پرش به محتوا

پیمان کمپ دیوید: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۲۴ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۴ اکتبر ۲۰۲۳
خط ۶۲: خط ۶۲:
مصر با امضای این پیمان و موافقت با اصول آن از جبهه‌ی مبارزه با اسرائیل خارج شد و این اقدام مصر واکنش‌هایی را در جهان عرب و اسلام برانگیخت.
مصر با امضای این پیمان و موافقت با اصول آن از جبهه‌ی مبارزه با اسرائیل خارج شد و این اقدام مصر واکنش‌هایی را در جهان عرب و اسلام برانگیخت.


==واکنش‌ها و نتایج==
== واکنش‌ها و نتایج ==
کشورهای عربی، در واکنش به مذاکرات کمپ‌دیوید، به 3 گروه تقسیم گردیدند. گروه اول کاملاً مخالف بودند که شامل [[سوریه]]، [[عراق]]، [[الجزایر]]، [[یمن]] جنوبی، [[لیبی]] و [[سازمان آزادی بخش فلسطین|سازمان آزادی‌بخش فلسطین]] ([[سازمان آزادی بخش فلسطین|ساف]]) می‌شدند و به گروه «جبهه‌ی پایداری» معروف شدند. گروه دوم کشورهایی بودند که با این اقدام رژیم مصر همراهی نشان دادند. این گروه عبارت بودند از: [[مراکش]]، [[سودان]] و [[عمان]]. گروه سوم کشورهای بی‌طرف بودند که عبارت بودند از: [[عربستان سعودی]]، اردن و کشورهای حوزه‌ [[خلیج فارس]].


کشورهای عربی، در واکنش به مذاکرات کمپ‌دیوید، به 3 گروه تقسیم گردیدند. گروه اول کاملاً مخالف بودند که شامل [[سوریه]]، [[عراق]]، [[الجزایر]]، [[یمن]] جنوبی، [[لیبی]] و سازمان آزادی‌بخش فلسطین ([[سازمان آزادی بخش فلسطین|ساف]]) می‌شدند و به گروه «جبهه‌ی پایداری» معروف شدند. گروه دوم کشورهایی بودند که با این اقدام رژیم مصر همراهی نشان دادند. این گروه عبارت بودند از: [[مراکش]]، [[سودان]] و [[عمان]]. گروه سوم کشورهای بی‌طرف بودند که عبارت بودند از: [[عربستان سعودی]]، اردن و کشورهای حوزه‌ی [[خلیج فارس]].
در مصر حزب «ملی مترقی وحدت‌طلب تجمع» در واکنش به مذاکرات کمپ‌دیوید، با انتشار بیانیه‌ای مفصل، قراردادهای کمپ‌دیوید را محکوم کرد. سازمان آزادی‌بخش فلسطین، در تاریخ 19 سپتامبر 1978، بیانیه‌ای صادر کرد و طی آن قراردادهای کمپ‌دیوید و شخص سادات را شدیداً مورد حمله قرار داد و متذکر شد قرارداد کمپ‌دیوید نشان‌دهنده‌ تسلیم کامل سادات در برابر طرح بگین است که بر تثبیت روند اشغالگری صهیونیستی در سرزمین فلسطین و جولان و حتی بخش‌هایی از سینا تأکید می‌کند.
 
در مصر حزب «ملی مترقی وحدت‌طلب تجمع» در واکنش به مذاکرات کمپ‌دیوید، با انتشار بیانیه‌ای مفصل، قراردادهای کمپ‌دیوید را محکوم کرد. سازمان آزادی‌بخش فلسطین، در تاریخ 19 سپتامبر 1978، بیانیه‌ای صادر کرد و طی آن قراردادهای کمپ‌دیوید و شخص سادات را شدیداً مورد حمله قرار داد و متذکر شد قرارداد کمپ‌دیوید نشان‌دهنده‌ی تسلیم کامل سادات در برابر طرح بگین است که بر تثبیت روند اشغالگری صهیونیستی در سرزمین فلسطین و جولان و حتی بخش‌هایی از سینا تأکید می‌کند.


