۸۷٬۷۷۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۶۲: | خط ۶۲: | ||
# گفتن «اشهد ان علیاً ولی الله» و «حی علی خیر العمل» در [[اذان]]. <ref>تشیع در عهد آل بویه. نشریه درسهایی از مکتب اسلام، ص24</ref> | # گفتن «اشهد ان علیاً ولی الله» و «حی علی خیر العمل» در [[اذان]]. <ref>تشیع در عهد آل بویه. نشریه درسهایی از مکتب اسلام، ص24</ref> | ||
# گفتن شعر در مدح [[ائمه]] خصوصاً در واقعه [[کربلا]] و رسمیت آن از جانب آل بویه. <ref>تشیع در عهد آل بویه. نشریه درسهایی از مکتب اسلام، ص24</ref> | # گفتن شعر در مدح [[ائمه]] خصوصاً در واقعه [[کربلا]] و رسمیت آن از جانب آل بویه. <ref>تشیع در عهد آل بویه. نشریه درسهایی از مکتب اسلام، ص24</ref> | ||
# رفتن به [[زیارت]] [[ائمه|ائمه اطهار(علیهالسلام)]] و حتی توجه به زوار و ساختن استراحتگاه برای زائران. <ref>آل بویه حامیان فرهنگ تشیع 51</ref> | # رفتن به [[زیارت]] [[ائمه|ائمه اطهار (علیهالسلام)]] و حتی توجه به زوار و ساختن استراحتگاه برای زائران. <ref>آل بویه حامیان فرهنگ تشیع 51</ref> | ||
# عزاداری دسته جمعی برای امام حسین(علیهالسلام) که سالهای سال انجام نشده بود. <ref>آل بویه نخستین سلسله قدرتمند شیعی، 127</ref> | # عزاداری دسته جمعی برای [[حسین بن علی (سید الشهدا)|امام حسین (علیهالسلام)]] که سالهای سال انجام نشده بود. <ref>آل بویه نخستین سلسله قدرتمند شیعی، 127</ref> | ||
== خدمات اجتماعی آل بویه == | == خدمات اجتماعی آل بویه == | ||
آل بویه افزون بر زنده کردن برخی شعائر شیعی، خدمات اجتماعی ارزنده ای نیز برای جامعه اسلامی آن زمان انجام دادند. برخی از آنها عبارتند از: | آل بویه افزون بر زنده کردن برخی شعائر شیعی، خدمات اجتماعی ارزنده ای نیز برای جامعه اسلامی آن زمان انجام دادند. برخی از آنها عبارتند از: | ||
=== خدمات امنیتی === | === خدمات امنیتی === | ||
عضدالدوله به عنوان امیر و سرداری توانمند به خوبی میدانست که اداره یک کشور اسلامی و ایجاد رفاه و آسایش کامل برای مردم، نیازمند برقراری امنیت است. بر این اساس هنگام ورود به بغداد متوجه شد که راهزنان امنیت راههای منتهی به آن شهر را از بین بردهاند. از این رو به لشکریان خود مأموریت داد تا دزدان آن مناطق را دستگیر | عضدالدوله به عنوان امیر و سرداری توانمند به خوبی میدانست که اداره یک کشور اسلامی و ایجاد رفاه و آسایش کامل برای مردم، نیازمند برقراری امنیت است. بر این اساس هنگام ورود به بغداد متوجه شد که راهزنان امنیت راههای منتهی به آن شهر را از بین بردهاند. از این رو به لشکریان خود مأموریت داد تا دزدان آن مناطق را دستگیر کرده از بین بیرند. یکی دیگر از تدابیر امنیتی عضدالدوله گروگانگیری سران قبایل غارتگر بود. وی تنی چند از سران قبایل را روانه زندان میکرد و هر چند وقت یک بار، گروگانها را با عدهای دیگر از آنها جایگزین مینمود. | ||
عضدالدوله به منطور ایجاد امنیت خارجی و کنترل آمد و شد اتباع خارجی دستور داد تا نگهبانان مسافرانی که بدون گذرنامه رفت و آمد میکردند، را بازداشت کنند. در سایه چنین تدابیری امنیت نسبی در بغداد حکمفرا شد. | عضدالدوله به منطور ایجاد امنیت خارجی و کنترل آمد و شد اتباع خارجی دستور داد تا نگهبانان مسافرانی که بدون گذرنامه رفت و آمد میکردند، را بازداشت کنند. در سایه چنین تدابیری امنیت نسبی در بغداد حکمفرا شد. | ||
خط ۸۸: | خط ۸۸: | ||
# اجلوگیری از داستان سرایی و قصه گویی در مساجد و معابر عمومی. | # اجلوگیری از داستان سرایی و قصه گویی در مساجد و معابر عمومی. | ||
# متوقف کردن موقت جشن عید غدیر که باعث حساسیت [[اهل سنت]] بود. | # متوقف کردن موقت جشن عید غدیر که باعث حساسیت [[اهل سنت|اهلسنت]] بود. | ||
# بنیان گذاشتن سازمان اطلاعات و جاسوسی. | # بنیان گذاشتن سازمان اطلاعات و جاسوسی. | ||
# معین کردن پیکهای خبر رسانی که میبایست اخبار بین شیراز و بغداد را هفت روزه منتقل میکردند<ref>آل بویه حامیان فرهنگ تشیع، ص 60</ref>. | # معین کردن پیکهای خبر رسانی که میبایست اخبار بین شیراز و بغداد را هفت روزه منتقل میکردند<ref>آل بویه حامیان فرهنگ تشیع، ص 60</ref>. | ||
خط ۹۵: | خط ۹۵: | ||
