۸۷٬۷۸۵
ویرایش
امیرکبیر: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'می کرد' به 'می‌کرد'
جز (جایگزینی متن - 'می نویسد' به 'می‌نویسد') |
جز (جایگزینی متن - 'می کرد' به 'می‌کرد') |
||
| خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
=امیر از نگاه بیگانگان= | =امیر از نگاه بیگانگان= | ||
منشی سفارت [[انگلیس]] در تهران، شخصیت امیر و کردارش را چنین توصیف می‌کند: «امیر نظام به کسی قول نمی‌دهد، اما وقتی انجام کاری را وعده می‌دهد، باید به سخنش اعتماد کرد و انجام آن کار را محقق شمرد. امیر نظام به کلی فراتر از آن بود که کسی بتواند او را به رشوه بفریبد. روزها و هفته ها می گذشت که از بام تا شام کار | منشی سفارت [[انگلیس]] در تهران، شخصیت امیر و کردارش را چنین توصیف می‌کند: «امیر نظام به کسی قول نمی‌دهد، اما وقتی انجام کاری را وعده می‌دهد، باید به سخنش اعتماد کرد و انجام آن کار را محقق شمرد. امیر نظام به کلی فراتر از آن بود که کسی بتواند او را به رشوه بفریبد. روزها و هفته ها می گذشت که از بام تا شام کار می‌کرد و نصیب خود را همان وظیفه مقدس می دانست. دشواری ها و نیرنگ ها نیز او را از کار، سست و دل سرد نمی ساخت. اگر امیر نظام در همه نقشه هایش کام یاب نگردید، کاستی از دانایی و نیروی کارش نبود؛ تقصیر از آنان بود که در یاری او کوتاهی کردند». | ||
=مبارزه با رشوه= | =مبارزه با رشوه= | ||
| خط ۶۱: | خط ۶۱: | ||
همان اندازه که تعصب خشک و [[دین]] داری کورکورانه، جامعه را از ترقی بازمی‌دارد، بی توجهی به سنت های دینی و ملی نیز کشور را دچار بی هویتی و بیگانه پرستی می‌کند. مردان موفق، افرادی هستند که با تکیه بر فرهنگ دینی و ملی خویش و با کمک گرفتن از الگوها و ابزارهای مورد نیاز ـ اگرچه از بیگانگان به دست آمده باشند ـ جامعه را به سوی آبادانی هدایت می‌کنند. امیرکبیر نمونه برجسته از این گونه انسان هاست. زمانی که فرمانده سپاه اَرزنةُ الروم از او می‌خواهد تا برای مدت اندکی لباس ترکان [[عثمانی]] را بپوشد و از حمله اوباش در امان بماند، با تندی پاسخ می‌دهد: اگر سر از تنم جدا سازند، لباسی را که مخصوص ایرانیان است، از تن بیرون نمی آورم. | همان اندازه که تعصب خشک و [[دین]] داری کورکورانه، جامعه را از ترقی بازمی‌دارد، بی توجهی به سنت های دینی و ملی نیز کشور را دچار بی هویتی و بیگانه پرستی می‌کند. مردان موفق، افرادی هستند که با تکیه بر فرهنگ دینی و ملی خویش و با کمک گرفتن از الگوها و ابزارهای مورد نیاز ـ اگرچه از بیگانگان به دست آمده باشند ـ جامعه را به سوی آبادانی هدایت می‌کنند. امیرکبیر نمونه برجسته از این گونه انسان هاست. زمانی که فرمانده سپاه اَرزنةُ الروم از او می‌خواهد تا برای مدت اندکی لباس ترکان [[عثمانی]] را بپوشد و از حمله اوباش در امان بماند، با تندی پاسخ می‌دهد: اگر سر از تنم جدا سازند، لباسی را که مخصوص ایرانیان است، از تن بیرون نمی آورم. | ||
