پرش به محتوا

وحدت اسلامی از منظر شهید مطهری (مقاله): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳: خط ۳:
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
|-
|-
!عنوان مقاله!! data-type="authorName" |وحدت اسلامی از منظر شهيد مطهري"ره"
!عنوان مقاله!! data-type="authorName" |وحدت اسلامی از منظر شهید مطهری"ره"
|-
|-
|زبان مقاله
|زبان مقاله
خط ۱۵: خط ۱۵:
</div>
</div>


<big>وحدت اسلامی از منظر شهيد مطهري"ره"</big> <ref>نویسنده: سید مصطفی حسینی رودباری</ref> عنوان مقاله اي است كه در زمينه مساله [[وحدت]] به رشته تحرير در امده است . وحدت اسلامي نقش اساسي در حيات و ممات جوامع اسلامي دارد .  در [[قرآن]]، سنت و سيره اهل بيت عليهم السلام به اين موضوع عنايت جدي شده است بگونه اي كه در قران كريم از مخالفين فكري و عملي وحدت  اسلامي به عنوان مخالفين رسول الله ياد شده  است .
<big>وحدت اسلامی از منظر شهید مطهری"ره"</big> <ref>نویسنده: سید مصطفی حسینی رودباری</ref> عنوان مقاله ای است كه در زمینه مساله [[وحدت]] به رشته تحریر در امده است . وحدت اسلامی نقش اساسی در حیات و ممات جوامع اسلامی دارد .  در [[قرآن]]، سنت و سیره اهل بیت علیهم السلام به این موضوع عنایت جدی شده است بگونه ای كه در قران كریم از مخالفین فكری و عملی وحدت  اسلامی به عنوان مخالفین رسول الله یاد شده  است .


عالمان راستين نيز درطول تاريخ مروج انديشه وحدت اسلامي بوده و اقدامات فراواني در اين راستا از انان بجا مانده است  كه از جمله انان ، انديشمند و متفكر بزرگ عصر حاضر شهيد مطهري مي باشد . در مقاله حاضر به تبيين ديدگاه ايشان در زمينه وحدت اسلامي پرداخته شده است . از نگاه ايشان اصل لزوم وحدت اسلامي حتي درفرض اختلافات اصولي و عقيدتي -بين مذاهب اسلام-  ،مبتني بر اموزه هاي قران و سنت و سيره ائمه معصومين عليهم السلام مي باشد .   
عالمان راستین نیز درطول تاریخ مروج اندیشه وحدت اسلامی بوده و اقدامات فراوانی در این راستا از انان بجا مانده است  كه از جمله انان ، اندیشمند و متفكر بزرگ عصر حاضر شهید مطهری می باشد . در مقاله حاضر به تبیین دیدگاه ایشان در زمینه وحدت اسلامی پرداخته شده است . از نگاه ایشان اصل لزوم وحدت اسلامی حتی درفرض اختلافات اصولی و عقیدتی -بین مذاهب اسلام-  ،مبتنی بر اموزه های قران و سنت و سیره ائمه معصومین علیهم السلام می باشد .   




   
   


==چكيده==  
==چكیده==  








==كليد واژه==
==كلید واژه==




وحدت ، اسلام، سنت ، اهل بيت ،  مذاهب،  مطهري، سيره
وحدت ، اسلام، سنت ، اهل بیت ،  مذاهب،  مطهری، سیره




خط ۳۶: خط ۳۶:




مساله وحدت اسلامي از مباحث كليدي است كه نقش حياتي در احياي هويت ديني داشته و غفلت از ان مي تواند سبب مرگ نظامات اسلامي گردد .  در قران، سنت و سيره اهل بيت عليهم السلام به اين موضوع عنايت جدي شده است بگونه اي كه در قران كريم از مخالفين فكري و عملي وحدت  اسلامي بعنوان مخالفين رسول الله ياد شده  و هر نوع انتساب انان را  به ان بزرگوار مردود مي داند :‌
مساله وحدت اسلامی از مباحث كلیدی است كه نقش حیاتی در احیای هویت دینی داشته و غفلت از ان می تواند سبب مرگ نظامات اسلامی گردد .  در قران، سنت و سیره اهل بیت علیهم السلام به این موضوع عنایت جدی شده است بگونه ای كه در قران كریم از مخالفین فكری و عملی وحدت  اسلامی بعنوان مخالفین رسول الله یاد شده  و هر نوع انتساب انان را  به ان بزرگوار مردود می داند :‌
إِنَّ الَّذِينَ فَرَّقُوا دِينَهُمْ وَكَانُوا شِيَعًا لَسْتَ مِنْهُمْ فِي شَيْءٍ ۚ إِنَّمَا أَمْرُهُمْ إِلَى اللَّهِ ثُمَّ يُنَبِّئُهُمْ بِمَا كَانُوا يَفْعَلُونَ –<ref>انعام 159</ref>   
إِنَّ الَّذِینَ فَرَّقُوا دِینَهُمْ وَكَانُوا شِیَعًا لَسْتَ مِنْهُمْ فِی شَیْءٍ ۚ إِنَّمَا أَمْرُهُمْ إِلَى اللَّهِ ثُمَّ یُنَبِّئُهُمْ بِمَا كَانُوا یَفْعَلُونَ –<ref>انعام 159</ref>   
عالمان راستين نيز درطول تاريخ مروج انديشه وحدت اسلامي بوده و اقدامات فراواني در اين راستا از انان بجا مانده است .
عالمان راستین نیز درطول تاریخ مروج اندیشه وحدت اسلامی بوده و اقدامات فراوانی در این راستا از انان بجا مانده است .


   
   
از جمله اين عالمان ، انديشمند و متفكر بزرگ عصر حاضر شهيد مطهري مي باشد . بايد گفت وحدت اسلامي از دغدغه هاي جدي ايشان در طول زندگي شان  بوده بگونه اي كه در بخش هاي گوناگون مجموعه اثارشان توجه به  اين امر  بخوبي مشهود مي باشد. موضوع  مقاله حاضر تبيين ديدگاه شهيدمطهري در مفهوم وحدت اسلامي است .
از جمله این عالمان ، اندیشمند و متفكر بزرگ عصر حاضر شهید مطهری می باشد . باید گفت وحدت اسلامی از دغدغه های جدی ایشان در طول زندگی شان  بوده بگونه ای كه در بخش های گوناگون مجموعه اثارشان توجه به  این امر  بخوبی مشهود می باشد. موضوع  مقاله حاضر تبیین دیدگاه شهیدمطهری در مفهوم وحدت اسلامی است .




==وحدت اسلامي از منظر انديشمندان اسلامي==
==وحدت اسلامی از منظر اندیشمندان اسلامی==


درزمينه وحدت اسلامي و انديشه تقريب مذاهب تفاسير گوناگوني از سوي انديشمندان اسلامي مطرح شده است كه برخي از انان تفاوتهاي اساسي با يكديگر دارد .
درزمینه وحدت اسلامی و اندیشه تقریب مذاهب تفاسیر گوناگونی از سوی اندیشمندان اسلامی مطرح شده است كه برخی از انان تفاوتهای اساسی با یكدیگر دارد .
   
   
شهيد مطهري در پاسخ به اين پرسش كه مقصود از وحدت اسلامی چیست؟ احتمالات  - و تفاسير - گوناگوني را  دراين زمينه مطرح مي كند :‌
شهید مطهری در پاسخ به این پرسش كه مقصود از وحدت اسلامی چیست؟ احتمالات  - و تفاسیر - گوناگونی را  دراین زمینه مطرح می كند :‌


احتمال اول :‌ مراد از وحدت اسلامي اين است كه :‌"  از میان مذاهب اسلامی یکی انتخاب شود و سایر مذاهب کنار گذاشته شود؟"-  
احتمال اول :‌ مراد از وحدت اسلامی این است كه :‌"  از میان مذاهب اسلامی یکی انتخاب شود و سایر مذاهب کنار گذاشته شود؟"-  


احتماال دوم :‌ وحدت اسلامي يعني :" مشترکات همه مذاهب گرفته شود و مفترقات همه آنها کنار گذاشته شود و مذهب جدیدی بدین نحو اختراع شود که عین هیچ یک از مذاهب موجود نباشد؟"
احتماال دوم :‌ وحدت اسلامی یعنی :" مشترکات همه مذاهب گرفته شود و مفترقات همه آنها کنار گذاشته شود و مذهب جدیدی بدین نحو اختراع شود که عین هیچ یک از مذاهب موجود نباشد؟"
   
