۸۷٬۷۸۴
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۳: | خط ۳: | ||
</div> | </div> | ||
هر دولتی در هر عصر و زمانی برای برانگیختن عواطف و احساسات ملت خود و دعوت آنها به وظایف فردی و اجتماعی از شعارهایی استفاده میکند. | '''اذان''' اعلام وقت [[نماز]] و دعوت به آن و همچنین نوعی شعار دین [[اسلام]] است. هر دولتی در هر عصر و زمانی برای برانگیختن عواطف و احساسات ملت خود و دعوت آنها به وظایف فردی و اجتماعی از شعارهایی استفاده میکند. | ||
مسیحیان در گذشته و امروز با نواختن | مسیحیان در گذشته و امروز با نواختن [[ناقوس]] پیروان خود را به [[کلیسا]] دعوت میکنند، ولی در [[اسلام]] برای این دعوت از شعار اذان استفاده میشود. | ||
== تشریع اذان == | == تشریع اذان == | ||
پس از هجرت [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا) | پس از هجرت [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|پیامبر اکرم (صلیالله علیه و آله)]] به [[مدینه]]، [[مهاجران|مهاجر]] و [[انصار]]، کم کم در اطراف ایشان اجتماع کرده و [[حکومت اسلامی]] را برپا نمودند; [[مسجد]] ساختند و نماز جماعت برپا کردند. | ||
روز به روز بر عظمت و شکوه [[دین اسلام]] افزوده شد. بنابراین نیازمند وسیلهای شدند تا مردم را هنگام [[نماز]] آگاه سازند. لذا پیشنهادهای مختلفی به [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)]] صلی الله علیه و آله داده شد، اما ایشان هیچ کدام را نپذیرفت، زیرا بعضی از پیشنهادها رسم [[یهودیان]] بود. به همین خاطر در اولین سال هجرت، اذان به فرمان [[خداوند]] از سوی جبرئیل بر | روز به روز بر عظمت و شکوه [[دین اسلام]] افزوده شد. بنابراین نیازمند وسیلهای شدند تا مردم را هنگام [[نماز]] آگاه سازند. لذا پیشنهادهای مختلفی به [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|پیامبر اکرم (صلیالله علیه و آله)]] صلی الله علیه و آله داده شد، اما ایشان هیچ کدام را نپذیرفت، زیرا بعضی از پیشنهادها رسم [[یهودیان]] بود. به همین خاطر در اولین سال هجرت، اذان به فرمان [[خداوند]] از سوی جبرئیل بر ایشان نازل گردید. <ref>سیره ابن هشام، ج 1، ص 154.</ref> | ||
از [[جعفر بن محمد (صادق)]] علیهالسلام روایت شده: هنگامی که جبرئیل اذان را بر | از [[جعفر بن محمد (صادق)|جعفر بن محمد (صادق)]] علیهالسلام روایت شده: هنگامی که جبرئیل اذان را بر پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم نازل کرد، سر مبارک آن حضرت در دامان [[علی بن ابیطالب|علی]] علیهالسلام بود. | ||
پس جبرئیل جملات اذان و اقامه را بیان کرد، وقتی حضرت بیدارشد، فرمود: ای علی! آیا شنیدی؟ گفت: آری! فرمود: آن را از بر کردی؟ گفت: آری! فرمود: [[بلال]] را صدا کن. علی علیهالسلام نیز | پس جبرئیل جملات اذان و اقامه را بیان کرد، وقتی حضرت بیدارشد، فرمود: ای علی! آیا شنیدی؟ گفت: آری! فرمود: آن را از بر کردی؟ گفت: آری! فرمود: [[بلال حبشی|بلال]] را صدا کن. علی علیهالسلام نیز بلال را صدا زد. وقتی آمد: | ||
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم اذان را به او تعلیم داد<ref>وسایل الشیعه، حر عاملی، ج 4، ص 612.</ref> و دستور داد در اوقات نماز ـ با صدای بلند و رسایی که داشت ـ اذان بگوید و او اولین کسی است که در تاریخ اسلام به مقام مؤذن مفتخر گردید. حال اگر ملتهای دیگر با نواختن ناقوسها و یا وسایل دیگر، مردم را به معابد دعوت میکنند در آیین اسلام، اذان مؤذن رمز اجتماع [[مسلمین]] برای پرستش خدا در مساجد است. | پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم اذان را به او تعلیم داد<ref>وسایل الشیعه، حر عاملی، ج 4، ص 612.</ref> و دستور داد در اوقات نماز ـ با صدای بلند و رسایی که داشت ـ اذان بگوید و او اولین کسی است که در تاریخ اسلام به مقام مؤذن مفتخر گردید. حال اگر ملتهای دیگر با نواختن ناقوسها و یا وسایل دیگر، مردم را به معابد دعوت میکنند در آیین اسلام، اذان مؤذن رمز اجتماع [[مسلمین]] برای پرستش خدا در مساجد است. | ||
[[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا) | [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|پیامبر اکرم (صلیالله علیه و آله)]] نه تنها الفاظ اذان را به بلال تعلیم داد، بلکه اوقات آن را هم به وی یاد داد و به مردم گفت: بلال یک مرد وقتشناس است، هر موقع اذان بگوید، نماز بخوانید.<ref>مجله مکتب اسلام، سال 9، شماره 5، ص 20.</ref> لذا هرگاه آهنگ ملکوتی اذان به موقع از سینه پرسوز بلال به گوش میرسید، همچون روحی بود که در کالبد مرده مردم دمیده میشد و آنها را زنده میکرد.<ref>بحارالانوار، ج 22، ص 245.</ref> | ||
