پرش به محتوا

قیام مختار: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۰۴ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۷ ژوئیهٔ ۲۰۲۲
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'در این باره' به 'در‌این‌باره')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۰: خط ۱۰:
|مختار بن ابی‌عبیده ثقفی • ابراهیم بن مالک اشتر
|مختار بن ابی‌عبیده ثقفی • ابراهیم بن مالک اشتر
|-
|-
|هدف  
|هدف
|خون‌خواهی از [[امام حسین (ع)]] • شهدای کربلا
|خون‌خواهی از [[امام حسین (ع)]] • شهدای کربلا
|-
|-
خط ۴۰: خط ۴۰:
=مختار در زمان قیام امام حسین(ع)=
=مختار در زمان قیام امام حسین(ع)=


در سال 61، زمانی که [[مسلم بن عقیل(ع)]] به [[کوفه]] آمد تا برای حضرت [[اباعبدالله(ع)]] [[بیعت]] بگیرد، او اولین نفری بود که با [[مسلم(ع)]] پیمان بست، سپس خانه اش را در اختیار مسلم قرار داد تا در آنجا، مسلم از مردم بیعت بگیرد. هنگام دستگیرى مسلم و [[هانى]]، مختار در کوفه نبود و او براى جذب نیرو به اطراف شهر رفته بود و وقتى خبر ناگوار دستگیرى مسلم را شنید، بـا جمعى از افراد و یارانش به کوفه آمد. هنگام ورود به شهر، با نیروهاى مسلح [[ابن زیاد]] برخورد کرد و در پى یک گفت و گوى لفظى شدید، بین آنان و مختار و افرادش درگیرى پـیـش آمـد و فـرمـانـده آن گـروه مـسـلح کـشته شد و افراد مختار متفرق شدند؛ زیرا مقاومت را به صـلاح نـدیـدنـد؛ مـخـتـار از آنـان خـواست محل را ترک گویند تا ببینند چه پیش خواهد آمد. مختار به حمایت عمرو نزد ابن زیاد رفت.
در سال 61، زمانی که [[مسلم بن عقیل(ع)]] به [[کوفه]] آمد تا برای حضرت [[اباعبدالله(ع)]] [[بیعت]] بگیرد، او اولین نفری بود که با [[مسلم(ع)]] پیمان بست، سپس خانه‌اش را در اختیار مسلم قرار داد تا در آنجا، مسلم از مردم بیعت بگیرد. هنگام دستگیرى مسلم و [[هانى]]، مختار در کوفه نبود و او براى جذب نیرو به اطراف شهر رفته بود و وقتى خبر ناگوار دستگیرى مسلم را شنید، بـا جمعى از افراد و یارانش به کوفه آمد. هنگام ورود به شهر، با نیروهاى مسلح [[ابن زیاد]] برخورد کرد و در پى یک گفت و گوى لفظى شدید، بین آنان و مختار و افرادش درگیرى پـیـش آمـد و فـرمـانـده آن گـروه مـسـلح کـشته شد و افراد مختار متفرق شدند؛ زیرا مقاومت را به صـلاح نـدیـدنـد؛ مـخـتـار از آنـان خـواست محل را ترک گویند تا ببینند چه پیش خواهد آمد. مختار به حمایت عمرو نزد ابن زیاد رفت.


وقـتـى چـشـم ابـن زیاد به مختار افتاد، فریاد زد: «تو همانى که به یارى پسر عقیل شتافتى؟»، مختار قسم یاد کرد که من در شهر نبودم و شب را هم نزد عمرو بن حریث به سر بردم.
وقـتـى چـشـم ابـن زیاد به مختار افتاد، فریاد زد: «تو همانى که به یارى پسر عقیل شتافتى؟»، مختار قسم یاد کرد که من در شهر نبودم و شب را هم نزد عمرو بن حریث به سر بردم.
خط ۵۸: خط ۵۸:
=قیام مختار=
=قیام مختار=


در جریان محاصره [[مکه]] توسط سپاه اموی، مختار نیز در کنار دیگران به شدت از حرم الهی دفاع کرد. پس از پایان محاصره، مختار به کوفه بازگشت. در این زمان کوفه به دست طرفداران [[عبدالله بن زبیر]] افتاده بود. ورود او به کوفه مصادف با آمادگی [[توابین]] برای خروج از شهر بود. طبعاً مختار نمی‌توانست در مقابل سران توابین قد علم کند. به همین جهت صبر کرد تا عاقبت کار توابین مشخص گردد.
در جریان محاصره [[مکه]] توسط سپاه اموی، مختار نیز در کنار دیگران به شدت از حرم الهی دفاع کرد. پس از پایان محاصره، مختار به کوفه بازگشت. در این زمان کوفه به دست طرفداران [[عبدالله بن زبیر]] افتاده بود. ورود او به کوفه مصادف با آمادگی [[توابین]] برای خروج از شهر بود. طبعاً مختار نمی‌توانست در مقابل سران توابین قد علم کند. به همین جهت صبر کرد تا عاقبت کار توابین مشخص گردد.


