۲۱٬۸۹۸
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
عزاداری محرم، سوگواریها و یادبودهایی است که به مناسبت کشتهشدن حسین بن علی(ع) و جمعی از یارانش که در سال ۶۱ هجری قمری در واقعه کربلا روی داد، انجام میشود. | عزاداری محرم، سوگواریها و یادبودهایی است که به مناسبت کشتهشدن حسین بن علی(ع) و جمعی از یارانش که در سال ۶۱ هجری قمری در واقعه کربلا روی داد، انجام میشود. | ||
سوگواری برای حسین بن علی و دیگر یارانش از | سوگواری برای حسین بن علی(ع) و دیگر یارانش از شب اول [[ماه محرم]] آغاز میشود و در ظهر [[عاشورا]] به اوج میرسد. در غروب و شامگاه عاشورا، این سوگواری تحت عنوان مراسم شام غریبان ادامه پیدا میکند. در روز ۱۲ محرم نیز مراسمی با نام «سوم امام حسین» انجام میشود. این نوع مراسمها در روز ۱۶ محرم با نام «هفتم امام حسین» و ۲۰ [[ماه صفر]] با نام «اربعین» ادامه پیدا میکند. البته سوگواری برای حسین بن علی مختص ماه محرم نمیشود و در دیگر روزهای سال نیز با توجه به فرهنگ و رسم هر منطقه انجام میشود. مراسم سوگواری سومین امام [[شیعیان]] از دیدگاه [[شیعه]] اهمیت بسیاری دارد و انجام آن عبادت است. <ref>محمدمهدی اشتهاردی. سوگنامه آل محمد صلی الله علیه و آله. ناصر. ص. ۶ تا ۸. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۶۶۸۳-۰۳-۷.</ref>. | ||
سوگواری محرم در جاهای مختلف به صورتهای گوناگون انجام میشود. سوگواری محرم علاوه بر ابعاد مذهبی، ابعاد سیاسی و اجتماعی نیز دارد. سوگواری شیعیان ایران در ماه محرم همواره به صورت خودجوش | سوگواری محرم در جاهای مختلف به صورتهای گوناگون انجام میشود. سوگواری محرم علاوه بر ابعاد مذهبی، ابعاد سیاسی و اجتماعی نیز دارد. سوگواری شیعیان [[ایران]] در ماه محرم همواره به صورت خودجوش بوده است و حکومتها دخالتی در راهاندازی دستههای عزادار و برپایی مجالس سوگواری نداشتهاند. | ||
ابن اثیر در الکامل فی التاریخ، دربارهٔ نخستین سوگواری رسمی-اجتماعی در رویدادهای سال ۳۵۲ق نوشتهاست که معزالدوله دیلمی در بغداد دستور داد که «مردم در روز عاشورا دکانهایشان را ببندند، خرید و فروش در بازارها را لغو کنند، زاری کنند، گنبدها و مزارها را آماده سازند، زنان موهایشان را چاک کنند و سر روی را سیاهپوش کنند… و این نخستین روزی بود که برای حسین زاری شد.»<ref> | = عزاداری در کشورهای اسلامی = | ||
''ابن اثیر'' در الکامل فی التاریخ، دربارهٔ نخستین سوگواری رسمی-اجتماعی در رویدادهای سال ۳۵۲ق نوشتهاست که معزالدوله دیلمی در [[بغداد]] دستور داد که «مردم در روز عاشورا دکانهایشان را ببندند، خرید و فروش در بازارها را لغو کنند، زاری کنند، گنبدها و مزارها را آماده سازند، زنان موهایشان را چاک کنند و سر روی را سیاهپوش کنند… و این نخستین روزی بود که برای حسین زاری شد.»<ref>الکامل فی التاریخ. ۷. ص. ۴-۷.</ref>. | |||
= ایران = | |||
== سوگواری ماه محرم و ماه صفر در ایران == | == ایران == | ||
در روزهای عزاداری محرم چهره شهرهای بزرگ و کوچک ایران به صورت چشمگیری تغییر میکند و سیاهپوش میشود. بیرقها و علمهای سیاه و گاه سبزرنگ بر در و بام | |||
با آنکه شهر ظاهری پُرآشوب دارد و مملو از مردانی است که با زنجیر و | === سوگواری ماه محرم و ماه صفر در ایران === | ||
در روزهای عزاداری محرم چهره شهرهای بزرگ و کوچک ایران به صورت چشمگیری تغییر میکند و سیاهپوش میشود. بیرقها و علمهای سیاه و گاه سبزرنگ بر در و بام تکیهها، [[مساجد]]، خانهها، مؤسسات، ادارات و معابر افراشته میشود. زن و مرد و پیر و جوان سیاه میپوشند و خصوصاً در ظهر عاشورا برخی چهرهها و موهایشان را گِلآلود میکنند. در این ایام زنان و مردان و به خصوص جوانان در مساجد و معابر و تکایا جمع میشوند به سر و سینه خود میکوبند تا عزا برپا دارند و با کشتهشدگان واقعه کربلا که چهارده قرن پیش در صحرای کربلا رخ داد ابراز همدردی کنند. | |||
