پرش به محتوا

قیام ۱۵ خرداد: تفاوت میان نسخه‌ها

۴٬۷۶۳ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱ ژوئن ۲۰۲۲
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۱: خط ۴۱:
'''قیام ۱۵ خرداد''' که در پی دستگیری [[امام خمینی(ره)]] در ۱۳ [[ماه خرداد]] ۱۳۴۲ [[خورشیدی]] رخ داد و به دنبال آن، کشتار [[رژیم شاهنشاهی]] در خیابان‌های [[تهران]] و سراسر کشور به وقوع پیوست در حقیقت بسترساز و منشا [[انقلاب اسلامی]] در [[ماه بهمن]] ۱۳۵۷ خورشیدی بود و نخستین جرقه‌های سرنگونی رژیم شاهنشاهی را رقم زد.  
'''قیام ۱۵ خرداد''' که در پی دستگیری [[امام خمینی(ره)]] در ۱۳ [[ماه خرداد]] ۱۳۴۲ [[خورشیدی]] رخ داد و به دنبال آن، کشتار [[رژیم شاهنشاهی]] در خیابان‌های [[تهران]] و سراسر کشور به وقوع پیوست در حقیقت بسترساز و منشا [[انقلاب اسلامی]] در [[ماه بهمن]] ۱۳۵۷ خورشیدی بود و نخستین جرقه‌های سرنگونی رژیم شاهنشاهی را رقم زد.  


=انگیزه‌‏ها و اهداف قیام پانزده خرداد=
منشا و خاستگاه قیام پانزده خرداد اندیشه‏‌های روحانیت مبارز شیعه، به رهبری حضرت [[امام خمینی (ره)]] بود. در اندیشه ها و تفکر آن حضرت، تشکیل حکومت اسلامی و اجرای احکام اسلام جایگاه خاصی داشت. بر این اساس، پیاده شدن قوانین اسلام در حوزه های سیاست، اقتصاد، فرهنگ و اجتماع از انگیزه های اصولی نیروهای مذهبی محسوب می‏شد. اما با توجه به تخطی [[رژیم شاه]] از حدود الهی و عدم اجرای احکام اسلام، [[امر به معروف]] و [[نهی از منکر]]، دفاع از سنت‌ها و ارزشهای اسلامی، مقابله با برنامه های استعماری [[آمریکا]] و [[اسرائیل]]، مبارزه با حاکمیت و گسترش فرهنگ غربی که منافی با معیارهای فرهنگ اسلام ناب محمدی بود، از انگیزه های نسل جدید روحانیت، برای ورود به عرصه سیاسی کشور و وقوع قیام پانزده خرداد به شمار می‏رفت<ref>ر. ک. علی بابابی، غلامرضا. فرهنگ علوم سیاسی، دو جلد، چاپ دوم، تهران: شرکت نشر و پخش ویس، ۱۳۶۹، جلد دوم، ص. ۱۴۷.</ref>.
امام خمینی در مرحله اول مبارزه خود، درصدد پیشگیری و کنترل حرکت‌های ضد مذهبی رژیم شاه برآمد. اما هنگامی که این رژیم تهاجم همه جانبه خود را بر علیه حضرت امام و پیروانش آغاز کرد، شیوه دیگری برای مبارزه برگزیده شد که همانا رویارویی با اصل نظام شاهنشاهی بود.
انگیزه دیگر امام، مبارزه با صهیونیسم جهانی و عوامل داخلی آنها و صیانت از احکام اسلام و قرآن و حفاظت از استقلال کشور و جلوگیری از نفوذ بیشتر اعضای [[فرقه ضاله بهائیت]] به عنوان ستون پنجم اسرائیل در ایران بود. رژیم شاه در سال ۱۳۲۸، به طور غیر رسمی (دوفاکتور) اسرائیل را به رسمیت ‏شناخته بود و زمینه نفوذ عوامل [[صهیونیسم]] را در ایران فراهم ساخته بود<ref>ر. ک. ازغندی، علیرضا. روابط خارجی ایران، "دولت دست نشانده"، ۱۳۵۷ - ۱۳۲۰، تهران: نشر قومس، ۱۳۷۶، ص. ص. ۴۲۰ - ۴۰۹.</ref>.
امام خمینی در پاسخ به تلگراف علمای همدان، در تاریخ ۱۶ [[اردیبهشت]] ۱۳۴۲، در این باره فرمودند:
". . . خطر اسرائیل و عمال ننگین آن [[اسلام]] و [[ایران]] را تهدید به زوال می‏کند. من برای چند روز زندگی با عار و ننگ ارزشی قائل نیستم و از علماء اعلام و سایر طبقات مسلمین انتظار دارم که با تشریک مساعی قرآن و اسلام را از خطری که در پیش است نجات دهند. . .<ref>خمینی، امام (روح الله) . صحیفه نور، مجموعه رهنمودهای امام خمینی، تهران: مرکز مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی، ۱۳۶۱، جلد اول، ص. ص. ۵۱ - ۵۰.</ref> "
بنابراین، نیروهای مذهبی که از امام خمینی پیروی می‏کردند، با انگیزه اولیه مخالفت ‏با دستگیری امام خمینی و انگیزه های اصلی دفاع از دین اسلام و ارزشها و احکام آن، در قیام پانزده خرداد شرکت کردند و اهداف رهبری نهضت که در طول دو سال مبارزه (۱۳۴۲ - ۱۳۴۱) بیان شده بود را پیگیری کردند. اهداف اصلی امام خمینی (ره) حاکمیت قوانین اسلام و اجرای شریعت اسلامی و قطع زنجیرهای وابستگی کشور از کشورهای استعمارگر و استکباری آمریکا و اسرائیل و. . . بود. خلع ایادی داخلی آنها و براندازی اصل نظام شاهنشاهی و جایگزینی حکومت اسلامی برای جامه عمل پوشاندن به اهداف نهضت ضروری بود که امام خمینی تلاش برای تحقق آنها را پیشه راه خود ساخته بود.


=پانویس=
=پانویس=
confirmed، مدیران
۳۷٬۲۱۳

ویرایش