۸۷٬۷۷۵
ویرایش
سیمای علی بن‌ابی‌طالب در قرآن کریم از دیدگاه اهل‌سنت (مقاله): تفاوت میان نسخه‌ها
سیمای علی بن‌ابی‌طالب در قرآن کریم از دیدگاه اهل‌سنت (مقاله) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۷ مهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۴:۲۹
، ۷ مهٔ ۲۰۲۲جایگزینی متن - 'جلال الدین' به 'جلال‌الدین'
جز (جایگزینی متن - 'بهطور' به 'بهطور') |
جز (جایگزینی متن - 'جلال الدین' به 'جلال‌الدین') |
||
| خط ۱۵۷: | خط ۱۵۷: | ||
2- حافظ ابونعیم اصفهانی در کتاب ما نزل من القرآن فی علی علیه‌السّلام از ابوسعید خدری صحابی معروف، نقل کرده که پیامبر صلّی‌اللّه‌علیه‌و‌آله‌و‌سلّم در غدیر خم علی علیه‌السّلام را با عنوان ولایت به مردم معرفی کرد و مردم متفرق نشده بودند تا اینکه آیه الْیوْمَ أَکمَلْتُ لَکمْ ... نازل شد در این موقع پیامبر صلّی‌اللّه‌علیه‌و‌آله‌و‌سلّم فرمود: «الله‌اکبر علی اکمال الدین و اتمام النّعمة و رضی الرب برسالتی و بالولایة لعلی علیه‌السّلام من بعدی ثم قال من کنت مولاه فعلی مولاه اللهم وال من والاه و عاد من عاداه و نصر من نصره و اخذل من خذله» یعنی: الله‌اکبر بر تکمیل دین و اتمام نعمت پروردگار و خشنودی خداوند از رسالت من و ولایت علی علیه‌السّلام بعد از من، سپس فرمود: هر کس من مولای اویم علی علیه‌السّلام مولای اوست. خداوندا آنکس که او را دوست بدارد دوست بدار و آنکس که او را دشمن بدارد دشمن بدار. هرکس که او را یاری کند، یاری کن و هرکس دست از یاریش بردارد، دست از او بردار.<br> | 2- حافظ ابونعیم اصفهانی در کتاب ما نزل من القرآن فی علی علیه‌السّلام از ابوسعید خدری صحابی معروف، نقل کرده که پیامبر صلّی‌اللّه‌علیه‌و‌آله‌و‌سلّم در غدیر خم علی علیه‌السّلام را با عنوان ولایت به مردم معرفی کرد و مردم متفرق نشده بودند تا اینکه آیه الْیوْمَ أَکمَلْتُ لَکمْ ... نازل شد در این موقع پیامبر صلّی‌اللّه‌علیه‌و‌آله‌و‌سلّم فرمود: «الله‌اکبر علی اکمال الدین و اتمام النّعمة و رضی الرب برسالتی و بالولایة لعلی علیه‌السّلام من بعدی ثم قال من کنت مولاه فعلی مولاه اللهم وال من والاه و عاد من عاداه و نصر من نصره و اخذل من خذله» یعنی: الله‌اکبر بر تکمیل دین و اتمام نعمت پروردگار و خشنودی خداوند از رسالت من و ولایت علی علیه‌السّلام بعد از من، سپس فرمود: هر کس من مولای اویم علی علیه‌السّلام مولای اوست. خداوندا آنکس که او را دوست بدارد دوست بدار و آنکس که او را دشمن بدارد دشمن بدار. هرکس که او را یاری کند، یاری کن و هرکس دست از یاریش بردارد، دست از او بردار.<br> | ||
