confirmed
۵۶۷
ویرایش
خط ۴۱۸: | خط ۴۱۸: | ||
==هجرت ـ بيعت و جهاد== | ==هجرت ـ بيعت و جهاد== | ||
با مشاهده پيروان زياد، عثمان چگونگیامكانات سقوط دولت حاكم را مورد ارزيابی قرار داد. او پيروانش را وادار میكرد تا مسلح شوند و میگفت: «مسلح شدن و آماده شدن يك سنت است». <ref>Sunna</ref> | با مشاهده پيروان زياد، عثمان چگونگیامكانات سقوط دولت حاكم را مورد ارزيابی قرار داد. او پيروانش را وادار میكرد تا مسلح شوند و میگفت: «مسلح شدن و آماده شدن يك سنت است». <ref>Sunna</ref> | ||
در همين رابطه عبدالله برادر شيخ عثمان در قطعه شعری، چنين سروده است! | در همين رابطه [[عبدالله]] برادر شيخ عثمان در قطعه شعری، چنين سروده است! | ||
ما اگر چه در كشوری كه به مسلمانان تعلق ندارد، هستيم، و در ميان غير مؤمنان زندگي میكنيم، ولی ما با آنها در هيچ راهی موافق و همراه نيستيم. آنها مذهب ندارند. ما مذهب پيامبر برگزيده را داريم در نتيجه تشويق و تحريك پيروان كه توسط شيخ عثمان انجام گرفت، عبدالله برادرش چنين گزارش میدهد: | ما اگر چه در كشوری كه به مسلمانان تعلق ندارد، هستيم، و در ميان غير مؤمنان زندگي میكنيم، ولی ما با آنها در هيچ راهی موافق و همراه نيستيم. آنها مذهب ندارند. ما مذهب پيامبر برگزيده را داريم در نتيجه تشويق و تحريك پيروان كه توسط شيخ عثمان انجام گرفت، عبدالله برادرش چنين گزارش میدهد: | ||
و ما شروع كرديم به مسلح شدن و خدا را سپاسگزاريم كه او بايستی اقتدار و حاكميت اسلام را در اين كشور نشان بدهد. | و ما شروع كرديم به مسلح شدن و خدا را سپاسگزاريم كه او بايستی اقتدار و حاكميت اسلام را در اين كشور نشان بدهد. | ||
بدين ترتيب عثمان و پيروان او، از حوزه قضايي سلطان هوسا، بريده بودند و در نتيجه از طرف سلطان، موجبات ناراحتی و اذيت آنان فراهم گرديده بود. زمانی كه عثمان، پيروان خويش را وادار كرد تا مسلح شوند، موقعيت غيرقابل تحمل گرديد. بنابراين سلطان با قلع و قمع نمودنِ هواداران و پيروان عثمان، و جريمهها و مجازاتهايی كه عليه آنان بكار میبرد، مرتباً آنها را مورد تهديد و آزار و اذيت قرار میداد. | بدين ترتيب عثمان و پيروان او، از حوزه قضايي سلطان هوسا، بريده بودند و در نتيجه از طرف سلطان، موجبات ناراحتی و اذيت آنان فراهم گرديده بود. زمانی كه عثمان، پيروان خويش را وادار كرد تا مسلح شوند، موقعيت غيرقابل تحمل گرديد. بنابراين سلطان با قلع و قمع نمودنِ هواداران و پيروان عثمان، و جريمهها و مجازاتهايی كه عليه آنان بكار میبرد، مرتباً آنها را مورد تهديد و آزار و اذيت قرار میداد. | ||
بدنبال اين تهديدات، «نافاتا» - <ref>Nafata</ref> كه تاكنون در سلطنت گوبير موفق بود، بيانيه ذيل را صادر نمود: | بدنبال اين تهديدات، [[«نافاتا»]] - <ref>Nafata</ref> كه تاكنون در سلطنت گوبير موفق بود، بيانيه ذيل را صادر نمود: | ||
1 ـ هيچ مردي، نبايد ادعا و اظهار كند كه مسلمان است، مگر اينكه مسلمان متولد شده باشد. | 1 ـ هيچ مردي، نبايد ادعا و اظهار كند كه مسلمان است، مگر اينكه مسلمان متولد شده باشد. | ||
2 ـ همه كساني كه مسلمان شدهاند بايستی به مذهب و ايمان اصلی خويش رجوع كنند. | 2 ـ همه كساني كه مسلمان شدهاند بايستی به مذهب و ايمان اصلی خويش رجوع كنند. | ||
خط ۴۳۰: | خط ۴۳۰: | ||
<ref>J, o, Hunwick, The Sokoto Caliphate, Ibadan history series, p. 481. | <ref>J, o, Hunwick, The Sokoto Caliphate, Ibadan history series, p. 481. | ||