پس از خروج توابین از شهر، قاتلین امام حسین(ع) که از ناحیه مختار هراس زیادی داشتند، حاکم زبیری کوفه را وادار کردند تا مختار را زندانی کند. مختار دوباره زندانی شد، اما پس از مدتی با شفاعت عبدلله بن عمر نزد ابن زبیر آزاد گردید.
پس از خروج توابین از شهر، قاتلین امام حسین(ع) که از ناحیه مختار هراس زیادی داشتند، حاکم زبیری کوفه را وادار کردند تا مختار را زندانی کند. مختار دوباره زندانی شد، اما پس از مدتی با شفاعت عبدلله بن عمر نزد ابن زبیر آزاد گردید.


وی پنهانی مشغول آماده کردن قیام خود گشت و از بازماندگان توابین خواست تا آماده باشند. او آنان را به کتاب خدا، سنت رسول، انتقام خون [[اهل بیت]]، دفاع از ضعفا و [[جهاد]] با کسانی که [[حرام]] اسلام را [[حلال]] کرده اند،دعوت می کرد. مختار [[شیعیان]] را در محل‌های خاصی گرد هم می‌آورد و خود را به عنوان نماینده محمد بن حنفیه مطرح می‌ساخت. گروهی از شیعیان نزد [[محمد بن حنیفه]] در مدینه رفتند و از او در‌این‌باره پرسیدند. محمد بن حنیفه نیز به صورت سر بسته و مبهم از مختار حمایت کرد، یعنی گفت که: «من دوست دارم تا خدا به دست هر کسی که خود از بندگانش می خواهد، انتقام ما را بگیرد».
وی پنهانی مشغول آماده کردن قیام خود گشت و از بازماندگان توابین خواست تا آماده باشند. او آنان را به کتاب خدا، سنت رسول، انتقام خون [[اهل بیت]]، دفاع از ضعفا و [[جهاد]] با کسانی که [[حرام]] اسلام را [[حلال]] کرده اند،دعوت می‌کرد. مختار [[شیعیان]] را در محل‌های خاصی گرد هم می‌آورد و خود را به عنوان نماینده محمد بن حنفیه مطرح می‌ساخت. گروهی از شیعیان نزد [[محمد بن حنیفه]] در مدینه رفتند و از او در‌این‌باره پرسیدند. محمد بن حنیفه نیز به صورت سر بسته و مبهم از مختار حمایت کرد، یعنی گفت که: «من دوست دارم تا خدا به دست هر کسی که خود از بندگانش می‌خواهد، انتقام ما را بگیرد».


اما این سخنان به صورت حمایت رسمی محمد بن حنفیه از مختار در میان شیعیان منتشر و موجب شد تا شیعیان زیادی به وی بپیوندند. مختار در پی افراد نیرومند و پر نفوذی بود که بتواند پایگاه خود را مستحکم نماید. از جمله آنان ابراهیم بن اشتر، فرزند مالک اشتر بود که توانست او را به سوی خود جلب کند.
اما این سخنان به صورت حمایت رسمی محمد بن حنفیه از مختار در میان شیعیان منتشر و موجب شد تا شیعیان زیادی به وی بپیوندند. مختار در پی افراد نیرومند و پر نفوذی بود که بتواند پایگاه خود را مستحکم نماید. از جمله آنان ابراهیم بن اشتر، فرزند مالک اشتر بود که توانست او را به سوی خود جلب کند.


