۸۸٬۱۷۷
ویرایش
مجلس خبرگان رهبری: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'در باره' به 'درباره') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۶۶: | خط ۶۶: | ||
قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، نام خبرگان رهبری ذکر شده‌است. اصل ۱۰۷ انتخاب رهبری را وظیفه خبرگان می‌داند و بر اساس اصل ۱۰۸ تعداد و شرایط خبرگان، کیفیت انتخاب آن‌ها و آیین‌نامه داخلی جلسات آنان در صلاحیت خود خبرگان قرار گرفته‌است. | قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، نام خبرگان رهبری ذکر شده‌است. اصل ۱۰۷ انتخاب رهبری را وظیفه خبرگان می‌داند و بر اساس اصل ۱۰۸ تعداد و شرایط خبرگان، کیفیت انتخاب آن‌ها و آیین‌نامه داخلی جلسات آنان در صلاحیت خود خبرگان قرار گرفته‌است. | ||
=تعداد خبرگان= | =تعداد خبرگان= | ||
| خط ۸۶: | خط ۸۴: | ||
استان‌های ایلام، بوشهر، چهارمحال و بختیاری، خراسان جنوبی، خراسان شمالی، زنجان، سمنان، قم، کهگیلویه و بویراحمد، هرمزگان و یزد هرکدام ۱ نماینده.<br> | استان‌های ایلام، بوشهر، چهارمحال و بختیاری، خراسان جنوبی، خراسان شمالی، زنجان، سمنان، قم، کهگیلویه و بویراحمد، هرمزگان و یزد هرکدام ۱ نماینده.<br> | ||
علاوه بر این مطابق با همین ماده: از تاریخ تصویب این قانون هرگونه افزایش تعداد نمایندگان خبرگان پس از بررسی‌های لازم و با توجه به میزان جمعیت و تقسیمات جغرافیای کشور و مصالح ملی براساس پیشنهاد هیئت‌رئیسه در آخرین سال هر دوره و تصویب مجلس خبرگان رهبری خواهد بود.[۲] | علاوه بر این مطابق با همین ماده: از تاریخ تصویب این قانون هرگونه افزایش تعداد نمایندگان خبرگان پس از بررسی‌های لازم و با توجه به میزان جمعیت و تقسیمات جغرافیای کشور و مصالح ملی براساس پیشنهاد هیئت‌رئیسه در آخرین سال هر دوره و تصویب مجلس خبرگان رهبری خواهد بود.[۲] | ||
=شرایط نمایندگان خبرگان رهبری= | =شرایط نمایندگان خبرگان رهبری= | ||
| خط ۱۰۴: | خط ۹۹: | ||
انتخابات برای تشکیل نخستین دوره مجلس خبرگان رهبری در ۱۹ آذر ۱۳۶۱ش برگزار شد و مجلس خبرگان رهبری در ۲۴ مرداد ۱۳۶۲ش افتتاح شد. ریاست این دوره از مجلس را آیت الله علی مشکینی بر عهده داشت.<br> | انتخابات برای تشکیل نخستین دوره مجلس خبرگان رهبری در ۱۹ آذر ۱۳۶۱ش برگزار شد و مجلس خبرگان رهبری در ۲۴ مرداد ۱۳۶۲ش افتتاح شد. ریاست این دوره از مجلس را آیت الله علی مشکینی بر عهده داشت.<br> | ||
==انتخاب قائم‌مقام رهبری== | ==انتخاب قائم‌مقام رهبری== | ||
| خط ۱۱۳: | خط ۱۰۶: | ||
پس از درگذشت امام خمینی که بنیان‌گذار و نخستین رهبر جمهوری اسلامی بود، مجلس خبرگان رهبری در ۱۴ خرداد ۱۳۶۸ هجری شمسی، آیت الله سید علی خامنه‌ای را به عنوان رهبر جمهوری اسلامی انتخاب کرد. این انتخاب موقت بود. پس از تغییر قانون اساسی و انجام همه‌پرسی مربوط به آن، خبرگان رهبری در جلسه تاریخ.... آیت الله خامنه‌ای را به عنوان رهبر دائمی جمهوری اسلامی برگزید.<br> | پس از درگذشت امام خمینی که بنیان‌گذار و نخستین رهبر جمهوری اسلامی بود، مجلس خبرگان رهبری در ۱۴ خرداد ۱۳۶۸ هجری شمسی، آیت الله سید علی خامنه‌ای را به عنوان رهبر جمهوری اسلامی انتخاب کرد. این انتخاب موقت بود. پس از تغییر قانون اساسی و انجام همه‌پرسی مربوط به آن، خبرگان رهبری در جلسه تاریخ.... آیت الله خامنه‌ای را به عنوان رهبر دائمی جمهوری اسلامی برگزید.<br> | ||
