پرش به محتوا

عبدالملک جوینی: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۲۹: خط ۲۹:
هم‌چنین‌ علوم‌ قرآنی را نزد [[ابوعبداللّه‌ خبازی]]، از استادان‌ معروف‌ [[قرآن‌]]، فراگرفت‌<ref>همانجا.</ref>. جوینی از پدرش‌ و نیز از ابوحسان‌ محمد مُزَکّی، ابوسعد عبدالرحمان‌بن‌ حَمْدان‌ نَضرَوی، ابوالحسن‌ علیبن‌ محمد طِرازی، ابوسعد محمدبن‌ علی صفار و ابونصر منصوربن‌ رامِش‌ [[حدیث‌]] شنید. او از ابونعیم‌ حافظ‌ اصفهانی اجازه روایت‌ حدیث‌ داشت‌. کسانی چون‌ ابوعبداللّه‌ فُراوی، زاهربن‌ طاهر شَحّامی و اسماعیل‌بن‌ ابیصالح‌ مؤذِّن‌ از او روایت‌ کرده‌اند<ref>ذهبی، ج‌ ۱۸، ص‌۴۷۰؛ سبکی، ج‌ ۵، ص‌ ۱۷۱؛ ابن‌نجار، ج‌ ۱۶، ص‌ ۴۴.</ref>.
هم‌چنین‌ علوم‌ قرآنی را نزد [[ابوعبداللّه‌ خبازی]]، از استادان‌ معروف‌ [[قرآن‌]]، فراگرفت‌<ref>همانجا.</ref>. جوینی از پدرش‌ و نیز از ابوحسان‌ محمد مُزَکّی، ابوسعد عبدالرحمان‌بن‌ حَمْدان‌ نَضرَوی، ابوالحسن‌ علیبن‌ محمد طِرازی، ابوسعد محمدبن‌ علی صفار و ابونصر منصوربن‌ رامِش‌ [[حدیث‌]] شنید. او از ابونعیم‌ حافظ‌ اصفهانی اجازه روایت‌ حدیث‌ داشت‌. کسانی چون‌ ابوعبداللّه‌ فُراوی، زاهربن‌ طاهر شَحّامی و اسماعیل‌بن‌ ابیصالح‌ مؤذِّن‌ از او روایت‌ کرده‌اند<ref>ذهبی، ج‌ ۱۸، ص‌۴۷۰؛ سبکی، ج‌ ۵، ص‌ ۱۷۱؛ ابن‌نجار، ج‌ ۱۶، ص‌ ۴۴.</ref>.


وی هنوز بیست‌ سال‌ نداشت‌ که‌ با فوت‌ پدر در ۴۳۸، به‌ تدریس‌ در مدرسه او پرداخت‌ و چندان‌ در مجالس‌ مناظره‌ طبع‌آزمایی کرد تا قوّت‌ و فضل‌ او بر همه‌ آشکار شد <ref>سبکی، ج‌ ۵، ص‌ ۱۷۶.</ref>، اما این‌ آوازه‌ و تفوق‌ علمی از ۴۴۵ به‌ افول‌ گرایید. در آن‌ سال‌ در پی دستور عمیدالملک‌ کُندُری، وزیر طغرل‌بیگ‌ سلجوقی، مبنی بر لعن‌ رافضه‌ و اشاعره‌ در منابر خراسان‌، برخی علما از جمله‌ جوینی سخت‌ به‌ محنت‌ افتادند<ref>رجوع کنید به ابن‌عساکر، همانجا؛ ابن‌اثیر، ج‌۱۰، ص‌ ۳۳؛ سبکی، همانجا.</ref>.
وی هنوز بیست‌ سال‌ نداشت‌ که‌ با فوت‌ پدر در ۴۳۸، به‌ تدریس‌ در مدرسه او پرداخت‌ و چندان‌ در مجالس‌ مناظره‌ طبع‌آزمایی کرد تا قوّت‌ و فضل‌ او بر همه‌ آشکار شد <ref>سبکی، ج‌ ۵، ص‌ ۱۷۶.</ref>، اما این‌ آوازه‌ و تفوق‌ علمی از ۴۴۵ به‌ افول‌ گرایید. در آن‌ سال‌ در پی دستور عمیدالملک‌ کُندُری، وزیر طغرل‌بیگ‌ سلجوقی، مبنی بر لعن‌ [[رافضه|رافضه‌]] و [[اشاعره|اشاعره‌]] در منابر خراسان‌، برخی علما از جمله‌ جوینی سخت‌ به‌ محنت‌ افتادند<ref>رجوع کنید به ابن‌عساکر، همانجا؛ ابن‌اثیر، ج‌۱۰، ص‌ ۳۳؛ سبکی، همانجا.</ref>.