امیری که برای حفظ سنت های کشور خویش چنین سخت گیر بود، به دستاوردهای غرب هم توجه داشت و از بررسی پیشرفت های آنان غافل نبود. ازاین رو، مردم را تشویق | امیری که برای حفظ سنت های کشور خویش چنین سخت گیر بود، به دستاوردهای غرب هم توجه داشت و از بررسی پیشرفت های آنان غافل نبود. ازاین رو، مردم را تشویق می‌کرد که پیشرفت های غربیان را مطالعه کنند و برای یادگیری دستاوردهای روز غرب، کمر همت ببندند. | ||
=توطئه انگلیس= | =توطئه انگلیس= | ||
| خط ۸۹: | خط ۸۹: | ||
در دوران صدارت او، کتاب های فراوانی از [[اروپا]] به ایران آورده شد که در زمینه های گوناگونی نوشته شده بودند. کتاب هایی درباره علوم طبیعی، صنعت، زراعت، تجارت، اقتصاد، سیاست، قوانین معدن شناسی، تربیت حیوانات اهلی و خانگی، پرورش درختان صنعتی و میوه، باغبانی، نظام لشکری و فنون جنگ، طب، دام پزشکی و... . افزون بر این، امیر 323 نقشه جغرافیای جهان را یک جا به ایران آورد. | در دوران صدارت او، کتاب های فراوانی از [[اروپا]] به ایران آورده شد که در زمینه های گوناگونی نوشته شده بودند. کتاب هایی درباره علوم طبیعی، صنعت، زراعت، تجارت، اقتصاد، سیاست، قوانین معدن شناسی، تربیت حیوانات اهلی و خانگی، پرورش درختان صنعتی و میوه، باغبانی، نظام لشکری و فنون جنگ، طب، دام پزشکی و... . افزون بر این، امیر 323 نقشه جغرافیای جهان را یک جا به ایران آورد. | ||
میرزا تقی خان کتاب خانه ای در کنار مدرسه دارالفنون تأسیس کرد تا دانش آموزان با علوم مورد علاقه خود آشنا شوند. راه اندازی چاپ خانه مدرسه دارالفنون هم از کارهای اندیشمندانه امیر بود که چاپ کتاب ها را آسان تر، سریع تر و ارزان تر | میرزا تقی خان کتاب خانه ای در کنار مدرسه دارالفنون تأسیس کرد تا دانش آموزان با علوم مورد علاقه خود آشنا شوند. راه اندازی چاپ خانه مدرسه دارالفنون هم از کارهای اندیشمندانه امیر بود که چاپ کتاب ها را آسان تر، سریع تر و ارزان تر می‌کرد. در هیچ دوره ای از تاریخ قاجار، چنین رویکردی به علم وجود نداشت و چنین ستایش مندانه برای خودکفایی علمی گام برداشته نشد. | ||
=امیر مقتدر= | =امیر مقتدر= | ||
| خط ۱۰۳: | خط ۱۰۳: | ||
=وابستگی به بیگانه، هرگز!= | =وابستگی به بیگانه، هرگز!= | ||
ایران، سال های فراوانی را به یاد دارد که بیگانگان به سرمایه های ملی آن دست اندازی و در سرنوشت ایرانیان دخالت | ایران، سال های فراوانی را به یاد دارد که بیگانگان به سرمایه های ملی آن دست اندازی و در سرنوشت ایرانیان دخالت می‌کردند. دوران قاجارها نیز با زورگویی های انگلستان و [[روسیه]] همراه بود. میرزا تقی خان امیرکبیر از مخالفان گسترش نفوذ تاراج گرانه بیگانگان در ایران بود. او حامی استقلال ملی بود و در برابر خواسته های نابجای بیگانگان، سرسختانه مقاومت می‌کرد. ازاین رو، می کوشید از دادن هرگونه امتیازی به این کشورها پرهیز شود. | ||
