۱۳۵
ویرایش
بحث کاربر:Roodbari: تفاوت میان نسخه‌ها
←1- بيعت با خليفه وقت و اتخاذ سياست صبر و سكوت
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
حوادث تلخي كه بعد از رحلت پيامبر ص واقع گرديد بويژه تصميم عجولانه اصحاب سقيفه مبني بر كنار گذاشتن امام علي از خلافت و انتخاب ابي بكر بعنوان خليفه و نيز حادثه دردناك هجوم به خانه فاطمه سلام الله عليها ، اهل بيت رسول خدا ص و پيروان انان را در موقعيت سختي قرار داد . امام علي برغم انكه خود را شايسته ترين فرد در خلافت مي دانست با تصميم سقيفه درانتخاب ابي بكر بعنوان خليفه چندان مخالفتي ننمود و سياست همكاري و تفاهم با انان را شيوه خويش قرار داد . | حوادث تلخي كه بعد از رحلت پيامبر ص واقع گرديد بويژه تصميم عجولانه اصحاب سقيفه مبني بر كنار گذاشتن امام علي از خلافت و انتخاب ابي بكر بعنوان خليفه و نيز حادثه دردناك هجوم به خانه فاطمه سلام الله عليها ، اهل بيت رسول خدا ص و پيروان انان را در موقعيت سختي قرار داد . امام علي برغم انكه خود را شايسته ترين فرد در خلافت مي دانست با تصميم سقيفه درانتخاب ابي بكر بعنوان خليفه چندان مخالفتي ننمود و سياست همكاري و تفاهم با انان را شيوه خويش قرار داد . | ||
در خطبه سوم نهج البلاغه كه بعد از بيعت مردم با ان حضرت ايراد شده است امام عليه السلام جهت روشنگري جامعه اسلامي به تبيين مواضع خويش در برابر دستگاه خلافت مبني بر صبر ، سكوت 25ساله و عدم اعتراض به خلفا و نيز سياست مشاركت و مدارا با انان برغم دشوار بودن ان - اشاره نموده و مي فرمايد: | در خطبه سوم نهج البلاغه كه بعد از بيعت مردم با ان حضرت ايراد شده است امام عليه السلام جهت روشنگري جامعه اسلامي به تبيين مواضع خويش در برابر دستگاه خلافت مبني بر صبر ، سكوت 25ساله و عدم اعتراض به خلفا و نيز سياست مشاركت و مدارا با انان برغم دشوار بودن ان - اشاره نموده و مي فرمايد: | ||
هان اى مردم ، سوگند به خدا ، آن شخص جامهء خلافت را به تن كرد و او خود قطعا مىدانست كه موقعيت من نسبت به خلافت ، موقعيت مركز آسياب به آسياب است كه به دور آن مىگردد . | هان اى مردم ، سوگند به خدا ، آن شخص جامهء خلافت را به تن كرد و او خود قطعا مىدانست كه موقعيت من نسبت به خلافت ، موقعيت مركز آسياب به آسياب است كه به دور آن مىگردد . | ||
سيل انبوه فضيلتهاى انسانى - الهى از قله‌هاى روح من به سوى انسانها سرازير مىشود . ارتفاعات سر به ملكوت كشيدهء امتيازات من بلندتر از آن است كه پرندگان دور پرواز بتوانند هواى پريدن روى آن ارتفاعات را در سر بپرورانند . | سيل انبوه فضيلتهاى انسانى - الهى از قله‌هاى روح من به سوى انسانها سرازير مىشود . ارتفاعات سر به ملكوت كشيدهء امتيازات من بلندتر از آن است كه پرندگان دور پرواز بتوانند هواى پريدن روى آن ارتفاعات را در سر بپرورانند . | ||
[ در آن هنگام كه خلافت در مسير ديگرى افتاد ] ، پرده اى ميان خود و زمامدارى آويخته روى از آن گردانيدم ، چون در انتخاب يكى از دو راه انديشيدم ، يا مىبايست با دستى خالى به مخالفانم حمله كنم و يا شكيبائى در برابر حادثه اى ظلمانى و پر ابهام پيشه گيرم . [ چه حادثه اى ] حادثه اى بس كوبنده كه بزرگسال را فرتوت و كم سال را پير و انسان با ايمان را تا بديدار پروردگارش در رنج و مشقت فرو مىبرد . | [ در آن هنگام كه خلافت در مسير ديگرى افتاد ] ، پرده اى ميان خود و زمامدارى آويخته روى از آن گردانيدم ، چون در انتخاب يكى از دو راه انديشيدم ، يا مىبايست با دستى خالى به مخالفانم حمله كنم و يا شكيبائى در برابر حادثه اى ظلمانى و پر ابهام پيشه گيرم . [ چه حادثه اى ] حادثه اى بس كوبنده كه بزرگسال را فرتوت و كم سال را پير و انسان با ايمان را تا بديدار پروردگارش در رنج و مشقت فرو مىبرد . | ||