==دوره دوم خبرگان رهبری== | ==دوره دوم خبرگان رهبری== | ||
| خط ۱۳۰: | خط ۱۲۲: | ||
انتخابات پنجمین دوره مجلس خبرگان رهبری در ۷ اسفند ۱۳۹۴ برگزار شد. نخستین جلسه این مجلس نیز در ۴ خرداد ۱۳۹۵ تشکیل شد. در این جلسه احمد جنتی با ۵۱ رای به ریاست خبرگان انتخاب شد.<br> | انتخابات پنجمین دوره مجلس خبرگان رهبری در ۷ اسفند ۱۳۹۴ برگزار شد. نخستین جلسه این مجلس نیز در ۴ خرداد ۱۳۹۵ تشکیل شد. در این جلسه احمد جنتی با ۵۱ رای به ریاست خبرگان انتخاب شد.<br> | ||
=اهمیّت مجلس خبرگان= | =اهمیّت مجلس خبرگان= | ||
| خط ۱۴۴: | خط ۱۳۴: | ||
*بالاخره چون به منزله برگزیدگان ملّت از سراسر کشور، باید از دانش عمیقِ دینى (فقهى) و بینش قوى سیاسى و اجتماعى برخوردار باشند، نهادى از فرزانگان امّت است. | *بالاخره چون به منزله برگزیدگان ملّت از سراسر کشور، باید از دانش عمیقِ دینى (فقهى) و بینش قوى سیاسى و اجتماعى برخوردار باشند، نهادى از فرزانگان امّت است. | ||
نقش مجلسِ خبرگان هر چند در فعالیتهاى خُرد کشور، محسوس نیست، ولى حضور فعّال آن، پشتوانه اطمینان بخشى در جهت صیانتِ نظام است. این مجلس، از بحران خلأ رهبرى در نظام پیشگیرى می‌کند و نگاه هوشمندانهاش بر شیوه اداره کشور، سلامت نظام را تأمین می‌کند. از یک سو بر عدالت، فقاهت، شجاعت و تدبیرِ «رهبرى امروز»، اِشراف دارد و از طرف دیگر هوشیارانه، در اندیشه رهبرى فردا است. | نقش مجلسِ خبرگان هر چند در فعالیتهاى خُرد کشور، محسوس نیست، ولى حضور فعّال آن، پشتوانه اطمینان بخشى در جهت صیانتِ نظام است. این مجلس، از بحران خلأ رهبرى در نظام پیشگیرى می‌کند و نگاه هوشمندانهاش بر شیوه اداره کشور، سلامت نظام را تأمین می‌کند. از یک سو بر عدالت، فقاهت، شجاعت و تدبیرِ «رهبرى امروز»، اِشراف دارد و از طرف دیگر هوشیارانه، در اندیشه رهبرى فردا است. | ||
=ساختار مجلس خبرگان= | =ساختار مجلس خبرگان= | ||
| خط ۱۷۰: | خط ۱۵۹: | ||
===هیئت رئیسه دائم=== | ===هیئت رئیسه دائم=== | ||
هیأت رئیسه دوم، هیأت رئیسه دائم است. این هیأت، مرکَّب از رئیس، دو نایب رئیس، دو منشى و دو کارپرداز است که از میان اعضاء، براى مدّت دو سال و با رأى مخفى، انتخاب مىشوند. | هیأت رئیسه دوم، هیأت رئیسه دائم است. این هیأت، مرکَّب از رئیس، دو نایب رئیس، دو منشى و دو کارپرداز است که از میان اعضاء، براى مدّت دو سال و با رأى مخفى، انتخاب مىشوند. | ||
| خط ۱۷۶: | خط ۱۶۵: | ||