3- خطیب بغدادی در تاریخ خود از ابو هریره و او از پیامبر صلّی‌اللّه‌علیه‌و‌آله‌و‌سلّم چنین نقل کرده که بعد از جریان غدیر خم و پیمان ولایت علی علیه‌السّلام و گفتار عمر بن خطاب: بخّ بخّ یا بن ابی‌طالب اصبحت مولای و مولا کلّ مسلم، آیه الْیوْمَ أَکمَلْتُ لَکمْ دِینَکمْ نازل گردید این سه روایت را مرحوم علامه امینى با تمام مشخصات در جلد اول الغدیر صفحه 230 به بعد نقل کرده است و نیز <ref>در کتاب احقاق الحق ج 6/ 353،</ref> نزول آیه فوق درباره جریان غدیر به دو طریق از ابوهریره نقل شده است و از ابوسعید خدرى نیز به چندین طریق آمده است در الغدیر علاوه بر روایات سهگانه فوق در متن، 13 روایت نیز در این زمینه نقل شده است. <ref>در مقتل خوارزمی و تفسیر القرآن العظیم ابن کثیر نزول این آیه درباره داستان غدیر از پیامبر اکرم صلّی‌اللّه‌علیه‌و‌آله‌و‌سلّم نقل شده است. مقتل خوارزمى 47 تفسیر القرآن العظیم ابن کثیر، ذیل آیه.</ref><br><br>روشن است که اخباری که نزول آیه فوق را در جریان غدیر بیان کرده، در ردیف خبر واحد نیست که بتوان با تضعیف اسناد آن، آنها را نادیده گرفت. | 3- خطیب بغدادی در تاریخ خود از ابو هریره و او از پیامبر صلّی‌اللّه‌علیه‌و‌آله‌و‌سلّم چنین نقل کرده که بعد از جریان غدیر خم و پیمان ولایت علی علیه‌السّلام و گفتار عمر بن خطاب: بخّ بخّ یا بن ابی‌طالب اصبحت مولای و مولا کلّ مسلم، آیه الْیوْمَ أَکمَلْتُ لَکمْ دِینَکمْ نازل گردید این سه روایت را مرحوم علامه امینى با تمام مشخصات در جلد اول الغدیر صفحه 230 به بعد نقل کرده است و نیز <ref>در کتاب احقاق الحق ج 6/ 353،</ref> نزول آیه فوق درباره جریان غدیر به دو طریق از ابوهریره نقل شده است و از ابوسعید خدرى نیز به چندین طریق آمده است در الغدیر علاوه بر روایات سهگانه فوق در متن، 13 روایت نیز در این زمینه نقل شده است. <ref>در مقتل خوارزمی و تفسیر القرآن العظیم ابن کثیر نزول این آیه درباره داستان غدیر از پیامبر اکرم صلّی‌اللّه‌علیه‌و‌آله‌و‌سلّم نقل شده است. مقتل خوارزمى 47 تفسیر القرآن العظیم ابن کثیر، ذیل آیه.</ref><br><br>روشن است که اخباری که نزول آیه فوق را در جریان غدیر بیان کرده، در ردیف خبر واحد نیست که بتوان با تضعیف اسناد آن، آنها را نادیده گرفت. | ||
<ref>ترمذی، محمد بن عیسی، بیروت، دارالفکر، ج12، ص175؛ المصنف، ابن ابی شیبه، ج7، ص495، بیروت، دارالفکر، 1409.؛ معجم الکبیر، طبرانی، ج4، ص4.؛ تفسیر اللباب، ابن عادل، ج15، ص456؛ ارشاد العقل السلیم، محمد بن محمد العمادی (ابوالسعود) ج6، ص376.؛ الدر المنثور، | <ref>ترمذی، محمد بن عیسی، بیروت، دارالفکر، ج12، ص175؛ المصنف، ابن ابی شیبه، ج7، ص495، بیروت، دارالفکر، 1409.؛ معجم الکبیر، طبرانی، ج4، ص4.؛ تفسیر اللباب، ابن عادل، ج15، ص456؛ ارشاد العقل السلیم، محمد بن محمد العمادی (ابوالسعود) ج6، ص376.؛ الدر المنثور، جلال‌الدین سیوطی، ج3، ص323.؛ . تفسیر القرآن العظیم، ابن کثیر، محقق سامی بن محمد، ج3، ص28، دارطیبه للنشر، 1420.؛ . روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم، آلوسی، ج5، ص67 ـ 68.؛ فتح القدیر، آلوسی، ج6، ص20. ؛ مفاتیح الغیب، فخر رازی، ج6، ص113؛ امالی، المحاملی (235 ـ 330)، اسماعیل بن محمد، ج1، ص36، دار ابن القیم و المکتبه الاسلامیه، 1991م؛ الکنی و الاسماء، الدولابی (224 ـ 310)، احمد بن حمادبن سعید، ج5، ص38، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1420؛ شرح مذاهب اهل السنه، ابن شاهین (385.