۸۷٬۸۱۰
ویرایش
دوره‌های فقه شیعه (مقاله): تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (Javadi صفحهٔ دوره‌های فقه شیعه را بدون برجای‌گذاشتن تغییرمسیر به دوره‌های فقه شیعه (مقاله) منتقل کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۰۱: | خط ۱۰۱: | ||
==== ب) فقهاى عصر امامان اهل‌بیت(علیهم‌السلام) ==== | ==== ب) فقهاى عصر امامان اهل‌بیت(علیهم‌السلام) ==== | ||
این دوره از تاریخ فقه امامیّه، شاهد پرورش فقهایى به دست ائمّه اهل‌بیت(علیهم‌السلام) است که نقش ارزشمندى در رشد فقه اسلامى داشتند؛ و اینها غیر از فقهایى از اهل سنّت هستند که از مکتب اهل‌بیت | این دوره از تاریخ فقه امامیّه، شاهد پرورش فقهایى به دست ائمّه اهل‌بیت(علیهم‌السلام) است که نقش ارزشمندى در رشد فقه اسلامى داشتند؛ و اینها غیر از فقهایى از اهل سنّت هستند که از مکتب اهل‌بیت بهره‌مند شده‌اند. | ||
در این بخش، نخست تشویق ائمّه به اجتهاد و فقاهت را ذکر کرده، سپس به تعدادى از فقها و محدّثانى که از محضر آنان بهره گرفته‌اند، اشاره می‌کنیم. | در این بخش، نخست تشویق ائمّه به اجتهاد و فقاهت را ذکر کرده، سپس به تعدادى از فقها و محدّثانى که از محضر آنان بهره گرفته‌اند، اشاره می‌کنیم. | ||
| خط ۳۹۰: | خط ۳۹۰: | ||
آخوند خراسانى پس از ورود به نجف، در درس‌هاى شیخ انصارى و پس از وى در درس‌هاى میرزاى شیرازى حاضر شد. وى از بزرگان علماى شیعه به شمار می‌آید که افزون بر استفاده از افکار بلند شیخ انصارى، خود نیز داراى ابداعات و نوآورى‌هایى در «اصول فقه» است. | آخوند خراسانى پس از ورود به نجف، در درس‌هاى شیخ انصارى و پس از وى در درس‌هاى میرزاى شیرازى حاضر شد. وى از بزرگان علماى شیعه به شمار می‌آید که افزون بر استفاده از افکار بلند شیخ انصارى، خود نیز داراى ابداعات و نوآورى‌هایى در «اصول فقه» است. | ||
آخوند خراسانى از مدرسان چیره دستى بود که در پاى درس وى، بیش از هزار نفر حاضر می‌شدند. کتاب اصولى وى به نام کفایة الاصول حدود یک قرن است که در سطوح عالى حوزه‌ها تدریس می‌شود. <ref>ر.ک: همان، ج 9، ص 5و6؛ مقدّمه کفایة الاصول، آخوند خراسانى محمّد کاظم، تحقیق: مؤسّسه آل البیت.</ref> | آخوند خراسانى از مدرسان چیره دستى بود که در پاى درس وى، بیش از هزار نفر حاضر می‌شدند. کتاب اصولى وى به نام کفایة الاصول حدود یک قرن است که در سطوح عالى حوزه‌ها تدریس می‌شود. <ref>ر.ک: همان، ج 9، ص 5و6؛ مقدّمه کفایة الاصول، آخوند خراسانى محمّد کاظم، تحقیق: مؤسّسه آل البیت.</ref> | ||
مکتب شیخ انصارى به عنوان خطى فکرى داراى ثمرات و برکات وجودى فراوانى بود و افزون بر شاگردان بلاواسطه، جمعى از علما و فقهاى نامى از آن مکتب | مکتب شیخ انصارى به عنوان خطى فکرى داراى ثمرات و برکات وجودى فراوانى بود و افزون بر شاگردان بلاواسطه، جمعى از علما و فقهاى نامى از آن مکتب بهره‌مند شدند و از شاگردان شیخ انصارى استفاده کردند. | ||
