۱٬۷۴۱
ویرایش
فصلنامه اندیشه تقریب شماره 3: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
Mollahashem (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Mollahashem (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۷۱: | خط ۱۷۱: | ||
=مأخذ شناسی اندیشه تقریب= | =مأخذ شناسی اندیشه تقریب= | ||
==أ.آثار منشر شده به وسیله مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی؛== | ==أ.آثار منشر شده به وسیله مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی؛== | ||
'''* ایده‌هاى گفت‌وگو با دیگران<br>''' | |||
مؤلف: محمد على تسخیرى، مترجم: محمد مقدس، چاپ اول/ 1383 / 2000 نسخه، وزیرى/ شومیز<br> | |||
بازگشت به حکومت‌هاى دینى، تأثیر به سزایى بر روابط بین‌المللى برجاى خواهد گذاشت؛ روحیه همکارى‌هاى مشترک براى نشر اخلاق پسندیده حکم‌فرما و از پتانسیل‌هاى نهضت انسانى استفاده خواهد شد و زندگى بر پایه‌هاى متین و هماهنگ با فطرت آدمى، شکل خواهد گرفت.<br> | |||
در همین راستا در دوره اخیر عوامل بسیارى سبب اقبال و استقبال جهانى از اسلام شده است و هر حقیقت‌بینى کاملاً درک مى‌کند که ما در آستانه جهانى قرار داریم که حکومت قرآن کریم، آن را فراگرفته است. مهم‌ترین عوامل این اقبال جهانى به اسلام از این قرارند:<br> | |||
# آموزه‌هاى کاملاً هماهنگ اسلام با فطرت انسان‌ها نیازهاى وجدان را برطرف مى‌سازد، باعث اعتلاى اخلاق مى‌گردد، با طبیعت انسانى برخوردى واقع گرایانه دارد، انسان را همچون یک مجموعه مى‌نگرد و در پى حل مشکلات و معضلات اوست و سرانجام این که میان جنبه‌هاى عقیدتى، عاطفى و رفتارى، هماهنگى و هم‌نوایى برقرار مى‌سازد. | |||
# ناکامى بخش اعظم مکتب‌هاى غیر مذهبى در برآوردن نیازهاى معنوى و حتى مادى انسان و محقق نشدن سعادتى که مشتاق آن است. | |||
# موفقیت‌هاى برخى تجربه‌هاى اسلامى در برخى مناطق و پیشاپیش آنها تجربه انقلاب بزرگ و شکوهمند اسلامى در ایران به رهبرى امام راحل، خمینى کبیر(قدس سره). | |||
بدین ترتیب آینده نهضت اسلامى، آینده بسیار درخشانى است؛ به ویژه اگر به عناصر پویا و خلاق این نهضت، امکانات مادى و معنوى، ایمان توده‌هاى مسلمان به آینده و فرهنگ ایثار و فداکارى که از آن برخوردار است، توجه داشته باشیم. کتاب حاضر که به منظور تشویق گفتوگوى اسلامى ـ اسلامى و سپس اسلامى ـ دیگران، مطالبى در خور دارد، اصول انسانى اسلام را روشن مى‌سازد، نقاط مشترک آن را نشان مى‌دهد و راه را براى همکارى‌هاى انسانى و داراى تأثیر سازنده بر همه بشریت هموار مى‌سازد. | |||
'''* جایگاه اهل بیت(علیهم السلام) در جوامع اسلامى<br>''' | |||
مؤلف: محمد واعظ‌زاده خراسانى، چاپ دوم 1380 / 1000 نسخه، رقعى / 46 ص / شومیز. | |||