   
احتمال سوم :‌  وحدت اسلامی به هیچ وجه ربطی به وحدت مذاهب ندارد و مقصود از اتحاد مسلمین، اتحاد پیروان مذاهب مختلف در عین اختلافات مذهبی، در برابر بیگانگان است؟<ref>مجموعه اثار شهيد مطهري ج 25ص 26-27</ref>  
احتمال سوم :‌  وحدت اسلامی به هیچ وجه ربطی به وحدت مذاهب ندارد و مقصود از اتحاد مسلمین، اتحاد پیروان مذاهب مختلف در عین اختلافات مذهبی، در برابر بیگانگان است؟<ref>مجموعه اثار شهيد مطهري ج 25ص 26-27</ref>  


ايشان معتقد است مخالفين انديشه وحدت اسلامي بدليل تفسير ناصوابشان از وحدت – نظير احتمال اول و دوم -  انرا امري غير منطقي مي دانند :‌
ایشان معتقد است مخالفین اندیشه وحدت اسلامی بدلیل تفسیر ناصوابشان از وحدت – نظیر احتمال اول و دوم -  انرا امری غیر منطقی می دانند :‌


"مخالفین اتحاد مسلمین برای اینکه از وحدت اسلامی مفهومی غیرمنطقی و غیرعملی بسازند، آن را به نام وحدت مذهبی توجیه می‌کنند تا در قدم اول با شکست مواجه گردد."<ref>همان</ref>   
"مخالفین اتحاد مسلمین برای اینکه از وحدت اسلامی مفهومی غیرمنطقی و غیرعملی بسازند، آن را به نام وحدت مذهبی توجیه می‌کنند تا در قدم اول با شکست مواجه گردد."<ref>همان</ref>   


ايشان احتمال سوم را منطقي و معقول دانسته و معتقد است داعيه داران وحدت اسلامي بدنبال چنين وحدتي هستند :‌
ایشان احتمال سوم را منطقی و معقول دانسته و معتقد است داعیه داران وحدت اسلامی بدنبال چنین وحدتی هستند :‌


بدیهی است که منظور علمای روشنفکر اسلامی از وحدت اسلامی، حصر مذاهب به یک مذهب و یا اخذ مشترکات مذاهب و طرد مفترقات آنها ـ که نه معقول و منطقی است و نه مطلوب و عملی ـ نیست. منظور این دانشمندان متشکل شدن مسلمین است در یک صف در برابر دشمنان مشترکشان.<ref>همان</ref>  
بدیهی است که منظور علمای روشنفکر اسلامی از وحدت اسلامی، حصر مذاهب به یک مذهب و یا اخذ مشترکات مذاهب و طرد مفترقات آنها ـ که نه معقول و منطقی است و نه مطلوب و عملی ـ نیست. منظور این دانشمندان متشکل شدن مسلمین است در یک صف در برابر دشمنان مشترکشان.<ref>همان</ref>  
   
   
ايشان در تبيين تفسير سوم  از وحدت اسلامي و بيان مباني ان مي نويسد :‌
ایشان در تبیین تفسیر سوم  از وحدت اسلامی و بیان مبانی ان می نویسد :‌


...مسلمین مایه وفاق‌های بسیاری دارند که می‌تواند مبنای یک اتحاد محکم گردد. مسلمین همه خدای یگانه را می‌پرستند و همه به نبوت رسول اکرم(ص) ایمان و اذعان دارند، کتاب همه قرآن و قبله همه کعبه است، با هم و مانند هم حج می‌کنند و مانند هم نماز می‌خوانند و مانند هم روزه می‌گیرند و مانند هم تشکیل خانواده می‌دهند و داد و ستد می‌نمایند و کودکان خود را تربیت می‌کنند و اموات خود را دفن می‌نمایند و جز در اموری جزئی، در این کارها با هم تفاوتی ندارند. <ref>همان</ref>  
...مسلمین مایه وفاق‌های بسیاری دارند که می‌تواند مبنای یک اتحاد محکم گردد. مسلمین همه خدای یگانه را می‌پرستند و همه به نبوت رسول اکرم(ص) ایمان و اذعان دارند، کتاب همه قرآن و قبله همه کعبه است، با هم و مانند هم حج می‌کنند و مانند هم نماز می‌خوانند و مانند هم روزه می‌گیرند و مانند هم تشکیل خانواده می‌دهند و داد و ستد می‌نمایند و کودکان خود را تربیت می‌کنند و اموات خود را دفن می‌نمایند و جز در اموری جزئی، در این کارها با هم تفاوتی ندارند. <ref>همان</ref>  