ریاست مجلس خبرگان، علاوه بر اداره جلسات مجلس خبرگان، بر کلّیّه امور ادارى، مالى، استخدامى و سازمانى مجلس خبرگان، نظارت دارد و باید با ارتباط منظَّم با رهبرى، شرایط را براى انجام دادن وظایف مجلس خبرگان آسان کند. وى، مصوَّبات قانونى مجلس خبرگان را امضا و به مراجع ذىربط ابلاغ می‌کند. رئیس مجلس خبرگان، موظَّف است گزارشى سالانه از عملکرد و اقدامات هیأت رئیسه را به مجلس خبرگان ارائه کند. | ریاست مجلس خبرگان، علاوه بر اداره جلسات مجلس خبرگان، بر کلّیّه امور ادارى، مالى، استخدامى و سازمانى مجلس خبرگان، نظارت دارد و باید با ارتباط منظَّم با رهبرى، شرایط را براى انجام دادن وظایف مجلس خبرگان آسان کند. وى، مصوَّبات قانونى مجلس خبرگان را امضا و به مراجع ذىربط ابلاغ می‌کند. رئیس مجلس خبرگان، موظَّف است گزارشى سالانه از عملکرد و اقدامات هیأت رئیسه را به مجلس خبرگان ارائه کند. | ||
=انتخاب رهبری، مهمترین اقدام مجلس اول خبرگان= | =انتخاب رهبری، مهمترین اقدام مجلس اول خبرگان= | ||
مهمترین اقدام مجلس اول خبرگان را باید در انتخاب [[آیت الله خامنه ای]] مقام معظم رهبری به عنوان رهبر، پس از رحلت [[امام خمینی(ره)]] دانست. [[آیت‌الله هاشمی رفسنجانی]] در خاطرات خود از ۱۴ خرداد ۱۳۶۸ | مهمترین اقدام مجلس اول خبرگان را باید در انتخاب [[آیت الله خامنه ای]] مقام معظم رهبری به عنوان رهبر، پس از رحلت [[امام خمینی(ره)]] دانست. [[آیت‌الله هاشمی رفسنجانی]] در خاطرات خود از ۱۴ خرداد ۱۳۶۸ می‌گوید: حدود ساعت هشت و نیم صبح جلسه مجلس خبرگان آماده شد و رسمیت جلسه را به ریاست [[آیت‌الله مشکینی]] اعلان کردیم. ایشان صحبت کوتاهی کردند بحث‌های زیادی شد. بعضی‌ها طرفدار رهبری شورایی و بعضی خواهان رهبری فردی بودند. | ||
بعضی [[آیت‌الله خامنه‌ای]] و بعضی‌ها [[آیت‌الله سید محمدرضا گلپایگانی]] را مطرح کردند و برای شورا هم اسم‌هایی برده شد. قبلا در مشورت‌های سران قوا و جمعی دیگر از بزرگان به این نتیجه رسیده بودیم که شورایی مرکب از آیات خامنه‌ای، موسوی اردبیلی و مشکینی رهبری را به عهده بگیرند ولی در مذاکرات، رهبری فردی رای بیشتری آورد. آیت‌الله خامنه‌ای با رهبری فردی مخالفت کردند. من هم مخالف بودم. نوبت نرسید. ابتدا به پیشنهاد اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم که عضو مجلس خبرگان بودند، آیت‌الله گلپایگانی مطرح شد. | بعضی [[آیت‌الله خامنه‌ای]] و بعضی‌ها [[آیت‌الله سید محمدرضا گلپایگانی]] را مطرح کردند و برای شورا هم اسم‌هایی برده شد. قبلا در مشورت‌های سران قوا و جمعی دیگر از بزرگان به این نتیجه رسیده بودیم که شورایی مرکب از آیات خامنه‌ای، موسوی اردبیلی و مشکینی رهبری را به عهده بگیرند ولی در مذاکرات، رهبری فردی رای بیشتری آورد. آیت‌الله خامنه‌ای با رهبری فردی مخالفت کردند. من هم مخالف بودم. نوبت نرسید. ابتدا به پیشنهاد اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم که عضو مجلس خبرگان بودند، آیت‌الله گلپایگانی مطرح شد. | ||
| خط ۱۸۶: | خط ۱۷۴: | ||
