confirmed، مدیران
۳۷٬۲۱۴
ویرایش
ساختار تشکیلاتی حماس: تفاوت میان نسخه‌ها
←شاخه نظامی
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| (۱۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات حزب | {{جعبه اطلاعات حزب | ||
| عنوان = ساختار تشکیلاتی حماس | | عنوان = ساختار تشکیلاتی حماس | ||
| تصویر = حماس.png | | تصویر = حماس.png | ||
| نام = جنبش مقاومت اسلامی (حماس) | | نام = [[حماس|جنبش مقاومت اسلامی]] ([[حماس]]) | ||
| تاریخ تأسیس = ۱۹۸۷ م | | تاریخ تأسیس = ۱۹۸۷ م | ||
| مؤسس = {{فهرست جعبه افقی |[[احمد یاسین]] |[[عبد العزیز رنتیسی|عبدالعزیز رنتیسی]] |[[محمود الزهار]] }} | | مؤسس = {{فهرست جعبه افقی |[[احمد یاسین]] |[[عبد العزیز رنتیسی|عبدالعزیز رنتیسی]] |[[محمود الزهار]] }} | ||
| خط ۱۲: | خط ۱۱: | ||
== معرفی کلی حماس == | == معرفی کلی حماس == | ||
[[حماس]] مخفف «[[حماس|جنبش مقاومت اسلامی]]» ( | [[حماس]] مخفف «[[حماس|جنبش مقاومت اسلامی]]» (حرکهالمقاومهالاسلامیة) است‌که [[احمد یاسین|شیخ احمد یاسین]] آن را در سال ۱۹۸۷ به دنبال آغاز [[انتفاضه اول]] پایه گذاری کرد و به عنوان شاخه [[اخوان المسلمین فلسطین|اخوان‌المسلمین فلسطین]]، کار خود را آغاز کرد. این جنبش به عنوان یک جنبش مقاومت مردمی ـ ملی با رویکردی اسلامی تاسیس شد و از همان بدو کار تلاش کرده است تا زمینه را برای آزادی و رهایی فلسطین از طرح [[صهیونیسم|صهیونیست]]ها مبنی بر غصب کامل این سرزمین فراهم آورد. | ||
حماس، مبانی اسلامی را اصلی ثابت برای مبارزه با دشمن خود می‌داند و به همین دلیل است که یک جریان گسترده مردمی را در فلسطین با خود همراه کرده است. این جنبش بر خلاف [[سازمان آزادی بخش فلسطین|سازمان آزادیبخش فلسطین]] که در سال ۱۹۸۸ [[رژیم صهیونیستی]] را به رسمیت شناخت، نه فقط مخالف مشروعیت این رژیم، بلکه خواهان نابودی آن و مخالف ماهیت وجودی [[رژیم صهیونیستی|اسرائیل]] است. | حماس، مبانی اسلامی را اصلی ثابت برای مبارزه با دشمن خود می‌داند و به همین دلیل است که یک جریان گسترده مردمی را در فلسطین با خود همراه کرده است. این جنبش بر خلاف [[سازمان آزادی بخش فلسطین|سازمان آزادیبخش فلسطین]] که در سال ۱۹۸۸ [[رژیم صهیونیستی]] را به رسمیت شناخت، نه فقط مخالف مشروعیت این رژیم، بلکه خواهان نابودی آن و مخالف ماهیت وجودی [[رژیم صهیونیستی|اسرائیل]] است. | ||
== دلایل شکل‌گیری حماس == | == دلایل شکل‌گیری حماس == | ||
با نگاهی به تاریخ مبارزات مردم فلسطین به ویژه قبل از اعلام موجودیت رژیم صهیونیستی در سال ۱۹۴۸ میلادی، به خوبی درمی‌یابیم که مقاومت و [[جهاد]] در سال‌های حاکمیت [[بریتانیا|انگلستان]] (از سال ۱۹۲۱ میلادی به بعد) نیز جریان داشته است. گروه‌هایی همچون [[اخوان المسلمین فلسطین|اخوان‌المسلمین]] که شاخه‌ای از [[اخوان المسلمین|اخوان‌المسلمین مصر]] بودند در زمره گروه‌هایی به شمار می‌رفتند که هراز چندگاهی در مقابل ظلم و جور ایستادگی می‌کردند. | با نگاهی به تاریخ مبارزات مردم فلسطین به ویژه قبل