماه بعد در مارس 1963 حکومت را واژگون کرد و دولت را نه از طریق آراء مردم، آنگونه که عفلق و بیطار پیشبینی کرده بودند، بلکه از راه کودتا در اختیار گرفت.<ref>هاپوود89</ref> وقتی عفلق در کنگره ملی پنجم طرفداران و عاملان جدایی از اتحاد سوریه و مصر را موردحمله قرار داد، آشکار بود که اختلافات دیگری هم در درون رهبری بعث وجود دارد<ref>فکیکی، 194</ref>. | ||
در نخستین کنگره منطقهای بعث سوریه پس از تسلط بر حکومت در 1342ش / 1963م آشکار شد که افسران ارتش تقریباً بر مخالفت با جناح عفلق متفقند. در این کنگره، جناح عفلق شکست خورد و جناح صلاح جدید پیروز شد <ref>سیل88</ref> کشتار کمونیستها در عراق به وسیله حزب بعث، مخالفت دو جناح بعث سوریه را تشدید کرد (هیرو،.(133-134 | در نخستین کنگره منطقهای بعث سوریه پس از تسلط بر حکومت در 1342ش / 1963م آشکار شد که افسران ارتش تقریباً بر مخالفت با جناح عفلق متفقند. در این کنگره، جناح عفلق شکست خورد و جناح صلاح جدید پیروز شد<ref>سیل88</ref> کشتار [[کمونیسم|کمونیستها]] در عراق به وسیله حزب بعث، مخالفت دو جناح بعث سوریه را تشدید کرد (هیرو،.(133-134 در کنگره ملی ششم در 1963م، عفلق توانست مقام دبیرکلی را حفظ کند، اما بیطار عزل شد و نظامیان به کمیته رهبری حزب وارد شدند <ref>(سیل همانجا)</ref>. رهبران نظامی بعث سوریه غالباً از [[علویان]] بودند و اعتقاد استواری به ملیتگرایی نداشتند، اما وجود گرایشهای نظری ـ سیاسی مختلف میان آنها، و انحلال جمهوری متحده عربی اختلاف آنها را تشدید کرد<ref>یورک102</ref> در نتیجه، جناح رادیکال، معروف به بعث جدید در بهمن 1344 / فوریه 1966 گروه محافظهکار را برکنار، و رهبران مؤسس حزب را به خروج از سوریه وادار کرد. بیشتر این رهبران به عراق رفتند<ref>همو103</ref>. | ||
در کنگره ملی ششم در 1963م، عفلق توانست مقام دبیرکلی را حفظ کند، اما بیطار عزل شد و نظامیان به کمیته رهبری حزب وارد شدند <ref>(سیل همانجا)</ref>. رهبران نظامی بعث سوریه غالباً از [[علویان]] بودند و اعتقاد استواری به ملیتگرایی نداشتند، اما وجود گرایشهای نظری ـ سیاسی مختلف میان آنها، و انحلال جمهوری متحده عربی اختلاف آنها را تشدید کرد <ref>یورک102</ref> در نتیجه، جناح رادیکال، معروف به بعث جدید در بهمن 1344 / فوریه 1966 گروه محافظهکار را برکنار، و رهبران مؤسس حزب را به خروج از سوریه وادار کرد. بیشتر این رهبران به عراق رفتند <ref>همو103</ref> | |||
در عراق، حزب بعث پس از تسلط بر حکومت، کمونیستها را به تلافی کشتار بعثیها در حکومت قاسم سرکوب کرد. این امر موجب اختلاف میان ارتش و حزب شد و عفلق برای ایجاد صلح به عراق رفت، ولی این کار مداخله در امور داخلی عراق تلقی شد و موجب نارضایی عمومیگردید و اختلافات را شدت بخشید. سرانجام، در آبان 1342 / نوامبر 1963 طرفداران ناصر با یک حرکت نظامی، عفلق و یارانش را برکنار کردند (سیل، 90)؛ اما جناح بعثی طرفدار رهبران معزول شده حزب در 1347ش / 1968م دوباره قدرت را در دست گرفت | در عراق، حزب بعث پس از تسلط بر حکومت، کمونیستها را به تلافی کشتار بعثیها در حکومت قاسم سرکوب کرد. این امر موجب اختلاف میان ارتش و حزب شد و عفلق برای ایجاد صلح به عراق رفت، ولی این کار مداخله در امور داخلی عراق تلقی شد و موجب نارضایی عمومیگردید و اختلافات را شدت بخشید. سرانجام، در آبان 1342 / نوامبر 1963 طرفداران ناصر با یک حرکت نظامی، عفلق و یارانش را برکنار کردند (سیل، 90)؛ اما جناح بعثی طرفدار رهبران معزول شده حزب در 1347ش / 1968م دوباره قدرت را در دست گرفت<ref>شیمونی116</ref>. | ||
