۸۷٬۶۵۹
ویرایش
فتاوای تقریبی در دوران معاصر: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
== فتوای مرجعیت عراق: جهاد کفایی در مقابله با جریان تکفیری داعش == | == فتوای مرجعیت عراق: جهاد کفایی در مقابله با جریان تکفیری داعش == | ||
بحرانی که در عراق در اثر فتنه گروهک داعش بوقوع پیوست زمینه بروز جریانات و حوادثی گردید که بارزترین آن صدور فتوای سرنوشت‌ساز مرجعیت عراق مبنی بر وجوب کفائی جهاد علیه جریان | بحرانی که در عراق در اثر فتنه گروهک داعش بوقوع پیوست زمینه بروز جریانات و حوادثی گردید که بارزترین آن صدور فتوای سرنوشت‌ساز مرجعیت عراق مبنی بر وجوب کفائی جهاد علیه جریان تکفیری داعش بود. در این مقاله به آثار و بازتاب این فتوا پرداخته شده است. | ||
== باز تاب فتوای مرجعیت عراق در مقابله با جریان تکفیری داعش == | == باز تاب فتوای مرجعیت عراق در مقابله با جریان تکفیری داعش == | ||
| خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
از طرف دیگر صدور این فتوا موجب رعب و وحشت این گروه جنایتکار و حامیان غربی و عربی آنان گردید بهمین دلیل با تمامی امکانات رسانه‌ای و مالی خویش د رصدد مقابله با آن بر امدند | از طرف دیگر صدور این فتوا موجب رعب و وحشت این گروه جنایتکار و حامیان غربی و عربی آنان گردید بهمین دلیل با تمامی امکانات رسانه‌ای و مالی خویش د رصدد مقابله با آن بر امدند | ||
حتی برخی از عالمان فریب خورده و شاید مزدور و خودفروخته فتوای آیت‌الله سیستانی را حرکتی علیه | حتی برخی از عالمان فریب خورده و شاید مزدور و خودفروخته فتوای آیت‌الله سیستانی را حرکتی علیه اهل‌سنت دانسته وبدینوسیله سعی در شعله‌ورتر کردن اتش فتنه فرقه‌ای و مذهبی داشتند | ||
در حالی که فتوای مرجعیت عراق فارغ از هر نوع گرایش مذهبی و دینی خاص بوده و مخاطبین آن نیز عموم مردم می‌باشند که ازانان خواسته شده است در جهت حفظ و حدت و یکپارچگی عراق و دفاع از میهن و نوامیس خویش اقدام کنند واساسا در آن اسمی از شیعه یا سنی یا مسیحی و...برده نشده است | در حالی که فتوای مرجعیت عراق فارغ از هر نوع گرایش مذهبی و دینی خاص بوده و مخاطبین آن نیز عموم مردم می‌باشند که ازانان خواسته شده است در جهت حفظ و حدت و یکپارچگی عراق و دفاع از میهن و نوامیس خویش اقدام کنند واساسا در آن اسمی از شیعه یا سنی یا مسیحی و...برده نشده است | ||
| خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
== بخشی از پیام وحدت بخش آیت‌الله سیستانی == | == بخشی از پیام وحدت بخش آیت‌الله سیستانی == | ||
در قسمتی از از این پیام که توسط نماینده ایشان بیان گردید آمده است: | |||
در قسمتی از از این پیام که توسط نماینده | |||
مرجعیت دینی از شهروندانی که قادر به حمل سلاح هستند، می‌خواهد داوطلبانه به صفوف نیروهای امنیتی برای دفاع از عراق بپیوندند، عراق با چالش بزرگی روبرو است و مسئولیت مقابله با تروریست‌ها، مسئولیت همگانی است و مختص یک طایفه خاص نیست و ماهیت خطراتی که عراق را در حال حاضر احاطه کرده، مستلزم دفاع از میهن و مردم و نوامیس آن است و این یک واجب کفائی است <ref>سایت خبر گذاری تسنیم 13تیر 1393</ref> | مرجعیت دینی از شهروندانی که قادر به حمل سلاح هستند، می‌خواهد داوطلبانه به صفوف نیروهای امنیتی برای دفاع از عراق بپیوندند، عراق با چالش بزرگی روبرو است و مسئولیت مقابله با تروریست‌ها، مسئولیت همگانی است و مختص یک طایفه خاص نیست و ماهیت خطراتی که عراق را در حال حاضر احاطه کرده، مستلزم دفاع از میهن و مردم و نوامیس آن است و این یک واجب کفائی است <ref>سایت خبر گذاری تسنیم 13تیر 1393</ref>. | ||