این کتاب که به مناسبت چهاردهمین کنفرانس بین‌المللى وحدت اسلامى منتشر شد، جایگاه اهل بیت(علیهم‌السلام) و ذریه پیغمبر اکرم(صلى‌الله‌علیه‌وآله) وبه طور کلى سادات را در جوامع اسلامى ترسیم مى‌نماید و ضمن بیان مناطقى از جهان که سادات در آن‌جا مستقرند، به احصاى تقریبى تعداد سادات مى‌پردازد. در ادامه ضمن پیشنهادى درباره تجدید مقام نقابت، برخى از شخصیت‌هاى برجسته خاندان پیغمبر(صلى الله علیه وآله)از ملوک وامرا ومشایخ طریقت را بر مى‌شمارد.<br> | |||
در پایان این نتیجه مطرح مى‌شود که محبت به اهل بیت(علیهم السلام)، یکى از ارکان وحدت اسلامى و از مشترکات قطعى همه مذاهب اسلامى است و لازم است وحدت اسلامى بر اساس آن مستحکم گردد.<br> | |||
'''* حکومت از دیدگاه مذاهب اسلامى(مجموعه مقالات)<br>''' | |||
تنظیم: سید جلال میرآقایى، چاپ اول 1377 / 1000 نسخه، وزیرى /612 ص / شومیز.<br> | |||
در این مجموعه، متن 23 مقاله فارسى ارائه شده در دهمین کنفرانس بین‌المللى وحدت اسلامى به طبع رسیده است. <br> | |||
عناوین برخى از مقالات از این قرار است: «حاکمیت خداوندى» / محمدتقى جعفرى؛ «جهان اسلام و مشکلات آن» / واعظ زاده خراسانى؛ «بیدارى مسلمانان و اثر تقریب در این بیدارى» / سید جعفر شهیدى؛ «خلافت یا ولایت فقیه از نظر مذاهب اسلامى» / عبدالکریم بى‌آزار شیرازى، «سیر تکوین و تطور اندیشه حکومت دینى در آثار اندیشمندان اسلامى» / محمدجواد صاحبى و «علامه نائینى و تحریر مشروطیت» / سید محمد ثقفى.<br> | |||
* '''الاقلیات الاسلامیة و علاقاتها بمجتمعاتها'''<br> | |||
مؤلف: محمد على تسخیرى، چاپ اول/ 1382 / 2000 نسخه، رقعى / 136 ص / شومیز.<br> | |||
اقلیت‌هاى اسلامى یک سوم جمعیت مسلمانان را در جهان تشکیل مى‌دهند. اغلب این اقلیت‌ها در قاره اروپا، آمریکا و برخى از کشوهاى آسیایى و آفریقایى پراکنده‌اند.<br> | |||
از آن‌جا که این اقلیت‌ها داراى فرهنگى اصیل، عمیق و ریشه‌دار و نشئت گرفته از شریعت اسلامى هستند، حضور آنان در کنار دیگر فرهنگ‌ها و پیروان ادیان مقوله‌اى قابل مطالعه و بررسى را تشکیل مى‌دهد واز سوى دیگر متناسب با رویارویى تمدن‌ها و فرهنگ‌ها این حضور در کشورهاى مذکور ممکن است با خطرها و آسیب‌هایى نیز روبه‌رو باشد.<br> | |||
این کتاب شامل مجموعه مباحث نماینده مجمع جهانى تقریب مذاهب اسلامى در کنفرانس‌هایى است که در اسپانیا، فرانسه، بلغارستان، غنا و دیگر کشورها برگزار گردید.<br> | |||
'''* فضائل اهل البیت(ع) من کتاب فضائل‌الصحابة لأحمد بن حنبل<br>''' | |||
تحقیق: محمد کاظم محمودى، چاپ اول/ 1425 / 2000 نسخه، وزیرى/ 399ص / گالینگور.<br> | |||
کتاب حاضر برگرفته از اثر احمد بن حنبل، در مورد فضایل صحابه است. به‌رغم فشارهاى زیادى که از جانب حکومت‌هاى وقت متوجه وى بود، فصل کاملى از کتاب را به اخبار و روایات بیان‌کننده فضایل امام على ابن ابى طالب(ع) و حضرت فاطمه(س) و دو سبط پیامبر اکرم(ص) اختصاص داده است.<br> | |||
