پیش‌نویس:طبائع‌ الاستبداد و مصارع‌ الاستعباد (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

برخی از نویسندگان بر این باورند كه كواكبى بسيارى از مطالب کتاب طبائع الاستبداد و مصارع الاستبداد را را از كتاب ویتور الفيه رى (1803-1749 م)، نویسنده و نمایشنامه پرداز ایتالیایی، که درباره استبداد است، اقتباس کرده و آن را با مباحثی از تاريخ اسلام و آيه‏‌هايى از قرآن، به ‏شيوه‏ایى که با ذوق خوانندگان مسلمان و عرب سازگار بوده درآمیخته است. اما برخى، در اين باره اشكال كرده‌‏اند که كواكبى زبان‏ خارجى نمى‏‌دانست.  بعضی نیز به اين اشكال پاسخ داده‌اند كه ترجمه تركى این کتاب، در سال 1898 م، به وسيله يكى از تركان جوان، به نام عبدالله جودت، ظاهرا به قصد تبليغ بر ضد سلطان ‏عبدالحميد، در ژنو منتشر شده و به احتمال زیاد نسخه‌‏اى از آن در حلب يا قاهره، به ‏دست كواكبى رسيده است.  عده‌ای نیز اعتقاد دارند که كواكبى، زبان فرانسه‏ مى‌دانست و آنچه درباره دموكراسى نوشته، ترجمه‌‏اى از كتاب‌هاى‏‌ فرانسوى، مانند برخى از بخش‏هاى روح القوانين منتسكيو است. رشيد رضا بر این باور است که  اوصافى كه كواكبى از نظام ‏استبدادى مى‌‏شمارد، گزارشى دقيق، از شيوه حكومت عثمانى‏‌است كه نمى‌‏توان آن را فرآورده ذهنى بيگانه دانست. با این حال،حق مطلب آن است كه كواكبى، به عنوان متفكرى اصلاح‏ طلب و مسلمانى بيدارگر، از افكار و انديشه‏‌هاى زمان خويش آگاه بوده و با استفاده از همه آنها در مسير فكر اسلامى خويش سود جسته است. و برخلاف ادعاى رشيد رضا، نه تنها كواكبى اين اثر را منحصرا براى‏ شيوه حكومت عبدالحميد ننوشته، بلكه گستردگى انديشه وى‏ متوجه جهان اسلام بوده، كه در اين صورت يكى از مصاديق آن‏ مى‌‏تواند استبداد حاكم بر عثمانى باشد. و مؤید این مطلب اقرار کواکبی در مقدمه این کتاب است که می‌نویسد برخى از مطالب آن، زاده فكر خود او، و برخى را از سخنان‏ ديگران است<ref>همان، صص 19-18</ref>.