از اعلام موجودیت [[رژیم صهیونیستی]] در سال ۱۹۴۸ میلادی، به خوبی درمی‌یابیم که مقاومت و [[جهاد]] در سال‌های حاکمیت [[بریتانیا|انگلستان]] (از سال ۱۹۲۱ میلادی به بعد) نیز جریان داشته است. گروه‌هایی همچون [[اخوان المسلمین فلسطین|اخوان‌المسلمین]] که شاخه‌ای از [[اخوان المسلمین|اخوان‌المسلمین مصر]] بودند در زمره گروه‌هایی به شمار می‌رفتند که هراز چندگاهی در مقابل ظلم و جور ایستادگی می‌کردند. | ||
با توجه به همین مطلب، اگرچه [[حماس|جنبش حماس]] در ۱۵ دسامبر ۱۹۸۷ بیانیه اعلام موجودیت خود را به صورت رسمی منتشر کرد، اما ریشه‌های شکل‌گیری آن نیز، به دهه‌هایی پیشتر باز می‌گردد. | با توجه به همین مطلب، اگرچه [[حماس|جنبش حماس]] در ۱۵ دسامبر ۱۹۸۷ بیانیه اعلام موجودیت خود را به صورت رسمی منتشر کرد، اما ریشه‌های شکل‌گیری آن نیز، به دهه‌هایی پیشتر باز می‌گردد. | ||
== ساختار اولیه حماس == | == ساختار اولیه حماس == | ||
یک‌سال پس از تاسیس جنبش حماس یعنی در سال ۱۹۸۸، این جنبش منشوری ۳۶ ماده‌ای را به تصویب رساند که رسماً به عنوان [[میثاق‌نامه حماس]] معرفی شد. در این منشور، اهداف این جنبش از قبیل تاسیس [[حکومت اسلامی]]، اجرای عدالت و… آمده است. با اعلام این منشور، حماس به عنوان یک جنبش دارای ساختار [[اسلام|اسلامی]] معرفی شد. | |||
[[ساختار تشکیلاتی حماس]] به دلایل امنیتی و شرایط پیچیده [[فلسطین]] به هیچ وجه آشکار و موجود نیست. [[حماس]] در ابتدای تأسیس، دارای یک کادر رهبری در [[نوار غزه]] شد که علاوه بر [[احمد یاسین|شیخ احمد یاسین]]، [[عبد العزیز رنتیسی|عبدالعزیز الرنتیسی]] و تعداد دیگری از بنیانگذاران جنبش از جمله [[اسماعیل ابوشنب]]، [[جمال منصور]] و [[جمال سلیم]] نیز عضو آن بودند. | [[ساختار تشکیلاتی حماس]] به دلایل امنیتی و شرایط پیچیده [[فلسطین]] به هیچ وجه آشکار و موجود نیست. [[حماس]] در ابتدای تأسیس، دارای یک کادر رهبری در [[نوار غزه]] شد که علاوه بر [[احمد یاسین|شیخ احمد یاسین]]، [[عبد العزیز رنتیسی|عبدالعزیز الرنتیسی]] و تعداد دیگری از بنیانگذاران جنبش از جمله [[اسماعیل ابوشنب]]، [[جمال منصور]] و [[جمال سلیم]] نیز عضو آن بودند. | ||
| خط ۲۸: | خط ۲۷: | ||
شیخ یاسین، بنیانگذار جنبش حماس طی سخنانی به صورت خلاصه، حماس و ساختار آن را چنین شرح می‌دهد: «جنبش حماس، جنبشی مبارزاتی و مقاومتی، علنی و سری است. آنچه مردم از این جنبش می‌دانند و می‌فهمند علنی است و آنچه از این جنبش برای مردم غیر مفهوم است، سری و مخفیانه است. لذا یک جنبش مبارزاتی و مقاومتی نمی‌تواند تمام اوراقش (یعنی تشکیلات سازمانی خود) را برای مردم آشکار و علنی کند، اما بدانید که این جنبش به شکل شورایی و یک ساختار صحیح اداره می‌شود». | شیخ یاسین، بنیانگذار جنبش حماس طی سخنانی به صورت خلاصه، حماس و ساختار آن را چنین شرح می‌دهد: «جنبش حماس، جنبشی مبارزاتی و مقاومتی، علنی و سری است. آنچه مردم از این جنبش می‌دانند و می‌فهمند علنی است و آنچه از این جنبش برای مردم غیر مفهوم است، سری و مخفیانه است. لذا یک جنبش مبارزاتی و مقاومتی نمی‌تواند تمام اوراقش (یعنی تشکیلات سازمانی خود) را برای مردم آشکار و علنی کند، اما بدانید که این جنبش به شکل شورایی و یک ساختار صحیح اداره می‌شود». | ||
