۸۷٬۸۱۰
ویرایش
اخوان المسلمین: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - ' .' به '.'
جز (جایگزینی متن - 'می شود' به 'می‌شود') |
جز (جایگزینی متن - ' .' به '.') |
||
| خط ۸: | خط ۸: | ||
|- | |- | ||
|رهبران | |رهبران | ||
|حسن البنا، سید قطب و ... | |حسن البنا، سید قطب و... | ||
|- | |- | ||
|اهداف | |اهداف | ||
| خط ۹۱: | خط ۹۱: | ||
===الجماعة الاسلامیة اخوان‌المسلمین لبنان=== | ===الجماعة الاسلامیة اخوان‌المسلمین لبنان=== | ||
سازماندهی و تشکیلات از عوامل بنبادین حرکت اسلامی معاصر به ویژه در دنیای اهل سنت است. مسلمانان سنی همواره خود را در پناه خلافت اسلامی آسوده یافته اند و ضرورتی برای قیام نمی‌دیدند و به همین دلیل نهضت‌های «دولت اسلامی» بر ضد اصلاح طلبان در تاریخ اسلام سنی ، وابسته به کارهای فردی مصلحان بود و آنگونه که باید به سازماندهی و تشکیلات اهمیت نمی‌دادند و ضرورتی برای آن احساس نمی‌کردند. با سقوط نظام خلافت و از بین رفتن مشروعیت حکومتها در اذهان،دیگر مواضع اصلاحگرایانه مصلحان, کافی به نظر نمی‌رسید؛ چرا که بنیاد نظام از بین رفته بود و با ظاهرسازی و نقش و نگار نمی‌شد که ایوان حکومت را مرمت کرد و سر پا نگهداشت. | سازماندهی و تشکیلات از عوامل بنبادین حرکت اسلامی معاصر به ویژه در دنیای اهل سنت است. مسلمانان سنی همواره خود را در پناه خلافت اسلامی آسوده یافته اند و ضرورتی برای قیام نمی‌دیدند و به همین دلیل نهضت‌های «دولت اسلامی» بر ضد اصلاح طلبان در تاریخ اسلام سنی ، وابسته به کارهای فردی مصلحان بود و آنگونه که باید به سازماندهی و تشکیلات اهمیت نمی‌دادند و ضرورتی برای آن احساس نمی‌کردند. با سقوط نظام خلافت و از بین رفتن مشروعیت حکومتها در اذهان،دیگر مواضع اصلاحگرایانه مصلحان, کافی به نظر نمی‌رسید؛ چرا که بنیاد نظام از بین رفته بود و با ظاهرسازی و نقش و نگار نمی‌شد که ایوان حکومت را مرمت کرد و سر پا نگهداشت. | ||
شاید در میان اهل سنت نخستین کسی که بر ضرورت ایجاد تشکیلات توجه کرد و آن را با مسئله تشکیل نظام اسلامی پیوند داده حسن البنا بود . نخستین نمایندگان اعزامی اخوان المسلمین به فلسطین، سوریه و لبنان عبدالرحمن الساعاتی و محمد اسعدالحکیم بودند که رهبر تونسی، الْثعالبی نیز آنها را همراهی می‌نمود. آنها در بیت المقدس، بیروت و دمشق مورد استقبال قرار گرفتند و در طی این دیدارها افراد زیادی به اخوان المسلمین اعلام وفاداری نمودند. پس از این بازدیدها به دعوت جمعیت مقاصد خیریه در بیروت محمد الهادی عطیه وکیل دادگستری به نمایندگی از اخوان المسلمین به بیروت رفت. انجمن اخوان المسلمین سوریه پس ازانجمن اخوان المسلمین مصر مهمترین انجمن محسوب می‌شود. این انجمن آن قدررشد کرد و مورد توجه قرار گرفت که پس ازترور حسن البنا در سال 1949 میلادی و همچنین انحلال انجمن در سال 1954 بیشترین توجه اخوان ها به اخوان سوریه و شخص مصطفی السباعی که مهمترین کاندیدای رهبری اخوان المسلمین محسوب می