کلام: تفاوت میان نسخه‌ها

کلام (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۴ ژوئن ۲۰۲۱، ساعت ۱۲:۵۱

۳۲ بایت اضافه‌شده ، ‏۱۴ ژوئن ۲۰۲۱

بدون خلاصۀ ویرایش

Negahban

دیوان‌سالاران، confirmed، مدیران رابط کاربری، مدیران اشتراک فشاری، مدیران

۸٬۲۰۱

ویرایش

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-'''کلام'''، علم به قواعد و مسائلی است که نتیجه اش توانایی بر اثبات اصول دین و دفع شبهات با دلیل و برهان و تطبیق آنها با قواعد عقلیّه است.<ref>علم کلام، جلد اوّل و دوم، سید احمد صفائی، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ ششم، دی ماه 1374، ص 7.</ref>
+'''کلام'''، علم به قواعد و مسائلی است که نتیجه اش توانایی بر اثبات [[اصول دین]] و دفع شبهات با دلیل و برهان و تطبیق آنها با قواعد عقلیّه است.<ref>علم کلام، جلد اوّل و دوم، سید احمد صفائی، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ ششم، دی ماه 1374، ص 7.</ref>
-علم کلام، علم عقاید اسلامی است و در گذشته به آن، علم «اصول دین» و یا علم «توحید و صفات» هم می گفته اند.
+علم کلام، علم [[عقاید اسلامی]] است و در گذشته به آن، علم «اصول دین» و یا علم «[[توحید]] و صفات» هم می گفته اند.
 رویکرد برخی از متکلمان قدیم به مسایل کلامی، صرفاً نظری بود و آنان به پی آمدهای عملی گزاره های دینی چندان توجهی نداشتند. امّا امروزه پاره ای از شبهات و اشکالاتی که متوجه باورهای اعتقادی، اخلاقی و حقوقی دین است، ناظر به پی آمدهای عملی آنهاست.
-امروز متکلمان جدید دریافته اند که نزاع بین ادیان پایان ناپذیر است، پس باید به دنبال کشف نقاظ قوت و ضعف یکدیگر بود. از سوی دیگر آنان دریافته اند که امروزه اصل دین مورد هجوم است و گسترش روزافزون الحاد و بی دینی ایجاب می کند که پیروان ادیان آسمانی و بلکه همه کسانی که به نوعی به معنویت در جهان قائلند، همدلی و همسنخی داشته باشند.
+امروز متکلمان جدید دریافته اند که نزاع بین ادیان پایان ناپذیر است، پس باید به دنبال کشف نقاظ قوت و ضعف یکدیگر بود. از سوی دیگر آنان دریافته اند که امروزه اصل [[دین]] مورد هجوم است و گسترش روزافزون الحاد و بی دینی ایجاب می کند که پیروان [[ادیان آسمانی]] و بلکه همه کسانی که به نوعی به معنویت در جهان قائلند، همدلی و همسنخی داشته باشند.
 =تعریف علم کلام=
-ایجی در کتاب «المواقف» می گوید: «علم کلام، علمی است که به وسیله آن، می توان با ایراد دلایل و دفع شبهات، عقاید دینی را اثبات نمود، و با اقامه براهین قاطع و روشن، خصم را الزام داد».<ref>ایجی، المواقف، ج اوّل، ص 34 35.</ref>
+ایجی در کتاب «المواقف» می گوید: «[[علم کلام]]، علمی است که به وسیله آن، می توان با ایراد دلایل و دفع شبهات، عقاید دینی را اثبات نمود، و با اقامه براهین قاطع و روشن، خصم را الزام داد».<ref>ایجی، المواقف، ج اوّل، ص 34 35.</ref>
-ابن خلدون در «مقدمه»، علم کلام را چنین تعریف می کند: «کلام علمی است که به وسیله ادله عقلی، عقاید ایمانی و دینی را اثبات می کند و دلایل گروهی از پیشینیان را که در اعتقادات خویش راه خطا پیموده اند، رد می کند».<ref>ابن خلدون، مقدمه، ص 458 467.</ref>
+[[ابن خلدون]] در «مقدمه»، علم کلام را چنین تعریف می کند: «کلام علمی است که به وسیله ادله عقلی، عقاید ایمانی و دینی را اثبات می کند و دلایل گروهی از پیشینیان را که در اعتقادات خویش راه خطا پیموده اند، رد می کند».<ref>ابن خلدون، مقدمه، ص 458 467.</ref>
 علمای اسلامی می گویند: مجموع تعلیمات اسلامی سه بخش است: عقاید،،اخلاق و احکام؛ علمی که متصدی بخش اوّل است، علم کلام است و علمی که عهده دار بخش دوم است علم اخلاق و علمی که عهده دار بخش سوم است علم فقه نام دارد.
-فارابی در تعریف علم کلام می نویسد: «صناعت کلام، ملکه ای است که انسان به کمک آن می تواند از راه گفتار، به یاری آرا و افعال محدود و معینی که صاحب شریعت، آنها را به صراحت بیان کرده است بپردازد؛ و هر چه را مخالف آن است باطل نماید».<ref>ابونصر محمد بن محمد فارابی، احصاء العلوم(انتشارات علمی و فرهنگی)، ص 114.</ref>
+[[فارابی]] در تعریف علم کلام می نویسد: «صناعت کلام، ملکه ای است که انسان به کمک آن می تواند از راه گفتار، به یاری آرا و افعال محدود و معینی که صاحب شریعت، آنها را به صراحت بیان کرده است بپردازد؛ و هر چه را مخالف آن است باطل نماید».<ref>ابونصر محمد بن محمد فارابی، احصاء العلوم(انتشارات علمی و فرهنگی)، ص 114.</ref>
 از مجموع تعاریف، این گونه می توان استنباط نمود که علم کلام دانشی است که به استنباط، تنظیم، تبیین معارف و مفاهیم دینی پرداخته و بر اساس شیوه های مختلف استدلال، اعم از برهان، جدل، خطابه و ... گزاره های اعتقادی را اثبات و توجیه می کند و به اعتراض ها و شبهات مخالفان دینی پاسخ می دهد.