جنبش حماس در ابتدا دنباله رو مدل [[اخوان المسلمین|اخوان‌المسلمین]] بود، به این معنا که به عنوان یک نهاد رفاه اجتماعی عمل می‌کرد و خدمات اجتماعی و رفاهی زیادی از جمله ساخت بیمارستان، مدرسه، [[مسجد]]، مکان‌های ورزشی، و اطعام فقرا و… را در اختیار فلسطینیان قرار می‌داد. این تلاش‌ها دقیقا همانند اقدامات [[اخوان المسلمین|اخوان‌المسلمین در مصر]] است. جماعت اخوان‌المسلمین که [[حسن البنا]] | جنبش حماس در ابتدا دنباله رو مدل [[اخوان المسلمین|اخوان‌المسلمین]] بود، به این معنا که به عنوان یک نهاد رفاه اجتماعی عمل می‌کرد و خدمات اجتماعی و رفاهی زیادی از جمله ساخت بیمارستان، مدرسه، [[مسجد]]، مکان‌های ورزشی، و اطعام فقرا و… را در اختیار فلسطینیان قرار می‌داد. این تلاش‌ها دقیقا همانند اقدامات [[اخوان المسلمین|اخوان‌المسلمین در مصر]] است. جماعت اخوان‌المسلمین که [[حسن البنا]] آن را در سال ۱۹۲۸ تأسیس کرده بود نیز در ابتدا به این گونه اقدامات روی آورد تا نظر مردم را به خود جلب کرده وطرفداران زیادی بدست آورد. اما شرایط فلسطین با [[جمهوری عربی مصر|مصر]] بسیار متفاوت بود. | ||
در مصر، حکومتی از خود مصریان در رأس قرار داشت که دارای سیستم دیکتاتوری بود و با [[رژیم صهیونیستی]] نیز رابطه داشت. اما در فلسطین، بحث بر سر «بودو نبود» مطرح می‌شد، چرا که رژیم صهیونیستی در پی اعتقاداتش به دنبال [[سرزمین موعود]] خود از [[نیل]] تا [[فرات]] است و از طرف دیگر، حماس نیز به دنبال بازپس‌گیری اراضی اشغالی سرزمینش از دست غاصبان صهیونیستی می‌باشد. لذا هر دو طرف به دنبال نابودی یکدیگرند. | در مصر، حکومتی از خود مصریان در رأس قرار داشت که دارای سیستم دیکتاتوری بود و با [[رژیم صهیونیستی]] نیز رابطه داشت. اما در فلسطین، بحث بر سر «بودو نبود» مطرح می‌شد، چرا که رژیم صهیونیستی در پی اعتقاداتش به دنبال [[سرزمین موعود]] خود از [[نیل]] تا [[فرات]] است و از طرف دیگر، حماس نیز به دنبال بازپس‌گیری اراضی اشغالی سرزمینش از دست غاصبان صهیونیستی می‌باشد. لذا هر دو طرف به دنبال نابودی یکدیگرند. | ||
| خط ۵۱: | خط ۵۰: | ||
رئیس دفتر سیاسی حماس در این دیدار گزارشی از آخرین تحولات [[غزه]] و جنایات [[رژیم صهیونیستی]] در غزه و همچنین تحولات [[کرانه باختری]] بیان کرد. | رئیس دفتر سیاسی حماس در این دیدار گزارشی از آخرین تحولات [[غزه]] و جنایات [[رژیم صهیونیستی]] در غزه و همچنین تحولات [[کرانه باختری]] بیان کرد. | ||