به این ترتیب، بعثیها آشکارا به دو دسته تقسیم شدند که به رغم یگانگی نظری و پایبندی به وحدت عربی و آزادی فلسطین، نمیتوانستند بر حس رقابت و بدبینی نسبت به هم غالب شوند <ref>یورک، همانجا</ref>. | به این ترتیب، بعثیها آشکارا به دو دسته تقسیم شدند که به رغم یگانگی نظری و پایبندی به وحدت عربی و آزادی فلسطین، نمیتوانستند بر حس رقابت و بدبینی نسبت به هم غالب شوند <ref>یورک، همانجا</ref>. | ||
رهبران نظامی سوریه به نوبه خود به دو گروه تقسیم میشدند: | رهبران نظامی سوریه به نوبه خود به دو گروه تقسیم میشدند: | ||
# گروهی به رهبری [[حافظ اسد]] که با افراطگرایی؛ | |||
# گروهی به رهبری [[حافظ اسد]] که با | # گروه دیگر به رهبری صلاح جدید که سوریه را به انزوا کشانده بود، مخالفت میکرد<ref>شیمونی، همانجا</ref>. | ||
# گروه دیگر به رهبری صلاح جدید که سوریه را به انزوا کشانده بود، مخالفت میکرد <ref>شیمونی، همانجا</ref>. | |||
شکست اعراب از [[ | شکست اعراب از [[صهیونیسم|صهیونیستها]] در 1346ش / 1967م موجب تشدید اختلاف میان این دو گروه نظامی شد<ref>هاپوود،91-92</ref> و سرانجام، در 1970م جناح حافظ اسد کنترل کامل حکومت را به دست گرفت. اسد از 1971م علاوه بر ریاست جمهوری، دبیرکلی و رهبری ملی و منطقهای شاخه بعث سوریه را هم برعهده داشت<ref>شیمونی، همانجا</ref>. در [[عراق|عراق]]، [[حسن البکر]]، رهبر کودتای 1968م که در آغاز میانهروی میکرد، اندکی پس از کودتا یاران میانهرو را کنار زد و دولتی از بنیادگرایان تشکیل داد. | ||
تا 1358ش / 1979م که [[صدام حسین]] معاون حسن البکر دبیرکل بعث عراق، و سپس رئیس جمهور شد <ref>پرتز،455,453</ref>، مقام دبیرکلی رهبری ملی بعث شاخه عراق را میشل عفلق در دست داشت <ref>(«دائرة المعارف»204</ref>اختلاف بعث عراق و سوریه غالباً ناشی از اوضاع جغرافیایی ـ سیاسی هلال خصیب و رهبری آن بود <ref>شیمونی، همانجا</ref>. بعث سوریه معتقد بود که وحدت سیاسی جامعه عرب باید از منطقه سوریه بزرگ آغاز گردد؛ و بعث عراق میکوشید تا ابتکار عمل را در ایجاد اتحاد عربی در دست گیرد و نقش اصلی را در این روند ایفا کند <ref>«دائرة المعارف»، همانجا</ref>. | تا 1358ش / 1979م که [[صدام حسین]] معاون حسن البکر دبیرکل بعث عراق، و سپس رئیس جمهور شد<ref>پرتز،455,453</ref>، مقام دبیرکلی رهبری ملی بعث شاخه عراق را میشل عفلق در دست داشت<ref>(«دائرة المعارف»204</ref>، اختلاف بعث عراق و سوریه غالباً ناشی از اوضاع جغرافیایی ـ سیاسی هلال خصیب و رهبری آن بود<ref>شیمونی، همانجا</ref>. بعث سوریه معتقد بود که وحدت سیاسی جامعه عرب باید از منطقه سوریه بزرگ آغاز گردد؛ و بعث عراق میکوشید تا ابتکار عمل را در ایجاد اتحاد عربی در دست گیرد و نقش اصلی را در این روند ایفا کند<ref>«دائرة المعارف»، همانجا</ref>. | ||