گردید، جلب شد . | شاید در میان اهل سنت نخستین کسی که بر ضرورت ایجاد تشکیلات توجه کرد و آن را با مسئله تشکیل نظام اسلامی پیوند داده حسن البنا بود. نخستین نمایندگان اعزامی اخوان المسلمین به فلسطین، سوریه و لبنان عبدالرحمن الساعاتی و محمد اسعدالحکیم بودند که رهبر تونسی، الْثعالبی نیز آنها را همراهی می‌نمود. آنها در بیت المقدس، بیروت و دمشق مورد استقبال قرار گرفتند و در طی این دیدارها افراد زیادی به اخوان المسلمین اعلام وفاداری نمودند. پس از این بازدیدها به دعوت جمعیت مقاصد خیریه در بیروت محمد الهادی عطیه وکیل دادگستری به نمایندگی از اخوان المسلمین به بیروت رفت. انجمن اخوان المسلمین سوریه پس ازانجمن اخوان المسلمین مصر مهمترین انجمن محسوب می‌شود. این انجمن آن قدررشد کرد و مورد توجه قرار گرفت که پس ازترور حسن البنا در سال 1949 میلادی و همچنین انحلال انجمن در سال 1954 بیشترین توجه اخوان ها به اخوان سوریه و شخص مصطفی السباعی که مهمترین کاندیدای رهبری اخوان المسلمین محسوب می گردید، جلب شد. | ||
بزرگترین تشکل رسمی اخوان المسلمین در لبنان الجماعة الاسلامیة، که از سال 1964 فعالیت خود را در این کشور آغاز کرده است. این جماعت ضمن اینکه اندیشه های اصلاح طلبانه و میانه را مبنا قرار داده، حامی جریان مقاومت لبنان در قبال تجاوزات رژیم صهیونیستی نیز می‌باشد. در اوایل دهه پنجاه، جنبش اسلامی در تعدادی از کشورهای عرب رشد نمود و تبدیل به یک روند فکری و سیاسی روشن در عرصه عربی شد. نوشته های حسن البنا،سید قطب و مصطفی السباعی و کتاب های منتشر شده ابوالعلامودودی در پاکستان ونسخه های از اخوان المسلمین مثل مجله الدعوه و المسلمون از مصر و الشهاب ازسوریه و الکفاح الاسلامی از اردن شروع به تشکیل روند فکری وسیاسی اسلامی در مناطق مختلفی از لبنان گردید. پناهندگی مصطفی السباعی (رهبر اخوان المسلمین سوریه) به لبنان در سال 1952 در زمان سلطنت سرهنگ ادیب شیشکلی در سوریه،برای تبلور این روند در لبنان کمک نمود . | بزرگترین تشکل رسمی اخوان المسلمین در لبنان الجماعة الاسلامیة، که از سال 1964 فعالیت خود را در این کشور آغاز کرده است. این جماعت ضمن اینکه اندیشه های اصلاح طلبانه و میانه را مبنا قرار داده، حامی جریان مقاومت لبنان در قبال تجاوزات رژیم صهیونیستی نیز می‌باشد. در اوایل دهه پنجاه، جنبش اسلامی در تعدادی از کشورهای عرب رشد نمود و تبدیل به یک روند فکری و سیاسی روشن در عرصه عربی شد. نوشته های حسن البنا،سید قطب و مصطفی السباعی و کتاب های منتشر شده ابوالعلامودودی در پاکستان ونسخه های از اخوان المسلمین مثل مجله الدعوه و المسلمون از مصر و الشهاب ازسوریه و الکفاح الاسلامی از اردن شروع به تشکیل روند فکری وسیاسی اسلامی در مناطق مختلفی از لبنان گردید. پناهندگی مصطفی السباعی (رهبر اخوان المسلمین سوریه) به لبنان در سال 1952 در زمان سلطنت سرهنگ ادیب شیشکلی در سوریه،برای تبلور این روند در لبنان کمک نمود. | ||