به حكم عقل سليم بر آن شدم كه صبر و تحمل را بر حمله با دست خالى ترجيح بدهم . من راه بردبارى را پيش گرفتم ، چونان بردبارى چشمى كه خس و خاشاك در آن فرو رود و گلويى كه استخوانى مجرايش را بگيرد . [ چرا اضطراب سر تا پايم را نگيرد و اقيانوس درونم را نشوراند ] . مىديدم حقى كه به من رسيده و از آن من است به يغما مىرود و از مجراى حقيقىاش منحرف مىگردد | به حكم عقل سليم بر آن شدم كه صبر و تحمل را بر حمله با دست خالى ترجيح بدهم . من راه بردبارى را پيش گرفتم ، چونان بردبارى چشمى كه خس و خاشاك در آن فرو رود و گلويى كه استخوانى مجرايش را بگيرد . [ چرا اضطراب سر تا پايم را نگيرد و اقيانوس درونم را نشوراند ] . مىديدم حقى كه به من رسيده و از آن من است به يغما مىرود و از مجراى حقيقىاش منحرف مىگردد | ||
امام عليه السلام در بخشي از نامه شان به اهالي مصر به شرائط سخت دوران بعد از ارتحال پيامير ص اشاره نموده و ضمن اظهار شگفتي از برخورد نامناسب مسلمانان عرب با اهل بيت پيامبر، در تحليلي دليل بيعت خويش با خليفه وقت و كناره گيري از خلافت را اينچنين بيان مي كند : | امام عليه السلام در بخشي از نامه شان به اهالي مصر به شرائط سخت دوران بعد از ارتحال پيامير ص اشاره نموده و ضمن اظهار شگفتي از برخورد نامناسب مسلمانان عرب با اهل بيت پيامبر، در تحليلي دليل بيعت خويش با خليفه وقت و كناره گيري از خلافت را اينچنين بيان مي كند : | ||
...من دست خود را از بیعت با ابوبکر نگه داشتم تا اینکه مشاهده کردم مردمی را که از اسلام برگشتند و به نابودی دین محمد دعوت می‌کنند، پس ترسیدم اگر اسلام و اهلش را یاری نکنم، رخنه و یا خرابی در بنای اسلام ببینم که مصیبت آن برای من عظیم‌تر است از اینکه حکومت و ولایت شما را از دست بدهم، پس در آن حوادث ناگوار قیام کردم تا اینکه باطل، از میان رفت و دین اسلام ثبات و قوام یافت.. | |||
...من دست خود را از بیعت با ابوبکر نگه داشتم تا اینکه مشاهده کردم مردمی را که از اسلام برگشتند و به نابودی دین محمد دعوت می‌کنند، پس ترسیدم اگر اسلام و اهلش را یاری نکنم، رخنه و یا خرابی در بنای اسلام ببینم که مصیبت آن برای من عظیم‌تر است از اینکه حکومت و ولایت شما را از دست بدهم، پس در آن حوادث ناگوار قیام کردم تا اینکه باطل، از میان رفت و دین اسلام ثبات و قوام یافت.. | |||
امام عليه السلام در گفتاري ديگر كه قبل از واقعه جمل ايراد گرديد به حوادث دردناك بعد از رحلت پيامبر اشاره نموده و علت سكوت خويش را در برابر مخالفين ، بيم بروز تفرقه در بين مسلمين و بازگشت مردم به كفر و تباهي مي داند : | امام عليه السلام در گفتاري ديگر كه قبل از واقعه جمل ايراد گرديد به حوادث دردناك بعد از رحلت پيامبر اشاره نموده و علت سكوت خويش را در برابر مخالفين ، بيم بروز تفرقه در بين مسلمين و بازگشت مردم به كفر و تباهي مي داند : | ||
پس از وفات رسول خدا ما خاندان باور نمىكرديم كه امت در حق ما طمع كند، اما آنچه انتظار نمىرفت واقع شد؛ حق ما را غصب كردند و ما در رديف توده بازارى قرار گرفتيم، چشمهايى از ما گريست و ناراحتيها به وجود آمد . به خدا سوگند اگر بيم وقوع تفرقه ميان مسلمين و بازگشت كفر و تباهى دين نبود، رفتار ما با آنانطور ديگر بود. | پس از وفات رسول خدا ما خاندان باور نمىكرديم كه امت در حق ما طمع كند، اما آنچه انتظار نمىرفت واقع شد؛ حق ما را غصب كردند و ما در رديف توده بازارى قرار گرفتيم، چشمهايى از ما گريست و ناراحتيها به وجود آمد . به خدا سوگند اگر بيم وقوع تفرقه ميان مسلمين و بازگشت كفر و تباهى دين نبود، رفتار ما با آنانطور ديگر بود. | ||