با آنکـه از 1354ش / 1975م اختلاف دو حزب بعث عراق و سوریه شدت گرفته بود، در 1357- 1358ش / 1978-1979م طرح صلح [[انور سادات]] با اسرائیل آنها را به هم نزدیک کرد، مرز بین دو کشور باز شد و مذاکراتی برای وحدت دو شاخه حزب منعقد گردید، اما کار به نتیجه نرسید؛ به ویژه در 1359ش / 1980م به سبب جانبداری سوریه از [[جمهوری اسلامی ایران]] روابط دو کشور قطع شد و در 1982م دولت سوریه خط لوله نفت عراق از این کشور را مسدود کرد <ref>بارم،130,126؛ شیمونی229</ref> | با آنکـه از 1354ش / 1975م اختلاف دو حزب بعث عراق و سوریه شدت گرفته بود، در 1357- 1358ش / 1978-1979م طرح صلح [[انور سادات]] با [[رژیم صهیونیستی|اسرائیل]] آنها را به هم نزدیک کرد، مرز بین دو کشور باز شد و مذاکراتی برای وحدت دو شاخه حزب منعقد گردید، اما کار به نتیجه نرسید؛ به ویژه در 1359ش / 1980م به سبب جانبداری سوریه از [[جمهوری اسلامی ایران]] روابط دو کشور قطع شد و در 1982م دولت سوریه خط لوله نفت عراق از این کشور را مسدود کرد<ref>بارم،130,126؛ شیمونی229</ref>. | ||
این وضعیت ــ در حالی که خط لوله نفت این کشور در [[خلیج فارس]] هم بسته بود ــ فشار زیادی بر دولت بعثی عراق وارد کرد، تا جایی که ناچار شد به یاران قدیم خود، یعنی [[عربستان]] و اردن روی آورد <ref>بارم، همانجا</ref>. حمله اسرائیل به مرکز اتمی عراق موجب جلبنظر مثبت اردن و مصر و عربستان نسبت به این کشور شد. از سوی دیگر سردی روابط عراق و شوروی به دلیل مبهم بودن سیاست شوروی در جنگ عراق و | این وضعیت ــ در حالی که خط لوله نفت این کشور در [[خلیج فارس]] هم بسته بود ــ فشار زیادی بر دولت بعثی عراق وارد کرد، تا جایی که ناچار شد به یاران قدیم خود، یعنی [[عربستان]] و اردن روی آورد<ref>بارم، همانجا</ref>. حمله اسرائیل به مرکز اتمی عراق موجب جلبنظر مثبت [[اردن|اردن]] و [[جمهوری عربی مصر|مصر]] و [[عربستان سعودی|عربستان]] نسبت به این کشور شد. از سوی دیگر سردی روابط عراق و [[شوروی|شوروی]] به دلیل مبهم بودن سیاست شوروی در [[جنگ ایران و عراق|جنگ عراق و ایران]]، موجب بهبود روابط عراق و [[ایالات متحده آمریکا|آمریکا]] گردید<ref>پرتز456</ref>بعث سوریه هم پس از پایان جنگ عراق و ایران به دوستی با عربستان و مصر متمایل شد و سرانجام، در 1368ش / 1989م به طرح صلح آمریکا پیوست<ref>دیاب، 87 -89</ref>. | ||
== سیاست داخلی == | == سیاست داخلی == | ||
احزاب بعث عراق و سوریه، در بخش اقتصادی، طرفدار ایجاد نوعی سوسیالیسم بودند و از اینرو، به اصلاحاتی مانند تقسیم قسمتی از زمینهای مالکان بزرگ میان زارعان فاقد زمین، و تعیین سقفی برای مالکیت اراضی کشاورزی و ملی کردن صنایع دست زدند <ref>هیرو،134؛ لنچوفسکی308</ref>. حزب بعث سوریه با اینهمه، برای بازگرداندن سرمایههایی که از کشور خارج شده بود، تدابیری اندیشید و به علاوه، از لحاظ توسعه کشاورزی به موفقیتهای چشمگیری دست یافت <ref>همو، 356-354؛ منسفیلد415</ref> در | احزاب بعث عراق و سوریه، در بخش اقتصادی، طرفدار ایجاد نوعی [[سوسیالیسم|سوسیالیسم]] بودند و از اینرو، به اصلاحاتی مانند تقسیم قسمتی از زمینهای مالکان بزرگ میان زارعان فاقد زمین، و تعیین سقفی برای مالکیت اراضی کشاورزی و ملی کردن صنایع