در دولت عضدالدوله اقشار فرهنگی و علمی جایگاهی ممتاز داشتند و به طور کلی دانشمندان ـ به ویژه دانشمندانی که تخصص آنان کاربرد علمیداشت ـ مورد تشویق آل بویه قرار میگرفتند. آل بویه وزیرانی همچون ابن الاحمه و صاحب بن عباد دو تن از مشهورترین دانشمندان علوم عربی (مثل نحو و......) را در خلافت خود داشتند ضمن آنکه گروه برجستهای از شاعران عرب در دربار آل بویه حضور داشتند. | در دولت عضدالدوله اقشار فرهنگی و علمی جایگاهی ممتاز داشتند و به طور کلی دانشمندان ـ به ویژه دانشمندانی که تخصص آنان کاربرد علمیداشت ـ مورد تشویق آل بویه قرار میگرفتند. آل بویه وزیرانی همچون ابن الاحمه و صاحب بن عباد دو تن از مشهورترین دانشمندان علوم عربی (مثل نحو و......) را در خلافت خود داشتند ضمن آنکه گروه برجستهای از شاعران عرب در دربار آل بویه حضور داشتند. | ||
مرحوم [[شیخ مفید]] در دولت آل بویه، با عظمت و کرامت بود و عضدالدوله بارها به [[زیارت]] وی رفت و [[شیخ صدوق]] که با دعوت رکن الدوله به [[ری]] آمد. سید رضی ـ یکی از بزرگترین دانشمندان شیعی آن زمان ـ به فرمان بهاءالدوله دیلمی به عنوان نقیب [[علویان]] عراق و قاضی القضاه حکومت آل بویه منصوب شد. همچنین میتوان از علمای برجستهای چون [[سید مرتضی]]، [[شیخ طوسی]] و [[ابن جنید اسکافی]] نام برد که با دولت آل بویه همکاری داشتند. <ref> آل بویه حامیان فرهنگ تشیع، ص 104</ref> | مرحوم [[محمد بن محمد بن نعمان|شیخ مفید]] در دولت آل بویه، با عظمت و کرامت بود و عضدالدوله بارها به [[زیارت]] وی رفت و [[محمد بن علی بن بابویه قمی|شیخ صدوق]] که با دعوت رکن الدوله به [[ری]] آمد. سید رضی ـ یکی از بزرگترین دانشمندان شیعی آن زمان ـ به فرمان بهاءالدوله دیلمی به عنوان نقیب [[علویان]] عراق و قاضی القضاه حکومت آل بویه منصوب شد. همچنین میتوان از علمای برجستهای چون [[سید مرتضی]]، [[شیخ طوسی]] و [[ابن جنید اسکافی]] نام برد که با دولت آل بویه همکاری داشتند. <ref> آل بویه حامیان فرهنگ تشیع، ص 104</ref> | ||
به جز علمای علوم دینی، استخری جغرافیدان، ابوالوفای بوزجانی ریاضیدان، النسوی که اعداد هندی را رایج کرد، یمانی فخرالدوله یک رصد خانه برای آنان در بغداد بنا نمود و بالاخره پزشکان برجستهای چون المجوسی مورد حمایت آل بویه بودند. | به جز علمای علوم دینی، استخری جغرافیدان، ابوالوفای بوزجانی ریاضیدان، النسوی که اعداد هندی را رایج کرد، یمانی فخرالدوله یک رصد خانه برای آنان در بغداد بنا نمود و بالاخره پزشکان برجستهای چون المجوسی مورد حمایت آل بویه بودند. | ||
خط ۱۰۷: | خط ۱۰۷: | ||
=== اختلافات خانوادگی === | === اختلافات خانوادگی === | ||
از بین رفتن روح اطاعت از پیشگامان و پاره شدن زنجیرهای اتحاد میان سران و زمامداران و نابود شدن | از بین رفتن روح اطاعت از پیشگامان و پاره شدن زنجیرهای اتحاد میان سران و زمامداران و نابود شدن وحدت خانوادگی میان دولتمردان مهمترین عامل در زوال آل بویه بود. در سالهای پایانی دولت عضدالدوله جرقههایی از این گونه مسایل در میان زمامداران بویه ای زده شد؛ ولی عضدالدوله با کیاست و آینده نگری آنها را برطرف کرد. | ||
پس از فوت عضدالدوله برخی از حاکمان و فرمانروایان مناطق مختلف ایران و عراق که ارتباط خانوادگی و نسبت فامیلی، با یکدیگر داشتند، بر خلاف روحیه پیشینیان، راه خودمختاری و دستاندازی به مناطق تحت نفوذ دیگران را پیش گرفتند، این گونه توسعهطلبی ها موجب شد تا درگیریهای کوچک و بزرگ و قتل و غارت هایی رخ دهد، به تدریخ جنگهای داخلی به اوج خود رسید. دشمنانی که در آن سوی مرزها انتظار چنین روزی را میکشیدند موقعیت را مناسب دیده و فعالیتهای بنیان کن خود را آغاز کردند. <ref>آل بویه حامیان فرهنگ تشیع، 152</ref> | پس از فوت عضدالدوله برخی از حاکمان و فرمانروایان مناطق مختلف ایران و عراق که ارتباط خانوادگی و نسبت فامیلی، با یکدیگر داشتند، بر خلاف روحیه پیشینیان، راه خودمختاری و دستاندازی به مناطق تحت نفوذ دیگران را پیش گرفتند، این گونه توسعهطلبی ها موجب شد تا درگیریهای کوچک و بزرگ و قتل و غارت هایی رخ دهد، به تدریخ جنگهای داخلی به اوج خود رسید. دشمنانی که در آن سوی مرزها انتظار چنین روزی را میکشیدند موقعیت را مناسب دیده و فعالیتهای بنیان کن خود را آغاز کردند. <ref>آل بویه حامیان فرهنگ تشیع، 152</ref> |