ق)، احمد بن عثمان، ج1، ص104، مصر، مؤسسه قرطبه، 1415. الامالی الشجریه (ج1، ص31)، البدایة و النهایة (ج7، ص386)، تاریخ بغداد (ج3، ص498) و مختصر تاریخ دمشق (ج5، ص393) و الشریعه (آجری، ج4، ص181)، فضائل الصحابه (ج2، ص494)، کنزالعمال (ج13، ص134)، المسند الجامع (ج6، ص367) و تاریخ ابن خلدون (ج1، ص197).</ref> | ||
==علی و اولادش علیهم‌السّلام وسیله تقرب به خدا یعنی== | ==علی و اولادش علیهم‌السّلام وسیله تقرب به خدا یعنی== | ||
<big>یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ ابْتَغُوا إِلَیهِ الْوَسِیلَةَ</big><ref>35 مائده.</ref> | <big>یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ ابْتَغُوا إِلَیهِ الْوَسِیلَةَ</big><ref>35 مائده.</ref> | ||
| خط ۱۷۴: | خط ۱۷۴: | ||
حدیث: «عن ابن عباس فی قوله تعالی: یا أَیهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ... الایة. نزلت فی علی، امر رسول‌الله ان یبلغ فیه فاخذ رسول‌الله بید علی فقال: من کنت مولاه فعلی مولاه اللهم وال من والاه و عاد من عاداه».<br> | حدیث: «عن ابن عباس فی قوله تعالی: یا أَیهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ... الایة. نزلت فی علی، امر رسول‌الله ان یبلغ فیه فاخذ رسول‌الله بید علی فقال: من کنت مولاه فعلی مولاه اللهم وال من والاه و عاد من عاداه».<br> | ||
ترجمه: آیه فوق در مورد علی علیه‌السّلام نازل شده است پیامبر دست علی را گرفت و او را معرفی کرد و فرمود فمن کنت مولاه فعلی مولاه «هرکس من مولا و رهبر او هستم، علی مولا و رهبر اوست» روایات زیادی آنچنانکه گفته شد از طریق اهل تسنن وارد شده است که این آیه درباره علی علیه‌السّلام نازل شده است. <ref>حافظ ابو سعید سجستانى در الولایة؛ حافظ حاکم حسکانى در شواهد التنزیل 1/ 188؛ ابن عساکر شافعى بنا نقل الدر المنثور 2/ 298؛ ابوالحسن واحدى نیشابورى در اسباب النزول ص 150؛ فخر رازى در تفسیر الکبیر 3/ 636؛ حافظ ابو نعیم اصفهانى در ما نزل من القرآن فى على علیه السّلام ص 29؛ ابواسحاق حموینى در فرائد السمطین؛ ابن قیتبه در الامامة و السیاسة؛ | ترجمه: آیه فوق در مورد علی علیه‌السّلام نازل شده است پیامبر دست علی را گرفت و او را معرفی کرد و فرمود فمن کنت مولاه فعلی مولاه «هرکس من مولا و رهبر او هستم، علی مولا و رهبر اوست» روایات زیادی آنچنانکه گفته شد از طریق اهل تسنن وارد شده است که این آیه درباره علی علیه‌السّلام نازل شده است. <ref>حافظ ابو سعید سجستانى در الولایة؛ حافظ حاکم حسکانى در شواهد التنزیل 1/ 188؛ ابن عساکر شافعى بنا نقل الدر المنثور 2/ 298؛ ابوالحسن واحدى نیشابورى در اسباب النزول ص 150؛ فخر رازى در تفسیر الکبیر 3/ 636؛ حافظ ابو نعیم اصفهانى در ما نزل من القرآن فى على علیه السّلام ص 29؛ ابواسحاق حموینى در فرائد السمطین؛ ابن قیتبه در