۸٬۲۰۰
ویرایش
تهمت: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
=آثار سوء اجتماعی= | =آثار سوء اجتماعی= | ||
نتیجه بهتان و افتراء به این و آن اینست که نظام اجتماعی دیر یا زود از هم بپاشد و عدالت اجتماعی از بین برود. | نتیجه بهتان و افتراء به این و آن اینست که نظام اجتماعی دیر یا زود از هم بپاشد و [[عدالت]] اجتماعی از بین برود. [[حق]]، [[باطل]] و باطل، حق جلوه کند، بی‌گناهان متهم و گرفتار، و گناهکاران تبرئه و آزاد باشند، حسن‌ظن به سوء‌ظن نسبت یکدیگر تبدیل گردد و اعتماد عمومی مردم از یکدیگر سلب شود و زمینه‌ی هرج و مرج فراهم گردد و ناامنی و نارضایتی رشد یابد، دوستی و صمیمیت جایش را به کینه و عداوت بدهد، مردم پراکنده و متفرق و بدون ارتباط با یکدیگر زندگی کنند و از تجمع و تشکل و انسجام خبری نباشد. بدون شک چنین جامعه‌ای نمی‌تواند دوام و بقاء داشته باشد بلکه بزودی سقوط خواهد کرد و مردم آن هلاک و گرفتار انواع مشکلات و بلایا خواهند شد. و لذا [[امام صادق]] (علیه‌السّلام) فرمود: «اذا اتهم المؤمن اخاه انماث الایمان من قلبه کما ینماث الملح فی الماء؛ هر گاه مؤمنی برادر مؤمن خویش را متهم سازد و به او تهمت بزند ایمان از قلب او محو می‌شود همچنان‌که نمک در آب ذوب می‌گردد.»<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج۲، ص۳۶۱. </ref><ref>بحرانی، سیدهاشم، البرهان، ج۴، ص۲۰۸.</ref> | ||
و وقتی ایمان مؤمن ذوب شد و دیگر اثری از ایمان در قلبش باقی نماند جایگاهش دوزخ است چنانکه پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) فرمود: «من بهت مؤمنا او مؤمنه او قال فیه ما لیس فیه اقامه الله تعالی یوم القیامه علی تل من نار حتی یخرج مما قال فیه؛ هر کس به مرد یا زن باایمانی بهتان بزند یا درباره‌ی کسی چیزی بگوید که در او نیست خداوند در قیامت او را بر تلی از آتش قرار می‌دهد تا از آنچه گفته است خارج شود. و از عهده‌ی گفته‌ی خود بیرون آید.»<ref>حرعاملی، محمد بن حسن، وسائل‌الشیعه، ج۱۲، ص۲۸۸. </ref><ref>صدوق، محمد بن علی، عیون اخبار الرضا، ب۳۰، ج۱، ص۳۷. </ref> در قرآن کریم بیش از چهل آیه درباره تهمت و بهتان به مردم در رابطه با جریانات مختلفی نازل شده که چند نمونه مهم آن ذکر می‌شود. | و وقتی ایمان مؤمن ذوب شد و دیگر اثری از ایمان در قلبش باقی نماند جایگاهش [[دوزخ]] است چنانکه [[پیامبر اکرم]] (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) فرمود: «من بهت مؤمنا او مؤمنه او قال فیه ما لیس فیه اقامه الله تعالی یوم القیامه علی تل من نار حتی یخرج مما قال فیه؛ هر کس به مرد یا زن باایمانی بهتان بزند یا درباره‌ی کسی چیزی بگوید که در او نیست خداوند در قیامت او را بر تلی از آتش قرار می‌دهد تا از آنچه گفته است خارج شود. و از عهده‌ی گفته‌ی خود بیرون آید.»<ref>حرعاملی، محمد بن حسن، وسائل‌الشیعه، ج۱۲، ص۲۸۸. </ref><ref>صدوق، محمد بن علی، عیون اخبار الرضا، ب۳۰، ج۱، ص۳۷. </ref> در [[قرآن کریم]] بیش از چهل آیه درباره تهمت و بهتان به مردم در رابطه با جریانات مختلفی نازل شده که چند نمونه مهم آن ذکر می‌شود. | ||
=انواع تهمت= | =انواع تهمت= | ||
| خط ۵۶: | خط ۵۶: | ||
