confirmed
۵٬۹۲۲
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''میکائیل''' جزء چهار فرشته مقرب درگاه الهی است که به امر خداوند مامور روزی همه خلایق می باشد. | |||
در احادیث نقل شده است که میکائیل از [[فرشتگان]] رحمت و از حاملان [[عرشالهی]] است. او همراه با [[جبرئیل]] از نخستین فرشتگانی بودند که بر [[حضرت آدم]] سجده کردند.<ref>خرمشاهی بهاء الدین، «میکال» در دانشنامه قرآنی، ۱۳۷۷ش، ص۲۱۹۵.</ref> | |||
همچنین نقل شده است که شرح صدر [[پیامبر (ص)]] بهوسیله این دو فرشته انجام میگرفت.<ref>خرمشاهی بهاء الدین، «میکال» در دانشنامه قرآنی، ۱۳۷۷ش، ص۲۱۹۵. | |||
</ref> | |||
==فرشتگان تدبیر== | |||
[[امام رضا (ع)]] در تعبیری؛ از جبرئیل، میکائیل، [[اسرافیل]] و [[عزرائیل،]] با عنوان چهار فرشته تدبیر کننده (المُدَبِّرَاتِ الْأَرْبَعَة) یاد کرده است.<ref>عيون أخبار الرضا عليه السلام، ج2، ص: 3</ref> | |||
===سرور فرشتگان=== | |||
در برخی از منابع فلسفی و عرفانی از این چهار ملک به عنوان سرور دیگر فرشتگان <ref>میبدی، كشف الأسرار و عدة الأبرار، ج1، ص290؛</ref> <ref>صدرالمتالهین، مفاتيح الغيب، ص346</ref> و یا چهار ملک مقرب یاد شده است. <ref>نسفی، بیان التنزیل، ص 184</ref> <ref>امیر سید علی همدانی، اسرار النقطة يا توحيد عارفان، ص191.</ref> | |||
===رووس ملائکه=== | |||
میکائیل در کنار جبرئیل، اسرافیل و عزرائیل، چهار فرشته مقرب درگاه الهی هستند که از آنها به «[[رؤوس ملائکه]]» تعبیر میشود. | |||
<ref>رجالی تهرانی، فرشتگان تحقیقی قرآنی روایی و عقلی، ۱۳۷۶ش، ص۱۰۵.</ref> | |||
</ref> | |||
===آفریده شدن از یک تسبیح=== | |||
در برخی از احادیث آمده است که میکائیل، جبرئیل و اسرافیل از یک تسبیح آفریده شدهاند.<ref>طباطبایی سید محمد حسین، تفسیر المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۷، ص۸.</ref> | |||
==نام میکائیل در قرآن== | ==نام میکائیل در قرآن== | ||
نام میکائیل فقط یک بار در قرآن و به نام میکال آمده و دشمنی با او یکی از دلایل کفر برشمرده شده است. | نام میکائیل فقط یک بار در قرآن و به نام میکال آمده <ref>رجالی تهرانی، فرشتگان، تحقیقی قرآنی روایی و عقلی، ۱۳۷۶ش، ص۱۰۵.</ref> و دشمنی با او یکی از دلایل کفر برشمرده شده است.خداوند فرمود: «مَنْ كَانَ عَدُوًّا لِلَّهِ وَمَلَائِكَتِهِ وَرُسُلِهِ وَجِبْرِيلَ وَمِيكَالَ فَإِنَّ اللَّهَ عَدُوٌّ لِلْكَافِرِينَ» <ref>سوره بقره، آیه 98</ref> یعنی هرکسی که با خداوند، فرشتگان، رسولان، جبرئيل و ميكائيل دشمن باشد، [كافر است]، و بىترديد خدا دشمن [[كافران]] است.» | ||
خداوند فرمود: «مَنْ كَانَ عَدُوًّا لِلَّهِ وَمَلَائِكَتِهِ وَرُسُلِهِ وَجِبْرِيلَ وَمِيكَالَ فَإِنَّ اللَّهَ عَدُوٌّ لِلْكَافِرِينَ» <ref>سوره بقره، آیه 98</ref> یعنی هرکسی | |||
==معناشناسی واژه میکال== | |||
واژه میکال ریشه عبری دارد که بعدا وارد زبان عربی شده است. [[یهودیان]] و [[مسیحیان]] از او به نام میشل یاد می کنند. | |||
<ref>خزائلی، محمّد، اعلام قرآن، تهران، مؤسسة انتشارات امیرکبیر، ۱۳۷۱ ش، ص ۶۲۸ - ۶۲۹.</ref> | |||
