۸۷٬۷۸۰
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
}} | }} | ||
'''سید ابوالقاسم کاشانی''' (۱۲۶۴ش-۱۳۴۰ش)، [[فقیه]] و سیاستمدارایرانی بود. او در [[عراق]] علیه [[انگلیس]] مبارزه میکرد و در سال ۱۲۹۹ش به [[تهران]] آمد. کاشانی از فعالان سیاسی دهه ۲۰ بوده و به همراه [[محمد مصدق]]، نفت [[ایران]] را ملی کردند. رسمیت یافتن تعطیلی روز شهادت امام [[جعفر بن محمد (صادق)|جعفر صادق]] ( | '''سید ابوالقاسم کاشانی''' (۱۲۶۴ش-۱۳۴۰ش)، [[فقیه]] و سیاستمدارایرانی بود. او در [[عراق]] علیه [[انگلیس]] مبارزه میکرد و در سال ۱۲۹۹ش به [[تهران]] آمد. کاشانی از فعالان سیاسی دهه ۲۰ بوده و به همراه [[محمد مصدق]]، نفت [[ایران]] را ملی کردند. رسمیت یافتن تعطیلی روز شهادت امام [[جعفر بن محمد (صادق)|جعفر صادق]] (علیهالسّلام) در ایران با درخواست وی و دستور مصدق انجام شد. | ||
==زندگینامه و تحصیلات== | ==زندگینامه و تحصیلات== | ||
سید ابوالقاسم کاشانی در ۱۲۶۴ش در تهران به دنیا آمد. پدر او سید مصطفی حسینی کاشانی، عالم دینی بود که در ۲۷ خرداد ۱۲۹۸ش در کاظمین درگذشت و در جوار حرم کاظمین به خاک سپرده شد. وی سالها در تهران به تدریس و تبلیغ علوم دینی اشتغال داشته و از سال ۱۲۷۴ش در [[نجف اشرف]] ساکن شده بود<ref>آیتالله سید ابوالقاسم کاشانی به روایت اسناد، جلد اول، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی، ۱۳۷۹</ref>. | سید ابوالقاسم کاشانی در ۱۲۶۴ش در تهران به دنیا آمد. پدر او سید مصطفی حسینی کاشانی، عالم دینی بود که در ۲۷ خرداد ۱۲۹۸ش در کاظمین درگذشت و در جوار حرم کاظمین به خاک سپرده شد. وی سالها در تهران به تدریس و تبلیغ علوم دینی اشتغال داشته و از سال ۱۲۷۴ش در [[نجف اشرف]] ساکن شده بود<ref>آیتالله سید ابوالقاسم کاشانی به روایت اسناد، جلد اول، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی، ۱۳۷۹</ref>. | ||
سیدابوالقاسم کاشانی در ۱۵ سالگی به عراق رفت و در [[حوزه علمیه نجف]] به درس و بحث پرداخت. پس از طی مراحل نخستین، از محضر اساتیدی چون: [[محمد کاظم خراسانی]]، میرزا حسین میرزا خلیل استفاده کرد و در جوانی به درجه اجتهاد رسید و از مراجع تقلید بزرگ از قبیل: [[محمد تقی شیرازی|میرزا محمدتقی شیرازی]]، شریعت اصفهانی، آقاضیاء عراقی، [[سید ابوالحسن اصفهانی]]، [[سید اسماعیل صدر]]، اجازه اجتهاد دریافت کرد<ref>سیدهادی خسروشاهی، مجله مکتب اسلام، ۱۳۴۱، شماره ۳، سال چهارم</ref>.وی با تشکیل مدرسه «نوین علوی» در نجف، خود اداره امور آن را برعهده گرفت. در این مدرسه علاوه بر معارف اسلامی دروس دیگری مانند ریاضیات و حتی فنون نظامی نیز تدریس میشد<ref>آیتالله سید ابوالقاسم کاشانی به روایت اسناد، جلد اول، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی، ۱۳۷۹.ص۱۰</ref>. | سیدابوالقاسم کاشانی در ۱۵ سالگی به عراق رفت و در [[حوزه علمیه نجف]] به درس و بحث پرداخت. پس از طی مراحل نخستین، از محضر اساتیدی چون: [[محمد کاظم خراسانی]]، میرزا حسین میرزا خلیل استفاده کرد و در جوانی به درجه اجتهاد رسید و از مراجع تقلید بزرگ از قبیل: [[محمد تقی شیرازی|میرزا محمدتقی شیرازی]]، شریعت اصفهانی، آقاضیاء عراقی، [[سید ابوالحسن اصفهانی]]، [[سید اسماعیل صدر]]، اجازه اجتهاد دریافت کرد<ref>سیدهادی خسروشاهی، مجله مکتب اسلام، ۱۳۴۱، شماره ۳، سال چهارم</ref>. وی با تشکیل مدرسه «نوین علوی» در نجف، خود اداره امور آن را برعهده گرفت. در این مدرسه علاوه بر معارف اسلامی دروس دیگری مانند ریاضیات و حتی فنون نظامی نیز تدریس میشد<ref>آیتالله سید ابوالقاسم کاشانی به روایت اسناد، جلد اول، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی، ۱۳۷۹.ص۱۰</ref>. | ||