دست زدند<ref>هیرو،134؛ لنچوفسکی308</ref>. حزب بعث سوریه با اینهمه، برای بازگرداندن سرمایههایی که از کشور خارج شده بود، تدابیری اندیشید و به علاوه، از لحاظ توسعه کشاورزی به موفقیتهای چشمگیری دست یافت<ref>همو، 356-354؛ منسفیلد415</ref> در بعد سیاسی، حزب بعث عراق به حل مسأله کردها علاقه نشان داد و در 1349ش / 1970م عراق را کشوری عربی ـ کردی خواند و خودمختاری<ref>کردستان عراق</ref> را پذیرفت<ref>لنچوفسکی، 309؛ شیمونی 116</ref>. در سوریه نیز اسد به گسترش روابط با سایر کشورها پرداخت و به همکاری وسیعی به ویژه با [[جهان عرب]] مبادرت کرد<ref> لنچوفسکی 358-359</ref>. | ||
== سیاست خارجی == | |||
مسأله مبارزه با استعمار و به ویژه مسأله [[فلسطین]] خطوط کلی سیاست احزاب بعث را تعیین میکرد <ref>رزاز، 77</ref>؛ به همین دلیل، دول قدرتمند اروپا و [[شوروی]] را استعمارگر و عامل تقسیم فلسطین میشمرد <ref>نک: ابراش، 108، 113؛ رزاز، 83</ref>. با اینهمه، بعث عراق که تا 1359ش / 1980م، چپگرایی میکرد، به انعقاد | مسأله مبارزه با [[استعمار]] و به ویژه مسأله [[فلسطین]] خطوط کلی سیاست احزاب بعث را تعیین میکرد<ref>رزاز، 77</ref>؛ به همین دلیل، دول قدرتمند [[اروپا]] و [[شوروی]] را استعمارگر و عامل تقسیم فلسطین میشمرد<ref>نک: ابراش، 108، 113؛ رزاز، 83</ref>. با اینهمه، بعث عراق که تا 1359ش / 1980م، چپگرایی میکرد، به انعقاد پیمانهای نظامی و اقتصادی با شوروی مبادرت کرد و حتی به پیمان اقتصادی بلوک شرق پیوست<ref>شیمونی، 229</ref>؛ اما بعداً به غرب متمایل شد و در 1363ش / 1984م با [[ایالات متحده آمریکا|آمریکا]] نیز رابطه برقرار کرد. دولت بعث سوریه با شوروی ارتباط نزدیک داشت و از پشتیبانی این دولت در جنگ با اسرائیل برخوردار بود<ref>لاکور، 90-88؛ لنچوفسکی 350-351</ref> روابط بعث سوریه با آمریکا نیز پس از حمله عراق به [[کویت|کویت]]، نزدیکتر شد و دولت بعث سوریه در نیروهای بینالمللی برضد عراق مشارکت جست<ref>کیلانی، 18</ref>. | ||
از آنجا که یکی از اهداف حزب بعث توسعه ارتباط میان کشورهای عربی و بلکه ایجاد وحدتی سراسری در تمام سرزمینهای عربی بود، حزب بعث نزدیکی با [[جمال عبدالناصر]] را پی گرفت و در بهمن 1336 / فوریه 1958 مصر و سوریه بعثی متحد شدند و اندکی بعد عراق هم خواستار پیوستن به جمهوری متحده عربی شد <ref>جرجس،125,90؛پرتز،415</ref>، ولی وقایع بعدی این اتفاق را به هم ریخت و تلاشهای سوریه، عراق و مصر برای تجدید اتحاد به جایی نرسید <ref>جرجس،169-163</ref>؛ بهویژه که عراق از 1354ش / 1975م میکوشید رهبری جهان عرب را در دست گیرد <ref>منسفیلد، 431</ref>؛ بعضی از ناظران معتقدند که حمله عراق به ایران یکی از روشهای تحقق این هدف بود <ref>پرتز، 455 </ref>که البته با شکست روبهرو شد. پس از جنگ ایران و عراق حزب بعث سوریه که با بعث عراق اختلافهای بنیادین داشت، به دلیل تمایل به همکاری با کشورهای عربی، کوشید به رفع اختلاف با عراق بپردازد، ولی حمله عراق به کویت، موجب رویگردانی سوریه از این دولت گردید <ref>دیاب، 87 - 88؛ پرادس، 59</ref>. | از آنجا که یکی از اهداف حزب بعث توسعه ارتباط میان کشورهای عربی و بلکه ایجاد وحدتی سراسری در تمام