==منزلت میکائیل== | ==منزلت میکائیل== | ||
میکائیل دارای منزلت عظیمی است. او همراه با سه فرشته | میکائیل دارای منزلت عظیمی است. او از فرشتگان مقرب الهی است که همراه با سه فرشته دیگر، تدبیر امور عالم به دست آن ها است. | ||
پیامبر (ص) فرمود: إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى اخْتَارَ مِنْ كُلِّ شَيْءٍ أَرْبَعَةً اخْتَارَ مِنَ الْمَلَائِكَةِ جَبْرَئِيلَ وَ مِيكَائِيلَ وَ إِسْرَافِيلَ وَ مَلَكَ الْمَوْتِ یعنی خداوند از هر چيز چهار تا را برگزيد: از فرشتگان، جبرائيل، ميكائيل، اسرافيل و عزرائیل را و... <ref>شیخ صدوق، خصال، ج1، ص 225</ref> همچنین در روایات نقل شده است که لوحمحفوظ، چهار رکن دارد و میکائیل مظهر رکن اراده در آن است.<ref>ابن فناری، مصباح الانس، ۱۳۷۴ش، ص۴۰۲.</ref> | |||
===ملک رزق=== | ===ملک رزق=== | ||
نام میکائیل در منابع دینی به عنوان ملک رزق معرفی شده است که به همه خلایق روزی می دهد. | نام میکائیل در منابع دینی به عنوان ملک رزق معرفی شده است که به همه خلایق روزی می دهد. | ||
<ref>خواجه نصیر طوسی، آغاز و انجام، ص 161</ref> | <ref>خواجه نصیر طوسی، آغاز و انجام، ص 161</ref> <ref>ماوردی، النکت و العیون، ج5، ص361؛</ref> <ref>سیوطی، الإتقان فى علوم القرآن، ج2، ص 119</ref> | ||
===فرشته رحمت=== | ===فرشته رحمت=== | ||
بسیاری از مفسران اهل سنت و | بسیاری از مفسران [[اهل سنت]] و برخی از [[شیعیان]] با استناد به روایات، میکائیل را فرشته رحمت دانستهاند.[۳] | ||
<ref>زمخشری، کشاف، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۳۹۴</ref> <ref>کاشانی، زبدةالتفاسیر، ۱۴۲۳ق، ج۶، ص۴۶۴،</ref> | <ref>زمخشری، کشاف، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۳۹۴</ref> <ref>کاشانی، زبدةالتفاسیر، ۱۴۲۳ق، ج۶، ص۴۶۴،</ref> <ref> رستمی و آلبویه، سیری در اسرار فرشتگان، ۱۳۹۳ش، ص۲۴۱.</ref> | ||
===مظهر اسم رب و حامل عرش الهی=== | ===مظهر اسم رب و حامل عرش الهی=== | ||
میکائیل مظهر اسم «رب» و از حاملان عرش الهی است. | میکائیل مظهر اسم «رب» و از حاملان عرش الهی است. | ||
<ref>موسوی | <ref>موسوی خمینی سید روح الله، آداب الصلوة، ۱۳۸۷ش، ص۲۷۵.</ref> | ||
===دومین فرشته مقرب درگاه الهی=== | ===دومین فرشته مقرب درگاه الهی=== | ||
در روایات | در روایات آمده است که میکائیل پس از جبرئیل به عنوان دومین فرشته مقرب الهی است. | ||
<ref>ر.ک، | <ref>ر.ک، طباطبایی سید محمد حسین، تفسیر المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۸، ص۲۶۰.</ref> | ||
===پیشوای ملائکه=== | ===پیشوای ملائکه=== | ||
امام علی(ع) در حدیثی میگوید میکائیل امام ملائکه است و فرشتگان در | [[امام علی(ع)]] در حدیثی میگوید: میکائیل امام [[ملائکه]] است و فرشتگان در [[بیتالمعمور]] به او اقتدا میکنند.<ref>رجالی تهرانی، فرشتگان، تحقیقی قرآنی روایی و عقلی، ۱۳۷۶ش، ص۱۰۵.</ref> [[امام سجاد(ع)]] نیز در حق او اینگونه دعا میکند که «خدایا بر میکائیل درود بفرست که در پیشگاه تو بلندمرتبه است».<ref>صحیفه سجادیه، ۱۳۸۷ش، دعای سوم، ص۲۰. | ||