رهبر انقلاب اسلامی نیز با قدردانی مجدد از صبر و استقامت مردم استوار غزه و اظهار تأسف شدید از جنایات رژیم صهیونیستی که با حمایت مستقیم [[ایالات متحده آمریکا|آمریکا]] و برخی کشورهای غربی انجام می‌شود بر سیاست همیشگی [[جمهوری اسلامی ایران]] در حمایت از نیروهای مقاومت [[فلسطین]] در مقابل اشغالگران [[صهیونیسم|صهیونیست]] تأکید کردند. | رهبر انقلاب اسلامی نیز با قدردانی مجدد از صبر و استقامت مردم استوار غزه و اظهار تأسف شدید از جنایات رژیم صهیونیستی که با حمایت مستقیم [[ایالات متحده آمریکا|آمریکا]] و برخی کشورهای غربی انجام می‌شود بر سیاست همیشگی [[جمهوری اسلامی ایران]] در حمایت از نیروهای مقاومت [[فلسطین]] در مقابل اشغالگران [[صهیونیسم|صهیونیست]] تأکید کردند. | ||
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای | حضرت آیت‌الله خامنه‌ای همچنین لزوم تحرک جدی [[جهان اسلام|کشورهای اسلامی]] و مجامع بین‌المللی و حمایت همه‌جانبه و عملی دولت‌های اسلامی از مردم غزه را مورد تأکید قرار دادند. | ||
== شاخه نظامی == | == شاخه نظامی == | ||
| خط ۶۶: | خط ۶۵: | ||
== شاخه نظامی == | == شاخه نظامی == | ||
گردان‌های قسام | گردان‌های قسام به‌عنوان شاخه نظامی جنبش حماس، شبه ارتش این جنبش در [[نوار غزه]] محسوب می‌شود. این گردانها به فرماندهی [[احمد الجعبری]] توانسته‌اند اوضاع را در نوار غزه کاملا بدست گرفته و نقشی اساسی بازی کنند. این گردانها به دو بخش نوار غزه و [[کرانه باختری]] تقسیم می‌شود که البته اعضای کرانه باختری آن به دلایل امنیتی مشخص نیستند مگر اینکه پس از انجام عملیاتی در کرانه باختری، اجراکنندگان عملیات، [[شهید]] و یا بازداشت شوند که در آن موقع، مشخصات آنان آشکار می‌شود. | ||
اما نوار غزه طبق اخبار خود این | اما نوار غزه طبق اخبار خود این گردانها، دارای ۵ گردان مخصوص است که عبارتند از: | ||
# شمال غزه؛ | # شمال غزه؛ | ||
# جنوب غزه ([[رفح]])؛ | # جنوب غزه ([[رفح]])؛ | ||
| خط ۷۸: | خط ۷۷: | ||
== دولت نوار غزه == | == دولت نوار غزه == | ||
جنبش حماس در سال ۲۰۰۶ در انتخابات پارلمانی [[فلسطین]] با بدست آوردن اکثریت کرسی‌های مجلس قانونگذاری توانست دولت قانونی فلسطین را تشکیل دهد. اما به علت اختلافات [[حماس]] با [[جنبش فتح|فتح]]، این دولت به عنوان یک دولت مستقل فقط در منطقه [[نوار غزه]] دولت در اختیار دارد. دولت نوار غزه به نخست‌وزیری [[اسماعیل هنیه]] دارای ۲ وزارتخانه است. در جلسات | جنبش حماس در سال ۲۰۰۶ در انتخابات پارلمانی [[فلسطین]] با بدست آوردن اکثریت کرسی‌های مجلس قانونگذاری توانست دولت قانونی فلسطین را تشکیل دهد. اما به علت اختلافات [[حماس]] با [[جنبش فتح|فتح]]، این دولت به عنوان یک دولت مستقل فقط در منطقه [[نوار غزه]] دولت در اختیار دارد. دولت نوار غزه به نخست‌وزیری [[اسماعیل هنیه]] دارای ۲ وزارتخانه است. در جلسات کابینهاین دولت به غیر از ۲۱ وزارتخانه، ۵ سازمان نیز شرکت دارند که زیر نظر مستقیم نخست‌وزیر کار می‌کنند. | ||
== فراکسیون تغییر و اصلاح == | == فراکسیون تغییر و اصلاح == | ||
| خط ۸۹: | خط ۸۸: | ||
# دفتر [[یمن]] به ریاست [[اسامه عبدالمعطی]]؛ | # دفتر [[یمن]] به ریاست [[اسامه عبدالمعطی]]؛ | ||
# دفتر [[لبنان]] به ریاست [[علی برکه]]؛ | # دفتر [[لبنان]] به ریاست [[علی برکه]]؛ | ||
# و برخی دفاتر دیگر در کشورهایی از جمله [[قطر]]، [[سودان]]، [[جمهوری عربی مصر|مصر]] و… که | # و برخی دفاتر دیگر در کشورهایی از جمله [[قطر]]، [[سودان]]، [[جمهوری عربی مصر|مصر]] و… که نمایندهآنها مشخص نیست. | ||
== شورای رهبری اسرا == | == شورای رهبری اسرا == | ||