</ref> | </ref> | ||
مجموعه اين تهديدات و فشارها، سبب گرديد تا گروهی از پيروان عثمان دان فوديو تحت رهبری عبدالسلام <ref>Abd al - salam</ref> از گوبير به گيمبانا <ref>Gimbana</ref> مهاجرت نمايند. | مجموعه اين تهديدات و فشارها، سبب گرديد تا گروهی از پيروان عثمان دان فوديو تحت رهبری [[عبدالسلام]] <ref>Abd al - salam</ref> از گوبير به [[گيمبانا]] <ref>Gimbana</ref> مهاجرت نمايند. | ||
در همين زمان سلطان گوبير تلاش نمود تا عثمان دان فوديو را به قتل برساند ولی موفق نشد. سپس عثمان و برخی از هواداران و پيروانش از «دِگل» به «گودو» در تاريخ 10 ذی القعده سال 1218 هـ .ق برابر با بيست و يكم فوريه سال 1804، مهاجرت كردند. | در همين زمان سلطان گوبير تلاش نمود تا عثمان دان فوديو را به قتل برساند ولی موفق نشد. سپس عثمان و برخی از هواداران و پيروانش از [[«دِگل»]] به [[«گودو»]] در تاريخ 10 ذی القعده سال 1218 هـ .ق برابر با بيست و يكم فوريه سال 1804، مهاجرت كردند. | ||
اين مهاجرت همان هجرت | اين مهاجرت همان هجرت | ||
<ref>هجرت (hijrah) | <ref>هجرت (hijrah) | ||
خط ۴۳۹: | خط ۴۳۹: | ||
پيروان و گروه گرد آمده در اطراف شيخ، تصميم گرفتند تا تلاشهای متمركزی را بر عليه سلطان گوبير و حاميانش داشته باشند و بدين ترتيب عثمان را بعنوان اميرالمؤمنين <ref>Amir almu'minin</ref> انتخاب و با او بيعت كردند تا مطابق قرآن و سنت از او پيروی و متابعت نمايند. | پيروان و گروه گرد آمده در اطراف شيخ، تصميم گرفتند تا تلاشهای متمركزی را بر عليه سلطان گوبير و حاميانش داشته باشند و بدين ترتيب عثمان را بعنوان اميرالمؤمنين <ref>Amir almu'minin</ref> انتخاب و با او بيعت كردند تا مطابق قرآن و سنت از او پيروی و متابعت نمايند. | ||
قلعهها و دژهای مستحكم نظامی يكی پس از ديگری ساخته شد و حمله و تاخت و تاز آغاز گرديد. | قلعهها و دژهای مستحكم نظامی يكی پس از ديگری ساخته شد و حمله و تاخت و تاز آغاز گرديد. | ||
با | با حمله [[«يونفا»]] <ref>Yunfa</ref> پادشاه گوبير به جامعه مسلمانان، جهاد به معنی واقعی كلمه آغاز گرديد. | ||
«يونفا» با سپاهی متشكل از نوبين <ref>Nubian</ref>، طوارق <ref>Tuareg</ref> و حتی سربازان فولانی، حمله سختی را بر عليه سپاه عثمان به رهبری برادرش عبدالله را در 21 ماه جون سال 1804 در محل درياچه «كووت» <ref>Kwotto</ref> رهبری كرد. | «يونفا» با سپاهی متشكل از [[نوبين]] <ref>Nubian</ref>، [[طوارق]] <ref>Tuareg</ref> و حتی سربازان فولانی، حمله سختی را بر عليه سپاه عثمان به رهبری برادرش عبدالله را در 21 ماه جون سال 1804 در محل [[درياچه «كووت»]] <ref>Kwotto</ref> رهبری كرد. | ||
<ref>The Sokoto Caliphate, p. 481 - 482</ref> | <ref>The Sokoto Caliphate, p. 481 - 482</ref> | ||
خط ۴۴۷: | خط ۴۴۷: | ||
عبدالله در اين باره چنين شرح میدهد: | عبدالله در اين باره چنين شرح میدهد: | ||
ما سپاه پيروز اسلام هستيم، ما به چيز ديگری به جز آن افتخار نمیكنيم. | ما سپاه پيروز اسلام هستيم، ما به چيز ديگری به جز آن افتخار نمیكنيم. | ||
قبايل اسلام و توروبی <ref>Turubbi</ref> خاندان و قبيله ما هستند. فولانی و هوسا، همه متحد شدند و قبايل ديگر نيز به جهت رضای خدا با يكديگر متحد شدند. | قبايل اسلام و [[توروبی]] <ref>Turubbi</ref> خاندان و قبيله ما هستند. فولانی و هوسا، همه متحد شدند و قبايل ديگر نيز به جهت رضای خدا با يكديگر متحد شدند. | ||
