۸۷٬۸۱۰
ویرایش
مذهب: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'كلام' به 'کلام'
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (جایگزینی متن - 'كلام' به 'کلام') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
==دین== | ==دین== | ||
مذهب معمولا كار بردش اخص از [[دین]] است یعنی [[دین]] عام است و مذهب خاص. مثلا [[دین]] مبین [[اسلام]] عام است و شامل همه فرقه‌های اسلامی می شود و لذا [[شیعه]] و [[سنی]] همه بر این اعتقادند كه اگر كسی به وجود خداوند و یگانگی او و نبوت پیامبر اكرم (ص) و آنچه او از جانب خدا آورده، اقرار نماید، [[مسلمان]] است و آثار [[اسلام]] كه در كتب فقه بیان شده بر آن مترتب است،<ref> ربانی گلپایگانی، علی، فرق و مذاهب | مذهب معمولا كار بردش اخص از [[دین]] است یعنی [[دین]] عام است و مذهب خاص. مثلا [[دین]] مبین [[اسلام]] عام است و شامل همه فرقه‌های اسلامی می شود و لذا [[شیعه]] و [[سنی]] همه بر این اعتقادند كه اگر كسی به وجود خداوند و یگانگی او و نبوت پیامبر اكرم (ص) و آنچه او از جانب خدا آورده، اقرار نماید، [[مسلمان]] است و آثار [[اسلام]] كه در كتب فقه بیان شده بر آن مترتب است،<ref> ربانی گلپایگانی، علی، فرق و مذاهب کلامی، قم، مركز جهانی علوم اسلامی، چاپ اول، 1377ش، ص20.</ref> ولی مذاهب منشعب از [[دین]] [[اسلام]] علاوه بر این اعتقادات، اعتقادات یا اعتقاد خاصی دارند كه دیگر مذاهب آن را ندارند مثلا مذهب [[شیعه]] معتقد به نصب الهی در [[امامت]] است، ولی [[مذهب تسنن]] چنین اعتقادی ندارد. | ||
بر این اساس گاهی یك [[دین]] دارای چند مذهب است؛ بنابراین بین [[دین]] و مذهب به اصطلاح معروف از نسب اربعه، عموم و خصوص مطلق است یعنی [[دین]] شامل مذهب می شود و عام است و مذهب جزء [[دین]] است و خاص می باشد. | بر این اساس گاهی یك [[دین]] دارای چند مذهب است؛ بنابراین بین [[دین]] و مذهب به اصطلاح معروف از نسب اربعه، عموم و خصوص مطلق است یعنی [[دین]] شامل مذهب می شود و عام است و مذهب جزء [[دین]] است و خاص می باشد. | ||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
كلمه فِرْقه در اصطلاح، نیز معنایی نزدیك به معنی لغوی دارد و به گروهی از مردم كه اعتقاد واحدی غیر از اعتقاد دیگران را انتخاب و دنبال كنند، فرقه گفته می شود.<ref> ر.ك: فرهنگ فارسی معین، ج 3، ص 2523.</ref> مثلاً اگر عده ای از پیروان یك [[دین]]، اعتقاد خاصی غیر از اعتقاد عموم پیروان آن [[دین]] داشته باشند به آن عده «فرقه» گفته می شود. | كلمه فِرْقه در اصطلاح، نیز معنایی نزدیك به معنی لغوی دارد و به گروهی از مردم كه اعتقاد واحدی غیر از اعتقاد دیگران را انتخاب و دنبال كنند، فرقه گفته می شود.<ref> ر.ك: فرهنگ فارسی معین، ج 3، ص 2523.</ref> مثلاً اگر عده ای از پیروان یك [[دین]]، اعتقاد خاصی غیر از اعتقاد عموم پیروان آن [[دین]] داشته باشند به آن عده «فرقه» گفته می شود. | ||
با توجه به معنای اصطلاحی فرقه و مذهب می توان گفت كه «فرقه» به افرادی كه از یك [[دین]] جدا شده و عقیده خاصی دارند، اطلاق می شود و به اعتقاد و روش خاص آن «مذهب» گفته می شود؛ بنابراین این دو كلمه به یك تعبیر، معنای مترادفی دارند با این تفاوت كه كلمه فرقه به افراد خاص بودن آنها نظر دارد و كلمه مذهب روش خاص آنان را مورد توجه قرار می دهد. پس این دو كلمه می توانند به جای همدیگر به كار گرفته شوند. ولی باید توجه داشت كه فرقه اسم سخت افزاری و مذهب اسم نرم افزاری یك گروه با عقیده خاص می باشد. تفاوت دیگری كه از استعمال دو كلمه فرقه و مذهب می توان به دست آورد این است كه فرقه بیشتر به تقسیم های یك [[دین]] از لحاظ | با توجه به معنای اصطلاحی فرقه و مذهب می توان گفت كه «فرقه» به افرادی كه از یك [[دین]] جدا شده و عقیده خاصی دارند، اطلاق می شود و به اعتقاد و روش خاص آن «مذهب» گفته می شود؛ بنابراین این دو كلمه به یك تعبیر، معنای مترادفی دارند با این تفاوت كه كلمه فرقه به افراد خاص بودن آنها نظر دارد و كلمه مذهب روش خاص آنان را مورد توجه قرار می دهد. پس این دو كلمه می توانند به جای همدیگر به كار گرفته شوند. ولی باید توجه داشت كه فرقه اسم سخت افزاری و مذهب اسم نرم افزاری یك گروه با عقیده خاص می باشد. تفاوت دیگری كه از استعمال دو كلمه فرقه و مذهب می توان به دست آورد این است كه فرقه بیشتر به تقسیم های یك [[دین]] از لحاظ کلامی و اعتقادی اطلاق می شود؛ اما مذهب در تقسیم های یك [[دین]] از لحاظ فقهی، اعتقادی، اخلاقی و... كاربرد دارد و حتی یك فرقه دینی احتمالاً چندین مذهب می تواند داشته باشد. | ||
برای مثال [[اهل سنت]] چهار مذهب فقهی دارند كه عبارت است از [[مالكی]]، [[شافعی]]، [[حنفی]] و [[حنبلی]] و ده ها فرقه ریز و درشت | برای مثال [[اهل سنت]] چهار مذهب فقهی دارند كه عبارت است از [[مالكی]]، [[شافعی]]، [[حنفی]] و [[حنبلی]] و ده ها فرقه ریز و درشت کلامی دارند مانند: [[معتزله]]، [[اشعری]]، [[ماتریدی]]، اهل [[حدیث]]، مشبهه و... به همین دلیل می توان ادعا كرد كه به اصطلاح علمای منطق، رابطه فرقه و مذهب اعم و اخص مطلق است هر فرقه ای مذهب است، ولی هر مذهبی فرقه نیست. البته این فرق برگرفته از استعمال است و با تغییر استعمال این فرق هم تغییر می كند. | ||
البته در زبان فارسی، اصطلاح فرقه و مذهب با هم فرق چندانی نداشته و به جای همدیگر استعمال می شوند و شاید تنها تفاوت شان در استعمال، این باشد كه برای انشعاب های اعتقادی و | البته در زبان فارسی، اصطلاح فرقه و مذهب با هم فرق چندانی نداشته و به جای همدیگر استعمال می شوند و شاید تنها تفاوت شان در استعمال، این باشد كه برای انشعاب های اعتقادی و کلامی از اصطلاح فرقه استفاده می كنند و برای روشن كردن انشعاب های فقهی، اصطلاح «مذهب» را به كار می برند. | ||
=پانویس= | =پانویس= | ||