ايشان در ادامه از وحدت جهان بيني فرهنگي تمدني مسلمانان مي نويسد :‌
ایشان در ادامه از وحدت جهان بینی فرهنگی تمدنی مسلمانان می نویسد :‌
مسلمین همه از یک نوع جهان‌بینی برخوردارند و یک فرهنگ مشترک دارند و در یک تمدن عظیم و باشکوه و سابقه‌دار شرکت دارند. وحدت در جهان‌بینی، در فرهنگ، در سابقه تمدن، در بینش و منش، در معتقدات مذهبی، در پرستش‌ها و نیایش‌ها، در آداب و سنن اجتماعی خوب، می‌تواند از آنها ملت واحد بسازد و قدرتی عظیم و هایل به وجود آورد که قدرت‌های عظیم جهان ناچار در برابر آنها خضوع نمایند، خصوصا اینکه در متن اسلام بر این اصل تأکید شده است.<ref>همان</ref>
مسلمین همه از یک نوع جهان‌بینی برخوردارند و یک فرهنگ مشترک دارند و در یک تمدن عظیم و باشکوه و سابقه‌دار شرکت دارند. وحدت در جهان‌بینی، در فرهنگ، در سابقه تمدن، در بینش و منش، در معتقدات مذهبی، در پرستش‌ها و نیایش‌ها، در آداب و سنن اجتماعی خوب، می‌تواند از آنها ملت واحد بسازد و قدرتی عظیم و هایل به وجود آورد که قدرت‌های عظیم جهان ناچار در برابر آنها خضوع نمایند، خصوصا اینکه در متن اسلام بر این اصل تأکید شده است.<ref>همان</ref>


   
   
ايشان وحدت اسلامي رااز از اصول مسلم قراني دانسته و دراين زمينه مي نويسد :‌
ایشان وحدت اسلامی رااز از اصول مسلم قرانی دانسته و دراین زمینه می نویسد :‌


مسلمانان به نص صریح قرآن برادر یکدیگرند و حقوق و تکالیف خاصی آنها را به یکدیگر مربوط می‌کند. با این وضع چرا مسلمین از این همه امکانات وسیع که از برکت اسلام نصیبشان گشته، استفاده نکنند؟ <ref>همان</ref>
مسلمانان به نص صریح قرآن برادر یکدیگرند و حقوق و تکالیف خاصی آنها را به یکدیگر مربوط می‌کند. با این وضع چرا مسلمین از این همه امکانات وسیع که از برکت اسلام نصیبشان گشته، استفاده نکنند؟ <ref>همان</ref>
ايشان وجود مذاهب گوناگون اسلامي و اختلافات عقيدتي حتي در برخي اصول مذهبي را مانع انديشه وحدت ندانسته و معتقدند لازم نيست در تحقق وحدت ، هيج نوع مصالحه اي بين پيروان مذاهب نسبت به اصول و فروع اعتقادي شان صورت گيرد :
ایشان وجود مذاهب گوناگون اسلامی و اختلافات عقیدتی حتی در برخی اصول مذهبی را مانع اندیشه وحدت ندانسته و معتقدند لازم نیست در تحقق وحدت ، هیج نوع مصالحه ای بین پیروان مذاهب نسبت به اصول و فروع اعتقادی شان صورت گیرد :


"از ديدگاه قائلين به وحدت اسلامي ، هیچ ضرورتی ایجاب نمی‌کند که مسلمین به خاطر اتحاد اسلامی، صلح و مصالحه و گذشتی در مورد اصول یا فروع مذهبی خود بنمایند، همچنان که ایجاب نمی‌کند که مسلمین درباره اصول و فروع اختلافی فیمابین بحث و استدلال نکنند و کتاب ننویسند."
"از دیدگاه قائلین به وحدت اسلامی ، هیچ ضرورتی ایجاب نمی‌کند که مسلمین به خاطر اتحاد اسلامی، صلح و مصالحه و گذشتی در مورد اصول یا فروع مذهبی خود بنمایند، همچنان که ایجاب نمی‌کند که مسلمین درباره اصول و فروع اختلافی فیمابین بحث و استدلال نکنند و کتاب ننویسند."


