confirmed، مدیران
۳۶٬۰۹۱
ویرایش
فاطمیان: تفاوت میان نسخه‌ها
←وجه نام‌گذاری به فاطمیان
| خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
== وجه نام‌گذاری به فاطمیان == | == وجه نام‌گذاری به فاطمیان == | ||
اصطلاح فاطمیان بیانگر آن | اصطلاح فاطمیان بیانگر آن است‌که آنان منسوب به [[فاطمه بنت محمد (زهرا)|فاطمه زهرا (سلام‌الله علیها)]] هستند ولی در وجه این نام‌گذاری دیدگاههای مختلفی ابراز شده است: | ||
* برخی با قاطعیت نسبت آنان را به فاطمه زهرا (سلام‌الله علیها) انکار کردهاند، از آن جمله <big>[[دُخویه]]</big> است. وی در کتاب خود به نام «یادی از [[قرامطه]] [[بحرین]] و فاطمیان»، دلایل بسیاری بر این نظریه آورده است؛ یکی از آن دلایل این است که خلفای عباسی [[بغداد]] و اموی قرطبه در دو نوبت، یک بار در سال ٤٠٢ و بار دیگر در سال ٤٤، نسب این سلسله را به فاطمیان انکار کردند و از طرف دیگر در کتابهای مقدس دروز صریح آمده که «[[عبداللّه بن میمون|عبداللّه بن میمون]]» جد خلفای فاطمی بوده است<ref>فرق و مذاهب کلامی، درس دوازدهم، به نقل از تاریخ شیعه، ص ٢١٣</ref>. | |||
* برخی دیگر انتساب آنان را به حضرت فاطمه (سلام‌الله علیها) درست دانستهاند، چنانکه [[جرجی زیدان]] گفته است: | |||
«فرمانروایان فاطمی ابتدا در [[آفریقا|افریقیه]] حکومت داشتند و مرکز حکومت آنان مهدیه بود. این فرمانروایان شیعی خود را از فرزندان [[حسین بن علی (سید الشهدا)|حسین (علیه‌السلام)]] فرزند فاطمه (سلام‌الله علیها) می‌دانستند، اما تاریخ نویسان که طرفدار [[عباسیان|بنی‌عباس]] بودند صحت نسب آنان را تکذیب میکردند، ولی ما احتمال قوی میدهیم که نسب آنان صحیح باشد و تردید و تکذیب عدّهای از تاریخ نویسان، در نتیجه هواخواهی عباسیان بوده است<ref>جرجى زیدان، تاریخ تمدن اسلامى، ص ٨٤٦</ref>». | |||
* عدهای بر آنند که اظهار نظر قطعی در‌این‌باره ممکن نیست چنانکه س. م. استرن میگوید: | |||
معروف است که طبق یک سند رسمی فاطمی، خط خلفای فاطمی از طریق یک سلسله ائمه مستوره به محمد بن اسماعیل بر میگردد، لیکن وجود چندین گزارش متناقض در این زمینه، مسئله را آشفته ساخته است. مخالفان خلفای فاطمی ذرّیه آنها را از محمد بن اسماعیل ندانستهاند، بلکه تأسیس آیین اسماعیلی را به [[عبداللّه بن میمون قدّاح|عبداللّه بن میمون قداح]] نسبت دادهاند و ائمه مستوره و نیز فاطمیان را اعقاب دروغین [[علی بن ابی طالب|علی (علیه‌السلام)]] دانستهاند. این نظریه را میتوان جعل کینهتوزانهای به حساب آورد. البته با این تصور که در کنار فرقههای مختلف نهضت اسماعیلی، نبایستی آیین اجداد قدّاحیها را نیز فراموش کرد؛ از این رو با سنجش و ارزیابی این شواهد گوناگون نمیتوان به واقعیت واحدی رسید چون اسناد و مدارک قانع کنندهای در دسترس نیست<ref>نهضت قرامطه، ص ٢٨ و ٢٩، مقاله «قرامطه و اسماعیلیان» از استرن</ref>. | معروف است که طبق یک سند رسمی فاطمی، خط خلفای فاطمی از طریق یک سلسله ائمه مستوره به محمد بن اسماعیل بر میگردد، لیکن وجود چندین گزارش متناقض در این زمینه، مسئله را آشفته ساخته است. مخالفان خلفای فاطمی ذرّیه آنها را از محمد بن اسماعیل ندانستهاند، بلکه تأسیس آیین اسماعیلی را به [[عبداللّه بن میمون قدّاح|عبداللّه بن میمون قداح]] نسبت دادهاند و ائمه مستوره و نیز فاطمیان را اعقاب دروغین [[علی بن ابی طالب|علی (علیه‌السلام)]] دانستهاند. این نظریه را میتوان جعل کینهتوزانهای به حساب آورد. البته با این تصور که در کنار فرقههای مختلف نهضت اسماعیلی، نبایستی آیین اجداد قدّاحیها را نیز فراموش کرد؛ از این رو با سنجش و ارزیابی این شواهد گوناگون نمیتوان به واقعیت واحدی رسید چون اسناد و مدارک قانع کنندهای در دسترس نیست<ref>نهضت قرامطه، ص ٢٨ و ٢٩، مقاله «قرامطه و اسماعیلیان» از استرن</ref>. | ||