۸۷٬۵۶۷
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
</div> | </div> | ||
=جغرافیا= | =جغرافیا= | ||
سرزمین حجاز از نظر جغرافیایی همانند دیگر مکانهای جزیره العرب، بسیار خشک و | سرزمین حجاز از نظر جغرافیایی همانند دیگر مکانهای جزیره العرب، بسیار خشک و کمآب است. ازاینرو مناطق قابل سکونت دائم در آن کم بوده است. در هنگام ظهور اسلام فقط چند شهر [[مکه]]، [[مدینه]]، [[طائف]] و [[خیبر]] از مراکز آباد و مسکونی حجاز به شمار میآمد. ولی اکنون حجاز قسمت آباد و پرجمعیت کشور پادشاهی [[عربستان]] را تشکیل میدهد.<ref>[http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%d8%ad%d8%ac%d8%a7%d8%b2&SSOReturnPage=Check&Rand=0 برگرفته شده از مقاله حجاز]</ref> | ||
=تاریخچه حجاز= | =تاریخچه حجاز= | ||
قرار داشتن خانه [[کعبه]]، [[ | قرار داشتن خانه [[کعبه]]، [[مسجد النبى|مسجدالنبی (ص)]]، مزارهای [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|حضرت محمد (ص)]]، [[اهل بیت | ||
]]، خلفا و [[صحابه]] در حجاز و پتانسیل بالای [[حج]] برای مانور سیاسی، باعث میشد حکومتها به حجاز و بویژه [[حرمین]] توجه داشته باشند. به باور برخی، کارهای عمرانی بسیاری که در دورههای مختلف در مکه و مدینه و راههای حج انجام میگرفت برای بهبود وجهه دینی حکومت بود.<ref>دانشنامه حج و حرمین شریفین، ج۶، ص۴۹۷.</ref> | ]]، خلفا و [[صحابه]] در حجاز و پتانسیل بالای [[حج]] برای مانور سیاسی، باعث میشد حکومتها به حجاز و بویژه [[حرمین]] توجه داشته باشند. به باور برخی، کارهای عمرانی بسیاری که در دورههای مختلف در مکه و مدینه و راههای حج انجام میگرفت برای بهبود وجهه دینی حکومت بود.<ref>دانشنامه حج و حرمین شریفین، ج۶، ص۴۹۷.</ref> | ||
<br> | <br> | ||
با روی کار آمدن [[فاطمیان]] [[مصر]] از نیمه دوم قرن چهارم و منازعاتِ مشروعیتیِ آنها با [[عباسیان]]، رقابت بر سر سیادت بر حجاز و حرمین شدید شد. فاطمیان با بکار بردن لقب «شریف» برای [[جعفر بن محمد بن حسن]]، و پس از او برای فرزندش [[حسن بن جعفر]]، آنها را به امارت مکه گماردند و همین کار را در مورد حسینیهای حاکم بر مکه نیز صورت دادند. حکومت اَشراف از سال ۳۵۸ تا ۱۳۴۳ق. بر حرمین جز در مواردی نادر ادامه داشت.<ref>تاریخ مکه، ص417.</ref> | با روی کار آمدن [[فاطمیان]] [[مصر]] از نیمه دوم قرن چهارم و منازعاتِ مشروعیتیِ آنها با [[عباسیان]]، رقابت بر سر سیادت بر حجاز و حرمین شدید شد. فاطمیان با بکار بردن لقب «شریف» برای [[جعفر بن محمد بن حسن]]، و پس از او برای فرزندش [[حسن بن جعفر]]، آنها را به امارت مکه گماردند و همین کار را در مورد حسینیهای حاکم بر مکه نیز صورت دادند. حکومت اَشراف از سال ۳۵۸ تا ۱۳۴۳ق. بر حرمین جز در مواردی نادر ادامه داشت.<ref>تاریخ مکه، ص417.</ref> | ||
<br> | <br> | ||
[[صلاحالدین ایوبی]] پس از تسلط بر مصر و برانداختن فاطمیان، نفوذ خود را به حجاز و حرمین گسترش داد و اوضاع، کمی به سود عباسیان پیش رفت. در برخی از برههها حاکمان [[یمن]] نیز سودای سیادت بر حجاز را داشته و در همین راستا حملاتی به مکه تدارک میدیدند.<ref>اتحاف الوری، ج3، ص34؛ تاریخ مکه، ص231- 233؛ تنضید العقود، ج1، ص50.</ref> | [[صلاح الدین ایوبی|صلاحالدین ایوبی]] پس از تسلط بر مصر و برانداختن فاطمیان، نفوذ خود را به حجاز و حرمین گسترش داد و اوضاع، کمی به سود عباسیان پیش رفت. در برخی از برههها حاکمان [[یمن]] نیز سودای سیادت بر حجاز را داشته و در همین راستا حملاتی به مکه تدارک میدیدند.<ref>اتحاف الوری، ج3، ص34؛ تاریخ مکه، ص231- 233؛ تنضید العقود، ج1، ص50.</ref> | ||
<br> | <br> | ||
با از میان رفتن عباسیان در سده هفتم قمری، زمینه برای سیادت ممالیک (۶۴۸–۹۲۳ق) بر حجاز فراهم شد و نصب و عزل اشراف به دست آنها صورت میگرفت. اقدامات فراوان ممالیک در حرمین و تلاش برای تأمین امنیت راههای حج در منابع انعکاس یافته است. تلاش سلطان [[محمد خدابندهایلخانی]]، برای تسلط بر حرمین با مرگ وی ناکام ماند.<ref>العقد الثمین، ج4، ص239.</ref> | با از میان رفتن عباسیان در سده هفتم قمری، زمینه برای سیادت ممالیک (۶۴۸–۹۲۳ق) بر حجاز فراهم شد و نصب و عزل اشراف به دست آنها صورت میگرفت. اقدامات فراوان ممالیک در حرمین و تلاش برای تأمین امنیت راههای حج در منابع انعکاس یافته است. تلاش سلطان [[محمد خدابندهایلخانی]]، برای تسلط بر حرمین با مرگ وی ناکام ماند.<ref>العقد الثمین، ج4، ص239.</ref> |