ايشان تنها مانع اساسي وحدت را احساسات كينه توزانه و جاهلانه پيروان برخي از مذاهب دانسته و معتقدند مسلمانان بر اساس اموزه هاي قران در تعامل با يكديگر هيچگاه نبايد از حريم منطق و استدلال خارج شوند  :‌
ایشان تنها مانع اساسی وحدت را احساسات كینه توزانه و جاهلانه پیروان برخی از مذاهب دانسته و معتقدند مسلمانان بر اساس اموزه های قران در تعامل با یكدیگر هیچگاه نباید از حریم منطق و استدلال خارج شوند  :‌
تنها چیزی که وحدت اسلامی از این نظر، ایجاب می‌کند، این است که مسلمین برای اینکه احساسات کینه‌توزی در میانشان پیدا نشود یا شعله‌ور نگردد، متانت را حفظ کنند، یکدیگر را سبّ و شتم ننمایند، به یکدیگر تهمت نزنند و دروغ نبندند، منطق یکدیگر را مسخره نکنند و بالاخره عواطف یکدیگر را مجروح نسازند و از حدود منطق و استدلال خارج نشوند. <ref>همان ص 27</ref>
تنها چیزی که وحدت اسلامی از این نظر، ایجاب می‌کند، این است که مسلمین برای اینکه احساسات کینه‌توزی در میانشان پیدا نشود یا شعله‌ور نگردد، متانت را حفظ کنند، یکدیگر را سبّ و شتم ننمایند، به یکدیگر تهمت نزنند و دروغ نبندند، منطق یکدیگر را مسخره نکنند و بالاخره عواطف یکدیگر را مجروح نسازند و از حدود منطق و استدلال خارج نشوند. <ref>همان ص 27</ref>


   
   
ايشان ادامه مي دهد :‌  
ایشان ادامه می دهد :‌  


لازم است مسلمانان در تعامل با يكديگر "ـ لااقل ـ حدودی را که اسلام در دعوت غیرمسلمان به اسلام لازم دانسته است، درباره خودشان رعایت کنند: اُدعُ الی سبیل ربک بالحکمة و الموعظة الحسنة و جادلهُم بالتی هی احسنُ."
لازم است مسلمانان در تعامل با یكدیگر "ـ لااقل ـ حدودی را که اسلام در دعوت غیرمسلمان به اسلام لازم دانسته است، درباره خودشان رعایت کنند: اُدعُ الی سبیل ربک بالحکمة و الموعظة الحسنة و جادلهُم بالتی هی احسنُ."




==وحدت اسلامي حتي درفرض اختلافات اصولي و عقيدتي==   
==وحدت اسلامی حتی درفرض اختلافات اصولی و عقیدتی==   




شهيد مطهري در رد تصور ناصواب برخي كه مي گويند :‌ "مذاهبی که تنها در فروع با یکدیگر اختلاف دارند، مانند شافعی و حنفی، می‌توانند با هم برادر باشند و با یکدیگر در یک صف قرار گیرند، اما مذاهبی که در اصول با یکدیگر اختلاف نظر دارند – نظير اختلاف شيعه و سني در مساله امامت ،- به هیچ وجه نمی‌توانند با یکدیگر برادر باشند... به همین دلیل شیعه و سنی به هیچ وجه نمی‌توانند دست یکدیگر را به عنوان دو برادر مسلمان بفشارند و در یک جبهه قرار گیرند، دشمن هرکه باشد!"<ref>همان ص 27</ref> ايشان در ادامه مي نويسد :‌
شهید مطهری در رد تصور ناصواب برخی كه می گویند :‌ "مذاهبی که تنها در فروع با یکدیگر اختلاف دارند، مانند شافعی و حنفی، می‌توانند با هم برادر باشند و با یکدیگر در یک صف قرار گیرند، اما مذاهبی که در اصول با یکدیگر اختلاف نظر دارند – نظیر اختلاف شیعه و سنی در مساله امامت ،- به هیچ وجه نمی‌توانند با یکدیگر برادر باشند... به همین دلیل شیعه و سنی به هیچ وجه نمی‌توانند دست یکدیگر را به عنوان دو برادر مسلمان بفشارند و در یک جبهه قرار گیرند، دشمن هرکه باشد!"<ref>همان ص 27</ref> ایشان در ادامه می نویسد :‌




اولا :‌ دلیلی ندارد ما "اصول "را در حکم یک مجموعه به هم پیوسته شمرده و از اصل «همه یا هیچ» در اینجا پیروی کنیم. اینجا جای قاعدة «المیسورُ لایسقُطُ بالمعسور» و «ما لایُدرکُ کُلُهُ لایُترکُ کُلُه» است.  
اولا :‌ دلیلی ندارد ما "اصول "را در حکم یک مجموعه به هم پیوسته شمرده و از اصل «همه یا هیچ» در اینجا پیروی کنیم. اینجا جای قاعدة «المیسورُ لایسقُطُ بالمعسور» و «ما لایُدرکُ کُلُهُ لایُترکُ کُلُه» است.  