مرکز تحقیقات مجمع نیز به توثیق مصادر و ارجاع این دسته از روایات به منابع دیگر اقدام نموده است.<br> | |||
==ب.سایر آثای منشر شده در زمینه اندیشه تقریب <ref>تهیه شده توسط سلمان حبیبی پژوهشگر جامعة المصطفی العالمیة</ref>؛== | ==ب.سایر آثای منشر شده در زمینه اندیشه تقریب <ref>تهیه شده توسط سلمان حبیبی پژوهشگر جامعة المصطفی العالمیة</ref>؛== | ||
'''* الصحوة الاسلامیة بین الاختلاف المشروع و التفرق المذموم<br>''' | |||
یوسف قرضاوى، بیروت، مؤسسة الرسالة، چاپ سوم، 1422 ق / 2001 م، 160 صفحه، وزیرى.<br> | |||
نویسنده از چهره‌هاى سرشناس معاصر اهل سنت، داراى تألیفات فراوان، از اساتید دانشگاه کشورهاى حوزه خلیج فارس و داراى مقام افتا مى‌باشد و انگیزه وى از نوشتن این کتاب آن است که جهان اسلام و جبهه اسلامى که از گسترده‌ترین جبهه‌ها مى‌باشد در یک صف قرار گرفته و انواع اختلافات را بشناسد و بداند که اختلافات فقهى نه تنها ضررى نمى‌رساند بلکه خود رحمت و موجب رشد و بالندگى فقه اسلامى مى‌باشد.<br> | |||
در این جا آن‌چه دردآور است و خواب و آرامش را از جامعه اسلامى دور مى‌کند آن است که جامعه اسلامى در درون دشمنانى داشته باشد که با یک‌دیگر درگیر باشند و علیه هم از نیرنگ و خدعه استفاده کنند.<br> | |||
این کتاب از سه باب تشکیل یافته است: باب اول به واجب بودن وحدت و حرام بودن تفرقه با توجه به قرآن و متون دینى پرداخته و به شرح حدیث «افتراق الأمة إلى ثلاث و سبعین فرقة» مى‌پردازد.<br> | |||
اختلاف فقهى و فروعات دینى موضوع باب دوم کتاب مى‌باشد که با توجه به حدیث نبوى(صلى الله علیه وآله)«اختلاف امتى رحمة» سامان یافته و توجه علما و مسلمانان را به بحث از اختلاف در فروع جلب مى‌نماید.<br> | |||
باب سوم کتاب، مراعات اصول اخلاقى در اختلافات فقهى و دورى از هرگونه تعصب و حسن ظن به دیگران و ترک طعن و مراعات ادب را با ذکر نمونه‌هایى از دانشمندان بزرگ اسلامى ذکر مى‌کند. نویسنده در پایان کتاب آرزو مى‌کند مسلمانان به دنبال وحدت باشند و در صف واحد قرار گیرند.<br> | |||
'''* صورة الاسلام فى الإعلام الغربی<br>''' | |||
محمد بشارى، دمشق، دارالفکر، چاپ اول، 1425ق، 176 صفحه، وزیرى.<br> | |||
چهره‌اى از اسلام که در رسانه‌هاى غربى اعم از روزنامه، مجلات و کانال‌هاى تلویزیونى و ماهواره‌اى و اینترنت در قالب گزارش و خبر و مقاله و فیلم و سؤال و... به نمایش در مى‌آید، عمدتاً چهره‌اى ناپسند است و اکنون در مقطعى از زمان قرار داریم که حملات زیادى توسط رسانه‌هاى غربى متوجه اسلام و مسلمانان مى‌باشد و پس از 11 سپتامبر 2001 این حملات افزایش یافته است. | |||