هنگام فوران حوادث سال 1958 و همزمان با طبقه بندی ملی و طائفه ای تشکیل یک گروه جدید برای پاسخگویی به خواسته های نهضت اسلامی به شکل جامع تحت عنوان الجماعة الاسلامیة در دستور کار قرار گرفت. یکی از رهبران این گروه دبیر کل بنیانگذار فتحی محمد عنایه معروف به فتحی یکن می‌باشد . افکار اساسی یکن با اندیشه اخوان المسلمین اشتراک دارد. بعد از ترور رفیق حریری یکن به ائتلاف مخالفان دولت به رهبری حزب الله پیوست. با وجود احترام زیادی که به جایگاه عربستان سعودی می گذارد، به شدت از روش مقاومت و پایداری دفاع می‌کند. ارتباطات شخصی و دیدارهای متعدد،او را با رهبر تشکیلات القاعده مرتبط کرده از او دفاع می‌کند و معتقد است بزرگترین دشمن آمریکاست. حوادث 11 سپتامبر را نفی نمی‌کند ولی با برخی سیاست های القاعده به ویژه به عملکرد ابومصیب زرقاوی در بریدن سر گروگان ها و... بسیار مخالف است. | هنگام فوران حوادث سال 1958 و همزمان با طبقه بندی ملی و طائفه ای تشکیل یک گروه جدید برای پاسخگویی به خواسته های نهضت اسلامی به شکل جامع تحت عنوان الجماعة الاسلامیة در دستور کار قرار گرفت. یکی از رهبران این گروه دبیر کل بنیانگذار فتحی محمد عنایه معروف به فتحی یکن می‌باشد. افکار اساسی یکن با اندیشه اخوان المسلمین اشتراک دارد. بعد از ترور رفیق حریری یکن به ائتلاف مخالفان دولت به رهبری حزب الله پیوست. با وجود احترام زیادی که به جایگاه عربستان سعودی می گذارد، به شدت از روش مقاومت و پایداری دفاع می‌کند. ارتباطات شخصی و دیدارهای متعدد،او را با رهبر تشکیلات القاعده مرتبط کرده از او دفاع می‌کند و معتقد است بزرگترین دشمن آمریکاست. حوادث 11 سپتامبر را نفی نمی‌کند ولی با برخی سیاست های القاعده به ویژه به عملکرد ابومصیب زرقاوی در بریدن سر گروگان ها و... بسیار مخالف است. | ||
===اهداف، ساختار و چارچوب های الجماعة الاسلامیة=== | ===اهداف، ساختار و چارچوب های الجماعة الاسلامیة=== | ||
می توان الجماعة الاسلامیة را با ادبیات آن شناخت. آنها معتقدند که این جماعت، جماعت مسلمانان نیست بلکه جماعتی از مسلمانان است، همچنین این جماعت گروهی، شخصی نیست و دبیر کل آن خادم گروه است، این جماعت فقط گروهی سیاسی نبوده و نگرانی‌هایی در جهت فرهنگی, تربیتی و اسلامی‌دارد . برخی از اهداف اصلی این جماعت عبارتند از: | می توان الجماعة الاسلامیة را با ادبیات آن شناخت. آنها معتقدند که این جماعت، جماعت مسلمانان نیست بلکه جماعتی از مسلمانان است، همچنین این جماعت گروهی، شخصی نیست و دبیر کل آن خادم گروه است، این جماعت فقط گروهی سیاسی نبوده و نگرانی‌هایی در جهت فرهنگی, تربیتی و اسلامی‌دارد. برخی از اهداف اصلی این جماعت عبارتند از: | ||
1- تبیغ ندای اسلام به مردم در ارتباط با زمانه و مشکلات آن» و لزوم پیوند بین مسلمانان در درک ایمان و عمل. | 1- تبیغ ندای اسلام به مردم در ارتباط با زمانه و مشکلات آن» و لزوم پیوند بین مسلمانان در درک ایمان و عمل. | ||