ثانيا :‌ تصور مذكور-  قاعده "همه يا هيچ " و "عدم امكان وحدت بين شيعه و سني -  با سيره امام علي عليه السلام مخالفت اشكار دارد .ان حضرت در برابر مخالفين فكري خويش " راه و روشی بسیار منطقی و معقول که شایسته بزرگواری مانند او بود، اتخاذ کرد. او برای احقاق حق خود از هیچ کوششی خودداری نکرد، همه امکانات خود را به کار برد که اصل امامت را احیا کند، اما هرگز از شعار «یا همه یا هیچ» پیروی نکرد. برعکس، اصل «ما لایدرک کله لایترک کله» را مبنای کار خویش قرار داد. <ref>همان ص 27-28</ref>
ثانیا :‌ تصور مذكور-  قاعده "همه یا هیچ " و "عدم امكان وحدت بین شیعه و سنی -  با سیره امام علی علیه السلام مخالفت اشكار دارد .ان حضرت در برابر مخالفین فكری خویش " راه و روشی بسیار منطقی و معقول که شایسته بزرگواری مانند او بود، اتخاذ کرد. او برای احقاق حق خود از هیچ کوششی خودداری نکرد، همه امکانات خود را به کار برد که اصل امامت را احیا کند، اما هرگز از شعار «یا همه یا هیچ» پیروی نکرد. برعکس، اصل «ما لایدرک کله لایترک کله» را مبنای کار خویش قرار داد. <ref>همان ص 27-28</ref>




ايشان در ادامه نسبت به تبيين سيره امام علي عليه السلام در ترجيح مصالح اسلامي بر مصالح شخصي مي نويسد :‌
ایشان در ادامه نسبت به تبیین سیره امام علی علیه السلام در ترجیح مصالح اسلامی بر مصالح شخصی می نویسد :‌
علی در برابر ربایندگان حقش قیام نکرد و قیام نکردنش اضطراری نبود، بلکه کاری حساب‌شده و انتخاب شده بود. او از مرگ بیم نداشت، چرا قیام نکرد؟ حداکثر این بود که کشته شود. کشته شدن در راه خدا منتهای آرزوی او بود. او همواره در آرزوی شهادت بود و با آن از کودک به پستان مادر مأنوس‌تر بود. علی در حساب صحیحش بدین نکته رسیده بود که مصلحت اسلام در آن شرایط، ترک قیام و بلکه همگامی و همکاری است. خود کراراً به این مطلب تصریح می‌کند.  
علی در برابر ربایندگان حقش قیام نکرد و قیام نکردنش اضطراری نبود، بلکه کاری حساب‌شده و انتخاب شده بود. او از مرگ بیم نداشت، چرا قیام نکرد؟ حداکثر این بود که کشته شود. کشته شدن در راه خدا منتهای آرزوی او بود. او همواره در آرزوی شهادت بود و با آن از کودک به پستان مادر مأنوس‌تر بود. علی در حساب صحیحش بدین نکته رسیده بود که مصلحت اسلام در آن شرایط، ترک قیام و بلکه همگامی و همکاری است. خود کراراً به این مطلب تصریح می‌کند.  