نویسنده گرچه نگارش کتاب را قبل از 11 سپتامبر آغاز نموده است ولى این حادثه سبب شد که او به کارش سرعت ببخشد. کتاب از پنج فصل تشکیل یافته است که فصل اول به چهره اسلام در رسانه‌هاى اروپایى اختصاص دارد و رسانه‌هاى سه کشور آلمان و فرانسه و انگلستان را بررسى مى‌کند بعضى از موضوعات این فصل عبارت‌اند از: قضیه سلمان رشدى، پرونده دختران محجبه در فرانسه و آلمان و سوئیس، زن در اسلام، جهاد اسلامى و تروریست اسلامى.<br> | |||
فصل دوم به چهره اسلام پس از حادثه 11 سپتامبر مى‌پردازد و نویسنده در آن بعضى از سخنان مسئولان سیاسى مانند برلوسکونى نخست وزیر ایتالیا و گزارشگران روزنامه‌ها و مجلات اروپایى چون ایتالیا، فرانسه، انگلستان و امریکا را بیان مى‌کند.<br> | |||
عنوان فصل سوم چهره اسلام در فیلم‌ها و شبکه اینترنت مى‌باشد که با سه محور چهره اسلام در فیلم‌هاى اروپایى، آمریکایى و در شبکه اینترنت توضیح داده شده است. | |||
فصل چهارم به دلایل ترس از اسلام و چکیده نظرات رسانه‌هاى غربى درباره اسلام اختصاص دارد.<br> | |||
در آخرین فصل نیز راه‌ها و ابزار لازم جهت تصحیح چهره اسلام در غرب مطرح شده است. موضوعات این فصل عبارت‌اند از: 1ـ توجه به تمام کانال‌ها و رسانه‌هاى غربى و بررسى محتواى برنامه‌هایى که درباره اسلام است اعم از این که با دید مثبت یا منفى باشند و برگزارى کنگره‌هاى سالانه و دعوت از رسانه‌هاى غربى و عقد قرارداد براى معرفى صحیح اسلام; 2ـ تشکیل مؤسساتى که اعضاى آن نویسندگان و کارگردانان و فیلمسازان مسلمان و افراد آگاه دانشگاهى و سران سیاسى و دینى باشند تا به ترویج و تبلیغ چهره اسلام بپردازند; 3ـ رسانه‌هاى اسلامى را تقویت نموده تا بتوانند در جهان اخبار و گزارش‌هاى صحیحى از جهان اسلام ارائه نمایند; 4ـ توجه به نقش اقلیت‌هاى اسلامى در جهان، موضوع پایانى این فصل است.<br> | |||
'''* دعوة التقریب، تاریخ و وثائق<br>''' | |||
المجلس الأعلى للشؤون الاسلامیة، قاهره، 1412 ق / 1991 م، 246 صفحه، وزیرى.<br> | |||
این کتاب توسط شوراى عالى امور اسلامى وزارت اوقاف مصر انتشار یافته و شامل تاریخ شکل‌گیرى و اسناد و مدارک دعوت به تقریب مى‌باشد.<br> | |||
کتاب یاد شده توضیح مى‌دهد که دعوت به تقریب چگونه آغاز شد و چه مردان بزرگى در آن سهیم بوده‌اند و نمونه‌اى از آرا و نظریات و نامه‌هاى آنان را در دسترس محققان قرار مى‌دهد تا ضمن ضبط و ثبت تلاش گذشتگان، راه‌کارى براى معاصران و آیندگان باشد که در وحدت جامعه اسلامى مى‌کوشند و امیدوارند که مصداق آیه شریفه «خَیرَ أُمَّة أُخْرِجَتْ لِلنّاسِ ...» باشند. | |||
دعوة التقریب شش فصل دارد:<br> | |||
در فصل اول با عنوان «قصة التقریب» از مقالات شیخ محمود شلتوت مفتى اسبق الأزهر و شیخ محمدتقى قمى استفاده شده است.<br> | |||
«رسالة التقریب» عنوان فصل دوم است که سه مقاله از شیخ محمد تقى قمى و مقالاتى از محمدعلى علوبه باشا، شیخ محمدحسین آل کاشف الغطا و محمد عبدالله محمد و شیخ حسنین محمد مخلوف مفتى اسبق الأزهر مصر را در بر دارد.<br> | |||