الامامة و السیاسة؛ جلال‌الدین سیوطى شافعى در الدر المنثور 2/ 98؛ علامه نیشابورى در غرائب القرآن و رغائب الفرقان 6/ 195؛ ابن صباغ مالکی در الفصول المهمه ص 27؛ امام ذهبى در تذکرة الحفاظ 1/ 10؛ شهاب‌الدین آلوسى در روح المعانى 6/ 172؛ محب طبرى شافعى در ذخائر العقبى ص 67؛ شیخ سلیمان قندوزى حنفى در ینابیع المودة ص 120؛ ابن اثیر شافعى در اسدالغابه 2/ 28؛ شیخ محمد عبده در تفسیر المنار 6/ 463؛ احمد بن حنبل امام الحنابله در مسند احمد بن حنبل 4/ 281؛ قاضى شوکانى در فتح القدیر 3/ 57؛ ابن حجر عسقلانى شافعى در تهذیب التهذیب 3/ 327؛ بدرالدین حنفى در عمدة القارى فى شرح صحیح النجارى 8/ 584.</ref> | ||
==علی علیه‌السّلام به دور از شرک حتی به اندازه یک چشم بر هم زدن== | ==علی علیه‌السّلام به دور از شرک حتی به اندازه یک چشم بر هم زدن== | ||
| خط ۵۸۱: | خط ۵۸۱: | ||
<big>وَ إِنْ تَظاهَرا عَلَیهِ فَإِنَّ اللَّهَ هُوَ مَوْلاهُ وَ جِبْرِیلُ وَ صالِحُ الْمُؤْمِنِینَ وَ الْمَلائِکةُ بَعْدَ ذلِک ظَهِیرٌ</big><ref>4 تحریم.</ref> ترجمه: و اگر علیه او به یکدیگر کمک کنید در حقیقت خدا خود سرپرست و جبرئیل و صالح مؤمنان و گذشته از این فرشتگان هم پشتیبان او خواهند بود.<br> | <big>وَ إِنْ تَظاهَرا عَلَیهِ فَإِنَّ اللَّهَ هُوَ مَوْلاهُ وَ جِبْرِیلُ وَ صالِحُ الْمُؤْمِنِینَ وَ الْمَلائِکةُ بَعْدَ ذلِک ظَهِیرٌ</big><ref>4 تحریم.</ref> ترجمه: و اگر علیه او به یکدیگر کمک کنید در حقیقت خدا خود سرپرست و جبرئیل و صالح مؤمنان و گذشته از این فرشتگان هم پشتیبان او خواهند بود.<br> | ||
جلال‌الدین سیوطی شافعی در تفسیرش با واسطه از رسول اکرم صلّی‌اللّه‌علیه‌و‌آله‌و‌سلّم نقل میکند که فرمود: منظور از صالح المؤمنین علی بن ابی‌طالب میباشد. <ref>الدر المنثور سیوطى 6/ 244.</ref><br> | |||
روایات از طریق عامه (اهل‌سنت) در این باب کم نیست مثل آنچه ذکر شد و مانند آنچه حسکانی از امام صادق علیه‌السّلام نقل میکند: که پیامبر صلّی‌اللّه‌علیه‌و‌آله‌و‌سلّم 2 بار علی علیه‌السّلام را معرفی کردند یکبار فرمود: من کنت مولاه فعلی مولاه و بار دیگر وقتی‌که این آیه نازل شد که پیامبر صلّی‌اللّه‌علیه‌و‌آله‌و‌سلّم فرمود: ای مردم این علی صالح المؤمنین است و مانند دو حدیث فوق، در منابع دیگر اهل‌سنت هم آمده است. <ref>شواهد التنزیل حسکانى 2/ 263؛ مجمع البیان طبرسى 10/ 475.</ref> | روایات از طریق عامه (اهل‌سنت) در این باب کم نیست مثل آنچه ذکر شد و مانند آنچه حسکانی از امام صادق علیه‌السّلام نقل میکند: که پیامبر صلّی‌اللّه‌علیه‌و‌آله‌و‌سلّم 2 بار علی علیه‌السّلام را معرفی کردند یکبار فرمود: من کنت مولاه فعلی مولاه و بار دیگر وقتی‌که این آیه نازل شد که پیامبر صلّی‌اللّه‌علیه‌و‌آله‌و‌سلّم فرمود: ای مردم این علی صالح المؤمنین است و مانند دو حدیث فوق، در منابع دیگر اهل‌سنت هم آمده است. <ref>شواهد التنزیل حسکانى 2/ 263؛ مجمع البیان طبرسى 10/ 475.</ref> | ||