اهل‌سنت عراق و برخی دیگر از کشورهای اسلامی نیز برائت خویش را از چنین اظهارات سخیفی اعلام کرده و همانند برادران شیعه خود ندای مرجعیت را پاسخ دادند. | |||
== گفتار برخی از عالمان | == گفتار برخی از عالمان اهل‌سنت در تقدیر از فتوای تقریبی مرجعیت عراق == | ||
=== شیخ خالد الملا === | === شیخ خالد الملا === | ||
شیخ خالد الملا رئیس شورای علمای جنوب عراق از | شیخ خالد الملا رئیس شورای علمای جنوب عراق از اهل‌سنت در رد ادعای سخنان برخی از عالمان کج‌اندیش که با این فتوا به مخالفت برخاستند می‌گوید: | ||
آیت‌الله سیستانی هنگامی‌که مرقد امامین عسکریین(ع) هدف عملیات انتحاری انفجاری قرار گرفت، هرگز علیه هیچ طرف یا قشری از ملت عراق فتوا صادر نکرد، بلکه همه را به حفظ آرامش و خودداری از واکنش‌های خشونت‌آمیز سفارش کردند، | آیت‌الله سیستانی هنگامی‌که مرقد امامین عسکریین(ع) هدف عملیات انتحاری انفجاری قرار گرفت، هرگز علیه هیچ طرف یا قشری از ملت عراق فتوا صادر نکرد، بلکه همه را به حفظ آرامش و خودداری از واکنش‌های خشونت‌آمیز سفارش کردند، | ||
اما امروز که موصل شهری که اکثریت جمعیت آن را | اما امروز که موصل شهری که اکثریت جمعیت آن را اهل‌سنت تشکیل می‌دهند، در معرض حملات داعش قرار گرفت، این فتوا را صادر کرد، زیرا خطری را که اهل‌سنت را تهدید می‌کند، درک کرد. | ||
بنابراین، فتوای آیت‌الله سیستانی هرگز علیه | بنابراین، فتوای آیت‌الله سیستانی هرگز علیه اهل‌سنت نیست، بلکه در راستای حمایت از همه ملت عراق از جمله اهل‌سنت صادر شده است.<ref>همان</ref> | ||
ایشان مدتی قبل نیز که آیت‌الله سیستانی فتوایی صادر کرد مبنی بر حرمت ریخته شدن خون مردم عراق به ویژه | ایشان مدتی قبل نیز که آیت‌الله سیستانی فتوایی صادر کرد مبنی بر حرمت ریخته شدن خون مردم عراق به ویژه اهل‌سنت در عراق اعلام کرد که: | ||
مرجع اعلی آقای سیستانی از برادران شیعه خواسته بود از برادران | مرجع اعلی آقای سیستانی از برادران شیعه خواسته بود از برادران اهل‌سنت خود دفاع کرده و خطر را از آنها دفع کنند و همچنین به علمای امت درباره طرح‌های دشمنان که به دنبال تفرقه و دودستگی میان مردم عراق هستند، هشدار داده بود <ref>همان</ref> | ||
این شخصیت | این شخصیت اهل‌سنت می‌گوید: آقای سیستانی گفتهاند من خدمتگزار همه عراقی‌ها هستم و هیچ فرقی میان سنی یا شیعی یا کردی یا مسیحی وجود ندارد.<ref>همان</ref> | ||
=== حسن فرحان مالکی === | === حسن فرحان مالکی === | ||
| خط ۴۸: | خط ۴۷: | ||
حسن فرحان مالکی یکی از اندیشمندان سعودی نیز در تمجید از حرکت مرجعیت عراق در سخنانی ابراز داشت: | حسن فرحان مالکی یکی از اندیشمندان سعودی نیز در تمجید از حرکت مرجعیت عراق در سخنانی ابراز داشت: | ||
«از سال 1923 میلادی تا به امروز، فتوای آیت‌الله سیستانی اولین فتوای جهاد در عراق به شمار می‌آید. فتوایی که در آن به مقابله با داعش به عنوان دشمن مشترک شیعه و | «از سال 1923 میلادی تا به امروز، فتوای آیت‌الله سیستانی اولین فتوای جهاد در عراق به شمار می‌آید. فتوایی که در آن به مقابله با داعش به عنوان دشمن مشترک شیعه و اهل‌سنت حکم شده است. این در حالی است که فتاوای ما (علمای وهابی) روزی دو بار عوض می‌خود. یک بار بر له یک مسأله حکم می‌دهیم و همان روز بر علیه همان موضوع حکم می‌کنیم» | ||
