عبدالله بن زبیر: تفاوت میان نسخه‌ها

روایات تاریخی سال تولد ابن زبیر را با اختلافی اندک گزارش کرده‌اند. <ref>الاستيعاب،ج‏3،ص:905</ref> بنا بر سخن مشهور، او نخستین مولود مسلمانان پس از هجرت، در شهر مدینه بود و در شوال سال اول ق. زاده شد. <ref>الطبقات، خامسه2، ص31-32؛ تاريخ الاسلام، ج5، ص437؛ الاصابه، ج4، ص80؛ تاريخ ‏الطبري/ترجمه،ج‏3،ص:924؛ دائرةالمعارف اسلام، ج1، ص54، ذیل مدخل “ʿAbd Allāh b. al-Zubayr” </ref> مسلمانان با شنیدن خبر تولد او، به اظهار شادمانی پرداختند؛ زیرا [[یهودیان]] ادعا کرده بودند که با جادو، مانع تولد نوزادان [[مسلمانان]] می شوند و نسل مسلمانان را منقرض می كنند. گفته اند که پیامبر(ص) نیز شاد شد و كام ابن‌ زبیر را با خرما برداشت و او را عبدالله نامید و ابوبكر در گوش‌هایش [[اذان]] گفت. <ref>الطبقات، خامسه2، ص31-32؛ تاريخ الاسلام، ج5، ص437؛ الاصابه، ج4، ص80</ref>

ابن زبیر در هفت یا هشت سالگی، همراه جمعی از كودكان مسلمان با پیامبر (ص)بیعت كرد و از این رو، او را از [[صحابه صِغار]] پیامبر شمرده‌اند. <ref>الاصابه، ج4، ص81؛ تاريخ الاسلام، ج5، ص430؛ سير اعلام النبلاء، ج3، ص364</ref>

ابن زبیر در روزگار پیامبر خردسال بود. از او در جنگ ها یا ماجراهای مهم سیاسی و اجتماعی خبری نیست. تنها گفته‌اند او در دوره ابوبکر در نبرد یرموك (سال15ق./۶۳۶م.)علیه [[روم]] همراه پدرش زبیر بود؛ ولی سن او به اندازه‌ای نبود که در نبرد شرکت کند. <ref>تاريخ طبري، ج3، ص571؛ الاصابه، ج3، ص334</ref>

نام عبدالله بن زبیر اندک اندک از زمان [[عثمان]]<ref>ر.ک:مقاله عثمان</ref> در منابع پربسامد می‌شود. او در این دوره سِمَت‌های مختلفی یافت. به نقل طبری(م. 310ق.)، او در حمله به مناطق شمال [[ایران]] فعلی([[خراسان]] قدیم) در سال 29-30ق. همراه سعید بن العاص بود. <ref> تاريخ‏ الطبري،ج‏4،ص:270؛ همچنین نک: دائرةالمعارف اسلام، ج1، ص55، ذیل مدخل “ʿAbd Allāh b. al-Zubayr”</ref> در ماجرای جمع آوری و یكسان‌سازی مصاحف از كاتبان نسخه‌های قرآن بود. <ref>انساب الاشراف، ج10، ص176؛ اسد الغابه، ج3، ص328؛ البداية و النهايه، ج8، ص335</ref> در حمله به مغرب به سال 27 یا 28ق. تحت فرماندهی عبدالله بن سعد بن ابی‌سَرْح شركت داشت. از خود او نقل کرده اند که با كشتن فرمانده لشكر دشمن، پیروزی مسلمانان را باعث شد. <ref>فتوح البلدان، ص224؛ المنتظم، ج4، ص344</ref> ابن زبیر در ماجرای شورش مردم علیه عثمان، بر خلاف پدر و خاله‌اش عایشه، در کنار عثمان بود و از او دفاع می کرد. <ref>تاريخ خليفه، ص102؛ البداية و النهايه، ج7، ص181</ref> او نمایندگی عثمان را در مواجهه با معترضان و امامت جماعت را هنگام محاصره خانه‌اش بر عهده گرفت و در این ماجرا زخمی شد. <ref>الطبقات، ج2، ص36؛ انساب الاشراف، ج5، ص564</ref>

پیش از شروع جنگ ابن زبیر دریافت که پدرش زبیر از شرکت در ماجرای جمل پشیمان شده و قصد دارد از آن کناره گیرد. بدین رو كوشید تا مانع رفتن او از صحنه نبرد شود؛ ولی موفق نشد. <ref>الفتوح، ج2، ص470؛ مروج الذهب، ج2، ص363</ref> میان او خاله‌اش عایشه، رابطه عاطفی عمیقی برقرار بود<ref>نجاتی، دانشنامه حج و حرمین شریفین، ذیل مدخل «ابن زبیر»(http://hajj.ir/99/3019</ref>، عائشه هنگام مرگ او را وصی خود کرد <ref>فتح الباري، ج4، ص476</ref> و از برخی قرائن بر می آید که در ماجرای جنگ جمل، عائشه تحت تاثیر القائات او بوده است. <ref>الاستيعاب، ج3، ص910؛ تاريخ الاسلام، ج4، ص246</ref>

هنگام ورود لشکریان جمل به [[بصره]]<ref>ر.ک:مقاله بصره</ref> ابن زبیر که فرمانده پیاده نظام بود، بر خلاف پیمان آتش بسی كه با عثمان بن حُنَیْف حاكم بصره تا رسیدن امام علی(ع)بسته بودند، با گروهی، 40 نفر از محافظان [[مسلمان]] را كشت و [[بيت‌ المال|بیت‌ المال]] را تصرف كرد. <ref>فتوح البلدان، ص365؛ الاستيعاب، ج1، ص368</ref>