احمد بن یحیی مکتب: تفاوت میان نسخه‌ها

'''احمد بن یحیی مکتب'''، (متوفی حدود 355ق) ابوعلی، [[محدث]] [[مذهب شیعه|شیعی]]  اواسط قرن چهارم هجری است.  در [[بغداد]] نزد [[ابوطیب احمد بن محمد وراق|ابوطیب احمد بن محمد ورّاق]] (م.ح325ق) نیز شاگردی نموده است. [[شیخ صدوق|شیخ صدوق ابوجعفر محمد بن بابویه قمی]] (م381ق) از شاگردان وی است‌که روایات متعددی از او شنیده است.

تاریخ تولد و [[مرگ]] وی با توجه به این‌که شرح ‏حال او در منابع نیامده، کاملاً مبهم و نامعلوم است، چنانکه از زادگاه و آرامگاه او نیز خبری در دست نیست. از شاگردان و اساتید او می‌‏توان حدس زد که وفات او در اواسط قرن چهارم حدود 355 هجری اتفاق افتاده و احتمالاً محل آن بغداد یا [[کوفه]] بوده است. از اوایل زندگی و محل پرورش او اطلاعی در دست نیست اما روایات او از [[ابن درید عمانی]] (م321ق) مربوط به سال 308هجری به بعد است که ابن‌‏ درید پس از فرار دوازده ‏ساله‏‌اش به [[عمان]] و [[شیراز]]، تازه به [[بغداد]] برگشته بود. هم‌چنین وی در بغداد نزد «ابوطیب احمد بن محمد وَرّاق» (م.ح325ق) نیز شاگردی نموده است.  

بنابراین با توجه به استادان بغدادی او، وی می‏‌بایست مدتی از حیات علمی خود را در بغداد سپری کرده باشد، چنانکه شاگردی او نزد «محمد بن قاسم بن زکریا محاربی» (م.ح324ق) که از بزرگان کوفه به ‏شمار می‌‏آمد، نشانگر آن است که وی در کوفه نیز حضور داشته و از محضر استادان آن‌جا بهره برده است. وی هم‌چنین حدیثی از [[محمد بن یحیی صولی]] (م335ق) دارد که مضمون آن، پرسش [[مأمون عباسی|مأمون]] (حکومت: 198تا 218ق) از [[علی بن موسی (رضا)|امام رضا (علیه السلام)]] درباره فلسفه قیام [[زید بن علی بن الحسین|زید بن علی (علیه السلام)]] می‏‌باشد. از استادان دیگر او کسی را نمی‌‏شناسیم. از شاگردان او «شیخ صدوق ابوجعفر محمد بن بابویه قمی» (م381ق) است که روایات متعددی از او شنیده و به گمان قوی، این روایات مربوط به سال‏‌های 352 و 354 هجری است که [[شیخ صدوق]] در بازگشت از سفر [[حج]]، اقامت‏‌های کوتاهی در بغداد داشته است. از او [[احادیث]] اندکی در جوامع روایی [[مذهب شیعه|شیعه]] باقی مانده که درباره فضیلت [[علی بن ابی طالب|علی‌بن ابی‌طالب (علیه السلام)]] و برخی امامان دیگر است. صاحب نظران درباره ارزش روایات او سکوت نموده‏‌اند، ولی شیخ صدوق در نقل برخی از روایت‌‏های او با جمله «رضی الله عنه» از او تجلیل کرده است.  

اساتید احمد بن یحیی مکتب، عبارتند از ابوطیب احمد بن محمد وراق، محمد بن قاسم بن زکریا محاربی و محمد بن یحیی صولی .

در میان شاگردان وی تنها نام شیخ صدوق ابوجعفر محمد بن بابویه قمی به چشم می‎خورد.

# علل الشرایع، ج1ص71 باب 62حدیث1، وص145 باب 121حدیث1؛  

# عیون اخبار الرضا(علیه السلام)، ج2ص76 حدیث7، وص225 حدیث1؛  

# الامالی، شیخ صدوق، ص51 حدیث5، وص299 احادیث339 و 341؛  

# کمال الدین و تمام النعمه، ترجمه منصور پهلوان، ج2ص354، باب 52 حدیث1 و باب 53 حدیث1؛  

# معجم رجال الحدیث، ج3ص160 شماره 1019؛  

# طبقات اعلام الشیعه، ج1ص60.