ایشان در تحلیلی علت استقبال گسترده مردم عراق اینچنین بیان نمود: | ایشان در تحلیلی علت استقبال گسترده مردم عراق اینچنین بیان نمود: | ||
| خط ۶۲: | خط ۶۱: | ||
فتاوایی که خواهان تکفیر و کشتار می‌خود، منشاء آن خوارج و صاحبان اندیشه تکفیری است که وجهه اسلام را مخدوش می‌کند، این افراد قاتلان فاسق و مفسد جنایتکار هستند. | فتاوایی که خواهان تکفیر و کشتار می‌خود، منشاء آن خوارج و صاحبان اندیشه تکفیری است که وجهه اسلام را مخدوش می‌کند، این افراد قاتلان فاسق و مفسد جنایتکار هستند. | ||
این شخصیت | این شخصیت اهل‌سنت مصر می‌گوید: | ||
فتاوای تکفیری خواستار کشتار نیروهای ارتش و پلیس با استناد به تفکرات ابن تیمیه می‌شوند، تکفیری‌ها واقعیت دوره معاصر ما را به وضعیت مغول و ممالیک(دولت ممالیک در مصر) تشبیه می‌کنند و گمان می‌کنند که حامیان دین هستند و باید با حاکمان و والیان امور بجنگند، زیرا به زعم آنها، شرع الهی را پیاده نمی‌کنند.<ref>سایت خبر گذاری تسنیم 14تیر 1393</ref> | فتاوای تکفیری خواستار کشتار نیروهای ارتش و پلیس با استناد به تفکرات ابن تیمیه می‌شوند، تکفیری‌ها واقعیت دوره معاصر ما را به وضعیت مغول و ممالیک(دولت ممالیک در مصر) تشبیه می‌کنند و گمان می‌کنند که حامیان دین هستند و باید با حاکمان و والیان امور بجنگند، زیرا به زعم آنها، شرع الهی را پیاده نمی‌کنند.<ref>سایت خبر گذاری تسنیم 14تیر 1393</ref> | ||
| خط ۱۵۶: | خط ۱۵۵: | ||
در این فتوا از همه مسلمانان –با هر مذهبی که دارند - خواسته شده است که به کمک مردم مظلوم فلسطین شتافته و در صدد اخراج غاصبان اسرائیلی بر ایند قبل از آنکه اصل فتوا را بیان کنیم تذکار چند نکته را ضروی می‌دانیم: | در این فتوا از همه مسلمانان –با هر مذهبی که دارند - خواسته شده است که به کمک مردم مظلوم فلسطین شتافته و در صدد اخراج غاصبان اسرائیلی بر ایند قبل از آنکه اصل فتوا را بیان کنیم تذکار چند نکته را ضروی می‌دانیم: | ||
1- ذیل این فتوا امضای سران و نمایندگان شاخص هر یک ا ز مذاهب اربعه | 1- ذیل این فتوا امضای سران و نمایندگان شاخص هر یک ا ز مذاهب اربعه اهل‌سنت مصر دیده می‌شود که حاکی از وحدت عالمان این دیار با یکدیگر می‌باشد | ||
2- نکته دیگر جایگاه برحسته دانشگاه الازهر در بین کشورهای اسلامی است که در زمان صدور این فتوا نقش محوری را در رهبری دینی مسلمانان ایفا می‌نمود | 2- نکته دیگر جایگاه برحسته دانشگاه الازهر در بین کشورهای اسلامی است که در زمان صدور این فتوا نقش محوری را در رهبری دینی مسلمانان ایفا می‌نمود | ||
| خط ۳۱۶: | خط ۳۱۵: | ||
ایشان پاسخ دادند: | ایشان پاسخ دادند: | ||
1-آیین اسلام هیچ یک از پیروان خود را ملزم به پیروی از مکتب معینی ننموده، بلکه هر مسلمانی می‌تواند از هر مکتبی که بطور صحیح نقل شده و احکام آن در کتب مخصوص به خود مدون گشته پیروی نماید و کسی که مقلد یکی از این مکتبهای چهارگانه باشد می‌تواند به مکتب دیگری (هر مکتبی که باشد) منتقل شود. | 1-آیین اسلام هیچ یک از پیروان خود را ملزم به پیروی از مکتب معینی ننموده، بلکه هر مسلمانی می‌تواند از هر مکتبی که بطور صحیح نقل شده و احکام آن در کتب مخصوص به خود مدون گشته پیروی نماید و کسی که مقلد یکی از این مکتبهای چهارگانه باشد می‌تواند به مکتب دیگری (هر مکتبی که باشد) منتقل شود. | ||
