confirmed، مدیران
۳۷٬۲۰۱
ویرایش
خط ۵۷: | خط ۵۷: | ||
== نوآوری شیخ مفید در فقه شیعه == | == نوآوری شیخ مفید در فقه شیعه == | ||
تأثیرات و نوآوریهای ابونعمان را میتوان در فقه در سه حوزه مبانی، آرای فقهی و آموزش آن نشان داد. در مبانی یکی از تأثیرات مهم وی، توجه به منبع اجماع است. آرای فقهی پیش از وی پر از رویکردهای مخالف با اجماع و شهرت و روایات علاجیه بودهاست. شیخ مفید با رویکردی گستردهتر توانست نظر و رویکردی دیگر در این زمینه در پیش گیرد. | تأثیرات و نوآوریهای ابونعمان را میتوان در فقه در سه حوزه مبانی، آرای فقهی و آموزش آن نشان داد. در مبانی یکی از تأثیرات مهم وی، توجه به منبع اجماع است. آرای فقهی پیش از وی پر از رویکردهای مخالف با اجماع و شهرت و روایات علاجیه بودهاست. شیخ مفید با رویکردی گستردهتر توانست نظر و رویکردی دیگر در این زمینه در پیش گیرد. | ||
از جمله این موارد میتوان به باطل شدن وضو در حالت خواب نشسته، مستحب دانستن غسل احرام و غیره اشاره کرد. بهطوریکه پیش از وی به شهرت و اجماع توجه نمیشدهاست، ولی پس از وی به شهرت و اجماع توجه فراوانی میشود. بسیاری از فتواهای نادر در آرای فقهیان شیعه پیش از وی همچون | از جمله این موارد میتوان به باطل شدن [[وضو]] در حالت خواب نشسته، [[مستحب]] دانستن [[غسل]] [[احرام]] و غیره اشاره کرد. بهطوریکه پیش از وی به شهرت و [[اجماع]] توجه نمیشدهاست، ولی پس از وی به شهرت و اجماع توجه فراوانی میشود. بسیاری از فتواهای نادر در آرای فقهیان شیعه پیش از وی همچون [[ابنعقیل]]، الناصر و شیخ صدوق به سبب مخالفت با اجماع مطرح شدهاند؛ آرایی همچون جایز بودن وضو و غسل با گلاب، جایز نبودن پرداخت [[زکات]] به همسر و غیره. [[فاضل استرآبادی]] معتقد است که استناد به شهرت و اجماع از آرای ابتکاری شیخ مفید است، چنانکه در فتواهای شیخ مفید هیچ گونه نظری که مخالف با شهرت و اجماع باشد دیده نمیشود. استفاده از دلیلهای عقلی از دیگر اثرگذاریهای وی است. چنانکه پس از وی از عقل به عنوان یکی از منابع حکم شرعی در فقه شیعه یاد شدهاست. | ||
از دیگر اثرگذاریهای وی میتوان به بحث مرجحات متعارضین یا برتری دهندههای روایتهای متعارض اشاره کرد که بر اساس معیارهایی چون درستی سند حدیث، هماهنگی با مشهور و اجماع و ناسازگاری با عامه، روایتی بر دیگر روایات ترجیح و برتری داده میشد. | از دیگر اثرگذاریهای وی میتوان به بحث مرجحات متعارضین یا برتری دهندههای روایتهای متعارض اشاره کرد که بر اساس معیارهایی چون درستی سند حدیث، هماهنگی با مشهور و اجماع و ناسازگاری با عامه، روایتی بر دیگر روایات ترجیح و برتری داده میشد. | ||
در حوزه آموزش فقه میتوان به این مطلب اشاره کرد که تا پیش از وی شیوه آموزش فقه به صورت کلاسیک و سازمان یافته مطرح نبودهاست و عمدتاً مبتنی بر برگزاری کلاسهای نقل متون حدیث بودهاست. سازمان یافتگی، به مشهور شدن شیخ مفید و فقیهان بعد از وی و تضارب آراء میان آنها کمک شایانی کردهاست<ref>http://ebookshia.com/books/pdf/945/شیخ+مفید+و+نوسازی+فقه+شیعه+(بخش+1)</ref>. به گفته احمد پاکتچی در دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، مسئله همکاری با سلطان که در آن دوره مسئلهای رایج در محافل امامیه بودهاست، نزد شیخ مفید در برخی یادداشتهایش در کتاب المقنعه دلالت بر نگاهی نو به حیات سیاسی امامیه میکند به گونهای که میتوان گفت نوعی از [[ولایت فقیه]] در این نگرش تبلور دارد<ref>https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/4697</ref>. | |||
در حوزه آموزش فقه میتوان به این مطلب اشاره کرد که تا پیش از وی شیوه آموزش فقه به صورت کلاسیک و سازمان یافته مطرح نبودهاست و عمدتاً مبتنی بر برگزاری کلاسهای نقل متون حدیث بودهاست. سازمان یافتگی، به مشهور شدن شیخ مفید و فقیهان بعد از وی و تضارب آراء میان آنها کمک شایانی کردهاست | |||
== شیخ مفید از نگاه دیگران == | == شیخ مفید از نگاه دیگران == |