پرش به محتوا

ابوعلی سینا: تفاوت میان نسخه‌ها

۵٬۸۶۴ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۶ اوت ۲۰۲۱
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۱۰: خط ۲۱۰:
در کتاب دوم‌، فهرستی از ۸۰۰ ماده‌ی خالص دارویی خالص آورده شده است. این مواد بدون ترکیب با مواد و عناصر دیگر، در آن دروان به‌عنوان دارو مورد استفاده قرار می گرفتند. اولین بخش این کتاب به بررسی قوانین کلی در مورد داروها و رساله‌ای با عنوان «علم نیروهای پزشکی» اختصاص دارد. بخش دوم فهرست داروها را بر اساس حروف الفبا دارد که انواع داروهای گیاهی، معدنی و حیوانی را شامل می‌شود.
در کتاب دوم‌، فهرستی از ۸۰۰ ماده‌ی خالص دارویی خالص آورده شده است. این مواد بدون ترکیب با مواد و عناصر دیگر، در آن دروان به‌عنوان دارو مورد استفاده قرار می گرفتند. اولین بخش این کتاب به بررسی قوانین کلی در مورد داروها و رساله‌ای با عنوان «علم نیروهای پزشکی» اختصاص دارد. بخش دوم فهرست داروها را بر اساس حروف الفبا دارد که انواع داروهای گیاهی، معدنی و حیوانی را شامل می‌شود.


===کتاب قانون چاپ سال ۱۴۸۴ میلادی===


در لیست داروهای این کتاب، نام دارو، منشأ آن و خصوصیات آن ذکر شده است. سپس یک یا دو اثر از مجموعه‌ی ۲۲ اثر دارویی به هر ماده اختصاص داده شده و در ادامه، ارتباط آن با ۱۱ نوع بیماری کشف شده بیان شده است. در نهایت فهرستی از مواد قابل ساخت با آن داروی طبیعی نیز آورده شده است.
در این کتاب، ۷ قانون در مورد کشف و ساخت داروهای جدید نیز آورده شده که عموما از اصول جالینوسی در آن استفاده شده است. این قوانین تمام مراحل تهیه، آزمایش، نظارت و تایید اثرگذاری داروها را شامل می شوند. به عنوان مثال شرایط ساخت دارو در ابتدا بیان شده و سپس نحوه‌ی آزمایش آن روی نمونه‌های انسانی گفته شده است. در این قوانین، اشاره‌ای نیز به دوز داروها و چگونگی اضافه کردن تدریجی آنها در بدن بیمار شده است. در قانون آخر این کتاب گفته شده که برای تاییر اثر یک دارو، باید آن را روی چند نمونه آزمایش کرد و تنها با آزمایش روی نمونه‌ی انسانی، می‌توان دارو را تایید کرد.
کتاب سوم که به پاتولوژی یا آسیب شناسی می پردازد، کتابی جامع برای شناخت عملکرد و بیماری‌های هر قسمت از بدن انسان است. در ادامه‌ی این کتاب، کتاب چهارم نگاشته شد که بیماری‌های ترکیبی با اثرگذاری روی چند ارگان بدن در آن بررسی می‌شود.
===برخی مورخان، قانون را انجیل پزشکی می نامند===
ابوعلی سینا در کتاب آخر از مجموعه کتاب قانون به بحث ترکیب و ساخت داروها پرداخته است. او در این کتاب فهرستی شامل ۶۵۰ داروی ترکیبی را بیان کرده است. منابع او برای این ترکیب‌ها نیز، علوم سنتی عربی، هندی و یونانی بوده‌اند. او نظرات خود را در مورد این ترکیب‌ها بیان کرده و با بررسی انواع دستور‌های ساخت دارو، در برخی موارد دستور مخصوص به خود را نیز پیشنهاد داده است.
این دانشمند بزرگ در ادامه‌ی کتاب پنجم به بررسی تاثیر یا عدم تاثیر برخی روش‌های درمانی پرداخته است. بعلاوه او جزئیاتی نیز از ترکیبات دارویی و منشأ آنها بیان کرده است. او به روش‌های اجرایی که در طول زمان آزمایش شده‌اند علاقه نشان می‌داد و معتقد بود ترکیبات دارویی باید با احتیاط بالایی ساخته و مصرف شوند. به‌عقیده‌ی شیخ‌الرئیس، داروهای ترکیبی اثرات پیش‌بینی‌ نشده و قوی تری نسبت به داروهای خالص داشتند.
===کتاب قانون چاپ قرن ۱۲ میلادی===
کتاب قانون در قرن ۱۳ میلادی توسط جرارد سرمونا به زبان لاتین ترجمه شد. محتوای دایرةالمعارفی، نظم‌دهی سیستماتیک و ترکیب علم جالینوس با فلسفه‌ی ارسطویی باعث شد که کتاب قانون به‌سرعت به منبعی جامع در علم پزشکی اروپا تبدیل شود. محققان علم پزشکی از همان زمان استفاده از این کتاب را شروع کردند و دانشگاه‌ها نیز از قرن ۱۴ آن را به‌عنوان منبع رسمی خود پذیرفتند.
سر ویلیام آسلر از پزشکان بزرگ تاریخ و یکی از موسسان بیمارستان جانز هاپکینز کتاب قانون را مشهورترین کتاب پزشکی تاریخ می‌داند و معتقد است این کتاب مانند انجیل پزشکی بوده و بیش از هر اثر نوشتاری دیگر، ماندگار بوده است.
جرج سارتن، دانشمند مورخ در مورد این کتاب می‌نویسد:
قانون، دایرةالمعارف عظیم پزشکی است. این کتاب شامل تعدادی از روشنگرترین مباحث پزشکی است که این علم را منحصر به فرد می کند. مباحثی همچون التهابات بدن (مدیاستینیت)، منبع بیماری سل، جداسازی بیماری‌ها بر اساس عوامل آبی و خاکی، توصیح دقیق مشکلات پوستی، بیماری‌های جنسی و راه‌های پیشگیری از آنها و همچنین بیماری های عصبی، به خوبی در این کتاب بررسی شده‌اند.
=کتاب شفا=
ابوعلی سینا در کنار نگارش کتاب قانون، بخشی از وقت خود را نیز به کتابی جامع در مورد کلیت علم اختصاص داد. مورخان سال‌های ۱۰۱۴ تا ۱۰۲۰ میلادی را زمان نگارش این کتاب می‌دانند و اولین نمونه از آن در سال ۱۰۲۷ به چاپ رسید. این کتاب بر خلاف اسمش ارتباطی با علم پزشکی ندارد و بیشتر برای درمان جهل روح نوشته شده است.


=پانویس=
=پانویس=