کنگره‌ی ملی فلسطین نیز در روز اول اکتبر 1978، با صدور بیانیه‌ای، مذاکرات و پیمان کمپ‌دیوید را محکوم و تأکید کرد که این مذاکرات حق تعیین سرنوشت برای ملت فلسطین را نادیده گرفته است. در سوریه نیز [[حافظ اسد]] درباره‌ی قراردادهای کمپ‌دیوید به اظهار نظر پرداخت و در سخنرانی‌اش در مراسم افتتاحیه‌ی سومین کنفرانس سران جبهه‌ی پایداری در [[دمشق]] ‌ـ‌که در تاریخ 20 سپتامبر 1978 برگزار شد‌ـ این قرارداد را شدیداً محکوم کرد.
کنگره‌ی ملی فلسطین نیز در روز اول اکتبر 1978، با صدور بیانیه‌ای، مذاکرات و پیمان کمپ‌دیوید را محکوم و تأکید کرد که این مذاکرات حق تعیین سرنوشت برای ملت فلسطین را نادیده گرفته است. در سوریه نیز [[حافظ اسد]] درباره‌ی قراردادهای کمپ‌دیوید به اظهار نظر پرداخت و در سخنرانی‌اش در مراسم افتتاحیه‌ی سومین کنفرانس سران جبهه‌ی پایداری در [[دمشق]] ‌ـ‌که در تاریخ 20 سپتامبر 1978 برگزار شد‌ـ این قرارداد را شدیداً محکوم کرد.
خط ۷۲: خط ۷۱:
او قطعنامه‌ی پایانی این کنفرانس، تسلیم‌طلبی سادات و تبانی‌اش با دشمن صهیونیستی و امپریالیسم در اردوگاه داود (کمپ‌دیوید) و توطئه‌اش بر ضد وحدت قضیه اعراب و منافع عالی امت عرب و نقض میثاق اتحادیه‌ی عرب و نقض پیمان دفاع مشترک عربی و نیز تلاش او برای نادیده گرفتن مسئله‌ی فلسطین و ضربه زدن او به دستاوردهای سیاسی ملت فلسطین را ‌ـ‌که با مبارزه و خون شهیدانش کسب کرده بود‌ـ محکوم کرد و قراردادهای کمپ‌دیوید را به عنوان بخشی از یک عملیات گسترده جهت سیطره و نفوذ و سلطه‌ی امپریالیسم آمریکا و صهیونیسم بر مصر و جهان عرب و قاره‌ی آفریقا توصیف کرد و هدف آنها را استفاده از مصر به عنوان ابزاری جهت سرکوب جنبش‌های آزادی‌بخش ملی دانست.
او قطعنامه‌ی پایانی این کنفرانس، تسلیم‌طلبی سادات و تبانی‌اش با دشمن صهیونیستی و امپریالیسم در اردوگاه داود (کمپ‌دیوید) و توطئه‌اش بر ضد وحدت قضیه اعراب و منافع عالی امت عرب و نقض میثاق اتحادیه‌ی عرب و نقض پیمان دفاع مشترک عربی و نیز تلاش او برای نادیده گرفتن مسئله‌ی فلسطین و ضربه زدن او به دستاوردهای سیاسی ملت فلسطین را ‌ـ‌که با مبارزه و خون شهیدانش کسب کرده بود‌ـ محکوم کرد و قراردادهای کمپ‌دیوید را به عنوان بخشی از یک عملیات گسترده جهت سیطره و نفوذ و سلطه‌ی امپریالیسم آمریکا و صهیونیسم بر مصر و جهان عرب و قاره‌ی آفریقا توصیف کرد و هدف آنها را استفاده از مصر به عنوان ابزاری جهت سرکوب جنبش‌های آزادی‌بخش ملی دانست.