</ref> | </ref> | ||
==ماموریت های میکائیل== | ==ماموریت های میکائیل== | ||
=== | ===فرشته نزول باران=== | ||
رسول خدا(ص) فرمود: ... أَمَّا مِیكَائِیلُ فَصَاحِبُ كُلِّ قَطْرَةٍ تَسْقُطُ وَ كُلِّ وَرَقَةٍ تَنْبُتُ وَ كُلِّ وَرَقَةٍ تَسْقُط...صاحب هر قطره بارانی که میبارد، هر برگ درختی که رشد میکند و هر برگی که فرو میافتد، میکائیل است<ref>. مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج۵۹، ص۲۶۰.</ref> <ref>طباطبایی سید محمد حسین، تفسیر المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۸، ص۲۶۰.</ref>همچنین در دیگر روایات نیز میکائیل فرشته موکل بر نزول باران معرفی شده است.<ref>پاکتچی احمد، «اسرافیل» در دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، ج۸، ص۲۸۸.</ref> بنابراین باید گفت که ماموریت اصلی میکائیلt حفظ نباتات و نزول باران و برف بر زمین است که منشأ رزق و روزی برای تمام مخلوقات میباشد. | |||
رسول خدا(ص) فرمود: ... أَمَّا مِیكَائِیلُ فَصَاحِبُ كُلِّ قَطْرَةٍ تَسْقُطُ وَ كُلِّ وَرَقَةٍ تَنْبُتُ وَ كُلِّ وَرَقَةٍ تَسْقُط...صاحب هر قطره بارانی که میبارد، هر برگ درختی که رشد میکند و هر برگی که فرو میافتد، میکائیل است<ref>. مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج۵۹، ص۲۶۰.</ref> <ref> | |||
</ref> بنابراین باید گفت که ماموریت اصلی | |||
===همکاری با فرشتگان در دیگر | ===همکاری با فرشتگان در دیگر ماموریتها=== | ||
میکائیل با دیگر فرشتگان در انجام امر الهی همکاری می کند. | |||
امام صادق(ع) فرمود: إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى بَعَثَ أَرْبَعَةَ أَمْلَاكٍ فِی إِهْلَاكِ قَوْمِ لُوطٍ جَبْرَئِیلَ وَ مِیكَائِیلَ وَ إِسْرَافِیلَ وَ كَرُوبِیل. خداوند تبارک و تعالی، چهار فرشته جبرئیل، میکائیل، اسرافیل و کروبیل را مأمور کرد تا قوم لوط را هلاک کنند. <ref>کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، نشر اسلامیه، ج۵، ص۵۴۶.</ref> | |||
إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى بَعَثَ أَرْبَعَةَ أَمْلَاكٍ فِی إِهْلَاكِ قَوْمِ لُوطٍ جَبْرَئِیلَ وَ مِیكَائِیلَ وَ إِسْرَافِیلَ وَ كَرُوبِیل. خداوند تبارک و تعالی، چهار فرشته جبرئیل، میکائیل، اسرافیل | |||
<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، | |||
===مامور پل صراط=== | ===مامور پل صراط=== | ||
در قیامت مأمور | میکائیل در [[قیامت]] مأمور می شود تا پل صراط را بر روی [[جهنم]] قرار دهد. <ref>طبرسی، مجمع البیان، ترجمه علی کرمی، ۱۳۶۰ش، ج۲۰، ص۴۶۹.</ref> | ||
===مشارکت در دیگر ماموریت ها=== | ===مشارکت میکائیل در دیگر ماموریت ها=== | ||
مأموریتهای دیگری نیز برای او ذکر | برای جناب میکائیل مأموریتهای دیگری نیز برای او ذکر شده است، از جمله: | ||
مشارکت در هلاکت قوم فرعون | مشارکت در هلاکت [[قوم فرعون]] | ||
مشارکت در هلاکت قوم لوط(ع) | مشارکت در هلاکت [[قوم لوط(ع)]] | ||