شاگردان «صاحب سبک و مدرسه» شیخ انصاری | شاگردان «صاحب سبک و مدرسه» شیخ انصاری | ||
فقهاى بزرگى در این دوره پا به عرصه وجود گذاشتند و | فقهاى بزرگى در این دوره پا به عرصه وجود گذاشتند و با‌واسطه از مکتب شیخ بهره‌مند شده و منشأ آثار و برکات و نوآوری‌هاى فراوانى شدند، بلکه تعداد قابل توجّهى از آنان، هر کدام صاحب سبک و مدرسه‌ای گردیدند. جمعى از آنان از این قرار است: | ||
1. [[سید محمد کاظم یزدی|سیّد محمّدکاظم یزدى]] (م1337) صاحب کتاب معروف العروة الوثقى که از مراجع بزرگ زمان خود بود. | 1. [[سید محمد کاظم یزدی|سیّد محمّدکاظم یزدى]] (م1337) صاحب کتاب معروف العروة الوثقى که از مراجع بزرگ زمان خود بود. | ||
| خط ۵۱۳: | خط ۵۱۳: | ||
==== فقه، فقط فقه جواهری ==== | ==== فقه، فقط فقه جواهری ==== | ||
در اینجا تذکر این نکته را لازم است که ورود فقه در عرصه حکومت و مسائل اجتماعى وابسته به آن، نباید سبب عرفى شدن احکام دینى گردد. به این معنا که ما سعى کنیم همه احکام را برخواسته‌هاى افراد، مخصوصاً غرب زده‌ها تطبیق دهیم و فقه در درجه اوّل سیاسى و در درجه بعد، دینى و اسلامى گردد یا به تعبیر دیگر: بسیارى از احکام فقهى را مربوط به زمان گذشته بدانیم و آنچه را امروز به گمان خود به مصلحت فرد و جامعه می‌بینیم جایگزین آن کنیم. | در اینجا تذکر این نکته را لازم است که ورود فقه در عرصه حکومت و مسائل اجتماعى وابسته به آن، نباید سبب عرفى شدن احکام دینى گردد. به این معنا که ما سعى کنیم همه احکام را برخواسته‌هاى افراد، مخصوصاً غرب زده‌ها تطبیق دهیم و فقه در درجه اوّل سیاسى و در درجه بعد، دینى و اسلامى گردد یا به تعبیر دیگر: بسیارى از احکام فقهى را مربوط به زمان گذشته بدانیم و آنچه را امروز به گمان خود به مصلحت فرد و جامعه می‌بینیم جایگزین آن کنیم. | ||
متأسّفانه بعضى از دانشمندان عصر ما که در حدّ بالایى از آگاهى فقهى نیستند گرفتار این | متأسّفانه بعضى از دانشمندان عصر ما که در حدّ بالایى از آگاهى فقهى نیستند گرفتار این افراط‌گرى شده‌اند و اصالت فقه اسلامى را مخدوش کرده‌اند. امام خمینى(قدس سره) پیش‌بینى چنین انحرافى را می‌کرد لذا کراراً تأکید داشت که فقه امروز نیز باید بر پایه فقه جواهرى (اشاره به کتاب جواهرالکلام مرحوم شیخ محمّد حسن نجفى(رحمه الله)) بنا شود و اصول و قواعد محکم فقهى باید پا برجا بماند متن سخن امام خمینى(قدس سره) چنین است: «این جانب معتقد به فقه سنّتى و اجتهاد جواهرى هستم و تخلّف از آن را جایز نمی‌دانم». <ref>(صحیفه امام، همان، ج 21، ص 289)</ref>. و دستخوش ذوق و سلیقه و استحسان و افکار غرب گرا و سیاست زده نگردد. | ||
وظیفه الهى تمام فقهاى اسلامى این است که امروز فقه اصیل را حفظ کنند و در عین حال جوابگوى مسائل مستحدثه و نیازهاى عصر و زمان باشند. | وظیفه الهى تمام فقهاى اسلامى این است که امروز فقه اصیل را حفظ کنند و در عین حال جوابگوى مسائل مستحدثه و نیازهاى عصر و زمان باشند. | ||