این کنفراس همچنین تأسیس یک جبهه‌ی قومی برای پایداری و مقاومت را اعلام کرد تا پایگاهی باشد برای مبارزات قومی و بسیج توده‌های عرب و ابزاری باشد در دست امت عرب در نبرد ضدصهیونیستی و ضدامپریالستی‌اش و انگیزه‌ای باشد برای مقاومت و پایداری و کسب آزادی <ref>نظام شرابی، پیشین، جلد دوم، ص1245</ref>
این کنفراس همچنین تأسیس یک جبهه‌ی قومی برای پایداری و مقاومت را اعلام کرد تا پایگاهی باشد برای مبارزات قومی و بسیج توده‌های عرب و ابزاری باشد در دست امت عرب در نبرد ضدصهیونیستی و ضدامپریالستی‌اش و انگیزه‌ای باشد برای مقاومت و پایداری و کسب آزادی<ref>نظام شرابی، پیشین، جلد دوم، ص1245</ref>.


در لیبی نیز [[معمر قذافی]] قراردادهای کمپ‌دیوید و شخص سادات را به خاطر اینکه مصر را از صف اعراب و از صحنه‌ی مبارزه خارج کرد و دشمنی را که غاصبانه یک سرزمین عربی یعنی سرزمین فلسطین را اشغال کرده بود به رسمیت شناخت، شدیداً مورد حمله قرار داد و آن را محکوم کرد.
در [[لیبی]] نیز [[معمر قذافی]] قراردادهای کمپ‌دیوید و شخص سادات را به خاطر اینکه مصر را از صف اعراب و از صحنه‌ی مبارزه خارج کرد و دشمنی را که غاصبانه یک سرزمین عربی یعنی سرزمین [[فلسطین]] را اشغال کرده بود به رسمیت شناخت، شدیداً مورد حمله قرار داد و آن را محکوم کرد.


شورای فرماندهی انقلاب [[عراق]] نیز در تاریخ 1 اکتبر 1978، با انتشار بیانیه‌ای، توطئه و خیانت در کمپ‌دیوید را محکوم کرد و اعلام داشت که عراق بخشی از جبهه‌‌ی نظامی شمالی در‌گیر­ی با دشمن صهیونیستی (اسرائیل) محسوب می‌‌شود و از هر جبهه‌ای که چسبیده به کیان صهیونیستی باشد، فرصت‌های لازم را برای ضربه زدن به دشمن در آینده فراهم خواهد کرد و نیز عراق آماده است تا نیروهای نظامی فعال را به جبهه‌ی سوریه اعزام کند.
شورای فرماندهی انقلاب [[عراق]] نیز در تاریخ 1 اکتبر 1978، با انتشار بیانیه‌ای، توطئه و خیانت در کمپ‌دیوید را محکوم کرد و اعلام داشت که عراق بخشی از جبهه‌‌ی نظامی شمالی در‌گیر­ی با دشمن [[صهیونیسم|صهیونیستی]] ([[رژیم صهیونیستی|اسرائیل]]) محسوب می‌‌شود و از هر جبهه‌ای که چسبیده به کیان صهیونیستی باشد، فرصت‌های لازم را برای ضربه زدن به دشمن در آینده فراهم خواهد کرد و نیز عراق آماده است تا نیروهای نظامی فعال را به جبهه‌ی سوریه اعزام کند.
 
===موضع ایران===
 
«کریم سنجابی»، اولین وزیر خارجه‌ی پس از انقلاب، در پیامی به «[[یاسر عرفات]]»، این قرارداد را به خنجر زدن از پشت به فلسطینی‌ها تعبیر کرد و با عرفات ابراز همدردی کرد؛ این گونه بود که ایران به جبهه‌ی مخالف این پیمان پیوست.
اما در ایران، هم‌زمانی قرارداد کمپ‌دیوید با انقلاب اسلامی باعث واکنش شدید انقلابیون شد؛ به طوری که امام خمینی (رحمت الله علیه) در مصاحبه‌‌ای با خبرگزاری آسوشیتدپرس، در روز 16 آبان 1357، این توافق‌نامه و نظایر آن را توطئه‌ای برای مشروعیت بخشیدن به تجاوزهای اسرائیل خواند که در نتیجه شرایط را به نفع اسرائیل و به ضرر اعراب و فلسطینی‌ها تغییر می‌دهد.