2-مکتب جعفری، معروف به مذهب امامی اثنی عشری، مکتبی است که شرعا پیروی از آن مانند پیروی از مکتبهای | 2-مکتب جعفری، معروف به مذهب امامی اثنی عشری، مکتبی است که شرعا پیروی از آن مانند پیروی از مکتبهای اهل‌سنت جایز می‌باشد. بنابراین سزاوار است که مسلمانان این حقیقت را دریابند و از تعصب ناحق و ناروایی که نسبت به مکتب معینی دارند دوری گزینند، زیرا دین خدا و شریعت او تابع مکتبی نبوده و در احتکار و انحصار مکتب معینی نخواهد بود. بلکه همه صاحب مذهبان، مجتهد بوده و اجتهادشان مورد قبول درگاه باری تعالی است و کسانی که اهل نظر و اجتهاد نیستند، می‌توانند از هر مکتبی که مورد نظرشان است تقلید نموده و از احکام فقه آن پیروی نمایند و در این مورد فرقی میان عبادات و معاملات نیست. | ||
== انگیزه صدور فتوا == | == انگیزه صدور فتوا == | ||
| خط ۳۶۷: | خط ۳۶۶: | ||
درتوضیخ این نکته ایشان می‌نویسد: | درتوضیخ این نکته ایشان می‌نویسد: | ||
...تقسیم مذاهب به شیعه و سنی تنها اصطلاح در نام‌گذاری است و الا تمام مسلمانان | ...تقسیم مذاهب به شیعه و سنی تنها اصطلاح در نام‌گذاری است و الا تمام مسلمانان اهل‌سنتند زیرا که همگی عمل به سنت و دستورات پیامبر ص ر ا واجب می‌دانند و شیعه بدون شک نیز این چنین است هیچ شیعه ای نمی‌گوید که حدیث انچه را از پیامبر ص رسیده ثابت می‌نماید و لی من به آن عمل نمی‌کنم چون از پیامبر ص است بلکه انچه تمام مسلمانان گفتهاند می‌گوید که هر گاه حدیث صحیح باشد جزء مذهب من است. <ref>همان ص 233</ref> | ||
جالب این است که ایشان در تبیین بهتر نکته فوق به کلام یکی از شخصیت‌های شیعی استناد می‌کند: | جالب این است که ایشان در تبیین بهتر نکته فوق به کلام یکی از شخصیت‌های شیعی استناد می‌کند: | ||
درتائید این موضوع –کبروی نبودن اختلاف بین مذاهب اسلامی – گفتار برادر خود علامه مرحوم شیخ محمد حسین ال کاشف‌الغطاء شیعه امامی عراقی ر اکه در بعضی از کتاب‌هایش ذکر نموده نقل می‌کنم: در منطق دو قضیه یکی صغری و دیگری کبری وجود دارد که این دو قیاس واحدی ر ا تشکیل می‌دهند شکل این قیاس از این قرار است: | درتائید این موضوع –کبروی نبودن اختلاف بین مذاهب اسلامی – گفتار برادر خود علامه مرحوم شیخ محمد حسین ال کاشف‌الغطاء شیعه امامی عراقی ر اکه در بعضی از کتاب‌هایش ذکر نموده نقل می‌کنم: در منطق دو قضیه یکی صغری و دیگری کبری وجود دارد که این دو قیاس واحدی ر ا تشکیل می‌دهند شکل این قیاس از این قرار است: | ||
| خط ۴۰۸: | خط ۴۰۷: | ||
3-شیخ فقید الازهر، جاد الحق در دیدار با علمای شیعه اظهار داشت: | 3-شیخ فقید الازهر، جاد الحق در دیدار با علمای شیعه اظهار داشت: | ||
" ما | " ما اهل‌سنت سابقا یکدیگر را تکفیر می‌کردیم، ولی امروزه این تعصب پایان پذیرفت و ما همگی یکدیگر را بر حق می‌خماریم. و این چیزی است که دعوت کنندگان تقریب پذیرفت و ما همگی یکدیگر را بر حق می‌خماریم. و این چیزی است که دعوت کنندگان تقریب بین مذاهب اسلامی و یاران دار التقریب در راه آن می‌کوشند تا روح صلح و دوستی میان شیعه و اهل‌سنت برقرار گردد و فتوای شیخ شلتوت نمونه‌ای از این روحیه است. <ref>همان ص 221-222</ref> | ||