آن دسته از رهبران و اعضای جنبش حماس که در زندان‌های [[رژیم صهیونیستی|اسرائیل]] در بازداشت به سر می‌برند، دارای یک شورای رهبری اسرا در زندان‌های [[رژیم صهیونیستی|صهیونیستی]] برای اتخاذ تصمیمات مهم جنبش هستند. [[رأفت ناصیف]]، از بزرگترین رهبران این بخش است. البته برخی از رهبران این شورا در | آن دسته از رهبران و اعضای جنبش حماس که در زندان‌های [[رژیم صهیونیستی|اسرائیل]] در بازداشت به سر می‌برند، دارای یک شورای رهبری اسرا در زندان‌های [[رژیم صهیونیستی|صهیونیستی]] برای اتخاذ تصمیمات مهم جنبش هستند. [[رأفت ناصیف]]، از بزرگترین رهبران این بخش است. البته برخی از رهبران این شورا در معاملهتبادل اسرا با [[گلعاد شالیت]] در اواخر سال ۲۰۱۱ آزاد شدند. | ||
== رهبران شاخص حماس == | == رهبران شاخص حماس == | ||
[[پرونده:رهبران شاخص حماس.jpg|بی‌قاب|چپ]] | |||
به‌رغم به شهادت رسیدن بسیاری از رهبران و چهره‌های این جنبش به دست نیروهای رژیم صهیونیستی، هنوز هستند چهره‌های شاخصی از این جنبش که بسیاری از فلسطینی‌ها با حضور آنها امید به تحقق اهدافشان دارند. تعدادی از مطرح‌ترین این افراد به شرح زیر است: | به‌رغم به شهادت رسیدن بسیاری از رهبران و چهره‌های این جنبش به دست نیروهای رژیم صهیونیستی، هنوز هستند چهره‌های شاخصی از این جنبش که بسیاری از فلسطینی‌ها با حضور آنها امید به تحقق اهدافشان دارند. تعدادی از مطرح‌ترین این افراد به شرح زیر است: | ||
| خط ۱۱۴: | خط ۱۱۴: | ||
=== شیخ حسن یوسف === | === شیخ حسن یوسف === | ||
دهه ۵۰ عمر خود را می‌گذراند و از سال ۲۰۰۱ به بعد مسئول حماس در اراضی غربی بود و اکنون در زندان [[رژیم صهیونیستی|اسرائیل]] است. برخی بر این باورند که اگر [[شیخ حسن یوسف]] آزاد شود، میانه روی وارد سیستم حماس خواهد شد. | دهه ۵۰ عمر خود را می‌گذراند و از سال ۲۰۰۱ به بعد مسئول حماس در اراضی غربی بود و اکنون در زندان [[رژیم صهیونیستی|اسرائیل]] است. برخی بر این باورند که اگر [[شیخ حسن یوسف]] آزاد شود، میانه روی وارد سیستم حماس خواهد شد. | ||
== جستارهای وابسته == | |||
* [[اخوان المسلمین|اخوان‌المسلمین]] | |||
* [[احمد یاسین|شیخ احمد یاسین]] | |||
* [[نوار غزه]] | |||
== منابع == | |||
* [https://vista.ir/w/a/16/cp0hq/ برگرفته از سایت vista.ir] | |||
* [https://farsi.khamenei.ir/news-content?id=54308 برگرفته از سایت farsi.khamenei.ir] | |||
* [http://www.hajij.com/fa/articles/political-articles-analysis/item/666-1390-12-15-06-03-50 برگرفته از سایت www.hajij.com] | |||
* [https://www.payam-aftab.com/fa/news/551/%d8%ac%d9%86%d8%a8%d8%b4-%d8%ad%d9%85%d8%a7%d8%b3 برگرفته از سایت www.payam-aftab.com] | |||
{{فلسطین}} | |||
[[رده:جریان‌ها و جنبش‌ها]] | |||
[[رده:فلسطین]] | |||