عصمت: تفاوت میان نسخه‌ها

عصمت یعنى آنكه انسان نه تنها گناه نكند بلكه در فكر گناه هم نباشد. ما در برخى گناهان حالت عصمت داریم، زیرا تاكنون مرتكب آن نشده‌‏ایم و فكر آن را هم نكرده‌‏ایم؛ نظیر عریان به كوچه و بازار رفتن، خودكشى و یا كشتن دیگران. همان گونه كه ما در بسیارى گناهان به خاطر علم و آگاهى كه به زشتى و پستى و بد عاقبتى آن داریم هرگز به فكر انجام آن نیستیم، امام و پیامبر هم به خاطر علم و یقینى كه به ناپسندى همه گناهان دارد، هرگز گرد آن نمى‏رود. <ref>اصول عقاید، ص 400</ref>

لفظ عصمت با تمام مشتقّات خود 13 مرتبه در [[قرآن]] آمده و به معنای تمسّك و نگهداری و منع و بازداری است.

*عصمت وصف قرآن كریم: لا یَأْتیهِ الْباطِلُ مِنْ بَیْنِ یَدَیْهِ وَ لا مِنْ خَلْفِهِ <ref>فصلت/ 42</ref>

#در تلقّی و دریافت وحی: وَ إِنَّكَ لَتُلَقَّی الْقُرْآنَ مِنْ لَدُنْ حَكیمٍ عَلیمٍ <ref> نمل/ 6</ref>

#در ضبط و نگهداری وحی: سَنُقْرِئُكَ فَلا تَنْسی <ref>اعلی/ 6</ref>

'''آیا عصمت موهبت خدایی است یا اكتسابی؟'''  

عصمت به معنای درجه كامل شناخت و علم و تقوا است و شكی نیست كه قسمتی از مراتب تقوا را می‏توان كسب كردبنابراین نمی توان آن را کاملا موهبتی و بدون لیاقت و شایستگی خود شخص محسوب نمود بلکه شخص معصوم با اکتساب مراحل تقوی به عصمت می رسد.  

شیخ مفید: العصمة تفضل من الله تعالی علی من علم أنه یتمسك بعصمته <ref>تصحیح‏ الاعتقاد، ص 128</ref> قال السید المرتضی رحمه الله فی كتاب الغرر و الدرر:" أن العصمة هی اللطف الذی یفعله الله تعالی فیختار العبد عنده الامتناع من فعل القبیح" <ref>بحارالانوار، ج 17، ص 93</ref> و به چند آیه استدلال كرده‏اند: وَ إِنَّهُمْ عِنْدَنا لَمِنَ الْمُصْطَفَیْنَ الاخْیارِ <ref>بحارالانوار، ج 17،  ص/ 47</ref> وَ لَقَدِ اخْتَرْناهُمْ عَلی عِلْمٍ عَلَی الْعالَمین <ref>دخان/ 32</ref> إِنَّما یُریدُ اللّهُ لِیُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَ یُطَهِّرَكُمْ تَطْهیراً <ref>احزاب/ 33</ref>  

در دعای ندبه می‏خوانیم: الَّذِینَ اسْتَخْلَصْتَهُمْ لِنَفْسِكَ وَ دِینِكَ إِذِ اخْتَرْتَ لَهُمْ جَزِیلَ مَا عِنْدَكَ مِنَ النَّعِیمِ الْمُقِیمِ الَّذِی لا زَوَالَ لَهُ وَ لا اضْمِحْلالَ بَعْدَ أَنْ شَرَطْتَ عَلَیْهِمُ الزُّهْدَ فِی دَرَجَاتِ هَذِهِ الدُّنْیَا الدَّنِیَّةِ وَ زُخْرُفِهَا وَ زِبْرِجِهَا فَشَرَطُوا لَكَ ذَلِكَ وَ عَلِمْتَ مِنْهُمُ الْوَفَاءَ بِه <ref>إقبال الاعمال، ص 295</ref>  

عصمت اختیار معصوم را سلب نمی کند و او قدرت بر گناه دارند و لكن گناه را انجام نمی‏دهند.  

چنان كه ما انسان‏ها در برخی از كارها معصوم هستیم. مانند انتحار، لخت بیرون آمدن، خود را به آتش افكندن. وَ اجْتَبَیْناهُمْ وَ هَدَیْناهُمْ إِلی صِراطٍ مُسْتَقیمٍ ذلِكَ هُدَی اللَّهِ یَهْدی بِهِ مَنْ یَشاءُ مِنْ عِبادِهِ وَ لَوْ أَشْرَكُوا لَحَبِطَ عَنْهُمْ ما كانُوا یَعْمَلُون <ref>انعام/ 87- 88</ref>

بسیار روشن است كه پیامبر (ص) و امام حافظ دین الهی است و اگر انحراف پیدا كند، غرض اصلی دین كه هدایت مردم است، صورت نمی‏پذیرد و <ref>نقض غرض</ref> می شود. از آیه شریفه: لا یَنالُ عَهْدِی الظّالِمینَ <ref>بقره/ 124</ref> نیز عصمت امام استفاده می‏شود.  

#بالعكس‏ <ref>ابراهیم </ref>

برای قسم اول و چهارم قطعا دعا نكرده و گروه سوم را هم قرآن نفی می‏كند. پس قسم دوم ثابت می‏شود.  

*قُلْ إِنْ كُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللّهَ فَاتَّبِعُونی <ref>آل عمران/ 31</ref>

*أَطیعُوا اللّهَ وَ أَطیعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِی الامْرِ مِنْكُمْ <ref>نساء/ 59</ref>

271 حدیث وارد شده كه منظور از اولی الامر ائمه اطهار (ع) است.  

*فَبِعِزَّتِكَ لاغْوِیَنَّهُمْ أَجْمَعین إِلا عِبادَكَ مِنْهُمُ الْمُخْلَصینَ <ref>نساء/  ص/ 83- 82</ref>

*وَ اذْكُرْ عِبادَنا إِبْراهیمَ وَ إِسْحاقَ وَ یَعْقُوبَ أُولِی الایْدی وَ الابْصارِ إِنّا أَخْلَصْناهُمْ بِخالِصَةٍ ذِكْرَی الدّارِ وَ إِنَّهُمْ عِنْدَنا لَمِنَ الْمُصْطَفَیْنَ الاخْیار <ref>نساء/ ص/ 47- 45</ref>