اسحاق بن موسی بن جعفر: تفاوت میان نسخه‌ها

اسحاق بن عباس بن اسحاق بن موسی بن جعفر، محدث شیعی. در روایتی از او با کنیه «ابوعبدالله» یاد شده که ظاهراً بین کنیه او و فرزندش خلط شده است. از تاریخ ولادت و وفات او آگاهی درستی نداریم. به گفته [[نجاشی]] «ابوالمفضل شیبانی» با این‌که از شاگردان فرزندش «احمد بن اسحاق بن عباس» است، ولی در 322 هجری در ناحیه «دیبل» (بر وزن میسر، از سواحل [[هند]] نزدیک سند) به طور مستقیم نزد او احادیثی شنیده است. بنابراین وی تا این تاریخ حیات داشته است. در برخی از نسخه‌‏ها به جای دیبل، «دبیل» (بر وزن دبیر، از نواحی آذربایجان، یا روستایی در رمله نزدیک [[فلسطین]]) ضبط شده است.

وی اصالتاً عرب و از نوادگان امام هفتم شیعیان است. پدرش «عباس بن اسحاق موسوی» از اصحاب امام رضا (علیه السلام) و گزارشگر کتاب «مسائل علی بن جعفر (علیه السلام)» است. پدرش این کتاب را توسط استادش «اسماعیل بن محمد بن اسحاق بن موسی» (از شاگردان علی بن جعفر) روایت می‌‏کند. جد او «اسحاق بن موسی (علیه السلام)» ملقب به «امیر» یا «امین» است که در 240 هجری در [[مدینه]] وفات یافت. وی ظاهراً در کوفه پرورش یافت و از جمله طالبیانی است که از ناحیه «آذربایجان» به کوفه منتقل شد و احتمالاً وی همان کسی است که ابن طباطبا در کتاب «منتقله الطالبیه» از او با عنوان «ابوالقاسم مهلوس اسحاق بن عباس» یاد کرده و وی را از جمله انتقال‏ یافتگان طالبیه به کوفه به شمار آورده است. در عمدة‌الطالب نیز ضمن این‌که از او با عنوان «اسحاق مهلوس» یاد کرده، گفته است که وی دارای اعقابی بوده که در بغداد اقامت داشتند و به آنها بنی‏‌مهلوس می‏‌گفتند. اکنون در منابع حدیثی، روایات اندکی از او برجای مانده که غالباً مضامین اخلاقی دارند. از این روایات به دست می‌‏آید که استادان او یکی پدرش «عباس بن اسحاق بن موسی» و دیگری «اسماعیل بن محمد بن اسحاق» است که با او رابطه خویشاوندی داشته است. از شاگردان او «ابوالمفضل محمد بن عبدالله شیبانی» و «ابوعبدالله محمد بن احمد قضاعی» هستند. از او اثر تألیفی برجای نمانده است.