2- آموزش، تریت و حمایت پاسخ دهندگان به ندای اسلام و جذب توده‌ها به اسلام. | 2- آموزش، تریت و حمایت پاسخ دهندگان به ندای اسلام و جذب توده‌ها به اسلام. | ||
| خط ۱۰۲: | خط ۱۰۲: | ||
باب و اساس روابط خانوادگی و معاملات بین مردم است. | باب و اساس روابط خانوادگی و معاملات بین مردم است. | ||
4- تلاش برای جمع آوری آموزه‌های فرق اسلامی با رجوع به ریشه‌های اسلام. | 4- تلاش برای جمع آوری آموزه‌های فرق اسلامی با رجوع به ریشه‌های اسلام. | ||
5- مبارزه با فرقه‌گرایی نکوهید . | 5- مبارزه با فرقه‌گرایی نکوهید. | ||
البته این اهداف در طول سالیان فعالیت متمادی الجماعة الاسلامیة در لبنان با توجه به شرایط موجود تغییر، تعدیل و تکمیل شده است. مهمترین زمینه هایی که این گروه به آن توجه دارد، بخش خانواده، بخش عضویت، بخش دانشجویان و بخش فرهنگی است. ساختار منحصر به فرد الجماعة الاسلامیة مانند جنبش اخوان منحصر به فرد است. ساختار هرمی الجماعة الاسلامیة که به جای راس به قاعده، از قاعده به راس می‌باشد در توسعه وگسترش تفکر این گروه در جامعه لبنان نقش بسزایی داشت. | البته این اهداف در طول سالیان فعالیت متمادی الجماعة الاسلامیة در لبنان با توجه به شرایط موجود تغییر، تعدیل و تکمیل شده است. مهمترین زمینه هایی که این گروه به آن توجه دارد، بخش خانواده، بخش عضویت، بخش دانشجویان و بخش فرهنگی است. ساختار منحصر به فرد الجماعة الاسلامیة مانند جنبش اخوان منحصر به فرد است. ساختار هرمی الجماعة الاسلامیة که به جای راس به قاعده، از قاعده به راس می‌باشد در توسعه وگسترش تفکر این گروه در جامعه لبنان نقش بسزایی داشت. | ||
===الجماعة الاسلامیة و صحنه سیاسی لبنان=== | ===الجماعة الاسلامیة و صحنه سیاسی لبنان=== | ||
| خط ۱۱۴: | خط ۱۱۴: | ||
4- یکپارچگی لبنان با محیط عربی پیرامونیش و دوراز انتلاف‌ها و جناح‌های سیاسی منطقه‌ای. | 4- یکپارچگی لبنان با محیط عربی پیرامونیش و دوراز انتلاف‌ها و جناح‌های سیاسی منطقه‌ای. | ||
5- حمایت از مقاومت در تمامی اشکال آن در برابر اشغالگر اسرائیلی. | 5- حمایت از مقاومت در تمامی اشکال آن در برابر اشغالگر اسرائیلی. | ||
6- محوریت مسئله فلسطین در مناقشه اعراب و اسرائیل | 6- محوریت مسئله فلسطین در مناقشه اعراب و اسرائیل . | ||
البته طبق گفته ابراهیم المصری دبیر کل الجماعة الاسلامیة سند چشم‌انداز سیاسی در حال بازنگری است و به زودی متشر می‌گردد. به گفته ابرهیم المصری, اخوان المسلمین قوانین بین‌المللی ندارد و این تصوری غلط بین مردم است، در حقیفت موضع گیری اخوان در سرتاسرعالم عربی به نسبت هر کشور و مصالح جنبش های اسلامی در آن کشور متفاوت است. اما در خصوص موضوعات مهم و اساسی مثل موضوع فلسطین، مشورت ها و تصمیمات مشترکی اخذ می‌گردد . | البته طبق گفته ابراهیم المصری دبیر کل الجماعة الاسلامیة سند چشم‌انداز سیاسی در حال بازنگری است و به زودی متشر می‌گردد. به گفته ابرهیم المصری, اخوان المسلمین قوانین بین‌المللی ندارد و این تصوری غلط بین مردم است، در حقیفت موضع گیری اخوان در سرتاسرعالم عربی به نسبت هر کشور و مصالح جنبش های اسلامی در آن کشور متفاوت است. اما در خصوص موضوعات مهم و اساسی مثل موضوع فلسطین، مشورت ها و تصمیمات مشترکی اخذ می‌گردد. | ||