بشارت دادن ابراهیم(ع) به ولادت اسحاق | بشارت دادن ابراهیم(ع) به ولادت [[اسحاق]] | ||
دریافت اخبار از اسرافیل و انتقال | دریافت اخبار از اسرافیل و انتقال آنها به جبرئیل | ||
محفاظت از پیامبر (ص) در لیلةالمبیت | محفاظت از پیامبر (ص) در [[لیلةالمبیت]] | ||
یاری مسلمانان در جنگ بدر | یاری مسلمانان در [[جنگ بدر]] | ||
آوردن براق برای پیامبر (ص) در معراج | آوردن براق برای پیامبر (ص) در [[معراج]] | ||
نماز گزاردن بر پیامبر (ص) | نماز گزاردن بر پیامبر (ص) | ||
<ref>ر.ک. هاشمی رفسنجانی، فرهنگ قرآن، ۱۳۸۹ش، ج۳۰، ص۲۳۲-۲۴۳</ref>؛ <ref>پاکتچی، «اسرافیل» در دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، ج۸، ص۲۸۸؛</ref> <ref>رستمی و آلبویه، سیری در اسرار فرشتگان، ۱۳۹۳ش، ص۲۳۹-۲۴۵.</ref> | <ref>ر.ک. هاشمی رفسنجانی، فرهنگ قرآن، ۱۳۸۹ش، ج۳۰، ص۲۳۲-۲۴۳</ref>؛ <ref>پاکتچی، «اسرافیل» در دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، ج۸، ص۲۸۸؛</ref> <ref>رستمی و آلبویه، سیری در اسرار فرشتگان، ۱۳۹۳ش، ص۲۳۹-۲۴۵.</ref> | ||
==میکائیل در ادیان دیگر== | ==میکائیل در ادیان دیگر== | ||
در منابع مسیحی و | در منابع مسیحی و یهودی نیز میکائیل به عنوان فرشتهای بزرگ و مقرب معرفی شده است که گاهی از او به «میشل» یاد میشود.<ref>ابراهیم، «جبرئیل» در دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، ص۵۴۴.</ref> میکائیل نزد یهودیان، مدافع همیشگی قوم یهود تلقی شده و رتبهای بالاتر از جبرئیل دارد. | ||
<ref>ابراهیم، «جبرئیل» در دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، ص۵۴۴.</ref> | <ref>ابراهیم، «جبرئیل» در دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، ص۵۴۴.</ref> | ||
کتاب مقدس در فصل دهم و دوازدهم از کتاب دانیال، میکائیل را رئیس فرشتگان معرفی میکند که به کمک دانیال آمده و او را یاری میدهد تا بر دشمنانش پیروز | کتاب مقدس در فصل دهم و دوازدهم از کتاب دانیال، میکائیل را رئیس فرشتگان معرفی میکند که به کمک دانیال آمده و او را یاری میدهد تا بر دشمنانش پیروز شود. | ||
<ref>کتاب مقدس، کتاب دانیال، فصل دهم بند ۱۳ و ۲۱؛ کتاب دانیال، فصل دوازدهم، بند ۱.</ref> | <ref>کتاب مقدس، کتاب دانیال، فصل دهم بند ۱۳ و ۲۱؛ کتاب دانیال، فصل دوازدهم، بند ۱.</ref> در رساله یهودا نیز میکائیل بهعنوان رئیس ملائکه درباره جسد [[موسی(ع)]] با شیطان نزاع میکند و به او میگوید [[یهوه]] تو را توبیخ نماید. <ref>کتاب مقدس، رساله یهودا، بند ۸.</ref> در مکاشفه یوحنا از میکائیل و لشکریانی از فرشتگان یاد میکند که با اژدها جنگ میکنند.<ref>کتاب مقدس، مکاشفه یوحنا، فصل دوازدهم، بند ۷.</ref> | ||
در رساله یهودا نیز میکائیل بهعنوان رئیس ملائکه درباره جسد موسی(ع) با شیطان نزاع میکند و به او میگوید یهوه تو را توبیخ نماید. | |||
<ref>کتاب مقدس، رساله یهودا، بند ۸.</ref> در مکاشفه یوحنا از میکائیل و لشکریانی از فرشتگان یاد میکند که با اژدها جنگ میکنند. | |||
<ref>کتاب مقدس، مکاشفه یوحنا، فصل دوازدهم، بند ۷.</ref> | |||