طریقت های ترکیه: تفاوت میان نسخه‌ها

یاد کرد به معنی ذکر لسانی یا قلبی است . و ذکر در طرایق مختلف تصوف مهمترین اعمال است و غرض از آن حصول ملکه ی جمعیت است.

در بعضی طرایق صوفیه ذکر جهر رسم است و در بعض دیگر ذکر قلبی. در طریقه ی نقشبندی ذکر جهر نیست . ذکر ، ذکر قلبی است و نقشبندیان در اثبات افضلیت ذکر قلبی ادله ی چندیاز کتاب و سنت آوزده اند.

ولی برخی دیگر نگاهداشت را مقید به وقت اشتغال به ذکر دانسته‌اند و گفته‏‌اند : « نگاهداشت عبارت از مراقبه خواطر است چنانکه در یک دم چند بار کلمه ی طیبه را می گوید که خاطر به غیر او نرود ».

خواجه عبیدالله احرار می گوید : معنی حفظ خاطر آن نیست که اصلا سالک را خاطری به دل نیاید بلکه مراد آن است که خاطر ، حضور را مانع و مزاحم نباشد. آن سان که خسی بر آبی جاری افتاده است و آب را از جریان باز نمی‌دارد. و نیز علاءالدین غجدوانی (از اصحاب و خلفای بهاءالدین نقشبند) گفته است که : چنان نیست که هرگز خاطری بر دل نگذرد بلکه گاه می‌آید و گاه نمی‌آید. و مؤید این سخن کلام علاءالدین عطار است که می گوید : انتفاء خواطر متعسر بل متعذر است و من بیست سال قلبم را از خواطر حفظ کردم ولی سپس خواطر بدان در آمد اما قراری نیافت.