ايشان با تمسك به گفتار حضرت امير ع در اهميت وحدت اسلامي مي نويسد :‌امام علي عليه السلام در یکی از نامه‌های خود به مالک اشترمی‌نویسد:
ایشان با تمسك به گفتار حضرت امیر ع در اهمیت وحدت اسلامی می نویسد :‌امام علی علیه السلام در یکی از نامه‌های خود به مالک اشترمی‌نویسد:
فأمسکتُ یدی حتی رأیتُ راجعة الناس قد رجعت عن الاسلام، یدعون الی محق دین محمد(ص)، فخشیتُ ان لم انصُر الاسلام و اهلهُ ان اری فیه ثلما او هدما تکونُ المُصیبةُ به علی اعظم من فوت ولایتکُمُ التی انما هی متاعُ ایام قلائل <ref>نهج البلاغه نامه 62</ref>
فأمسکتُ یدی حتی رأیتُ راجعة الناس قد رجعت عن الاسلام، یدعون الی محق دین محمد(ص)، فخشیتُ ان لم انصُر الاسلام و اهلهُ ان اری فیه ثلما او هدما تکونُ المُصیبةُ به علی اعظم من فوت ولایتکُمُ التی انما هی متاعُ ایام قلائل <ref>نهج البلاغه نامه 62</ref>


خط ۱۱۱: خط ۱۱۱:




ايشان به موضعگيري وحدت بخش و مدبرانه  امام علي عليه السلام  در شوراي شش نفره اي كه توسط خليفه دوم جهت انتخاب خليفه تشكيل شد اشاره نموده  و مي نويسد :‌
ایشان به موضعگیری وحدت بخش و مدبرانه  امام علی علیه السلام  در شورای شش نفره ای كه توسط خلیفه دوم جهت انتخاب خلیفه تشكیل شد اشاره نموده  و می نویسد :‌




خط ۱۱۸: خط ۱۱۸:




شهيد مطهري سيره مذكوراز امام علي عليه السلام را ناقض اصل "همه يا هيچ "دانسته مي نويسد :‌
شهید مطهری سیره مذكوراز امام علی علیه السلام را ناقض اصل "همه یا هیچ "دانسته می نویسد :‌




اینها می‌رساند که علی عليه السلام  اصل «یا همه یا هیچ» را در این مورد – وحدت اسلامي - محکوم می‌دانسته است. <ref>مجموعه اثار شهيد مطهري ج 25ص 28-29</ref>  
اینها می‌رساند که علی علیه السلام  اصل «یا همه یا هیچ» را در این مورد – وحدت اسلامی - محکوم می‌دانسته است. <ref>مجموعه اثار شهيد مطهري ج 25ص 28-29</ref>  
   
   
==گفتار علامه اميني درزمينه وحدت اسلامي==  
==گفتار علامه امینی درزمینه وحدت اسلامی==  
   
   
شهيد مطهري در زمينه عدم  منافات بين انديشه اتحاد مسلمين برغم اختلافات مذهبي به نقل از علامه اميني مي نويسد :‌
شهید مطهری در زمینه عدم  منافات بین اندیشه اتحاد مسلمین برغم اختلافات مذهبی به نقل از علامه امینی می نویسد :‌




خط ۱۳۳: خط ۱۳۳:


==  
==  
نقش كتاب الغدير در تحكيم وحدت اسلامي ==  
نقش كتاب الغدیر در تحكیم وحدت اسلامی ==  




شهيد مطهري بر اساس تفسيري كه از وحدت اسلامي ارائه گرديد معتقدند :‌
شهید مطهری بر اساس تفسیری كه از وحدت اسلامی ارائه گردید معتقدند :‌


تدوين كتبي كه بيانگر تبيين عالمانه و منطقي معارف خاص شيعي مي باشد نه تنها ناقض وحدت نيست بلكه درراستاي وحدت بمعناي واقعي اش قراردارد . از اينرو ايشان - بر خلاف برخي كه حركت عظيم علامه اميني در تدوين كتاب الغدير را  مخالف وحدت اسلامي مي دانند معتقدند اين كتاب دقيقا در راستاي وحدت اسلامي و تعميق ان تدوين شده است .
تدوین كتبی كه بیانگر تبیین عالمانه و منطقی معارف خاص شیعی می باشد نه تنها ناقض وحدت نیست بلكه درراستای وحدت بمعنای واقعی اش قراردارد . از اینرو ایشان - بر خلاف برخی كه حركت عظیم علامه امینی در تدوین كتاب الغدیر را  مخالف وحدت اسلامی می دانند معتقدند این كتاب دقیقا در راستای وحدت اسلامی و تعمیق ان تدوین شده است .