با آنکه شهر ظاهری پُرآشوب دارد و مملو از مردانی است که با زنجیر و دست، به سر و سینه خود میکوبند، آنچه انسان را به شگفت میآورد، مشاهده انبوه مردمانی است که از زن و مرد، پیر و جوان، بزرگ و کوچک، با مهربانی و همدلی در کنار هم سوگواری میکنند. مردمان در این دو سه روز با یکدیگر از زمانهای دیگر مهربانترند و همدلترهستند. | |||
در ایران روضهها بیشتر در ماههای محرم و صفر برگزار میشوند. معمولاً هر مجلس روضه از دو بخش زنانه و مردانه تشکیل میشود. برخی روضهها ممکن است کاملاً زنانه باشند و گاه کاملاً مردانه. مجلس روضه ممکن است در خانه تشکیل شود یا در تکیهها، مساجد و حسینیهها برپا شود. | در ایران روضهها بیشتر در ماههای محرم و صفر برگزار میشوند. معمولاً هر مجلس روضه از دو بخش زنانه و مردانه تشکیل میشود. برخی روضهها ممکن است کاملاً زنانه باشند و گاه کاملاً مردانه. مجلس روضه ممکن است در خانه تشکیل شود یا در تکیهها، مساجد و حسینیهها برپا شود. | ||
=== مراسم علم گردانی === | === مراسم علم گردانی === | ||
یکی از انواع عزاداری است که در شهرهایی از ایران مانند بشرویه، میناب و… انجام میشود در بشرویه این مراسم قدمتی ۴۰۰ساله دارد و از سالها پیش در حسینیه حاج علی اشرف انجام میشده این مراسم با نوای حسین حسین و چرخاندن علمها در دور حسینیه انجام میشود و جمعی از سادات در جلو علمها حرکت میکنند این مراسم هرساله از شب پنجم محرم تا روز عاشورا انجام میشود. | یکی از انواع عزاداری است که در شهرهایی از ایران مانند بشرویه، میناب و… انجام میشود در بشرویه این مراسم قدمتی ۴۰۰ساله دارد و از سالها پیش در حسینیه حاج علی اشرف انجام میشده این مراسم با نوای حسین حسین و چرخاندن علمها در دور حسینیه انجام میشود و جمعی از سادات در جلو علمها حرکت میکنند این مراسم هرساله از شب پنجم محرم تا روز عاشورا انجام میشود. | ||
=عراق= | =عراق= | ||
==دسته طویریج == | ==دسته طویریج == | ||
در این عزاداری، عزاداران با پای برهنه از طویریج -شهری در نزدیکی کربلا- حرکت میکنند و در حالی که هرولهکنان شعار «لبیک یا حسین» میگویند و با دست بر سر و صورت خود میزنند، خودشان را به حرم حسین بن علی میرسانند و پس از زیارتی کوتاه مدت که چند | در این عزاداری، عزاداران با پای برهنه از طویریج -شهری در نزدیکی [[کربلا]]- حرکت میکنند و در حالی که هرولهکنان شعار «لبیک یا حسین» میگویند و با دست بر سر و صورت خود میزنند، خودشان را به حرم حسین بن علی(ع) میرسانند و پس از زیارتی کوتاه مدت که چند دقیقهای بیشتر طول نمیکشد، محل را ترک میکنند. این مراسم پیش از نماز ظهر و عصر از منطقه طویریج آغاز شده، به گونهای که عزاداران نماز را در میانه راه و در نزدیکی خیمهگاه اقامه کرده و پس از خاموش کردن خیمههای آتش گرفته، خود را دوان دوان و هرولهکنان به حرم حسین بن علی میرسانند. | ||
طویریج که نام دیگر آن «هندیه» است نام منطقهای در ۱۰ کیلومتری کربلاست که در زمان قیام حسینی محل سکونت قبیله بنی اسد بوده و عزاداران حسینی در کربلا به رسم دیر رسیدن این قبیله در عصر عاشورا به کربلا، مراسم عزاداری خود را از این منطقه آغاز میکنند.[۶] | طویریج که نام دیگر آن «هندیه» است نام منطقهای در ۱۰ کیلومتری کربلاست که در زمان قیام حسینی محل سکونت قبیله بنی اسد بوده و عزاداران حسینی در کربلا به رسم دیر رسیدن این قبیله در عصر عاشورا به کربلا، مراسم عزاداری خود را از این منطقه آغاز میکنند.[۶] | ||
== مشق شمشیر == | == مشق شمشیر == |