در فصل سوم با عنوان «صوت التقریب» شامل مقاله‌اى با همین عنوان از مجله «رسالة الأسلام» است.<br> | |||
ـ عنوان فصل چهارم «افکار على الطریق» مى‌باشد که مقالاتى از عبدالمتعال الصعیدى، عبدالمجید سلیم، محمد عبدالطیف دراز، احمد امین بک، محمدجواد مغنیه و شیخ محمدتقى قمى را در خود جاى داده است.<br> | |||
نویسندگان فصل پنجم با عنوان «التقریب فى المسائل الأختلافیة»، محمدجواد مغنیه، محمد الغزالى القا، محمدتقى القمى، عبدالمجید سلیم و شیخ عبدالعزیز محمد عیسى مى‌باشند.<br> | |||
عنوان فصل آخر که طولانى‌ترین فصل کتاب مى‌باشد «مسیرة التقریب» است و در آن نامه‌ها و مقالات شیخ محمدحسین آل کاشف‌الغطاء، شیخ محمد مصطفى المراغى مفتى سابق الأزهر، محمد بن اسماعیل العمرانى، محمد محمد المدنى و بیانیه علماى پاکستان و نامه مفتى الأزهر شیخ محمود شلتوت به حضرت آیت‌الله بروجردى(رحمه‌الله) و چند مقاله کوتاه دیگر آمده است.<br> | |||
'''* تاریخ فتوحات مسلمانان در اروپا (فرانسه، سوئیس، ایتالیا و جزایر دریاى مدیترانه)<br>''' | |||
شکیب ارسلان، ترجمه على دوانى، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامى، چاپ ششم، 1376، 416 صفحه، وزیرى.<br> | |||
کتاب «تاریخ فتوحات مسلمانان در اروپا» شرحى است بر افتخارات و مجد و عظمت اسلام در گذشته و پژوهشى است تاریخى مربوط به فتوحات و متصرفات مسلمانان در سرزمین‌هاى اروپایى مانند: فرانسه، ایتالیا و جزایر مدیترانه که در قرن‌هاى نخست اسلامى به وقوع پیوست. کتاب از موضوعات و سرفصل‌هاى مختلف تشکیل شده که از آن جمله است:<br> | |||
تمدن اسلامى در دنیاى غرب، آغاز فتوحات مسلمانان در فرانسه، سرگذشت مسلمانان در جنوب فرانسه، سَمَحْ بن مالک خولانى، عبدالرحمن غافقى، میدان شهیدان اسلام در فرانسه، ناوگان دریایى اسلام در آب‌هاى اسپانیا و آفریقا، چگونگى فتوحات مسلمانان و اقامت آنان در جزایر دریاى مدیترانه، سیسیل، ردس، وارواد، پیاده شدن مسلمانان در پروونس، عبدالرحمن سوم و فتوحات او در ایتالیا و فرانسه، آغاز ملوک الطوایف و علل انحطاط مسلمانان در اروپا، گفتار خاورشناس فرانسوى راجع به علل انحطاط مسلمانان در اروپا که موجب بیدارى فرانسه و ترقى پیشرفت اروپا شد، اوضاع عمومى فتوحات اسلامى و نتایجى که از آن به دست آمد، مسلمانان مجار و هنگرى، آثار تمدن اسلامى در اروپا، تأثیر ادبیات و روحیات مسلمانان در مردم فرانسه، فتوحات مسلمانان در اروپا و جزایر دریاى مدیترانه و فتح جزیره مالت توسط مسلمانان. در صفحات پایانى کتاب فهرست راهنما، شامل: اشخاص، اماکن، قبایل، کتاب‌ها، آیات، احادیث و اشعار به طبع رسیده است.<br> | |||