=== موضع ایران ===
«[[کریم سنجابی]]»، اولین وزیر خارجه‌ی پس از [[انقلاب اسلامی ایران|انقلاب]]، در پیامی به «[[یاسر عرفات]]»، این قرارداد را به خنجر زدن از پشت به فلسطینی‌ها تعبیر کرد و با [[عرفات]] ابراز همدردی کرد؛ این گونه بود که ایران به جبهه‌ی مخالف این پیمان پیوست.
اما در [[جمهوری اسلامی ایران|ایران]]، هم‌زمانی قرارداد کمپ‌دیوید با [[انقلاب اسلامی ایران|انقلاب اسلامی]] باعث واکنش شدید انقلابیون شد؛ به طوری که [[سید روح الله موسوی خمینی|امام خمینی (رحمت الله علیه)]] در مصاحبه‌‌ای با خبرگزاری آسوشیتدپرس، در روز 16 آبان 1357، این توافق‌نامه و نظایر آن را توطئه‌ای برای مشروعیت بخشیدن به تجاوزهای اسرائیل خواند که در نتیجه شرایط را به نفع اسرائیل و به ضرر اعراب و فلسطینی‌ها تغییر می‌دهد.
این گفت‌وگو و نظایر آن از همان ابتدا بیانگر موضع‌گیری انقلابیون ایران در برابر قرارداد کمپ‌دیوید و نحوه‌ی روابط آینده‌ی آنها با طرفین قرارداد یادشده پس از پیروزی انقلاب است.  
این گفت‌وگو و نظایر آن از همان ابتدا بیانگر موضع‌گیری انقلابیون ایران در برابر قرارداد کمپ‌دیوید و نحوه‌ی روابط آینده‌ی آنها با طرفین قرارداد یادشده پس از پیروزی انقلاب است.  


پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 1357 و هم‌زمانی آن با پیمان کمپ‌دیوید ‌ـ‌که در تضاد کامل با ایدئولوژی انقلاب بود‌ـ باعث قطع رابطه با کشور مصر گردید.  
پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 1357 و هم‌زمانی آن با پیمان کمپ‌دیوید ‌ـ‌که در تضاد کامل با [[ایدئولوژی]] انقلاب بود‌ـ باعث قطع رابطه با کشور مصر گردید.  


امام خمینى (رحمت الله علیه)، رهبر انقلاب اسلامى، به دنبال امضای قرارداد کمپ‌دیوید، با صدور اطلاعیه­‌ای، آن را به شدت محکوم کردند. پس از تصرف سفارت مصر توسط دانشجویان عرب، به عنوان اعتراض به پیمان کمپ‌دیوید، در 6 فروردین 58، می‌توان گفت یکی از اولین فرمان‌های حکومتی امام خمینی (رحمت الله علیه) به دولت موقت در زمینه‌ی روابط بین‌الملل صادر شد و آن قطع روابط دیپلماتیک با مصر بود. این حکم پس از نامه‌ی «ابراهیم یزدی»، وزیر امور خارجه‌ی دولت موقت (پس از سنجابی)، مبنی بر ضرورت قطع رابطه با مصر در فضای موجود، صادر شد.
امام خمینى (رحمت الله علیه)، رهبر انقلاب اسلامى، به دنبال امضای قرارداد کمپ‌دیوید، با صدور اطلاعیه­‌ای، آن را به شدت محکوم کردند. پس از تصرف سفارت مصر توسط دانشجویان عرب، به عنوان اعتراض به پیمان کمپ‌دیوید، در 6 فروردین 58، می‌توان گفت یکی از اولین فرمان‌های حکومتی امام خمینی (رحمت الله علیه) به دولت موقت در زمینه‌ی روابط بین‌الملل صادر شد و آن قطع روابط دیپلماتیک با مصر بود. این حکم پس از نامه‌ی «ابراهیم یزدی»، وزیر امور خارجه‌ی دولت موقت (پس از سنجابی)، مبنی بر ضرورت قطع رابطه با مصر در فضای موجود، صادر شد.
خط ۹۱: خط ۸۸:
در متن فرمان امام به وزیر امور خارجه‌ی دولت موقت آمده است:
در متن فرمان امام به وزیر امور خارجه‌ی دولت موقت آمده است:


