ناصر سبحانی: تفاوت میان نسخه‌ها

'''ناصر سبحانی''' در مهرماه سال ۱۳۳۰ ه. ش. در روستای ''دوریسان'' از توابع شهرستان ''[[پاوه]]'' زاده شد. او در سال (۱۳۴۷ ه. ش) راهی مدارس علوم دینی شد و در روستاهای استان‌های کردنشین ایران، از جمله حجره ماموستا ملا عبد الفتاح محمدی مطلق در نودشه، محمد زاهد ضیایی پاوه‌ای و محمدناصر ضیائی، به طلب علوم اسلامی پرداخت. در سال ۱۳۵۳ ه. ش. پس از شش سال تلمّذ نزد استادان مدارس علوم دینی کردستان ایران، (چون دورود، محمودآباد، مریوان) تحصیلات را در سطح عالی به پایان رسانید و پس از کسب اجازهٔ تدریس و [[افتاء]] از استادانش '''محمدامین کانی‌سانان'''، به‌عنوان یکی از عالمان منطقه، مشغول تبلیغات مذهبی شد.<br>

   

ایشان با تأسیس مدرسهٔ علوم دینی دوریسان، دست به کار آموزش [[طلاب علوم دینی]] شد. او در کنار فعالیت‌های دینی، در مسایل اجتماعی نیز حضوری چشم‌گیر داشت. در سال ۱۳۵۸، چند ماهی بعد از پیروزی انقلاب، به شهر پاوه رفت و در آنجا به کار دعوت اسلامی مشغول شد. او که ابتدا وابسته به مکتب [[قرآن]] بود در سال ۱۳۵۹ به جنبش [[اخوان‌المسلمین ایران]] به رهبری '''صلاح‌الدین محمد بهاءالدین''' پیوست و تا تابستان ۱۳۶۱ در پاوه و اطراف آن به دعوت و فعالیت دینی مشغول بود.<br>

   

ناصر سبحانی در تشکیل شورای مرکزی سنت (شمس) با '''کاک احمد مفتی‌زاده''' و سایر عالمان همکاری تنگاتنگی داشت. او به همراه کاک احمد مفتی‌زاده و بسیاری از سیاست‌مداران و علمای [[اهل‌سنت]] ایران و کردستان، در نشست‌ها و گفتگوهای متعددی با مسئولان جمهوری اسلامی ایران در [[کرمانشاه]]، [[قم]] و [[تهران]] مشارکت جدی داشت، از جمله در کنگره قانون اساسی و نیز مذاکراتی با [[سید علی حسینی خامنه ای|رهبر انقلاب ایران]] در [[قم]]. با تشکیل شورای مرکزی [[اهل‌سنت]] ناصر سبحانی از سوی اخوان المسلمین ایران به عنوان یکی از اعضای فعّال با این تشکل همکاری کرد؛ که موجب صدور حکم دستگیری او از طرف مسئولان جمهوری اسلامی در کنگره دوم شد که در پی صدور این حکم، دوران فعالیت مخفیانهٔ هشت سالهٔ وی از مرداد ماه ۱۳۶۱ آغاز شد و تا لحظهٔ دستگیری‌اش در ۱۶ خرداد ماه ۱۳۶۸ ادامه یافت.<br>

   

ناصر سبحانی سه بار به خارج از کشور سفر کرد. دو بار راهی [[پاکستان]] شد. در سفر دوم مدت یک سال در آنجا ماند و به تحقیق و تألیف مشغول شد، در کنفرانس اسلامی پاکستان که با شرکت عالمان برجستهٔ جهان اسلام و به منظور بررسی مشکلات دنیای اسلام تشکیل شده بود شرکت کرد و به ایراد سخنرانی پرداخت. استاد ناصر سبحانی در سومین سفر خود در سال ۱۳۶۷ به ترکیه رفت و در گنگرهٔ خاص ملت کُرد که از سوی شخصیت‌های اسلامی تشکیل شده بود، شرکت کرد و در همین کنگره بنا به پیشنهاد ایشان رابطه ی اسلامی کُرد تأسیس گردید.  

او در خلال این سفرها با شخصیت‌های برجستهٔ اسلامی از جمله: مرشد سوم اخوان‌المسلمین [[عمر تلمسانی]]، مرشد پنجم اخوان، مصطفی مشهور، '''محمد احمد الراشد'''، '''عبدالله عزام'''، خورشید احمد دیدار کرد. همچنین با سران جهاد [[افغانستان]] مانند [[گلبدین حکمتیار]]، [[برهان الدین ربانی]]، یونس خالص در اثنای جنگ علیه شوروی سابق هم ملاقات و گفتگو داشت.<br>

ناصر سبحانی به مدرسه اصلاحی شیخ [[محمد عبده]] وابسته بود و معتقد بود که عقاید را تنها از [[قرآن]] یا [[احادیث]] متواتری که ریشه روشن قرآنی (او معتقد بود که احادیث صحیح حاصل درک پیامبر از قرآن هستند) دارند باید استخراج کرد. البته تعداد بسیار کمی از احادیث را متوانر و قابل استناد در مسائل عقیده می‌دانست و استناد به احادیث آحاد در عقاید را نمی‌پذیرفت. ایشان برخی احادیث را مخالف قرآن می‌دانست و آنها را جعلی می‌دانست. به همین دلیل منکر تشریعاتی چون [[سنگسار]]و قتل مرتد بود و تعریف متداول [[صحابه]]، اینکه هر کسی که با [[پیامبر]] دیدار داشته است صحابه است و در نتیجه عادل، را نمی‌پذیرفت. در نتیجه بسیاری از روایات را پذیرفتنی نمی‌دانست.<br>

ایشان همچنین در تحلیل تاریخ صدر [[اسلام]] نظریات نوینی داشت و تابع نظرات عموماً پذیرفته شده نبود. در این زمینه او بیشتر متأثر از «خلافت و ملوکیت» [[ابوالاعلی مودودی]] بود. او همچنین از کتاب «اصطلاحات چهارگانه در قرآن» [[ابوالاعلی مودودی]] بسیار تأثیر پذیرفته بود و در بسیاری از گفتارها و نوشتارهایش به این مباحث خاصتا به معنای اصلی واژگان «رب»، «اله»، «عبادت» و دین، که مودودی سعی کرده بود نشان دهد در صدر اسلام معانی متفاوتی داشته‌اند، ارجاع می‌داد.<br>

   

برخی از آثار علمی ناصر سبحانی عبارت‌اند از:  

• مجموعه فتاوا دربارهٔ برخی از مسائل مهم ایران و جهان معاصر و به زبان عربی می‌باشد.

• مجموعه‌ای از مقالات در مجلات اسلامی طی سال‌های ۱۹۸۳ تا ۱۹۸۷ میلادی است.

• رسالة الآلام من أرض البلایا إلی معشر الأنبیاء والمرسلین که آن را پس از بمباران شیمیایی [[حلبچه]] نوشته.

اتهام ناصر سبحانی که منجر به دستگیری و نهایتاً اعدام وی شد هیچ‌گاه معلوم نشد. گفته می‌شود وی در بیست و هشتم اسفند ماه ۱۳۶۸ به دار آویخته شد. قبر سبحانی در شهرستان [[قروه]]، از توابع استان کردستان، قرار دارد.  

[[رده: شخصیت‌های جهان اسلام]]

[[رده: اخوان المسلمین]]