جابر بن یزید جعفی: تفاوت میان نسخه‌ها

'''جابر بن یزید بن حارث جُعْفی''' از تابعان و مشاهیر فقها، محدثان و مفسران شیعه و از اصحاب برجسته [[محمد بن علی (باقر العلوم)]] و [[جعفر بن محمد (صادق‌)|امام صادق(ع)]] است. جابر بنا بر گزارش منابع، دارای مقام و منزلت والایی بوده و دارای کتاب‌هایی است. وی در جایگاه راوی احادیث از جانب [[شیعیان]] و [[اهل سنت]] مورد مدح و طعن قرار گرفته است. وفات او را سال ۱۲۸ قمری گفته‌اند<ref>[https://fa.wikishia.net/view/%D8%AC%D8%A7%D8%A8%D8%B1_%D8%A8%D9%86_%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D8%AF_%D8%AC%D8%B9%D9%81%DB%8C جابر بن یزید جعفی]</ref>.

[[نجاشی]] از عالمان رجالی [[شیعه]] از او با کنیه «ابو عبدالله» و «ابو محمد» یاد می‌کند<ref>نجاشی، رجال نجاشی، ۱۴۱۵۶ق، ص۱۲۸</ref>.برخی نیز کنیه او را «ابو یزید» گفته‌اند<ref>بخاری، التاریخ الکبیر، ۱۴۰۶ق، ج ۲، ص۲۱۰</ref>.

از القاب وی نیز می‌توان به «جعفی کوفی»<ref>بخاری، التاریخ الکبیر، ۱۴۰۶ق، ج ۲، ص۲۱۰</ref>. و «عربی قدیم»<ref>نجاشی، رجال نجاشی، ۱۴۱۵۶ق، ص۱۲۸</ref>.اشاره کرد. [[شیخ طوسی]] بنا بر نقل [[ابن قتیبه]] او را «اَزدی» معرفی کرده است<ref>طوسی، رجال طوسی، ۱۴۱۵ق، ص۱۲۹</ref>.اما [[محمدتقی شوشتری]] این قول را نادرست می‌داند و می‌گوید: شیخ در اثر خلط با جابر بن زید او را ازدی دانسته است <ref>شوشتری، قاموس الرجال، ۱۴۱۹ق، ج ۲، ص۵۴۳</ref>.درباره سال وفات جابر بن یزید اقوال مختلفی وجود دارد؛ اما بر اساس مشهورترین آنها، وی در سال ۱۲۸ قمری درگذشته است<ref>نجاشی، رجال نجاشی، ۱۴۱۵ق، ص۱۲۸؛ طوسی، رجال طوسی، ۱۴۱۵ق، ص۱۲۹؛ ابن حبان، المجروحین، ۱۳۹۶ق، ج ۱، ص۲۰۸؛ ابن سعد، طبقات کبری، ۱۹۶۸ق، ج ۶، ص۳۴۵</ref>.

[[شیخ مفید]]، او را از عالمانی می‌داند که ذم و طعنی درباره وی نیست <ref>الرساله العددیه، مجموعه مصنفات شیخ مفید</ref>.

 

[[شیخ حر عاملی|حر عاملی]]<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۱۴ق، ج ۳۰، ص۳۲۹</ref>.[[حسین نوری]]<ref>نوری، خاتمه مستدرک الوسائل، ۱۴۱۵ق، ج ۴، ص۲۱۸</ref>.و [[سید ابوالقاسم خوئی]]<ref>خویی، معجم رجال الحدیث، ۱۴۱۳ق، ج ۴، ص۳۳۶</ref>.

او را توثیق کرده و در صدد توجیه اقوال عالمان پیش از خود بر آمده‌اند. خویی علاوه بر توثیق جابر، او را دارای جلالت و منزلتی عظیم دانسته که محرم اسرار و مورد لطف و عنایت امامین صادقین(ع) بوده است.[۱۷] یعقوبی، وی را در زمره فقهای دوران امویان و عباسیان ذکر می‌کند<ref>یعقوبی، تاریخ یعقوبی، ج ۲، ص۳۴۸ و ۳۶۳</ref>.[[ابن شهرآشوب|ابن شهر آشوب]]، وی را از خواص اصحاب امام صادق(ع) و باب [[محمد بن علی (باقر العلوم)]] می‌شمرد<ref>ابن شهرآشوب، المناقب، ۱۳۷۶ش، ج ۳، ص۴۰۰</ref>.

ابن سعد درباره جایگاه اجتماعی و فقهی وی می‌نویسد: هر گاه قاضی خالد بن عبدالله قَسری در [[کوفه]] قضاوت می‌کرد، جابر در کنار او می‌نشست<ref>ابن سعد، طبقات کبری، ۱۹۶۸ق، ج۶، ص۳۴۶</ref>.

[[ابن حجر عسقلانی]] گفته جابر گاهی احادیث نادر و منحصر به‌فرد روایت می‌کرد و از این رو بزرگان اهل سنت روایت کردن از او را بر خود لازم می‌دیدند<ref>مزی، تهذیب التهذیب، ۱۴۰۶ق، ج۲، ص۴۲</ref>.

بر طبق گزارشی که از قول جابر نقل شده، وی در نخستین دیدار با امام باقر(ع)، خود را کوفی و از خاندان جعفی معرفی نموده و انگیزه‌اش از سفر به مدینه را آموختن علم از ایشان بیان کرده است. امام در این دیدار دو کتاب به جابر داد و از او خواست تا مطالب یکی از این دو کتاب را در زمانِ حکومت [[بنی‌امیه]] فاش نسازد<ref>طوسی، اختیار معرفه الرجال، ۱۴۰۴ق، ج ۲، ص۴۳۸</ref>. امام باقر(ع) همچنین در دو وصیت خویش به جابر، سفارشات مهمی‌ به او کرد<ref>ابن شعبه حرانی، تحف العقول، ۱۳۶۶ش، ص۲۸۴ – ۲۸۷</ref>.

]] تشبیه کرده است<ref>مفید، الاختصاص، ۱۴۱۴ق، ص۲۰۴ و ۲۱۶</ref>.

و اهل سنت<ref>مزی، تهذیب الکمال، ۱۴۰۶ق، ج۴، ص۴۶۶ و ۴۶۷</ref>. آمده است. [[سفیان ثوری]]، شعبة و حسن بن صالح از جمله کسانی‌اند که از او روایت کرده‌اند<ref>رازی، الجرح و التعدیل، ۱۲۷۱ق، ج۲،‌ ص۴۹۷ و۴۹۸؛ ابن قتیبه دینوری، المعارف، ۱۹۹۲م، ص۴۸۰</ref>.