اتحادیه عرب: تفاوت میان نسخه‌ها

در 1944 م نحاس پاشا نخست‌وزیر [[مصر]] و رهبر حزب «وفد» موافقت رهبران عرب را برای گردهمایی در مصر جلب کرد <ref>لانگریگ، پولک، همانجاها</ref>. هیأت‌های بلند‌‌پایه‌ای از 5 کشور مصر، [[سوریه]]، عراق، ماوراء [[اردن]] و [[لبنان]] از 25 سپتامبر تا 7 اکتبر 1944 در اسکندریه گرد آمدند. کشورهای [[عربستان سعودی]]، [[یمن]]، [[لیبی]]، [[مراکش]] و [[فلسطین]] نیز ناظراتی به این کنفرانس فرستادند. طی جلسات کنفرانس، 3 پیشنهاد برای همکاری و اتحاد بین عرب‌ها عنوان شد:

# ایجاد دولتی متحد با قدرت سیاسی مرکزی <ref>مک دونالد، 37؛ خلیل، II / 53-54</ref>.

پیشنهاد دوم مورد پذیرش شرکت‌کنندگان قرار گرفت. در همین کنفرانس پروتکلی مشتمل بر 5 ماده ازجمله تشکیل اتحادیه‌ای از کشورهای عربی تحت نظارت شورای اتحادیۀ عرب و پشتیبانی از حقوق مردم فسلطین ــ که آن را بخشی از جهان عرب خواندند ــ تصویب شد <ref>همو، II / 54-55</ref>.  

متعاقب این کنفرانس کمیته‌ای متشکل از وزرای خارجه و کارشناسان دولت‌های عربی در فوریه و مارس 1945 برای تهیۀ پیش‌نویس پیمان اتحادیۀ عرب تشکل شد <ref>مک دونالد، 41</ref>. سپس کنفرانس عمومی رهبران 7 کشور عربی مصر، اردن، لبنان، عربستان سعودی، سوریه، عراق و یمن در 17 مارس 1945 در قاهره برپا شد و ناظرانی از الجزایر، لیبی، مراکش، تونس در آن شرکت کردند <ref>همو، 41-42؛ خلیل، II / 56-57</ref>.  

در 22 مارس همان سال پیمان اتحادیۀ عرب به تصویب رسید و از 10 مۀ 1945 امام یمن نیز آن را پذیرفت. این پیمان مشتمل بر یک مقدمه، 20 ماده و 3 تبصره بود <ref>مک دونالد، 42</ref>. مطابق این پیمان فقط کشورهای مستقل عرب به عضویت پذیرفته می‌شوند و تقویت ارتباط بین کشورهای عضو و هماهنگ کردن برنامه‌های سیاسی آنها ازجمله اهداف این پیمان است که طبق مادۀ 4 می‌بایست برای هر یک از آنها کمیته‌ای جداگانه متشکل از نمایندگان کشورهای عضو تعیین گردد.  

از جمله موارد دیگر پیمان، محترم شمردن حق حاکمیت کشورهای عضو اتحادیه و خودداری از اقدام بر ضد یکدیگر است. همچنین مقرر شد تا زمان استقلال فلسطین، نماینده‌ای از جانب مردم فلسطین به عنوان کشوری مستقل در شورای اتحادیۀ عرب شرکت کند <ref>خلیل، II / 57-61</ref>.

در سال‌های پس از تصویب این پیمان، کشورهای دیگر عرب که به استقلال سیاسی دست یافتند، مانند: لیبی در 1953 م، سودان در 1956 م، تونس در 1958 م، مراکش در 1958 م، [[کویت]] در 1961 م، الجزایر در 1962 م، یمن جنوبی در 1967 م، بحرین و قطر و عمان در 1971 م، [[موریتانی]] در 1973 م، سومالی در 1974 م و [[جیبوتی]] در 1977 م، به عضویت اتحادیۀ‌ عرب درآمدند.

در 1976 م [[سازمان آزادی‌بخش فلسطین]] نیز به عنوان نمایندۀ فلسطین با حق عضویت کامل به اتحادیۀ ‌عرب ملحق شد <ref>نظر بلند، 46؛ «خاورمیانه...»، I / 198-200</ref>.