==جایگاه علمی== | ==جایگاه علمی== | ||
خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
«لازم شد تصدیع شود آن وجود مسعود شریف از هر جهت شایسته و به صفات حمیده آراسته و در دیانت و درستکاری قلیل النظیر هستند. احکام شرعیه ایشان نافذ و مطاع و تسلیم حقوق شرعیه و سهم امام علیهالسلام خدمتشان محتاج به استیذان نیست و تأیید دین مبین و تقویت شریعت حضرت سیدالمرسلین صلی اله و علیه و آله الطاهرین میباشد.»<ref>تاریخ فرهنگ معاصر، سال دوم، شماره ۶، نوشته آیتالله محمدشریف رازی</ref> | «لازم شد تصدیع شود آن وجود مسعود شریف از هر جهت شایسته و به صفات حمیده آراسته و در دیانت و درستکاری قلیل النظیر هستند. احکام شرعیه ایشان نافذ و مطاع و تسلیم حقوق شرعیه و سهم امام علیهالسلام خدمتشان محتاج به استیذان نیست و تأیید دین مبین و تقویت شریعت حضرت سیدالمرسلین صلی اله و علیه و آله الطاهرین میباشد.»<ref>تاریخ فرهنگ معاصر، سال دوم، شماره ۶، نوشته آیتالله محمدشریف رازی</ref> | ||
رسمیت یافتن تعطیلی روز شهادت امام صادق( | رسمیت یافتن تعطیلی روز شهادت امام صادق (علیهالسّلام) در ایران با درخواست وی و دستور مصدق انجام شد<ref>همان</ref>. | ||
== فعالیتهای سیاسی == | == فعالیتهای سیاسی == | ||
===مبارزات ضداستعماری در عراق=== | ===مبارزات ضداستعماری در عراق=== | ||
در جریان جنگ جهانی اول که بعضی از شهرهای عراق توسط نیروهای [[انگلیس]] اشغال شد، کاشانی به مقابله با نیروهای مهاجم پرداخت <ref>علی کریمیان:«گزیدهای از اسناد منتشر نشده آیتالله کاشانی» ،گنجینه اسناد، سال دوم، دفتر اول و دوم(بهار و تابستان ۱۳۷۱)، ص ۸۸</ref> میرزا محمدتقی شیرازی و شیخ الشریعه اصفهانی از علمای ساکن عراق با نوشتن نامههایی به یاری وی برخاستند و به دنبال آن، تعداد زیادی از سران عشایر نیز به تأیید حرکت او پرداختند. پس از آن که راههای مسالمتآمیز برای استقلال عراق به نتیجه نرسید با شروع نبرد بین انقلابیون و نیروهای انگلیسی، کاشانی از آیتالله شیرازی فتوای [[جهاد]] گرفت و به این ترتیب قیام در سرتاسر مناطق اشغالی فراگیر شد و بعضی از شهرها و مناطق به دست [[مسلمانان]] آزاد گردید<ref>محمد صادقی تهرانی، نگاهی به تاریخ انقلاب اسلامی ۱۹۲۰ عراق، قم: انتشارات دارالفکر، ص۲۹-۳۲</ref>. شیخ الشریعه اصفهانی به سیدابوالقاسم کاشانی مأموریت داد تا به کاظمین رفته و «جمعیت اسلامی» را برای جهاد تشکیل دهد<ref>سلیم الحسنی، نقش علمای شیعه در رویارویی با استعمار، ترجمه محمد باهر و صفاءالدین تبرائیان، تهران: مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، ۱۲۷۸،ص۲۴۳</ref>. | در جریان جنگ جهانی اول که بعضی از شهرهای عراق توسط نیروهای [[انگلیس]] اشغال شد، کاشانی به مقابله با نیروهای مهاجم پرداخت<ref>علی کریمیان:«گزیدهای از اسناد منتشر نشده آیتالله کاشانی» ،گنجینه اسناد، سال دوم، دفتر اول و دوم(بهار و تابستان ۱۳۷۱)، ص ۸۸</ref>. میرزا محمدتقی شیرازی و شیخ الشریعه اصفهانی از علمای ساکن عراق با نوشتن نامههایی به یاری وی برخاستند و به دنبال آن، تعداد زیادی از سران عشایر نیز به تأیید حرکت او پرداختند. پس از آن که راههای مسالمتآمیز برای استقلال عراق به نتیجه نرسید با شروع نبرد بین انقلابیون و نیروهای انگلیسی، کاشانی