۸۷٬۸۱۰
ویرایش
حکیم ترمذی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'در باره' به 'درباره'
جز (جایگزینی متن - 'دیدگاهها' به 'دیدگاهها') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - 'در باره' به 'درباره') |
||
| خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
غیر از آنچه وی در شرح حال خود نوشته است، اطلاعات کمی | غیر از آنچه وی در شرح حال خود نوشته است، اطلاعات کمی درباره او در کتب [[صوفیه]] وجود دارد. | ||
==زمان ومکان تولد ترمذی== | ==زمان ومکان تولد ترمذی== | ||
| خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
۱) رساله سیرة الاولیاء، که شهرت آن بیش‌تر به سبب موضوع ختم ولایت است که یکی از بخشهای فرعی کتاب محسوب می‌شود، ولی عنوان ختم الولایة چنان شهرت یافت که کتاب به نام ختم الاولیاء یا ختم الولایه معروف، و دو بار هم به همین نام چاپ شد، یک بار به اهتمام عثمان یحیی در بیروت (۱۹۶۵/ ۱۳۴۴ ش) و بار دیگرهم در ۱۹۹۲/ ۱۳۷۱ ش در در بیروت به چاپ رسید. | ۱) رساله سیرة الاولیاء، که شهرت آن بیش‌تر به سبب موضوع ختم ولایت است که یکی از بخشهای فرعی کتاب محسوب می‌شود، ولی عنوان ختم الولایة چنان شهرت یافت که کتاب به نام ختم الاولیاء یا ختم الولایه معروف، و دو بار هم به همین نام چاپ شد، یک بار به اهتمام عثمان یحیی در بیروت (۱۹۶۵/ ۱۳۴۴ ش) و بار دیگرهم در ۱۹۹۲/ ۱۳۷۱ ش در در بیروت به چاپ رسید. | ||
ترمذی در این رساله برای نخستین بار موضوع سلسله مراتب اولیاءاللّه را مطرح کرد که قرنها بعد بر ابن عربی و از طریق او بر آثار صوفیان دیگر تأثیر گذاشت. | ترمذی در این رساله برای نخستین بار موضوع سلسله مراتب اولیاءاللّه را مطرح کرد که قرنها بعد بر ابن عربی و از طریق او بر آثار صوفیان دیگر تأثیر گذاشت. | ||
۲) نوادر الاصول، که در آن ضمن شرح و تفسیر ۲۹۱ حدیث نبوی ، | ۲) نوادر الاصول، که در آن ضمن شرح و تفسیر ۲۹۱ حدیث نبوی ، درباره عبادات و معاملات و سلوک و اخلاق سخن گفته است. این کتاب حجیم ترین اثر ترمذی است و در ۱۲۹۳ در استانبول چاپ شده است. | ||
۳) علل الشریعه ، که در آن تکالیف شرعی به شیوه ای عرفانی تأویل شده است. ظاهراً ترمذی به سبب برخی مطالب این کتاب از زادگاهش بیرون رانده شد. از این اثر دو نسخه خطی، یکی در [[استانبول]] و دیگری در [[قاهره]]، وجود دارد. | ۳) علل الشریعه ، که در آن تکالیف شرعی به شیوه ای عرفانی تأویل شده است. ظاهراً ترمذی به سبب برخی مطالب این کتاب از زادگاهش بیرون رانده شد. از این اثر دو نسخه خطی، یکی در [[استانبول]] و دیگری در [[قاهره]]، وجود دارد. | ||
۴) کتاب الصلوة، | ۴) کتاب الصلوة، درباره نماز و آثار آن به شیوة باطنی می باشد. این کتاب در ۱۹۶۵ در قاهره چاپ شد. | ||
۵) المَنهیّات، که تأویل باطنی منهیّات شرعی است (بیروت ۱۹۸۶). | ۵) المَنهیّات، که تأویل باطنی منهیّات شرعی است (بیروت ۱۹۸۶). | ||
۶) کتاب الحقوق، | ۶) کتاب الحقوق، درباره تکالیف متقابل و واجب گروه‌های اجتماعی، که هر کدام منافع خاصی برای جامعه دارند. نسخه خطی آن در مخطوطات اسماعیل صائب در [[ترکیه]] موجود است. | ||
۷) کتاب الامثال ، مجموعه ای نسبتاً بزرگ از مثلهایی که در قرآن و سنّت پیامبر و کلام مشایخ آمده است و مقصود از نگارش آن تبیین ماهیت تجربه های عرفانی و طریقت صوفیانه است. (قاهره ۱۹۷۵) | ۷) کتاب الامثال ، مجموعه ای نسبتاً بزرگ از مثلهایی که در قرآن و سنّت پیامبر و کلام مشایخ آمده است و مقصود از نگارش آن تبیین ماهیت تجربه های عرفانی و طریقت صوفیانه است. (قاهره ۱۹۷۵) | ||
