۸۷٬۵۶۷
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'ي' به 'ی') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
جایگاه مُفَسِّر در تبیین مفاهیم و مدالیل آیات قرآن کریم بسیار ویژه است. مفسر با رعایت تقوا و پرهیز از تفسیر به رای با پشتوانه علمی نقشی اساسی در فهم کلام شارع مقدس و مطلوب او دارد. | '''جایگاه مُفَسِّر''' در تبیین مفاهیم و مدالیل آیات [[قرآن کریم]] بسیار ویژه است. مفسر با رعایت تقوا و پرهیز از تفسیر به رای با پشتوانه علمی نقشی اساسی در فهم کلام شارع مقدس و مطلوب او دارد. | ||
=نقش و جایگاه مفسر= | =نقش و جایگاه مفسر= | ||
خط ۸: | خط ۸: | ||
==آیات هابیل و قابیل== | ==آیات هابیل و قابیل== | ||
و همانطور که در داستان هابیل و قابیل مشاهده میکنیم که حتی قابیل از پنهان کردن جنازه برادر عاجز است و کلاغی به او یاد میدهد: «فبعث الله غرابا یبحث فی الارض لیریه کیف یواری سواة اخیه قال یا ویلتا اعجزت ان اکون مثل هذا الغراب؛<ref>مائده/سوره۵، آیه۳۱. </ref>آنگاه خداوند کلاغى را که در زمین مىکاوید، برانگیخت تا به او نشان دهد که چگونه پیکر برادرش را نهان سازد. گفت: اى واى بر من! آیا ناتوان شدم از اینکه مانند این کلاغ باشم». | |||
==آیات تعلیم اسماء به آدم== | ==آیات تعلیم اسماء به آدم== | ||
خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
برخی گفتهاند: درست است که فهم مفسر تا حدی در شکل گیری و گوناگون شدن تفسیر نقش دارد، اما درباره آن مبالغه شده و اصولا تحلیلهایی که درباره جایگاه وریشههای این نقش ارائه شده مورد مناقشه و انتقاد است. آشنایی با شبهات در ترسیم و تحدید بحث مؤثر است و موجب آن خواهد شدکه جایگاه مفسر روشن تر شود. | برخی گفتهاند: درست است که فهم مفسر تا حدی در شکل گیری و گوناگون شدن تفسیر نقش دارد، اما درباره آن مبالغه شده و اصولا تحلیلهایی که درباره جایگاه وریشههای این نقش ارائه شده مورد مناقشه و انتقاد است. آشنایی با شبهات در ترسیم و تحدید بحث مؤثر است و موجب آن خواهد شدکه جایگاه مفسر روشن تر شود. | ||
==مناقشه در جایگاه | ==مناقشه در جایگاه تئوریها== | ||
گفتهاند: اینکه تا مفسر پیش فهمی نداشته باشد، نمیتواند متنی را تفسیر کند، درست نیست؛ زیرا این استدلال کافی نیست که گفته شود: مفسر بدون پیش فهم یاپیش فرض در طلب مجهول مطلق است و مسلم است که نمیتواند طالب مجهول مطلق باشد. حتما باید در مورد مجهول از پیش دانستهای داشته باشد تا به آنچه نمیداند علم پیدا کند و صرف اینکه درباره چیزی یک معلوم و یک مجهول داشته باشد، مشکل حل نمیشود. مشکل هنگامی حل میشود که معلوم بتواند مجهول را روشن کند؛ چون این ربطی به این ادعا ندارد که برای رسیدن به یک مجهول تصوری همواره نیاز به پیش دانسته تصوری و برای رسیدن به یک مجهول تصدیقی نیاز به پیش دانسته تصدیقی داریم. ما برای طرح سؤال جز تصور موضوع و محمول به چیز دیگری نیاز نداریم. پس اینکه طالب مجهول مطلق نیستیم، به این معناست که تا از شی ء در ذهن تصوری نداشته باشیم، به جستجوی محمولات آن نمیپردازیم. آن هم نه محمولاتی که در ذهن مانیست و به اصطلاح مجهول مطلق است؛ بلکه محمولاتی که قبلا تصور آنها را در ذهن فراهم کردهایم. اگر ما هیچگونه تصوری از هیچ محمول یا موضوعی در ذهن نداشته باشیم، طالب هیچ چیزی نمیتوانیم باشیم؛ چرا که طالب مجهول مطلق بودن محال است. | گفتهاند: اینکه تا مفسر پیش فهمی نداشته باشد، نمیتواند متنی را تفسیر کند، درست نیست؛ زیرا این استدلال کافی نیست که گفته شود: مفسر بدون پیش فهم یاپیش فرض در طلب مجهول مطلق است و مسلم است که نمیتواند طالب مجهول مطلق باشد. حتما باید در مورد مجهول از پیش دانستهای داشته باشد تا به آنچه نمیداند علم پیدا کند و صرف اینکه درباره چیزی یک معلوم و یک مجهول داشته باشد، مشکل حل نمیشود. مشکل هنگامی حل میشود که معلوم بتواند مجهول را روشن کند؛ چون این ربطی به این ادعا ندارد که برای رسیدن به یک مجهول تصوری همواره نیاز به پیش دانسته تصوری و برای رسیدن به یک مجهول تصدیقی نیاز به پیش دانسته تصدیقی داریم. ما برای طرح سؤال جز تصور موضوع و محمول به چیز دیگری نیاز نداریم. پس اینکه طالب مجهول مطلق نیستیم، به این معناست که تا از شی ء در ذهن تصوری نداشته باشیم، به جستجوی محمولات آن نمیپردازیم. آن هم نه محمولاتی که در ذهن مانیست و به اصطلاح مجهول مطلق است؛ بلکه محمولاتی که قبلا تصور آنها را در ذهن فراهم کردهایم. اگر ما هیچگونه تصوری از هیچ محمول یا موضوعی در ذهن نداشته باشیم، طالب هیچ چیزی نمیتوانیم باشیم؛ چرا که طالب مجهول مطلق بودن محال است. | ||