۸۷٬۹۳۹
ویرایش
جاحظ: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - '[[ماه محرم الحرام' به '[[محرم الحرام') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
'''جاحظ'''، ابوعثمان عمر و بن بحر، [[متکلم]] و ادیب [[معتزله|معتزلی]] و نویسنده بر تألیف قرن سوم از اهالی [[بصره]] بود. وی در جوانی در [[بغداد]] و مدتی نیز در [[سامرا]] اقامت کرد و سپس به بصره بازگشت. جاحظ چهره‌ای زشت با چشمانی برآمده داشت و به همین مناسبت، جاحظ (چشم برآمده) و حدقی لقب گرفت. ابوعبیده، اصمعی و ابوزید انصاری در لغت و ادبیات از استادان او بودند. [[نحو]] را از [[اخفش]] و کلام را از نظّام آموخت. | '''جاحظ'''، ابوعثمان عمر و بن بحر، [[متکلم]] و ادیب [[معتزله|معتزلی]] و نویسنده بر تألیف قرن سوم از اهالی [[بصره]] بود. وی در جوانی در [[بغداد]] و مدتی نیز در [[سامرا]] اقامت کرد و سپس به بصره بازگشت. جاحظ چهره‌ای زشت با چشمانی برآمده داشت و به همین مناسبت، جاحظ (چشم برآمده) و حدقی لقب گرفت. ابوعبیده، اصمعی و ابوزید انصاری در لغت و ادبیات از استادان او بودند. [[نحو]] را از [[اخفش]] و کلام را از نظّام آموخت. | ||
وی از طریق علمای کلام و هم نشینی با حنین بن اسحاق و سلمویه با فرهنگ یونانی آشنا شد و با مطالعة کتاب‌های ابن‌مقفع در فرهنگ و ادب [[ایران]] مهارت یافت. جاحظ عالمی متخصص به معنای امروزی نبود، بلکه دایرة‌المعارف نویسی بود که به تمام علوم زمانش نظر داشت. موضوعات تألیفات او بسیار متنوع است، ادبیات، ادبیات عامه، کلام، سیاست و بعضی شاخه‌های علوم طبیعی. اما آن‌چه کتاب‌های او را ممتاز می‌سازد، شیوة ادبی بارز وی در نگارش، اطلاع او از زندگی اجتماعی و شناخت سرشت و اخلاق مردم است. <big>البیان</big> و <big>التبیین</big> از مهم‌ترین کتاب‌های اوست. [[ابن‌خلدون]] آن را یکی از چهار کتاب اصول فن ادب و از ارکان آن معرفی کرده است. <big>الحیوان</big> نیز دیگر کتاب با ارزش اوست. <big>فرقه‌ای به نام جاحظیه</big> (از فِرَق معتزله)، از پیروان خاص اویند. | وی از طریق علمای کلام و هم نشینی با حنین بن اسحاق و سلمویه با فرهنگ یونانی آشنا شد و با مطالعة کتاب‌های ابن‌مقفع در فرهنگ و ادب [[ایران]] مهارت یافت. جاحظ عالمی متخصص به معنای امروزی نبود، بلکه دایرة‌المعارف نویسی بود که به تمام علوم زمانش نظر داشت. موضوعات تألیفات او بسیار متنوع است، ادبیات، ادبیات عامه، کلام، سیاست و بعضی شاخه‌های علوم طبیعی. اما آن‌چه کتاب‌های او را ممتاز می‌سازد، شیوة ادبی بارز وی در نگارش، اطلاع او از زندگی اجتماعی و شناخت سرشت و اخلاق مردم است. <big>البیان</big> و <big>التبیین</big> از مهم‌ترین کتاب‌های اوست. [[ابوزید عبدالرحمن بن محمد بن خلدون حضرمی|ابن‌خلدون]] آن را یکی از چهار کتاب اصول فن ادب و از ارکان آن معرفی کرده است. <big>الحیوان</big> نیز دیگر کتاب با ارزش اوست. <big>فرقه‌ای به نام جاحظیه</big> (از فِرَق معتزله)، از پیروان خاص اویند. | ||
== جاحظ کیست == | == جاحظ کیست == | ||
| خط ۷۲: | خط ۷۲: | ||
# کتاب الحیوان، و مشهور است که این کتاب هفت جزء بود و کتاب دیگر بر آن افزوده، و آن‌را کتاب النساء نامید، که در بیان فرق میان مرد و زن است، و یک کتاب دیگر هم به نام کتاب العال بر آن افزود. وی کتاب الحیوان را به محمد بن عبدالملک اهدا کرد و پنج هزار دینار از وی گرفت. | # کتاب الحیوان، و مشهور است که این کتاب هفت جزء بود و کتاب دیگر بر آن افزوده، و آن‌را کتاب النساء نامید، که در بیان فرق میان مرد و زن است، و یک کتاب دیگر هم به نام کتاب العال بر آن افزود. وی کتاب الحیوان را به محمد بن عبدالملک اهدا کرد و پنج هزار دینار از وی گرفت. | ||
# کتاب البیان و التبیین را که به ابن ابی‌داوود اهدا نمود و پنج هزار دینار دریافت کرد. | # کتاب البیان و التبیین را که به ابن ابی‌داوود اهدا نمود و پنج هزار دینار دریافت کرد. | ||
# کتاب النبی و المتنبی. | # کتاب النبی و المتنبی. | ||
# کتاب المعرفة. | # کتاب المعرفة. | ||
# کتاب جوابات. | # کتاب جوابات. | ||
# کتاب مسائل. | # کتاب مسائل. | ||
# کتاب الردّ علی أصحاب الإلهام. | # کتاب الردّ علی أصحاب الإلهام. | ||
# کتاب نظم القرآن. | # کتاب نظم القرآن. | ||
# کتاب مسائل القرآن. | # کتاب مسائل القرآن. | ||
# کتاب فضیلة المعتزلة. | # کتاب فضیلة المعتزلة. | ||
# کتاب الردّ علی المشبّهة. | # کتاب الردّ علی المشبّهة. | ||
# کتاب الإمامة علی مذهب الشیعة. | # کتاب الإمامة علی مذهب الشیعة. | ||
# کتاب حکایة قول أصناف الزیدیة. | # کتاب حکایة قول أصناف الزیدیة. | ||
# کتاب العثمانیة. | # کتاب العثمانیة. | ||
# کتاب الأخبار و کیف تصحّ...<ref>تحفة الأدیب فی نحاة مغنی اللبیب، ج 1، ص 165 – 167</ref>. | # کتاب الأخبار و کیف تصحّ...<ref>تحفة الأدیب فی نحاة مغنی اللبیب، ج 1، ص 165 – 167</ref>. | ||
# وی کتاب العثمانیة را نیز در رد شیعه و اعتقادات آنان نوشت<ref> ابن طاوس، احمد بن موسی، بناء المقالة الفاطمیة فی نقض الرسالة العثمانیة، محقق، مصحح، عدنانی غریفی، علی، ص 44، قم، مؤسسة آل البیت(علیه‌السلام) لإحیاء التراث، چاپ اول، 1411ق</ref>. | # وی کتاب العثمانیة را نیز در رد شیعه و اعتقادات آنان نوشت<ref> ابن طاوس، احمد بن موسی، بناء المقالة الفاطمیة فی نقض الرسالة العثمانیة، محقق، مصحح، عدنانی غریفی، علی، ص 44، قم، مؤسسة آل البیت(علیه‌السلام) لإحیاء التراث، چاپ اول، 1411ق</ref>. | ||
# | # | ||