confirmed
۳۷٬۹۷۲
ویرایش
خطیب بغدادی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۶۴: | خط ۶۴: | ||
درباره اطلاق لقب خطیب بر وى، از این حیث که نسبت پدرش به او رسیده یا خود او این شغل را داشته است، باید خاطر نشان کرد که به نوشته [[یاقوت حموى]] <ref>ج ۱، ص ۳۹۰</ref> از قول عبدالعزیزبن محمد نخشبى (متوفى ۴۵۶) خطیب بغدادى در برخى روستاهاى بغداد به ایراد خطبه مى پرداخت. <ref>نیز رجوع کنید به خطیب بغدادى، ج ۱، همان مقدمه، ص ۲۲</ref> | درباره اطلاق لقب خطیب بر وى، از این حیث که نسبت پدرش به او رسیده یا خود او این شغل را داشته است، باید خاطر نشان کرد که به نوشته [[یاقوت حموى]] <ref>ج ۱، ص ۳۹۰</ref> از قول عبدالعزیزبن محمد نخشبى (متوفى ۴۵۶) خطیب بغدادى در برخى روستاهاى بغداد به ایراد خطبه مى پرداخت. <ref>نیز رجوع کنید به خطیب بغدادى، ج ۱، همان مقدمه، ص ۲۲</ref> | ||
=اساتید و مشایخ= | |||
وى خواندن و نوشتن را در نزد هلال بن عبداللّه بن محمد فراگرفت <ref>رجوع کنید به خطیب بغدادى، ج ۱۶، ص ۱۱۷</ref>، اما معلوم نیست که خواندن و نوشتن را در درزیجان فراگرفت یا در [[بغداد]]. چون پدرش در این ایام در بغداد به سر مى برد و در همانجا وفات کرد و خطیب هم در ۴۰۳ براى اولین بار در بغداد سماع [[حدیث]] کرده <ref>رجوع کنید به ادامه مقاله</ref>، به نظر مى رسد خواندن و نوشتن را در بغداد فراگرفته باشد <ref>همان، ج ۱، مقدمه بشار عواد معروف، ص ۱۹ـ۲۰</ref> | |||
خطیب بغدادى سپس به تشویق پدرش به سماع حدیث و تعلم [[فقه]] پرداخت <ref>ذهبى، ۱۴۰۱ـ۱۴۰۹، ج ۱۸، ص ۲۷۱</ref> نخستین سماع وى چنانکه گفته شد در یازده سالگى و در نزد ابن رِزقویه بود. سپس به فراگیرى فقه مشغول و در [[مسجد]] عبداللّه بن مبارک به درس ابوحامد اسفراینى* (متوفى ۴۰۶) حاضر شد <ref>خطیب بغدادى، ج ۶، ص۲۰</ref>، اما به سبب صِغَرِ سن از محضر درس او استفاده چندانى نبرد. | |||
اولین کسى که به گفته خطیب <ref>ج ۶، ص ۲۵</ref> از درس فقه او بهره برد و از آن یادداشت برداشت، ابوالحسن احمدبن محمد معروف به ابن المَحامِلى، شاگرد اسفراینى بود. در عین حال نخستین استاد حقیقى خطیب بغدادى در فقه، قاضى ابوالطیب طاهربن عبداللّه طبرى بود که شیخ شافعیان بغداد محسوب مى شد. <ref>رجوع کنید به همان، ج۱۰، ص ۴۹۲</ref> | |||
خطیب نزد بیشتر مشایخ بغداد سماع حدیث کرد، از جمله از سال ۴۰۶ تا ۴۱۲ به مدت شش سال نزد ابن رزقویه حدیث آموخت <ref>رجوع کنید به همان، ج ۲، ص ۲۱۲ـ۲۱۳</ref> و به صورت اجازه یا سماع، تألیفات پرشمار و مشهور ۲۴ تن از مؤلفان را ــکه بیشتر در زمینه حدیث و رجال بودــ از وى شنید. <ref>عمرى، ص۳۰</ref> | |||
خطیب سپس به ابوبکر احمدبن محمدبن غالب خوارزمى، معروف به بَرْقانى*، محدّث و مؤلف مشهور، پیوست و سالها در مصاحبت او احادیث بسیار سماع کرد <ref>رجوع کنید به خطیب بغدادى، ج ۶، ص ۲۷</ref>، برقانى هم متقابلا احادیث فراوانى از خطیب شنید <ref>رجوع کنید به همان، ج ۶، ص ۲۸</ref> او درباره روش علمى آینده خود از برقانى مشورت و راهنمایى مىگرفت <ref>همان، ج ۱، مقدمه بشار عواد معروف، ص ۲۲</ref> | |||
خطیب در ۴۱۲ در بصره بود <ref>رجوع کنید به ج ۲، ص ۳۱۷</ref> و در این سفر از شمارى از مشایخ آنجا اخذ حدیث کرد، از جمله ابوالحسن على بن قاسم بن حسن شاهد و ابومحمد حسن بن على سابورى. <ref>رجوع کنید به ذهبى، ۱۴۰۱ـ۱۴۰۹، ج ۱۸، ص ۲۷۲</ref> در ۴۱۵، به منظور اخذ احادیث بیشتر به فکر سفر به مراکز علمى افتاد ولى در اینکه به کدام شهر برود دچار تردید گشت و پس از مشورت با برقانى راهى نیشابور شد <ref>رجوع کنید به همان، ج ۱۸، ص ۲۷۵</ref> و در رمضان ۴۱۵ به آنجا رسید. <ref>رجوع کنید به خطیب بغدادى، ج ۱، همان مقدمه، ص ۲۴</ref> | |||
خطیب در مسیر خود تا نیشابور، در برخى شهرها همچون نهروان <ref>رجوع کنید به همان، ج ۱۳، ص ۵۸۱</ref> و دینور <ref>رجوع کنید به همان، ج ۹، ص ۴۳۲</ref> سماع حدیث کرد و به رى نیز وارد شد. <ref>رجوع کنید به همان، ج ۱۲، ص ۴۱۶</ref> در این سفر ابن القُنّى همراه وى بود. <ref>سمعانى، ج ۴، ص ۵۵۵</ref> | |||
=پانویس= | =پانویس= | ||