بیشتر اسلام گرایانی که در حال حاظر در منطقه خاورمیانه روی کار آمده اند از گرایشات | بیشتر اسلام گرایانی که در حال حاظر در منطقه خاورمیانه روی کار آمده اند از گرایشات | ||
اخوان المسلمین هستند؛ اما این اخوان المسلمین با اخوان دو دهه پیش که هنوزآرم مبارزه مسلحانه داشت تفاوت دارد؛ سلاح از آرم اخوان المسلمین حذف شده است، در اصول اولیه اخوان المسلمین سعی شده قرائت جدیدی از اسلام را که | اخوان المسلمین هستند؛ اما این اخوان المسلمین با اخوان دو دهه پیش که هنوزآرم مبارزه مسلحانه داشت تفاوت دارد؛ سلاح از آرم اخوان المسلمین حذف شده است، در اصول اولیه اخوان المسلمین سعی شده قرائت جدیدی از اسلام را که | ||
با دموکراسی و فرایندهای زندگی مدرن باشد در جوامع مختلف ارائه کند . | با دموکراسی و فرایندهای زندگی مدرن باشد در جوامع مختلف ارائه کند. | ||
===الجماعة الاسلامیة و کار رسانه‌ای=== | ===الجماعة الاسلامیة و کار رسانه‌ای=== | ||
تقریبا سابقه کار رسانه ها در الجماعة الاسلامیة به عمرخود گروه و شاید حتی قبل ازتاسیس گروه بر می‌گردد. علاوه بر این می‌دانیم که نسل اول از بنیانگذاران الجماعة با فکر اخوان المسلمین و ازطریق مجله‌های الدعوة، المسلمون و سپس الشهاب السوریة که در طرابلس توزیع می شد آشنا شدند. اولین مجموعه از مجله ها یا نشریات این گروه تحت عنوان الثائر در سال 1957 منتشر شد. همچنین مجله المجتمع که در ابتدا با مجوز جماعة عباد الرحمن به چاپ می رسید بعد از جدا شدن نسل اول بنیانگذاران الجماعة الاسلامیة از سال 1958بصورت دوماهنامه به چاپ می رسید. ویرایش، چاپ و توزیع این نشریه در طرابلس انجام می پذیرفت. یکی از کارکنان برجسته این نشریه فتحی یکن مسئول الجماعة بود و او تمامی سرمقالات و نظارت بر نشریه را بر عهده داشت؛ در آن زمان سردبیری مجله المجتمع با ابراهیم المصری بود. | تقریبا سابقه کار رسانه ها در الجماعة الاسلامیة به عمرخود گروه و شاید حتی قبل ازتاسیس گروه بر می‌گردد. علاوه بر این می‌دانیم که نسل اول از بنیانگذاران الجماعة با فکر اخوان المسلمین و ازطریق مجله‌های الدعوة، المسلمون و سپس الشهاب السوریة که در طرابلس توزیع می شد آشنا شدند. اولین مجموعه از مجله ها یا نشریات این گروه تحت عنوان الثائر در سال 1957 منتشر شد. همچنین مجله المجتمع که در ابتدا با مجوز جماعة عباد الرحمن به چاپ می رسید بعد از جدا شدن نسل اول بنیانگذاران الجماعة الاسلامیة از سال 1958بصورت دوماهنامه به چاپ می رسید. ویرایش، چاپ و توزیع این نشریه در طرابلس انجام می پذیرفت. یکی از کارکنان برجسته این نشریه فتحی یکن مسئول الجماعة بود و او تمامی سرمقالات و نظارت بر نشریه را بر عهده داشت؛ در آن زمان سردبیری مجله المجتمع با ابراهیم المصری بود. | ||