دورانِ سختِ جوینی حدود یازده‌ سال‌ به‌ طول‌ انجامید. وی بخشی از این‌ مدت‌ را در بغداد به‌ مناظره‌ با علما گذراند<ref>ابن‌عساکر، همانجا.</ref>. همچنین‌ چهار سال‌، از ۴۵۱ تا ۴۵۴، در [[مکه‌]] و [[مدینه‌]] مجاور شد و به‌ تدریس‌ و فتوا و جمع‌ کردن‌ آرای مذاهب‌ پرداخت‌ و لقب‌ امام‌الحرمین‌ از همین‌رو بر او اطلاق‌ شده‌ است‌ <ref>ابن‌خلّکان‌، ج‌ ۳، ص‌ ۱۶۸؛ ابن‌عماد، ج‌ ۳، ص‌ ۳۵۹.</ref>. با بر سر کار آمدن‌ الب‌ارسلان‌ سلجوقی<ref>حک: ۴۵۵ـ۴۶۵.</ref> و وزارت‌ خواجه‌ نظام‌الملک‌، اوضاع‌ دگرگون‌ شد و جوینی در ۴۵۵ یا کمی بعد از آن‌ به‌ نیشابور بازگشت‌.
دورانِ سختِ جوینی حدود یازده‌ سال‌ به‌ طول‌ انجامید. وی بخشی از این‌ مدت‌ را در بغداد به‌ مناظره‌ با علما گذراند<ref>ابن‌عساکر، همانجا.</ref>. همچنین‌ چهار سال‌، از ۴۵۱ تا ۴۵۴، در [[مکه‌]] و [[مدینه‌]] مجاور شد و به‌ تدریس‌ و فتوا و جمع‌ کردن‌ آرای مذاهب‌ پرداخت‌ و لقب‌ امام‌الحرمین‌ از همین‌رو بر او اطلاق‌ شده‌ است‌ <ref>ابن‌خلّکان‌، ج‌ ۳، ص‌ ۱۶۸؛ ابن‌عماد، ج‌ ۳، ص‌ ۳۵۹.</ref>. با بر سر کار آمدن‌ الب‌ارسلان‌ سلجوقی<ref>حک: ۴۵۵ـ۴۶۵.</ref> و وزارت‌ خواجه‌ نظام‌الملک‌، اوضاع‌ دگرگون‌ شد و جوینی در ۴۵۵ یا کمی بعد از آن‌ به‌ نیشابور بازگشت‌.


خواجه‌ مدرسه نظامیه نیشابور را برای او بنیان‌ گذارد <ref>ابن‌عساکر، همانجا.</ref> و او بیست‌ سال‌، تا آخر عمر، در این‌ مدرسه‌ تدریس‌ کرد. آوازه علمی جوینی چنان‌ بود که‌ از [[خراسان‌]] و جرجان‌ و [[عراق‌]]، طالبان‌ دانش‌ به‌ نیشابور می‌آمدند و در حوزه درسی او حدود سیصد تن‌، از جمله‌ گروهی از بزرگان‌ و دانشمندان‌، حاضر می‌شدند<ref>سبکی، ج‌ ۵، ص‌ ۱۷۱ـ۱۷۳.</ref>. به‌ نوشته برخی منابع‌، او در هنگام‌ مرگ‌، بالغ‌ بر چهارصد شاگرد داشت‌<ref>رجوع کنید به ابن‌عساکر، ص‌ ۲۱۸؛ابن‌خلّکان‌، ج‌ ۳، ص‌ ۱۷۰.</ref>.
خواجه‌ مدرسه نظامیه نیشابور را برای او بنیان‌ گذارد <ref>ابن‌عساکر، همانجا.</ref> و او بیست‌ سال‌، تا آخر عمر، در این‌ مدرسه‌ تدریس‌ کرد. آوازه علمی جوینی چنان‌ بود که‌ از [[خراسان|خراسان‌]] و جرجان‌ و [[عراق‌]]، طالبان‌ دانش‌ به‌ [[نیشابور]] می‌آمدند و در حوزه درسی او حدود سیصد تن‌، از جمله‌ گروهی از بزرگان‌ و دانشمندان‌، حاضر می‌شدند<ref>سبکی، ج‌ ۵، ص‌ ۱۷۱ـ۱۷۳.</ref>. به‌ نوشته برخی منابع‌، او در هنگام‌ مرگ‌، بالغ‌ بر چهارصد شاگرد داشت‌<ref>رجوع کنید به ابن‌عساکر، ص‌ ۲۱۸؛ابن‌خلّکان‌، ج‌ ۳، ص‌ ۱۷۰.</ref>.


== بزرگان‌ هم دوره ابوالمعالی ==
== بزرگان‌ هم دوره ابوالمعالی ==
confirmed، مدیران
۳۷٬۲۰۱

ویرایش