حدود ۱۴ تن به ایشان رای دادند. سپس پیشنهاد رهبری [[آیت‌الله خامنه‌ای]] مطرح شد. خود ایشان پشت تریبون رفتند و گفتند من با رهبری شورایی مطابق قانون اساسی موافقم و با رهبری فردی مخالفم. پس چگونه نامزد بشوم؟ من که جلسه را اداره می‌کردم، گفتم اکنون با رای خبرگان، رهبری فردی قانون شده و چاره‌ای نیست. سرانجام آقای خامنه‌ای با ۶۰ رای از ۷۴ عضو حاضر رای آوردند و مساله به این مهمی به این خوبی حل شد. | حدود ۱۴ تن به ایشان رای دادند. سپس پیشنهاد رهبری [[آیت‌الله خامنه‌ای]] مطرح شد. خود ایشان پشت تریبون رفتند و گفتند من با رهبری شورایی مطابق قانون اساسی موافقم و با رهبری فردی مخالفم. پس چگونه نامزد بشوم؟ من که جلسه را اداره می‌کردم، گفتم اکنون با رای خبرگان، رهبری فردی قانون شده و چاره‌ای نیست. سرانجام آقای خامنه‌ای با ۶۰ رای از ۷۴ عضو حاضر رای آوردند و مساله به این مهمی به این خوبی حل شد. | ||
دومین دوره مجلس خبرگان رهبری نیز با اعتراضاتی نسبت به | دومین دوره مجلس خبرگان رهبری نیز با اعتراضاتی نسبت به ردصلاحیت‌ها بر پایه ۲ اصل نظارت و روند بررسی صلاحیت‌ها رو به رو بود، این دوره در فاصله سال‌های ۱۳۶۹ تا ۱۳۷۷ خورشیدی برگزار شد. سومین دوره خبرگان رهبری نیز از بحث‌های مربوط به رد صلاحیت‌ها به دور نبود به گونه‌ای که بسیاری از چهره‌ها در این دوره از انتخابات رد صلاحیت شدند. | ||
این دوره نیز تا ۱۳۸۵ خورشیدی با تشکیل ۱۶ جلسه به پایان رسید اما چهارمین دوره مجلس خبرگان رهبری را باید صحنه رقابت دانست. اوج این مباحث را نیز باید در حدفاصل سال‌های ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۴ خورشیدی جست و جو کرد. در این دوره آیت الله محمد یزدی با رای اعضای مجلس خبرگان به ریاست رسید. دوره پنجم مجلس خبرگان رهبری نیز از ۱۳۹۵ خورشیدی تا ۱۴۰۳خورشیدی به طول خواهد انجامید. دوره مجلس خبرگان رهبری هشت سال است و به طور استثنا انتخابات دوره پنجم آن همزمان با انتخابات دهمین دوره مجلس شورای اسلامی بود. هم اکنون آیت الله احمد جنتی ریاست این دوره را عهده‌دار است. | این دوره نیز تا ۱۳۸۵ خورشیدی با تشکیل ۱۶ جلسه به پایان رسید اما چهارمین دوره مجلس خبرگان رهبری را باید صحنه رقابت دانست. اوج این مباحث را نیز باید در حدفاصل سال‌های ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۴ خورشیدی جست و جو کرد. در این دوره آیت الله محمد یزدی با رای اعضای مجلس خبرگان به ریاست رسید. دوره پنجم مجلس خبرگان رهبری نیز از ۱۳۹۵ خورشیدی تا ۱۴۰۳خورشیدی به طول خواهد انجامید. دوره مجلس خبرگان رهبری هشت سال است و به طور استثنا انتخابات دوره پنجم آن همزمان با انتخابات دهمین دوره مجلس شورای اسلامی بود. هم اکنون آیت الله احمد جنتی ریاست این دوره را عهده‌دار است. | ||
| خط ۱۹۳: | خط ۱۸۱: | ||
{{پانویس|2}} | {{پانویس|2}} | ||
=منبع= | =منبع= | ||
[https://rc.majlis.ir/fa/content/iran_constitution مرکز | [https://rc.majlis.ir/fa/content/iran_constitution مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی] | ||
[[رده: نهادهای جمهوری اسلامی ایران]] | [[رده: نهادهای جمهوری اسلامی ایران]] | ||