سرزمینهای عربی بود، حزب بعث نزدیکی با [[جمال عبدالناصر]] را پی گرفت و در بهمن 1336 / فوریه 1958 مصر و سوریه بعثی متحد شدند و اندکی بعد عراق هم خواستار پیوستن به [[جمهوری متحده عربی]] شد<ref>جرجس،125,90؛پرتز،415</ref>، ولی وقایع بعدی این اتفاق را به هم ریخت و تلاشهای سوریه، عراق و مصر برای تجدید اتحاد به جایی نرسید<ref>جرجس،169-163</ref>؛ بهویژه که عراق از 1354ش / 1975م میکوشید رهبری جهان عرب را در دست گیرد<ref>منسفیلد، 431</ref>؛ بعضی از ناظران معتقدند که حمله [[عراق|عراق]] به [[جمهوری اسلامی ایران|ایران]] یکی از روشهای تحقق این هدف بود<ref>پرتز، 455 </ref>که البته با شکست روبهرو شد. پس از [[جنگ ایران و عراق|جنگ ایران و عراق]] حزب بعث سوریه که با بعث عراق اختلافهای بنیادین داشت، به دلیل تمایل به همکاری با کشورهای عربی، کوشید به رفع اختلاف با عراق بپردازد، ولی حمله عراق به کویت، موجب رویگردانی سوریه از این دولت گردید<ref>دیاب، 87 - 88؛ پرادس، 59</ref>. | ||
== حزب بعث و فلسطین == | == حزب بعث و فلسطین == | ||
حزب بعث در 1326ش / 1947م با پیشنهاد تقسیم فلسطین مخالفت کرد و در 1948م در کنار نیروی عربی به جنگ با صهیونیستها برخاست <ref>حورانی، 50 -51؛ عیسمی، 29، 45</ref>. با آنکـه گفتهاند حزب بعث نقش مستقل و متمایزی برای ملت فلسطین در مبارزه با صهیونیسم قائل نبود <ref>منظمة... ، 47</ref>، ولی در 1340ش / 1961م ضرورت سازماندهی ملت فلسطین را مطرح کرد و خواهان تشکیل کشور فلسطین، در کنگره 1343ش / 1964م [[قدس]] شد <ref>همان، 48؛ علوش، 911</ref>. | حزب بعث در 1326ش / 1947م با پیشنهاد تقسیم فلسطین مخالفت کرد و در 1948م در کنار نیروی عربی به جنگ با صهیونیستها برخاست<ref>حورانی، 50 -51؛ عیسمی، 29، 45</ref>. با آنکـه گفتهاند حزب بعث نقش مستقل و متمایزی برای ملت فلسطین در مبارزه با صهیونیسم قائل نبود<ref>منظمة... ، 47</ref>، ولی در 1340ش / 1961م ضرورت سازماندهی ملت فلسطین را مطرح کرد و خواهان تشکیل کشور فلسطین، در کنگره 1343ش / 1964م [[قدس]] شد<ref>همان، 48؛ علوش، 911</ref>. | ||
این حزب از این پس به همکاری با سازمان آزادیبخش فلسطین و دیگر سازمانهای مبارز پرداخت و در جنگ 1352ش / 1973م شرکت جست <ref>پرتز،459؛ شیمونی، همانجا؛ جوریدینی، 58</ref>؛ ولی بعث عراق در دهه 70 و 80 دو سیاست متضاد نسبت به سازمان آزادیبخش در پیش گرفت. تیرگی روابط احزاب بعث عراق و سوریه، عراق را به بهبود روابط با فلسطینیان برانگیخت، در حالی که پیش از آن با سازمان آزادیبخش روابطی نداشت <ref>حوت، 990</ref>. | این حزب از این پس به همکاری با سازمان آزادیبخش فلسطین و دیگر سازمانهای مبارز پرداخت و در جنگ 1352ش / 1973م شرکت جست<ref>پرتز،459؛ شیمونی، همانجا؛ جوریدینی، 58</ref>؛ ولی بعث عراق در دهه 70 و 80 دو سیاست متضاد نسبت به سازمان آزادیبخش در پیش گرفت. تیرگی روابط احزاب بعث عراق و سوریه، عراق را به بهبود روابط با فلسطینیان برانگیخت، در حالی که پیش از آن با [[سازمان آزادی بخش فلسطین|سازمان آزادیبخش]] روابطی نداشت<ref>حوت، 990</ref>. | ||