از آیتالله شیرازی فتوای [[جهاد]] گرفت و به این ترتیب قیام در سرتاسر مناطق اشغالی فراگیر شد و بعضی از شهرها و مناطق به دست [[مسلمانان]] آزاد گردید<ref>محمد صادقی تهرانی، نگاهی به تاریخ انقلاب اسلامی ۱۹۲۰ عراق، قم: انتشارات دارالفکر، ص۲۹-۳۲</ref>. [[شیخ الشریعه اصفهانی|شیخالشریعه اصفهانی]] به سیدابوالقاسم کاشانی مأموریت داد تا به کاظمین رفته و «جمعیت اسلامی» را برای جهاد تشکیل دهد<ref>سلیم الحسنی، نقش علمای شیعه در رویارویی با استعمار، ترجمه محمد باهر و صفاءالدین تبرائیان، تهران: مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، ۱۲۷۸،ص۲۴۳</ref>. | ||
===فعالیتهای سیاسی در ایران=== | ===فعالیتهای سیاسی در ایران=== | ||
پس از اشغال عراق و آتشبس، حاکم نظامی انگلیسی عراق برای دستگیری وی جایزه تعیین کرد. کاشانی متواری شده و به سوی ایران حرکت کرد<ref>محمود شروین، دولت مستعجل، تهران: انتشارات علمی، ۱۳۷۴ فص۲۶</ref>.بر این اساس میتوان او را از اولین معاودین دانست. ورود وی به [[تهران]]، ۳۰ بهمن ۱۲۹۹ش، همزمان با پادشاهی احمدشاه بود. احمدشاه از کاشانی در قصر ییلاقی خود پذیرایی کرده و در مورد تبعید سایر علما به مذاکره پرداختند<ref>محمود دهنوی، مجموعهای از مکتوبات، سخنرانیها و پیامهای آیتالله کاشانی، ج ۱، تهران: انتشارات چاپخش، ۱۳۶۱،ص۲۴۷</ref>. | پس از اشغال عراق و آتشبس، حاکم نظامی انگلیسی عراق برای دستگیری وی جایزه تعیین کرد. کاشانی متواری شده و به سوی ایران حرکت کرد<ref>محمود شروین، دولت مستعجل، تهران: انتشارات علمی، ۱۳۷۴ فص۲۶</ref>. بر این اساس میتوان او را از اولین معاودین دانست. ورود وی به [[تهران]]، ۳۰ بهمن ۱۲۹۹ش، همزمان با پادشاهی احمدشاه بود. احمدشاه از کاشانی در قصر ییلاقی خود پذیرایی کرده و در مورد تبعید سایر علما به مذاکره پرداختند<ref>محمود دهنوی، مجموعهای از مکتوبات، سخنرانیها و پیامهای آیتالله کاشانی، ج ۱، تهران: انتشارات چاپخش، ۱۳۶۱،ص۲۴۷</ref>. | ||
کاشانی در سال ۱۳۰۴ عضو مجلس مؤسسان شد و به تأسیس سلسله پهلوی رأی مثبت داد و در دوران رضا شاه فعالیت سیاسی علنی نداشت<ref>محمدعلی کاتوزیان، اقتصاد سیاسی ایران، ترجمه محمدرضا نفیسی و کامبیز عزیزی، تهران: انتشارات مرکز، ۱۳۷۳،ص۱۹۳</ref>. | کاشانی در سال ۱۳۰۴ عضو مجلس مؤسسان شد و به تأسیس سلسله پهلوی رأی مثبت داد و در دوران رضا شاه فعالیت سیاسی علنی نداشت<ref>محمدعلی کاتوزیان، اقتصاد سیاسی ایران، ترجمه محمدرضا نفیسی و کامبیز عزیزی، تهران: انتشارات مرکز، ۱۳۷۳،ص۱۹۳</ref>. | ||
خط ۹۷: | خط ۹۷: | ||
==درگذشت== | ==درگذشت== | ||
آیتالله کاشانی پس از یک دوره بیماری در ۲۳ اسفند ۱۳۴۰ش (برابر با، ٧ شوال ١٣٨١ ق) بر اثر بیماری حاد برونشیت درگذشت. پیکر وی را پس از تشییع در حرم عبدالعظیم( | آیتالله کاشانی پس از یک دوره بیماری در ۲۳ اسفند ۱۳۴۰ش (برابر با، ٧ شوال ١٣٨١ ق) بر اثر بیماری حاد برونشیت درگذشت. پیکر وی را پس از تشییع در حرم عبدالعظیم (علیهالسّلام) به خاک سپردند<ref>تاریخ فرهنگ معاصر، سال دوم، شماره ۶، نوشته آیتالله محمدشریف رازی</ref>. در سراسر کشور مراسمهای مختلفی برای این روحانی مبارز برگزار شد. روز ۱۲/۲۳ به همین مناسبت از طرف [[سیدمحمدرضا گلپایگانی|آیتالله گلپایگانی]]، [[سید شهاب الدین مرعشی نجفی|آیتالله مرعشی نجفی]]، [[سید روحالله موسوی خمینی|امام خمینی]] و آیتاللهزاده بروجردی مجالس ترحیمی در [[مسجد اعظم]] برگزار گردید. | ||
==پانویس== | ==پانویس== |