4-عبدالحلیم محمود شیخ الازهر | 4-عبدالحلیم محمود شیخ الازهر | ||
| خط ۴۲۰: | خط ۴۱۹: | ||
من معتقدم که فتوای استاد بزرگ شیخ محمود شلتوت، گام وسیعی در این میدان است که مایه امیدواری تمام زمامداران و علمای با اخلاص و تکذیب آنچه را است که مستشرقین انتظار دارند، مستشرقینی که انتظار می‌کشند که کینه و نفاق، این امت را قبل از رسیدن به اتحاد وهمبستگی از میان بر دارد و این فتوی به نظر من نخستین گام در این راه است. نخستین گام برای یکپارچگی و جمع کردن مسلمانان تحت عنوان اسلام که خداوند آن را کامل گردانیده و آن را به عنوان بهترین دین برای ما برگزیده است. و همچنین سرآغاز عمل به رسالتی است که عزت و سربلندی مومنین را باز می‌گرداند و مایه رحمت جهانیان می‌گردد. | من معتقدم که فتوای استاد بزرگ شیخ محمود شلتوت، گام وسیعی در این میدان است که مایه امیدواری تمام زمامداران و علمای با اخلاص و تکذیب آنچه را است که مستشرقین انتظار دارند، مستشرقینی که انتظار می‌کشند که کینه و نفاق، این امت را قبل از رسیدن به اتحاد وهمبستگی از میان بر دارد و این فتوی به نظر من نخستین گام در این راه است. نخستین گام برای یکپارچگی و جمع کردن مسلمانان تحت عنوان اسلام که خداوند آن را کامل گردانیده و آن را به عنوان بهترین دین برای ما برگزیده است. و همچنین سرآغاز عمل به رسالتی است که عزت و سربلندی مومنین را باز می‌گرداند و مایه رحمت جهانیان می‌گردد. | ||
مسلما بدبینی‌ها و خرافات توده | مسلما بدبینی‌ها و خرافات توده اهل‌سنت و شیعه را به پستی می‌کشاند و اختلاف و دو دستگی همگی را از حقیقت و زندگی دور می‌سازد. | ||
دنیا به سرعت رو به آزادی (از قیود) می‌ختابد و در نردبان ترقی مادی محض بالا می‌رود و به عقب افتادگان (و فرو رفتگان در اختلاف و خرافات) همچون موجوداتی دیگر می‌نگرد.<ref>همان ص213 و مجله رساله الاسلام سال یازدهم شماره 4ص 413-414</ref> | دنیا به سرعت رو به آزادی (از قیود) می‌ختابد و در نردبان ترقی مادی محض بالا می‌رود و به عقب افتادگان (و فرو رفتگان در اختلاف و خرافات) همچون موجوداتی دیگر می‌نگرد.<ref>همان ص213 و مجله رساله الاسلام سال یازدهم شماره 4ص 413-414</ref> | ||
6-شیخ عبدالوهاب عبداللطیف استاد جامع الازهر: | 6-شیخ عبدالوهاب عبداللطیف استاد جامع الازهر: | ||
فقه اسلامی برای همه مکلفین شریعت واحدی است که مردم همه کشورها با اختلاف آرا به آن متعبدند. ای کاش شیعه و | فقه اسلامی برای همه مکلفین شریعت واحدی است که مردم همه کشورها با اختلاف آرا به آن متعبدند. ای کاش شیعه و اهل‌سنت، معلومات خود را با هم مبادله می‌کردند تا این دو دریای فقه به هم بپیوندند و از آن دو مروارید و مرجان آشکار شود.<ref>همان ص214</ref> | ||
7-شیخ باقوری وزیر سابق اوقاف مصر | 7-شیخ باقوری وزیر سابق اوقاف مصر | ||
اختلاف میان سنیان و شیعیان اختلافی است که بیشتر آن، از روی بی اطلاعی جمهور هر دو دسته از یکدیگر است. انتشار فقه شیعه در میان | اختلاف میان سنیان و شیعیان اختلافی است که بیشتر آن، از روی بی اطلاعی جمهور هر دو دسته از یکدیگر است. انتشار فقه شیعه در میان اهل‌سنت و انتشار فقه اهل‌سنت در میان شیعیان، بهترین وسیله برای از بین رفتن اختلاف میان آنان است. آنگاه اگر اختلافی هم باشد همراه با احترام به یکدیگر خواهد(<ref>همان ص214)</ref> | ||
8-ایه الله میلانی ره | 8-ایه الله میلانی ره | ||