در كلامي ديگر ان حضرت از قريش و حاميانشان در پيشگاه الهي اظهار تظلم و شكايت نموده و مي فرمايد : پروردگارا، من از تو براي مقابله با قبيله قريش و از کساني که مردم قريشي را ياري کردند، ياري مي جويم، زيرا آنان پيوند خويشاوندي را با من قطع کردند و درباره نزاع و خصومت براي گرفتن حقي که من بر آن از ديگران شايسته تر بودم اتفاق نمودند. و گفتند: | در كلامي ديگر ان حضرت از قريش و حاميانشان در پيشگاه الهي اظهار تظلم و شكايت نموده و مي فرمايد : پروردگارا، من از تو براي مقابله با قبيله قريش و از کساني که مردم قريشي را ياري کردند، ياري مي جويم، زيرا آنان پيوند خويشاوندي را با من قطع کردند و درباره نزاع و خصومت براي گرفتن حقي که من بر آن از ديگران شايسته تر بودم اتفاق نمودند. و گفتند: | ||
آگاه باش، تو مي تواني (يا مي توانستي) حق را به دست بياروي و اگر کسي ديگر اين حق را به دست بياورد تو بايد از آن ممنوع گردي. يا با تحمل اندوه، شکيبايي پيشه کن و يا با تاسف در حسرت بمير! پس درباره وضع خويشان نگريستم. براي من نه ياري بود و نه دفاع کننده اي و نه ياوري. مگر دودمان خودم. پس آنان را از مرگ نگهداري کردم. پس چشمم را در حالي که خار در آن فرو رفته بود، روي هم گذاشتم و آب دهانم را در حال گرفتگي گلو از غصه فرو دادم. و صبر کردم در خوردن غضب، صبري که براي ذائقه تلخ تر از حنظل بود و براي قلب دردآورتر از لبه شمشير. | آگاه باش، تو مي تواني (يا مي توانستي) حق را به دست بياروي و اگر کسي ديگر اين حق را به دست بياورد تو بايد از آن ممنوع گردي. يا با تحمل اندوه، شکيبايي پيشه کن و يا با تاسف در حسرت بمير! پس درباره وضع خويشان نگريستم. براي من نه ياري بود و نه دفاع کننده اي و نه ياوري. مگر دودمان خودم. پس آنان را از مرگ نگهداري کردم. پس چشمم را در حالي که خار در آن فرو رفته بود، روي هم گذاشتم و آب دهانم را در حال گرفتگي گلو از غصه فرو دادم. و صبر کردم در خوردن غضب، صبري که براي ذائقه تلخ تر از حنظل بود و براي قلب دردآورتر از لبه شمشير. | ||
ابن ابي الحديد نيز درروايتي ازكلبى نقل مىكند: | ابن ابي الحديد نيز درروايتي ازكلبى نقل مىكند: | ||
«على قبل از آنكه به سوى بصره برود، در يك خطبه فرمود: قريش پس از رسول خدا حق ما را از ما گرفت و به خود اختصاص داد ديدم صبر از تفرق كلمه مسلمين و ريختن خونشان بهتر است؛ مردم تازه مسلماناند و دين مانند مشكى كه تكان داده مىشود كوچكترين سستى آن را تباه مىكند و كوچكترين فردى آن را وارونه مىنمايد. | «على قبل از آنكه به سوى بصره برود، در يك خطبه فرمود: قريش پس از رسول خدا حق ما را از ما گرفت و به خود اختصاص داد ديدم صبر از تفرق كلمه مسلمين و ريختن خونشان بهتر است؛ مردم تازه مسلماناند و دين مانند مشكى كه تكان داده مىشود كوچكترين سستى آن را تباه مىكند و كوچكترين فردى آن را وارونه مىنمايد. | ||
== گفتار شهيد مطهري در تبيين موضع سكوت امام بعد از رحلت پيامبرص == | == گفتار شهيد مطهري در تبيين موضع سكوت امام بعد از رحلت پيامبرص == | ||
ايشان درتبيين علت سكوت امام واهتمام انحضرت به وحدت مسلمين بعد از ارتحال پيامبر ص مي فرمايد : | ايشان درتبيين علت سكوت امام واهتمام انحضرت به وحدت مسلمين بعد از ارتحال پيامبر ص مي فرمايد : | ||