در ایامی که لبنان دستخوش تهاجم اسرائیل شد، مداخله بعث سوریه و سازمان آزادیبخش فلسطین در این کشور، هر دو گروه را رودرروی یکدیگر قرار داد <ref>مئوز، 197-198</ref> و همکاری نکـردن سوریه با سازمان باعث شکست آن و ترک لبنان گردید <ref>رابینوویچ، 215؛ یورک، 133</ref> و روابط این دو روی به وخامت نهاد، ولی پس از موافقتنامه | در ایامی که [[لبنان|لبنان]] دستخوش تهاجم اسرائیل شد، مداخله بعث سوریه و سازمان آزادیبخش فلسطین در این کشور، هر دو گروه را رودرروی یکدیگر قرار داد<ref>مئوز، 197-198</ref> و همکاری نکـردن سوریه با سازمان باعث شکست آن و ترک لبنان گردید<ref>رابینوویچ، 215؛ یورک، 133</ref> و روابط این دو روی به وخامت نهاد، ولی پس از [[پیمان اسلو|موافقتنامه اسلو]]، سوریه برای بهبود روابط گامهایی برداشت<ref>حوت، 986؛ نوفل، 166-169.</ref>. | ||
== انتشارات == | == انتشارات == | ||
حزب بعث از 1325ش / 1946م نشریه البعث را در سوریه، و از 1332ش / 1953م نشریه العربی الجدید را در عراق منتشر کرد. نشریه اخیر از شماره سوم نام الاشتراکی گرفت <ref>جبور، 452؛ عیسمی، 88.</ref>. | حزب بعث از 1325ش / 1946م نشریه البعث را در سوریه، و از 1332ش / 1953م نشریه العربی الجدید را در عراق منتشر کرد. نشریه اخیر از شماره سوم نام الاشتراکی گرفت<ref>جبور، 452؛ عیسمی، 88.</ref>. | ||
مؤسسه «دارالطلیعه» توسط اعضای حزب بعث در بیروت انتشار مدارک و نوشتههای بعث را در جزوههایی به نام نضال البعث از 1342ش / 1963م آغاز کرد. نشریات دیگری به وسیله شعبهها و جناحهای مختلف حزب منتشر شده است، از جمله آنهاست: نشریه الرایه، که رهبری بعث سوریه انتشار آن را از 1345ش / 1966م آغاز کرد و پس از تغییر حکومت در 1349ش / 1970م، برضد حکومت جدید ادامه یافت؛ نشریه الاحرار، که انتشار آن از 1963م در بیروت آغاز شد و از 1966م منعکس کننده نظر نخستین رهبران بعث برضد دولت سوریه شد <ref>جبور، 452-453.</ref>؛ نشریه البعث، که از 1948م در قدس منتشر شد <ref>یاسین، 450.</ref>. | مؤسسه «دارالطلیعه» توسط اعضای حزب بعث در [[بیروت|بیروت]] انتشار مدارک و نوشتههای بعث را در جزوههایی به نام نضال البعث از 1342ش / 1963م آغاز کرد. نشریات دیگری به وسیله شعبهها و جناحهای مختلف حزب منتشر شده است، از جمله آنهاست: نشریه الرایه، که رهبری بعث سوریه انتشار آن را از 1345ش / 1966م آغاز کرد و پس از تغییر حکومت در 1349ش / 1970م، برضد حکومت جدید ادامه یافت؛ نشریه الاحرار، که انتشار آن از 1963م در بیروت آغاز شد و از 1966م منعکس کننده نظر نخستین رهبران بعث برضد دولت سوریه شد<ref>جبور، 452-453.</ref>؛ نشریه البعث، که از 1948م در قدس منتشر شد<ref>یاسین، 450.</ref>. | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
خط ۹۹: | خط ۹۷: | ||
== منابع == | == منابع == | ||
* [http://pajoohe.ir/%D8%AD%D8%B2%D8%A8-%D8%A8%D8%B9%D8%AB__a-10893.aspx برگرفته از سایت حزب بعث دانشنامه پژوهه پژوهشکده باقرالعلوم pajoohe.ir] | |||
* [https://lib.eshia.ir/12293/4/929 برگرفته از سایت مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی - کتابخانه مدرسه فقاهت lib.eshia.ir] | |||
* | |||
[[رده:احزاب و گروهها]] | [[رده:احزاب و گروهها]] | ||
[[رده:عراق]] | [[رده:عراق]] | ||
[[رده:سوریه]] |