پايان بخش مقاله حاضر را گفتار شهيد مطهري در زمينه نقش مثبت الغدیر در وحدت اسلامی قرار مي دهيم :
پایان بخش مقاله حاضر را گفتار شهید مطهری در زمینه نقش مثبت الغدیر در وحدت اسلامی قرار می دهیم :
اولا :‌– اين كتاب - منطق مستدل شیعه را روشن می‌کند و ثابت می‌کند که گرایش در حدود صدمیلیون مسلمان به تشیع ـ برخلاف تبلیغات زهرآگین عده‌ای ـ مولود جریان‌های سیاسی یا نژادی و غیره نبوده است، بلکه یک منطق قوی متکی به قرآن و سنت موجب این گرایش شده است.
اولا :‌– این كتاب - منطق مستدل شیعه را روشن می‌کند و ثابت می‌کند که گرایش در حدود صدمیلیون مسلمان به تشیع ـ برخلاف تبلیغات زهرآگین عده‌ای ـ مولود جریان‌های سیاسی یا نژادی و غیره نبوده است، بلکه یک منطق قوی متکی به قرآن و سنت موجب این گرایش شده است.


ثانیا :‌ثابت می‌کند که پاره‌ای اتهامات به شیعه که سبب فاصله گرفتن مسلمانان دیگر از شیعه شده است، از قبیل اینکه شیعه غیرمسلمان را بر مسلمان غیرشیعه ترجیح می‌دهد و از شکست مسلمانان غیرشیعه از غیرمسلمان شادمان می‌گردد، و از قبیل این که شیعه به جای حج به زیارت ائمه می‌رود، یا در نماز چنین می‌کند و در ازدواج موقت چنان، بکلی بی‌اساس و دروغ است. ثالثا شخص شخیص امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام را که مظلومترین و مجهول‌القدرترین شخصیت بزرگ اسلامی است و می‌تواند مقتدای عموم مسلمین واقع شود، و همچنین ذریه اطهارش را به جهان اسلام معرفی می‌کند." <ref>همان ص 32</ref>  
ثانیا :‌ثابت می‌کند که پاره‌ای اتهامات به شیعه که سبب فاصله گرفتن مسلمانان دیگر از شیعه شده است، از قبیل اینکه شیعه غیرمسلمان را بر مسلمان غیرشیعه ترجیح می‌دهد و از شکست مسلمانان غیرشیعه از غیرمسلمان شادمان می‌گردد، و از قبیل این که شیعه به جای حج به زیارت ائمه می‌رود، یا در نماز چنین می‌کند و در ازدواج موقت چنان، بکلی بی‌اساس و دروغ است. ثالثا شخص شخیص امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام را که مظلومترین و مجهول‌القدرترین شخصیت بزرگ اسلامی است و می‌تواند مقتدای عموم مسلمین واقع شود، و همچنین ذریه اطهارش را به جهان اسلام معرفی می‌کند." <ref>همان ص 32</ref>  


==نتيجه==  
==نتیجه==  
از منظر شهيد مطهري انديشه وحدت اسلامي و تقريب مذاهب اسلامي از اموزه هاي عظيم قراني بوده و منافاتي با اختلافات مذهبي حتي در مسائل اصولي نخواهد داشت . سيره عملي پيامبر ص و ائمه عليهم السلام هميشه بر رعايت اين اصل در جوامع اسلامي بوده و پيروانشان را نيز در اين مسير سوق داده اند   
از منظر شهید مطهری اندیشه وحدت اسلامی و تقریب مذاهب اسلامی از اموزه های عظیم قرانی بوده و منافاتی با اختلافات مذهبی حتی در مسائل اصولی نخواهد داشت . سیره عملی پیامبر ص و ائمه علیهم السلام همیشه بر رعایت این اصل در جوامع اسلامی بوده و پیروانشان را نیز در این مسیر سوق داده اند   
به اميد تحقق وحدت امت واحده اسلامي در سراسر جهان
به امید تحقق وحدت امت واحده اسلامی در سراسر جهان
والسلام  
والسلام  
==منابع==  
==منابع==  
خط ۱۵۵: خط ۱۵۵:
نهج البلاغه  
نهج البلاغه  


‌مجموعه اثار شهيد مطهري ج 25
‌مجموعه اثار شهید مطهری ج 25


==پانويس==
==پانویس==
{{پانویس|2}}
{{پانویس|2}}
[[رده: مقالات پیرامون وحدت اسلامی]]
[[رده: مقالات ]]
[[رده: معنا شناسی وحدت اسلامی]]
[[رده: وحدت اسلامی]]
Writers، confirmed، مدیران
۸۷٬۷۷۵

ویرایش