مذهب سبب گرديد تا همه متحد شده و اتحاد مشتركی را بوجود آوردند. | مذهب سبب گرديد تا همه متحد شده و اتحاد مشتركی را بوجود آوردند. | ||
پيروزی قطعی در «كووت» عثمان و جامعه او را به شوق و وجد آورد ولی سلطان سرزمين هوسا را بيشتر خشمگين نمود. سلطان هوسا برای تلافی پستی و حقارتی كه احساس مینمود، مجدداً پيروان عثمان را مورد حمله قرار داد و به زندگی آنها تعرض نمود. اين عمل، حاميان بيشتری را برای عثمان فراهم كرد. پس از آن عثمان، برای هر چهارده نفر از ياران مورد اعتمادش، پرچمی را بدست آنها داد و آنها را براي جنگ در راه خدا اعزام نمود. در نتيجه همه سرزمين هوسا را جهاد فرا گرفت و تا سال 1225 هـ .ق برابر با 1810 ميلادی عثمان و نمايندگان او عملاً كنترل همه ايالتهای هوسا را بدست آوردند. | پيروزی قطعی در «كووت» عثمان و جامعه او را به شوق و وجد آورد ولی سلطان سرزمين هوسا را بيشتر خشمگين نمود. سلطان هوسا برای تلافی پستی و حقارتی كه احساس مینمود، مجدداً پيروان عثمان را مورد حمله قرار داد و به زندگی آنها تعرض نمود. اين عمل، حاميان بيشتری را برای عثمان فراهم كرد. پس از آن عثمان، برای هر چهارده نفر از ياران مورد اعتمادش، پرچمی را بدست آنها داد و آنها را براي جنگ در راه خدا اعزام نمود. در نتيجه همه سرزمين هوسا را جهاد فرا گرفت و تا سال 1225 هـ .ق برابر با 1810 ميلادی عثمان و نمايندگان او عملاً كنترل همه ايالتهای هوسا را بدست آوردند. | ||
در اين سال عثمان به «سيفاوا» <ref>Sifawa</ref> نقل مكان نمود و به مدت پنجسال به آموزش، تدريس و تبليغ پرداخت. | در اين سال عثمان به [[«سيفاوا»]] <ref>Sifawa</ref> نقل مكان نمود و به مدت پنجسال به آموزش، تدريس و تبليغ پرداخت. | ||
موفقيت و پيروزی شيخ عثمان و يارانش در جهاد اسلامي، تأسيس و حكومت اسلامی را در سوكوتو به دنبال داشت، لذا شيخ عثمان بدون هيچ درنگی سازماندهی و ايجاد تشكيلاتی دولتی و سياسی خويش را پايهگذاری نمود و در نتيجه: | موفقيت و پيروزی شيخ عثمان و يارانش در جهاد اسلامي، تأسيس و حكومت اسلامی را در سوكوتو به دنبال داشت، لذا شيخ عثمان بدون هيچ درنگی سازماندهی و ايجاد تشكيلاتی دولتی و سياسی خويش را پايهگذاری نمود و در نتيجه: | ||
عثمان دان فوديو كشور اسلامی را به دو بخش شرقی با مركزيت «گوآندو»<ref>Gwandu</ref> ، تحت رهبری برادرش عبدالله | عثمان دان فوديو كشور اسلامی را به دو بخش شرقی با مركزيت [[«گوآندو»]]<ref>Gwandu</ref> ، تحت رهبری برادرش عبدالله | ||
<ref>عبدالله يا عبداللهي:شيخ عبدالله بن فودي، برادر شيخ عثمان دان فوديو، در سال 1171 هجري قمري متولد و علوم را از برادرش و جمعي از علماء نيجريه آموخت و در علوم مختلف تبحر پيدا نمود. | <ref>عبدالله يا عبداللهي:شيخ عبدالله بن فودي، برادر شيخ عثمان دان فوديو، در سال 1171 هجري قمري متولد و علوم را از برادرش و جمعي از علماء نيجريه آموخت و در علوم مختلف تبحر پيدا نمود. | ||
حدود 100 جلد كتاب، جزو تأليفات اين دانشمند مسلمان بشمار ميرود. وي در سال 1244 هجري قمري وفات نمود و براي آشنايي با تأليفات او ميتوان به منابع زير مراجعه نمود: | حدود 100 جلد كتاب، جزو تأليفات اين دانشمند مسلمان بشمار ميرود. وي در سال 1244 هجري قمري وفات نمود و براي آشنايي با تأليفات او ميتوان به منابع زير مراجعه نمود: |