ایجاد رابطه با کشورهایی همچون [[اتریش]]، [[ایالات متحده]]، [[فرانسه]] و [[آلمان]]، سیاست دیگری برای محدود کردن وابستگی به دو دولت انگلستان و روسیه بود. یکی از نمایندگان انگلیس می گوید: «سعی من و کوشش نماینده روسیه و تلاش مشترک ما، همگی باطل است. کسی نمی تواند میرزا تقی خان را از تصمیمش بازدارد». | ایجاد رابطه با کشورهایی همچون [[اتریش]]، [[ایالات متحده]]، [[فرانسه]] و [[آلمان]]، سیاست دیگری برای محدود کردن وابستگی به دو دولت انگلستان و روسیه بود. یکی از نمایندگان انگلیس می گوید: «سعی من و کوشش نماینده روسیه و تلاش مشترک ما، همگی باطل است. کسی نمی تواند میرزا تقی خان را از تصمیمش بازدارد». | ||
| خط ۱۰۹: | خط ۱۰۹: | ||
=وقایع اتفاقیه= | =وقایع اتفاقیه= | ||
بالا بردن سطح آگاهی جامعه و رشد فرهنگی مردم، بهبود زندگی آنان را در پی دارد. دوره سلطنت قاجارها چنان مردم را در تنگ دستی و نادانی قرار داده بود که کمتر کسی گمان | بالا بردن سطح آگاهی جامعه و رشد فرهنگی مردم، بهبود زندگی آنان را در پی دارد. دوره سلطنت قاجارها چنان مردم را در تنگ دستی و نادانی قرار داده بود که کمتر کسی گمان می‌کرد امیرکبیر بتواند تأثیر عمیقی بر فرهنگ مردم به جا بگذارد. | ||
یکی از اساسی ترین اقدامات او برای افزایش اطلاعات و آگاهی جامعه، انتشار روزنامه وقایع اتفاقیه بود. گرچه پیش از آن، روزنامه های دیگری به زبان فارسی منتشر شده بودند، ولی هیچ کدام موفقیت روزنامه وقایع اتفاقیه را به دست نیاوردند. رویکرد مردم به این روزنامه، چنان رو به فزونی نهاد که حتی ایلات و عشایر نیز مبلغی برای اشتراک این روزنامه می پرداختند تا آن را مطالعه کنند. چگونگی ترقی دولت های اروپایی، رشد صنعت در آنها و اکتشافات جدید، مهم ترین مطالبی بود که در این روزنامه به صورت دنباله دار چاپ می شد. | یکی از اساسی ترین اقدامات او برای افزایش اطلاعات و آگاهی جامعه، انتشار روزنامه وقایع اتفاقیه بود. گرچه پیش از آن، روزنامه های دیگری به زبان فارسی منتشر شده بودند، ولی هیچ کدام موفقیت روزنامه وقایع اتفاقیه را به دست نیاوردند. رویکرد مردم به این روزنامه، چنان رو به فزونی نهاد که حتی ایلات و عشایر نیز مبلغی برای اشتراک این روزنامه می پرداختند تا آن را مطالعه کنند. چگونگی ترقی دولت های اروپایی، رشد صنعت در آنها و اکتشافات جدید، مهم ترین مطالبی بود که در این روزنامه به صورت دنباله دار چاپ می شد. | ||
| خط ۱۲۳: | خط ۱۲۳: | ||
=نقشی بر دیوار= | =نقشی بر دیوار= | ||
لحظه ای که امیر روی صحن حمام فین نشسته بود و فوران خون خویش را تماشا | لحظه ای که امیر روی صحن حمام فین نشسته بود و فوران خون خویش را تماشا می‌کرد، مانند همیشه آرام، متین و در تفکری عمیق بود. ناگهان همچون فردی که چیزی به یاد آورده، از جا برخاست و دست خون آلود خود را بر دیوار گذاشت؛ گویا می خواست چیزی بنویسد. شاید امیر به یاد مرگ مربی خود ـ یعنی قائم مقام ـ افتاده بود که او نیز به دست [[محمدشاه]] ترور شده بود و در لحظه جان دادن بر دیوار نگارستان نوشت: | ||
روزگار است این که گه عزت دهد، گه خوار دارد چرخ بازیگر از این بازیچه ها بسیار دارد | روزگار است این که گه عزت دهد، گه خوار دارد چرخ بازیگر از این بازیچه ها بسیار دارد | ||