بالاخره در شب چهاردهم [[ربیع الاول]] سال 66 شورشی آغاز گشت. دسته های سپاهیان او در شهر می گشتند تا هر که می‌خواهد به آنان ملحق شود. در جریان تسخیر شهر کوفه توسط نیرو‌های مختار، درگیری های متعددی رخ داد. سرانجام کوفه به دست مختار افتاد و عبدالله بن مطیع حاکم زبیری مخفیانه از شهر خارج شد. وی با مردم شهر به عنوان امیر آنها بیعت کرد. اما اشراف کوفه که از مختار هراس داشتند دست به قیام زدند، که قیامشان سرکوب شد.
بالاخره در شب چهاردهم [[ربیع الاول]] سال 66 شورشی آغاز گشت. دسته های سپاهیان او در شهر می‌گشتند تا هر که می‌خواهد به آنان ملحق شود. در جریان تسخیر شهر کوفه توسط نیرو‌های مختار، درگیری های متعددی رخ داد. سرانجام کوفه به دست مختار افتاد و عبدالله بن مطیع حاکم زبیری مخفیانه از شهر خارج شد. وی با مردم شهر به عنوان امیر آنها بیعت کرد. اما اشراف کوفه که از مختار هراس داشتند دست به قیام زدند، که قیامشان سرکوب شد.


پس از این جریان، مختار ماموریت اصلی خود یعنی کشتن قاتلین امام حسین(ع) را آغاز کرد. وی اعلام کرد که هر کس درب خانه خویش را به روی خود ببندد، امنیت خواهد داشت، مگر کسی که در ریختن خون فرزندان پیامبر(ص) مشارکت داشته باشد، بسیاری از اشراف که در ماجرای کربلا دست داشتند به سمت [[بصره]] فرار کردند.
پس از این جریان، مختار ماموریت اصلی خود یعنی کشتن قاتلین امام حسین(ع) را آغاز کرد. وی اعلام کرد که هر کس درب خانه خویش را به روی خود ببندد، امنیت خواهد داشت، مگر کسی که در ریختن خون فرزندان پیامبر(ص) مشارکت داشته باشد، بسیاری از اشراف که در ماجرای کربلا دست داشتند به سمت [[بصره]] فرار کردند.


اما یاران مختار بسیاری از آنان را دستگیر کرده و نزد مختار می‌آوردند. او نیز دستور می‌داد که آنان را به قتل برسانند. حتی دست و پای بعضی را که جرمشان سنگین تر بوده قطع کرده و به قتل می رساندند. تعداد تخمینی کسانی که به جرم شرکت در حادثه کربلا کشته شدند، حدود سه هزار نفر ذکر شده است. از جمله این افراد [[شمر بن ذی الجوشن]]، [[حرمله]] و [[عمر بن سعد]] را می توان نام برد.
اما یاران مختار بسیاری از آنان را دستگیر کرده و نزد مختار می‌آوردند. او نیز دستور می‌داد که آنان را به قتل برسانند. حتی دست و پای بعضی را که جرمشان سنگین تر بوده قطع کرده و به قتل می‌رساندند. تعداد تخمینی کسانی که به جرم شرکت در حادثه کربلا کشته شدند، حدود سه هزار نفر ذکر شده است. از جمله این افراد [[شمر بن ذی الجوشن]]، [[حرمله]] و [[عمر بن سعد]] را می‌توان نام برد.


از [[امام باقر(ع)]] روایت شده که فرمود: «او را دشنام ندهید، او قاتلین کشته های ما را کشته، انتقام ما را گرفته، یتیمان ما را شوهر داده و در وقت عسرت به ما کمک مالی کرده است.»
از [[امام باقر(ع)]] روایت شده که فرمود: «او را دشنام ندهید، او قاتلین کشته های ما را کشته، انتقام ما را گرفته، یتیمان ما را شوهر داده و در وقت عسرت به ما کمک مالی کرده است.»
خط ۱۰۲: خط ۱۰۲:
[https://www.yjc.news/fa/news/6380786/%D8%A2%D9%86%DA%86%D9%87-%D8%A7%D8%B2-%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%85-%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AF-%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%85 برگرفته ازسایت آنچه از قیام مختار باید بدانیم - باشگاه خبرنگاران جوان]
[https://www.yjc.news/fa/news/6380786/%D8%A2%D9%86%DA%86%D9%87-%D8%A7%D8%B2-%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%85-%D9%85%D8%AE%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AF-%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%85 برگرفته ازسایت آنچه از قیام مختار باید بدانیم - باشگاه خبرنگاران جوان]


[[رده: رویدادهای تاریخ اسلام]]
[[رده: تاریخ اسلام]]
[[رده:قیام‌های عصر معصومان]]
[[رده:قیام‌های شیعی]]
Writers، confirmed، مدیران
۸۷٬۱۹۹

ویرایش