=حمل فعل بر صحت= | =حمل فعل بر صحت= | ||
مؤمن نه تنها نباید به برادر و خواهر مؤمن خویش سوء‌ظن داشته باشد و به آن ترتیب اثر بدهد بلکه باید عمل او را حمل بر صحت کند و بکوشد تا سوء‌ظن خویش را به حسن‌ظن تبدیل نماید. | مؤمن نه تنها نباید به برادر و خواهر مؤمن خویش سوء‌ظن داشته باشد و به آن ترتیب اثر بدهد بلکه باید عمل او را حمل بر صحت کند و بکوشد تا سوء‌ظن خویش را به حسن‌ظن تبدیل نماید. | ||
امیر مؤمنان (علیه‌السّلام) در این رابطه می‌فرماید: «ضع امر اخیک علی احسنه حتی یاتیک ما یغلبک منه ولاتظنن بکلمه خرجت من اخیک سوء و انت تجدلها فی الخیر محملاً؛ باید گفتار و کردار برادر دینی خود را به بهترین وجه قرار دهی مگر اینکه یقین پیدا کنی و راه توجیه (حمل بر صحت) بر تو بسته باشد. و نباید به سخن برادرت بد گمان باشی در حالی‌که تو محمل خوبی برای توجیه کلام او می‌یابی.»<ref>بحرانی، سیدهاشم، البرهان، ج۴، ص۲۰۹.</ref><ref>کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ص۳۶۲. </ref><ref>صدوق، محمد بن علی، امالی، م۵۰، ص۳۰۴.</ref> | [[امیرالمؤمنین|امیر مؤمنان]] (علیه‌السّلام) در این رابطه می‌فرماید: «ضع امر اخیک علی احسنه حتی یاتیک ما یغلبک منه ولاتظنن بکلمه خرجت من اخیک سوء و انت تجدلها فی الخیر محملاً؛ باید گفتار و کردار برادر دینی خود را به بهترین وجه قرار دهی مگر اینکه یقین پیدا کنی و راه توجیه (حمل بر صحت) بر تو بسته باشد. و نباید به سخن برادرت بد گمان باشی در حالی‌که تو محمل خوبی برای توجیه کلام او می‌یابی.»<ref>بحرانی، سیدهاشم، البرهان، ج۴، ص۲۰۹.</ref><ref>کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ص۳۶۲. </ref><ref>صدوق، محمد بن علی، امالی، م۵۰، ص۳۰۴.</ref> | ||
همچنین محمد بن فضیل می‌گوید به امام هفتم عرض کردم: بعضی از افراد موثق برای من خبر آوردند که یکی از برادران دینی درباره‌ی من مطلبی گفته که آن را نمی‌پسندم از او در این باره سؤال کردم، او انکار نمود تکلیف من چیست؟ حضرت فرمود: گوش و چشمت را نسبت به برادرت تکذیب کن بطوری‌که اگر پنجاه عادل در نزد تو گواهی بدهند که فلانی درباره‌ی تو چنین مطلب نادرستی را مطرح ساخته تو باید آنان را تکذیب، و برادر ایمانی خود را تصدیق کنی و آنچه را که باعث ریختن آبروی او می‌شود اشاعه ندهی که در غیر این صورت از مصادیق آیه‌ی: «ان الذین یحبون ان تشیع الفاحشه فی الذین امنوا.» خواهی بود.<ref>بحرانی، سیدهاشم، البرهان، ج۳، ص۱۲۸.</ref> | همچنین محمد بن فضیل می‌گوید به امام هفتم عرض کردم: بعضی از افراد موثق برای من خبر آوردند که یکی از برادران دینی درباره‌ی من مطلبی گفته که آن را نمی‌پسندم از او در این باره سؤال کردم، او انکار نمود تکلیف من چیست؟ حضرت فرمود: گوش و چشمت را نسبت به برادرت تکذیب کن بطوری‌که اگر پنجاه عادل در نزد تو گواهی بدهند که فلانی درباره‌ی تو چنین مطلب نادرستی را مطرح ساخته تو باید آنان را تکذیب، و برادر ایمانی خود را تصدیق کنی و آنچه را که باعث ریختن آبروی او می‌شود اشاعه ندهی که در غیر این صورت از مصادیق آیه‌ی: «ان الذین یحبون ان تشیع الفاحشه فی الذین امنوا.» خواهی بود.<ref>بحرانی، سیدهاشم، البرهان، ج۳، ص۱۲۸.</ref> | ||