گفتنى است مترجم محترم در مقدمه مفصل خود با استفاده از منابع تاریخى و گسترده مطالب ارزشمندى در موضوعاتى چون: دورنماى مسیحیت اروپا قبل از اسلام، فتوحات مسلمانان، فتح اسپانیا به دست مسلمانان، گوشه‌اى از تمدن اسلامى در اسپانیا، پیشرفت تمدن اسلامى در اسپانیا، قرطبه مهد تمدن اسلامى، غروب آفتاب اسلام در اندلس، محکمه تفتیش عقاید و شکنجه مسلمانان، تمدن اسلامى در دوران فاطمیان و... و به ویژه شخصیت علمى و سیاسى نویسنده بزرگ کتاب آقاى «شکیب ارسلان» افزوده است که مطالعه آن براى محققان و پژوهشگران توصیه مى‌شود.<br> | |||
'''* دیار آشنا: ویژگى‌هاى جغرافیایى کشورهاى آسیاى مرکزى<br>''' | |||
نسرین احمدیان شالچى، مشهد، بنیاد پژوهشهاى اسلامى آستان قدس رضوى، چاپ اول، 1378، 422 صفحه، وزیرى.<br> | |||
پس از استقلال کشورهاى آسیاى مرکزى، بسیارى از ممالک جهان با هدف برقرارى روابط سیاسى و اقتصادى با آنها بر سر میز مذاکره نشستند. جمهورى اسلامى ایران نیز با توجه به تاریخ مشترک و موقعیت مناسب خود، در صدد احیاى پیوندهاى دیرین و ایجاد تحکیم روابط نوین برآمد.<br> | |||
بدیهى است موفقیت در این امر مستلزم شناخت و آشنایى با توان‌ها و تنگناهاى محیطى، انسانى و اقتصادى یک‌دیگر است. دانش جغرافیا که عملکرد فعالیت‌هاى انسانى را با ملاحظه عناصر محیطى بررسى مى‌کند، مى‌تواند به امر گسترش روابط میان کشورها کمک فراوان نماید و ضمن تحلیل قابلیت‌ها و دشوارى‌ها، راهبردهاى لازم را ارائه دهد.<br> | |||
کتاب حاضر در هفت فصل با همین هدف تهیه شده است. فصل اول با تعیین محدوده آسیاى مرکزى به بررسى ویژگى‌هاى آسیاى مرکزى اختصاص دارد. فصل‌هاى دوم تا ششم به تبیین جغرافیایى ناحیه آسیاى مرکزى و پنج کشور آن یعنى ازبکستان، تاجیکستان، ترکمنستان، قرقیزستان و قزاقستان اختصاص دارد. در فصل هفتم مؤلف ضمن بررسى ابعاد گوناگون روابط ایران و استان خراسان با جمهورى‌هاى آسیاى مرکزى، رهنمودهایى به منظور بهبود گسترش روابط کشورمان با جمهورى‌هاى ناحیه ارائه مى‌دهد.<br> | |||
هم‌چنین در این مجموعه سعى شده است بررسى‌ها در سرفصل‌هاى یکسان براى تمام کشورها ارائه شود که عبارت‌اند از: ویژگى‌هاى طبیعى، موقعیت جغرافیایى، ناهموارى‌ها، آب و هوا، ویژگى‌هاى اجتماعى، پیشینه تاریخى، جمعیت، ترکیب قومى، زبان‌هاى رایج، مذهب، آموزش، رسانه‌هاى گروهى، تقسیمات کشورى، ویژگى‌هاى اقتصادى، کشاورزى، منابع معدنى، صنایع، انرژى، حمل و نقل، بازرگانى خارجى، روابط خارجى، روابط با ایران و نقش خراسان در ارتباط ایران با قرقیزستان.<br> | |||
در صفحات پایانى کتاب، پسگفتار، پى‌نوشت، کتاب‌نامه و نمایه نام اشخاص، حکومت‌ها و مکان‌ها، آمده است.<br> | |||
=چکیده مقاله‌ها= | =چکیده مقاله‌ها= | ||
در این بخش از فصلنامه مقالات اندیشه‌ای به زبان عربی و انگلیسی ترجمه شده است. | در این بخش از فصلنامه مقالات اندیشه‌ای به زبان عربی و انگلیسی ترجمه شده است. | ||