مهاجران: تفاوت میان نسخه‌ها

در سال‌های نخستین [[بعثت]] پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) و دعوت عمومی او، [[مسلمان|مسلمانان]] در اقلیت شدیدی قرار داشتند، [[قریش]] به قبائل عرب توصیه کرده بود که هر کدام، افراد وابسته خود را که به پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) [[ایمان]] آورده است تحت فشار شدید قرار دهند و به این ترتیب هر یک از مسلمانان از طرف قوم و قبیله خود، تحت فشار قرار داشت. آن روز تعداد مسلمانان برای دست زدن به یک ""جهاد آزادی‌بخش"" کافی نبود، پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) برای حفظ این گروه کوچک و تهیه پایگاهی برای مسلمانان در بیرون حجاز، به آنها دستور [[مهاجرت]] داد، و حبشه را برای این مقصد انتخاب کرد و فرمود:

منظور پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) [[نجاشی]] بود (نجاشی اسم عامی بود همانند ""کسری"" که به تمام سلاطین حبشه گفته می‌شد، اما اسم نجاشی معاصر پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) اصحمه که در زبان حبشی به معنی عطیه و بخشش است بود). یازده مرد و چهار زن از مسلمانان در ماه رجب سال پنجم بعثت عازم حبشه شدند و از طریق دریا با کرایه کردن کشتی کوچکی راه حبشه را پیش گرفتند. چیزی نگذشت که ""[[جعفر طیار|جعفر بن ابو طالب]]"" و جمعی دیگر از مسلمانان به حبشه رفتند و به آنان پیوستند.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۵، ص۵۱. </ref>

===اسامی مهاجران به حبشه===

===برخورد نجاشی با مهاجران به حبشه===

==مهاجران به مدینه==

آنجا که می‌فرماید: «وَ الَّذِینَ ءَامَنُواْ وَ هَاجَرُواْ وَ جَاهَدُواْ فیِ سَبِیلِ اللَّهِ وَ الَّذِینَ ءَاوَواْ وَّ نَصَرُواْ أُوْلَئکَ هُمُ الْمُؤْمِنُونَ حَقًّا لهم مَّغْفِرَةٌ وَ رِزْقٌ کَرِیمٌ»<ref>انفال/سوره۸، آیه۷۴. </ref>«و آنها که ایمان آوردند و هجرت نمودند و در راه خدا جهاد کردند، و آنها که پناه دادند و یاری نمودند، آنان مؤمنان حقیقی‌اند برای آنها، آمرزش (و رحمت خدا) و روزی شایسته‌ای است.»

در این آیه و آیه ۱۰۰ سوره توبه<ref>توبه/سوره۹، آیه۱۰۰. </ref> از انصاِر نخستین بسان مهاجرین به نیکی یاد شده است آنهایی که با آغوش باز از پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) به مدینه دعوت کردند، و یاران مهاجر او را همچون برادران خویش مسکن دادند، و از آنها با تمام وجود خود دفاع کردند، و حتی بر خویشتن نیز مقدم داشتند.

==ویژگی بارز مهاجران در راه خدا==

تعبیر به «هاجَرُوا فِی اللَّهِ» که حتی کلمه ""سبیل"" هم در آن ذکر نشده اشاره به نهایت اخلاص این مهاجران است که تنها برای خدا و در مسیر اللَّه و به خاطر رضای او و حمایت و دفاع از آئینش دست به چنین هجرتی زدند، نه برای نجات جان خود و یا اغراض مادی دیگر.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج‌۱۱، ص۲۳۸. </ref><ref>طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱۲ ص۲۵۴. </ref>

==پاداش مهاجران در راه خدا==

به گفته بعضی از مفسران ""رزق حسن""، اشاره به نعمت‌هایی است که وقتی چشم انسان به آن می‌افتد، چنان مجذوب می‌شود که نمی‌تواند دیده از آن بر گیرد و به غیر آن نگاه کند، و تنها [[خدا|خداوند]] قدرت دارد که چنین روزی را به کسی دهد.<ref>طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج‌۷، ص۱۴۷. </ref>

==رضایتمندی خداوند متعال از مهاجران==

===تقسیم‌بندی مهاجران از لحاظ فضیلت===

واژۀ ""من"" در جمله «مِنَ الْمُهاجِرِینَ وَ الْأَنْصارِ» تبعیضی است، نه بیانی، بنابرین همه آنان این فضیلت را نداشتند، آیه شریفه می‌فرماید: ""خداوند از ایشان و ایشان از خدا راضی شدند""، در حالی که به شهادت خود قرآن، همه مهاجرین و انصار اینطور نبودند، بلکه یک عده از ایشان بیمار دل و دهن بین بودند، و تحت تاثیر سم‌پاشی‌های منافقین قرار می‌گرفتند، عده‌ای دیگر فاسق بودند، عده‌ای از ایشان کسانی بودند که رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) از عمل آنان بیزاری جست، و معنا ندارد که خدا از کسانی راضی باشد که خودش آنها را به این عناوین یاد کرده است. پس خدای متعال تعدادی از مهاجرین و [[انصار]] را به این فضیلت ستوده است.<ref>طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه موسوی همدانی، ج۹، ص۵۰۷-۵۰۹. </ref>

==زنان مهاجر==

جمعی از مفسران در شان نزول آیه آورده‌اند: یکی از مواد پیمان صلح حدیبیه با مشرکان مکه این بود که هر کس از اهل مکه به مسلمانان بپیوندد او را بازگردانند، در این هنگام زنی به نام ""سبیعه"" اسلام را پذیرفته و به مسلمانان پیوست همسرش از پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله)، بازگشتِ وی را خواست آیه فوق نازل شد و دستور داد زنان مهاجر را امتحان کنند. نحوه امتحان به این ترتیب بود که آنها را سوگند به خدا می‌دادند که مهاجرتشان جز برای قبول اسلام نبوده، و آنها به خاطر دشمنی با همسر و یا علاقه به مرد دیگری، یا علاقه به سرزمین مدینه و مانند آن هجرت ننموده‌اند.

==منابع==

==پانویس==