اگرچه در آن روزگار، کسانی بودند که صوتی دل نشینتر و لهجهای فصیحتر از | اگرچه در آن روزگار، کسانی بودند که صوتی دل نشینتر و لهجهای فصیحتر از بلال داشتند، اما پاک دلی، ایمان و خلوص بلال او را تا آن منزلت رفیع بالا برد. از آن پس بلال همواره همراه پیامبر اکرم بود و اذان میگفت. | ||
== جایگاه اذان در تبلیغات == | == جایگاه اذان در تبلیغات == | ||
خط ۵۱: | خط ۴۱: | ||
مستحب است که بعد از تولد کودک یا پیش از نامگذاری او در گوش راستش ((اذان)) و در گوش چپش ((اقامه)) گفته شود، تا به روح بلند او مطالب دلنشین القا شده و در نفس او بذر حقایق پاشیده شود و در دوران کودکی و نوجوانی با همان بذرها بزرگ شده و با پاکیزگی کامل، انسانی مهذب به بار آید. | مستحب است که بعد از تولد کودک یا پیش از نامگذاری او در گوش راستش ((اذان)) و در گوش چپش ((اقامه)) گفته شود، تا به روح بلند او مطالب دلنشین القا شده و در نفس او بذر حقایق پاشیده شود و در دوران کودکی و نوجوانی با همان بذرها بزرگ شده و با پاکیزگی کامل، انسانی مهذب به بار آید. | ||
[[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا) | [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|پیامبر اکرم (صلیالله علیه و آله)]] به [[علی بن ابیطالب|علی بن ابی طالب]] علیهالسلام فرمود: ((یا علی اذا ولد لک غلام إو جاریه فاذن فی إذنه الیمنی و اقم فی الیسری فانه لایضره الشیطان إبدا;<ref>تحف العقول، ابن شعبه حرانی، ص 14.</ref> علی جان هر وقت صاحب پسر یا دختری شدی در گوش راستش اذان و در گوش چپش اقامه بخوان که هرگز شیطان به او زیان نخواهد رساند.)) | ||
]] | |||
همچنین مسئله ((صدای زن در اذان)) در برخی از مباحث فقهی مورد توجه قرار گرفته و گفتهاند: آیا گفتن اذان و اقامه برای زن نیز مستحب است؟ و آیا زن میتواند با صدای بلند اذان و اقامه بگوید و مردان نامحرم صدای او را بشنوند، یا فقط میتواند در جمع زنان اذان و اقامه بگوید؟ | همچنین مسئله ((صدای زن در اذان)) در برخی از مباحث فقهی مورد توجه قرار گرفته و گفتهاند: آیا گفتن اذان و اقامه برای زن نیز مستحب است؟ و آیا زن میتواند با صدای بلند اذان و اقامه بگوید و مردان نامحرم صدای او را بشنوند، یا فقط میتواند در جمع زنان اذان و اقامه بگوید؟ | ||
خط ۶۲: | خط ۵۱: | ||
== اجزای اذان == | == اجزای اذان == | ||
اذان دارای هیجده جمله است که بدون کم و زیاد توسط [[جبرئیل]] نازل شد که در عصر رسول خدا صلی الله علیه و آله، | اذان دارای هیجده جمله است که بدون کم و زیاد توسط [[جبرئیل]] نازل شد که در عصر رسول خدا صلی الله علیه و آله، ابوبکر و آغاز خلافت عمر به همین شکل گفته میشد، ولی اهل تسنن ([[شافعیه|شافعی]]، [[حنبلی]]، [[حنفی]] و [[مذهب مالکی|مالکی]]) اذان را پانزده جمله میدانند، یعنی جمله ((حی علی خیر العمل)) جزء اذان نیست. جمله ((لا اله الا الله)) نیز یک بار گفته میشود.<ref>الفقه علی المذاهب الخمسه، محمد جواد مغنیه، ص 119.</ref> | ||
طبق روایات شیعه عبارت: ((حی علی خیر العمل)) در عصر رسول خدا صلی الله علیه و آله جزء اذان بود، ولی عمر آن را برداشت و به جای آن ((الصلوه خیر من النوم)) ابداع کرد. | طبق روایات شیعه عبارت: ((حی علی خیر العمل)) در عصر رسول خدا صلی الله علیه و آله جزء اذان بود، ولی عمر آن را برداشت و به جای آن ((الصلوه خیر من النوم)) ابداع کرد. | ||
خط ۸۲: | خط ۷۱: | ||
6. مسلمانان را به وقتشناسی و نظم در کارها دعوت میکند. | 6. مسلمانان را به وقتشناسی و نظم در کارها دعوت میکند. | ||
7. دافع [[شیطان]] است; چنان که [[جعفر بن محمد (صادق)]] علیهالسلام فرمود: هرگاه در تنهایی وحشتزده شدید و پنداشتید که شیاطین از [[جن]] میخواهند سر راه شما را بگیرند، اذان بگویید.<ref>من لایحضره الفقیه، شیخ صدوق، ج 1، ص 195.</ref> | 7. دافع [[شیطان]] است; چنان که [[جعفر بن محمد (صادق)|جعفر بن محمد (صادق)]] علیهالسلام فرمود: هرگاه در تنهایی وحشتزده شدید و پنداشتید که شیاطین از [[جن]] میخواهند سر راه شما را بگیرند، اذان بگویید.<ref>من لایحضره الفقیه، شیخ صدوق، ج 1، ص 195.</ref> | ||
8. زمینه را برای تربیت معنوی کودکان آماده میکند. | 8. زمینه را برای تربیت معنوی کودکان آماده میکند. |