۲۱٬۸۹۸
ویرایش
(←پیشینه) |
(←پیشینه) |
||
خط ۲: | خط ۲: | ||
== پیشینه == | == پیشینه == | ||
علی بیومی در روستای بیوم واقع در جنوب [[جمهوری عربی مصر|مصر]] زاده شد و پس از تحصیلِ مقدمات علوم، سماع حدیث و حفظِ قرآن به تصوف روی آورد. وی با دست ارادت دادن به بسیاری از مشایخ و شاگردی آنان اصول و روشهای سلوک طریقههای مختلف را آموخت، چنان که با دستگیری احمد بن عبّاد شاذلی در طریقۀ شاذلیه به یاری علی بن عمر بن عبدالسلامتطاونی در طریقۀ قادریه با ارشاد عبدالرحمان حلبی در طریقۀ بدویه و به وسیلۀ عیسیٰ تیلونی در [[نقشبندیه|طریقۀ نقشبندیه]] تلقین ذکر یافت و از همینرو گاه «جامعالطرق» خوانده شده است<ref>عبدالرحمان جبرتی، عجائب الآثار، ج۲، ص۳۳۹، به کوشش حسن محمد جوهر و دیگران، بیروت، ۱۹۵۹م.</ref>. | علی بیومی در روستای بیوم واقع در جنوب [[جمهوری عربی مصر|مصر]] زاده شد و پس از تحصیلِ مقدمات علوم، سماع حدیث و حفظِ [[قرآن]] به تصوف روی آورد. وی با دست ارادت دادن به بسیاری از مشایخ و شاگردی آنان اصول و روشهای سلوک طریقههای مختلف را آموخت، چنان که با دستگیری احمد بن عبّاد شاذلی در طریقۀ شاذلیه به یاری علی بن عمر بن عبدالسلامتطاونی در طریقۀ قادریه با ارشاد عبدالرحمان حلبی در طریقۀ بدویه و به وسیلۀ عیسیٰ تیلونی در [[نقشبندیه|طریقۀ نقشبندیه]] تلقین ذکر یافت و از همینرو گاه «جامعالطرق» خوانده شده است<ref>عبدالرحمان جبرتی، عجائب الآثار، ج۲، ص۳۳۹، به کوشش حسن محمد جوهر و دیگران، بیروت، ۱۹۵۹م.</ref>. | ||
== تبلیغ و ترویج بیومیه == | == تبلیغ و ترویج بیومیه == | ||
بیومی پس از اقامت در قاهره بهرغم مخالفتهای علمای الازهر و با حمایت شیخ شبراوی ـ شیخالازهر در آن روزگارـ حلقههای ذکر را در یکی از مساجد آنجا برپا داشت و بعد از آنکه به دعوت شیخ شبراوی تدریس در مدرسۀ طَیْبَرسیۀ الازهر را پذیرفت مریدان بسیاری یافت<ref>عبدالرحمان جبرتی، عجائب الآثار، ج۲، ص۳۳۹_۳۴۰، به کوشش حسن محمد جوهر و دیگران، بیروت، ۱۹۵۹م.</ref><ref>احمد عطیةالله، القاموس الاسلامی، ج۱، ص۴۱۶، قاهره، ۱۳۸۳ق/۱۹۶۳م.</ref><ref>محمد عبدالمنعم خفاجی، التراث الروحی للتصوف الاسلامی فی مصر، ج۱، ص۱۵۶، دارالعهدالجدید.</ref>. علم و تقوا و نیز برخورداری بیومی از کلامی فصیح و گیرا موجب روی آوردنِ بسیاری از مردم به ویژه طبقاتِ کمدرآمدِ جامعۀ مصر به تعالیم او گردید. در نقل از کرامات او گفتهاند که راهزنان را توبه میداد و احوال آنان را چنان دگرگون میکرد که به جمع مریدانش میپیوستند<ref>عبدالرحمان جبرتی، عجائب الآثار، ج۲، ص۳۴۱، به کوشش حسن محمد جوهر و دیگران، بیروت، ۱۹۵۹م.