«بسم الله الرحمن الرحیم، جناب آقاى دکتر ابراهیم یزدى، وزیر امور خارجه، با در نظر گرفتن پیمان خائنانه‌ی مصر و اسرائیل و اطاعت بى چون و چراى دولت مصر از آمریکا و صهیونیسم، دولت موقت جمهورى اسلامى ایران قطع روابط دیپلماتیک خود را با دولت مصر بنماید، 10/ 2/58، روح‌الله الموسوی الخمینى<ref>صحیفه‌ی امام خمینی، ج 7، ص 168</ref>
«بسم الله الرحمن الرحیم، جناب آقاى [[ابراهیم یزدى|دکتر ابراهیم یزدى]]، وزیر امور خارجه، با در نظر گرفتن پیمان خائنانه‌ مصر و اسرائیل و اطاعت بى چون و چراى دولت مصر از آمریکا و صهیونیسم، دولت موقت جمهورى اسلامى ایران قطع روابط دیپلماتیک خود را با دولت مصر بنماید، 10/ 2/58، روح‌الله الموسوی الخمینى<ref>صحیفه‌ی امام خمینی، ج 7، ص 168</ref>


واکنش شدید کشورهای عربی در برابر مصر در کنفرانس [[بغداد]]، که در سپتامبر 1978 برگزار شد، صورت گرفت و اخراج مصر از اتحادیه‌ی عرب را به همراه داشت.
واکنش شدید کشورهای عربی در برابر مصر در کنفرانس [[بغداد]]، که در سپتامبر 1978 برگزار شد، صورت گرفت و اخراج مصر از اتحادیه‌ی عرب را به همراه داشت.


===ترور انور سادات===
=== ترور انور سادات ===
 
اما مهم‌ترین واکنش در داخل مصر نسبت به اقدام انورسادات در انعقاد پیمان کمپ‌دیوید از سوی اسلام‌گراهای مصر صورت گرفت. در روز 6 اکتبر 1981، در سالروز رژه‌ی پیروزی 6 اکتبر در [[قاهره]]، انورسادات در جایگاه ویژه به دست [[خالد اسلامبولی]] و تنی چند از سربازان ارتش مصر که وابسته به گروه جهاد اسلامی مصر بودند به قتل رسید.
اما مهم‌ترین واکنش در داخل مصر نسبت به اقدام انورسادات در انعقاد پیمان کمپ‌دیوید از سوی اسلام‌گراهای مصر صورت گرفت. در روز 6 اکتبر 1981، در سالروز رژه‌ی پیروزی 6 اکتبر در [[قاهره]]، انورسادات در جایگاه ویژه به دست [[خالد اسلامبولی]] و تنی چند از سربازان ارتش مصر که وابسته به گروه جهاد اسلامی مصر بودند به قتل رسید.


===کشورهای غیر عربی===
=== کشورهای غیر عربی ===
 
علاوه بر کشورهای عربی، [[اتحاد جماهیر شوروی]] و [[کشورهای عضو جنبش عدم تعهد]] و برخی از کشورهای اروپایی نیز، ضمن انتقاد از این پیمان، امضای آن را پیش از مشخص شدن مسئله‌ فلسطین و توافق بر سر آن بی‌فایده دانستند و حتی برخی این توافق‌نامه را، به دلیل تغییراتی که با از بین بردن نقش کلیدی مصر در جهان عرب و محروم ساختن اعراب از یک قدرت نظامی بزرگ در بین نیروهای عربی به وجود آورد، به سود اسرائیل دانستند.
علاوه بر کشورهای عربی، اتحاد جماهیر شوروی و کشورهای عضو جنبش عدم تعهد و برخی از کشورهای اروپایی نیز، ضمن انتقاد از این پیمان، امضای آن را پیش از مشخص شدن مسئله‌ی فلسطین و توافق بر سر آن بی‌فایده دانستند و حتی برخی این توافق‌نامه را، به دلیل تغییراتی که با از بین بردن نقش کلیدی مصر در جهان عرب و محروم ساختن اعراب از یک قدرت نظامی بزرگ در بین نیروهای عربی به وجود آورد، به سود اسرائیل دانستند.


==پانویس==
==پانویس==
confirmed، مدیران
۳۷٬۲۱۴

ویرایش