۸) کتاب الفُروق ، که در آن مؤلف کوشیده است به کمک ۱۶۴جفت کلمه هم معنا، نشان دهد که کلمات مترادف وجود ندارند. این کتاب چاپ نشده است. | ۸) کتاب الفُروق ، که در آن مؤلف کوشیده است به کمک ۱۶۴جفت کلمه هم معنا، نشان دهد که کلمات مترادف وجود ندارند. این کتاب چاپ نشده است. | ||
نسخه های خطی متعددی از آن در کتابخانه های ترکیه و مصر و فرانسه وجود دارد. | نسخه های خطی متعددی از آن در کتابخانه های ترکیه و مصر و فرانسه وجود دارد. | ||
۹) کتاب الاَکیاس و المُغتَرّین ، | ۹) کتاب الاَکیاس و المُغتَرّین ، درباره اعمال صحیح و ناصحیح در ادای واجبات و مستحبات دینی، مانند وضو و نماز و طلب علم و نکاح و تلاوت قرآن و بنای مساجد و برخی خطاهایی که زهاد، سالکان مبتدی و جز آن‌ها با عنایت به سیروسلوک عارفانه مرتکب می‌شوند. | ||
غزالی در احیاء علوم الدین در رُبع مهلکات از این کتاب استفاده کرده است<ref>احیاء علوم الدین، محمدبن محمد غزالی، ص ۳۹۹ـ ۴۳۵</ref>. | غزالی در احیاء علوم الدین در رُبع مهلکات از این کتاب استفاده کرده است<ref>احیاء علوم الدین، محمدبن محمد غزالی، ص ۳۹۹ـ ۴۳۵</ref>. | ||
۱۰) کتاب ریاضة النفس ، در مسائل انسان شناسی و طریقت عرفانی می باشد. این کتاب دو بار و آخرین بار به اهتمام آرتور جان آربری چاپ شده است. | ۱۰) کتاب ریاضة النفس ، در مسائل انسان شناسی و طریقت عرفانی می باشد. این کتاب دو بار و آخرین بار به اهتمام آرتور جان آربری چاپ شده است. | ||
۱۱) کتاب ادب النفس ، شامل پرسشهایی | ۱۱) کتاب ادب النفس ، شامل پرسشهایی درباره عرفان و مخصوصاً درباره معنای یقین می‌باشد. | ||
۱۲) منازل القاصدین ، اثری کم حجم | ۱۲) منازل القاصدین ، اثری کم حجم درباره هفت مقام یا منزل سیروسلوک. این کتاب با عنوان منازلُ العِباد نیز شناخته شده و در ۱۹۸۸ در قاهره به چاپ رسیده است. | ||
۱۳) علم الاولیاء، | ۱۳) علم الاولیاء، درباره علم اولیای الاهی و برخی موضوعات عرفانی دیگر است. | ||
۱۴) الفَرقُ بین الایات و الکرامات، که تکمله سیرة الاولیاء به شمار می‌آید و در آن موضوع امکان کرامات اولیا بررسی شده است. نسخه های خطی آن در مخطوطات اسماعیل صائب در ترکیه و در گوتینگن وجود دارد. این کتابها به اشتباه به ترمذی نسبت داده شده است: کتاب الحج و اسراره، غور الامور، الفرق بین الصدر و القلب و الفؤاد و اللُّب، و معرفة الاسرار. | ۱۴) الفَرقُ بین الایات و الکرامات، که تکمله سیرة الاولیاء به شمار می‌آید و در آن موضوع امکان کرامات اولیا بررسی شده است. نسخه های خطی آن در مخطوطات اسماعیل صائب در ترکیه و در گوتینگن وجود دارد. این کتابها به اشتباه به ترمذی نسبت داده شده است: کتاب الحج و اسراره، غور الامور، الفرق بین الصدر و القلب و الفؤاد و اللُّب، و معرفة الاسرار. | ||
=شخصیت علمی ترمذی= | =شخصیت علمی ترمذی= | ||
ترمذی تا حد متکلمان و فقیهان تحصیل کرد و بر کل معارف اسلامی زمان خود احاطه داشت. و از [[تصوف]] زمان خود، بویژه مکتب [[بغداد]] ، فاصله گرفت و در آثارش کلمه [[صوفی]] را به کار نبرد. وی را به جهت طلب حکمت و معرفت عرفانی | ترمذی تا حد متکلمان و فقیهان تحصیل کرد و بر کل معارف اسلامی زمان خود احاطه داشت. و از [[تصوف]] زمان خود، بویژه مکتب [[بغداد]] ، فاصله گرفت و در آثارش کلمه [[صوفی]] را به کار نبرد. وی را به جهت طلب حکمت و معرفت عرفانی درباره آدم و عالم، باید حکیم دانست. ترمذی برای نگارش آثارش از منابع مختلفی بهره برده است. | ||
=تأثیر پذیری ترمذی از جریانهای افراطی= | =تأثیر پذیری ترمذی از جریانهای افراطی= | ||