</ref>. علاوه برآن، عدهای از علما در مجالس درس او حاضر میشدند و برخی امیران همچون مصطفیٰ پاشا که ظاهراً بیومی رسیدن وی به منصب صدارت را پیشگویی کرده بود از جملۀ مریدان او بودند. مصطفی پاشا به عثمان آغا از امیران خود دستور داد تا در قاهره مسجد آبخوری عمومی و مکتبی برای آموزش ایتام، نیز قبهای برای بیومی بنا کند<ref>عبدالرحمان جبرتی، عجائب الآثار، ج۲، ص۳۴۰_۳۴۱، به کوشش حسن محمد جوهر و دیگران، بیروت، ۱۹۵۹م.</ref><ref>محمد عبدالمنعم خفاجی، التراث الروحی للتصوف الاسلامی فی مصر، ج۱، ص۱۵۶، دارالعهدالجدید.</ref>. بیومی همچنین در سفرهای متعدد به مکه و سرزمین حجاز به تبلیغ و ترویج طریقۀ خود در میان مردمان شهرنشین و قبایل بدوی پرداخت و به این ترتیب، حوزۀ فعالیت طریقۀ بیومیه را در دیگر سرزمینها نیز گسترش داد. پس از چندی خلفا و مریدان او از مصر تا حجاز انتشار یافتند و از | بیومی پس از اقامت در قاهره بهرغم مخالفتهای علمای الازهر و با حمایت شیخ شبراوی ـ شیخالازهر در آن روزگارـ حلقههای ذکر را در یکی از مساجد آنجا برپا داشت و بعد از آنکه به دعوت شیخ شبراوی تدریس در مدرسۀ طَیْبَرسیۀ الازهر را پذیرفت مریدان بسیاری یافت<ref>عبدالرحمان جبرتی، عجائب الآثار، ج۲، ص۳۳۹_۳۴۰، به کوشش حسن محمد جوهر و دیگران، بیروت، ۱۹۵۹م.</ref><ref>احمد عطیةالله، القاموس الاسلامی، ج۱، ص۴۱۶، قاهره، ۱۳۸۳ق/۱۹۶۳م.</ref><ref>محمد عبدالمنعم خفاجی، التراث الروحی للتصوف الاسلامی فی مصر، ج۱، ص۱۵۶، دارالعهدالجدید.</ref>. علم و تقوا و نیز برخورداری بیومی از کلامی فصیح و گیرا موجب روی آوردنِ بسیاری از مردم به ویژه طبقاتِ کمدرآمدِ جامعۀ مصر به تعالیم او گردید. در نقل از کرامات او گفتهاند که راهزنان را توبه میداد و احوال آنان را چنان دگرگون میکرد که به جمع مریدانش میپیوستند<ref>عبدالرحمان جبرتی، عجائب الآثار، ج۲، ص۳۴۱، به کوشش حسن محمد جوهر و دیگران، بیروت، ۱۹۵۹م.</ref>. علاوه برآن، عدهای از علما در مجالس درس او حاضر میشدند و برخی امیران همچون مصطفیٰ پاشا که ظاهراً بیومی رسیدن وی به منصب صدارت را پیشگویی کرده بود از جملۀ مریدان او بودند. مصطفی پاشا به عثمان آغا از امیران خود دستور داد تا در قاهره مسجد آبخوری عمومی و مکتبی برای آموزش ایتام، نیز قبهای برای بیومی بنا کند<ref>عبدالرحمان جبرتی، عجائب الآثار، ج۲، ص۳۴۰_۳۴۱، به کوشش حسن محمد جوهر و دیگران، بیروت، ۱۹۵۹م.</ref><ref>محمد عبدالمنعم خفاجی، التراث الروحی للتصوف الاسلامی فی مصر، ج۱، ص۱۵۶، دارالعهدالجدید.</ref>. بیومی همچنین در سفرهای متعدد به مکه و سرزمین [[حجاز]] به تبلیغ و ترویج طریقۀ خود در میان مردمان شهرنشین و قبایل بدوی پرداخت و به این ترتیب، حوزۀ فعالیت طریقۀ بیومیه را در دیگر سرزمینها نیز گسترش داد. پس از چندی خلفا و مریدان او از مصر تا حجاز انتشار یافتند و از آنجا به یمن، حضرموت، ایران و ماوراءالنهر رفتند و این طریقه را تا سواحل اقیانوس هند پراکندند. | ||
== آثار == | == آثار == |